Η Χαμάς απέρριψε την πιο πρόσφατη πρόταση του Ισραήλ για προσωρινή εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας, δηλώνοντας ότι δεν πρόκειται να δεχθεί άλλες επιμέρους συμφωνίες και απαιτώντας μια συνολική λύση για τον τερματισμό του πολέμου και την ανταλλαγή ομήρων με Παλαιστίνιους κρατούμενους.
Ο επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας της Χαμάς, Χαλίλ Αλ-Χάγια, δήλωσε σε τηλεοπτικό διάγγελμα την Πέμπτη ότι η οργάνωση δεν θα αποδεχθεί άλλες επιμέρους συμφωνίες με το Ισραήλ, απαιτώντας αντ’ αυτών μια συνολική συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου και την ανταλλαγή Ισραηλινών ομήρων με Παλαιστίνιους κρατουμένους.
Σύμφωνα με την εφημερίδα The Times of Israel, η πρόταση του Ισραήλ περιλάμβανε 45ήμερη εκεχειρία, την απελευθέρωση 10 ζωντανών Ισραηλινών ομήρων, την αποφυλάκιση 1.231 Παλαιστινίων κρατουμένων για λόγους ασφαλείας, καθώς και την επανεκκίνηση της ροής ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα.
Η Χαμάς εξακολουθεί να κρατά 59 Ισραηλινούς, εκ των οποίων μέχρι και 24 θεωρείται πως είναι εν ζωή. Το Ισραήλ απαιτεί επίσης την επιστροφή των σορών των νεκρών ομήρων.
Ένας από τους βασικούς όρους που έχει απορρίψει η Χαμάς είναι ο αφοπλισμός της. Ο Αλ-Χάγια χαρακτήρισε την ισραηλινή αντιπρόταση «ανεφάρμοστη» και με «αδύνατους όρους».
Η οργάνωση είχε απελευθερώσει 38 ομήρους στο πλαίσιο εκεχειρίας που τέθηκε σε ισχύ στις 19 Ιανουαρίου. Τον Μάρτιο, οι ισραηλινές δυνάμεις επανεκκίνησαν τις χερσαίες και αεροπορικές επιχειρήσεις στη Γάζα, αφού η Χαμάς απέρριψε την παράταση της εκεχειρίας χωρίς συνολική συμφωνία για τον τερματισμό των εχθροπραξιών.
Αξιωματούχοι του Ισραήλ δηλώνουν πως η στρατιωτική επιχείρηση θα συνεχιστεί έως ότου απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι και η Γάζα αποστρατιωτικοποιηθεί. Από την πλευρά της, η Χαμάς επιμένει πως θα προχωρήσει σε απελευθέρωση ομήρων μόνο στο πλαίσιο συνολικής συμφωνίας και απορρίπτει κατηγορηματικά την απαίτηση για αφοπλισμό.
Σε δήλωσή του, ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζέιμς Χιούιτ, ανέφερε: «Οι δηλώσεις της Χαμάς αποδεικνύουν ότι δεν επιδιώκουν την ειρήνη αλλά τη διαιώνιση της βίας. Οι όροι που έχει θέσει η κυβέρνηση Τραμπ παραμένουν αμετάβλητοι: απελευθερώστε τους ομήρους ή αντιμετωπίστε την κόλαση».
Παράλληλα, Αιγύπτιοι μεσολαβητές προσπαθούν να επαναφέρουν τη συμφωνία εκεχειρίας του Ιανουαρίου, η οποία έληξε τον Μάρτιο χωρίς να υπάρξει συμφωνία για τη δεύτερη φάση. Κατά τη διάρκεια της δίμηνης κατάπαυσης του πυρός, επιστράφηκαν στο Ισραήλ 25 ζωντανοί όμηροι και 8 νεκρά σώματα, σε αντάλλαγμα για σχεδόν 2.000 Παλαιστίνιους κρατουμένους, ανάμεσά τους και άτομα που εξέτιαν ποινές ισόβιας κάθειρξης.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, έχει επανειλημμένα ξεκαθαρίσει ότι η χώρα του δεν πρόκειται να δεχθεί ξανά τη Χαμάς ως στρατιωτική ή διοικητική δύναμη στα σύνορά της. Η συνέχιση των επιχειρήσεων έχει τη στήριξη της σκληροπυρηνικής κυβερνητικής συμμαχίας του Νετανιάχου, ορισμένα μέλη της οποίας έχουν απειλήσει με κατάρρευση της κυβέρνησης σε περίπτωση που τερματιστεί ο πόλεμος.
Ωστόσο, η ισραηλινή κοινωνία εμφανίζεται όλο και πιο διχασμένη. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις που επικαλείται η The Times of Israel, η πλειοψηφία των Ισραηλινών υποστηρίζει τον τερματισμό του πολέμου, εφόσον εξασφαλιστεί η απελευθέρωση όλων των ομήρων.
Ο πόλεμος ξεκίνησε με την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, κατά την οποία σκοτώθηκαν 1.200 άνθρωποι—στην πλειοψηφία τους Ισραηλινοί πολίτες—τραυματίστηκαν χιλιάδες και 251 άτομα απήχθησαν. Το Ισραήλ απάντησε με ευρεία στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα.
Κατά τη διάρκεια των 15 μηνών πολέμου—με εξαίρεση μια οκταήμερη εκεχειρία τον Νοέμβριο του 2023—η Γάζα έχει δεχθεί εκτεταμένες καταστροφές. Υπολογίζεται ότι περίπου 50.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί, με το Ισραήλ να εκτιμά ότι σχεδόν οι μισοί ήταν μαχητές της Χαμάς.
Η συντριπτική πλειονότητα των κτιρίων έχει υποστεί σοβαρές ζημιές, ενώ οι περίπου 2 εκατομμύρια κάτοικοι έχουν εκτοπιστεί επανειλημμένα, είτε προσπαθώντας να αποφύγουν τις συγκρούσεις είτε ανταποκρινόμενοι σε προειδοποιήσεις του Ισραήλ για επικείμενες επιχειρήσεις.
Στις 18–19 Μαρτίου, το Ισραήλ ξεκίνησε νέες αεροπορικές επιδρομές, στοχεύοντας τα εναπομείναντα ηγετικά στελέχη της Χαμάς. Παράλληλα, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν επανακαταλάβει στρατηγικά σημεία, όπως τους διαδρόμους που χωρίζουν τη Γάζα από την Αίγυπτο και τις πόλεις μεταξύ τους.
Όπως ανακοίνωσε ο στρατός, αυτή τη φορά προτίθεται να διατηρήσει την παρουσία του στις περιοχές αυτές, προκειμένου να αποτρέψει τη μετακίνηση όπλων και μαχητών της Χαμάς—σε αντίθεση με την προηγούμενη φάση του πολέμου.
Του Dan M. Berger
Με τη συμβολή του Reuters
