Στη δημοσιότητα δόθηκαν τα στοιχεία 26 μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ) που έλαβαν συνολικά 191,7 εκατομμύρια ευρώ για δράσεις σχετικές με το μεταναστευτικό, σύμφωνα με επίσημο έγγραφο που διαβίβασε στη Βουλή ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνος Πλεύρης, ως απάντηση σε κοινοβουλευτική ερώτηση του προέδρου του κόμματος Νίκη, Δημήτρη Νατσιού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, οι χρηματοδοτήσεις προήλθαν από τρεις βασικές πηγές:
1. Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕΥ) για την περίοδο 2021-2027: 175.000.000 ευρώ
2. Χρηματοδοτικός Μηχανισμός ΕΟΧ (Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος) για την περίοδο 2014-2021: 16.670.162,92 ευρώ
3. Δωρεές και συνεισφορές εξωτερικού: 50.099,82
Το συνολικό ποσό ανέρχεται σε 191.720.262,74
Οι ΜΚΟ που έλαβαν χρηματοδότηση
Η λίστα που κατατέθηκε στη Βουλή περιλαμβάνει 24 οργανώσεις, οι οποίες χρηματοδοτούνται για δράσεις στέγασης, φιλοξενίας κοινωνικής επανένταξης, ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, νομικής βοήθειας, εκπαίδευσης και ενσωμάτωσης προσφύγων και μεταναστών.
Ανάμεσα στους μεγαλύτερους δικαιούχους περιλαμβάνονται:
Catholic Relief Services (Υποκατάστημα Ελλάδας): 31.804.341,70 ευρώ
Συνύπαρξις – Οικουμενικό Πρόγραμμα Προσφύγων: 20.899.959,44 ευρώ
Μετάδραση – Δράση για τη Μετανάστευση και την Ανάπτυξη:20.832.141,54
Ηλιακτίδα ΑΜΚΕ Λέσβου: 18.412.218,14 ευρώ
Κοινωνικό Ελληνικό Κλιμάκιο Άμεσης Βοήθειας: 18.342.749,63 ευρώ
Άρσις – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων: 22.481.663,95 ευρώ
Νόστος ΕΚΠΟΣΠΟ (Εταιρεία Κοινωνικής και Πολιτιστικής Στήριξης Παλιννοστούντων Ομογενών): 12.945.277,19 ευρώ
Διεθνές Κέντρο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (ICSD): 11.547.236,22 ευρώ
The Home Project ΑΜΚΕ: 9. 042.449,25 ευρώ
Ζεύξις ΜΚΟ: 6.354.203,20 ευρώ
ΚΕΑΝ (Κύτταρο Εναλλακτικών Αναζητήσεων Νέων: 6.631.582,54 ευρώ
Ευρωπαϊκή Κοινωνία Πολιτική Έκφραση Θεσμοί (ΕΚΠΕΘΕ): 9.042.449,25 ευρώ
Ιατρική παρέμβαση: 4.677.440,88 ευρώ
Το χαμόγελο του Παιδιού: 381.653,00 ευρώ
Δύναμη Ζωής ΑΜΚΕ: 460.192,00
Praksis: 7.221.243,00 ευρώ
Αλληλεγγύη Solidarity Now: 2.092.102,35
Ακολουθούν οργανισμοί όπως ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, τα Παιδικά Χωριά SOS, η Αποστολή, ο Φάρος Ελπίδας και άλλες μικρότερες ΜΚΟ.
Διαφάνεια και αυστηρότερο πλαίσιο ελέγχου
Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνος Πλεύρης, τόνισε στην απάντησή του ότι η κυβέρνηση έχει υιοθετήσει μηχανισμό πλήρους διαφάνειας, ώστε να γνωρίζουν οι πολίτες πώς κατανέμονται τα ευρωπαϊκά κεφάλαια και ποιοι φορείς τα διαχειρίζονται.
Όλες οι ΜΚΟ που λαμβάνουν χρηματοδότηση είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων του Υπουργείου και υπόκεινται σε διαχειριστικούς και οικονομικούς ελέγχους, συμπεριλαμβανομένων επιτόπιων επαληθεύσεων.
Επιπλέον, σύμφωνα με το Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΚΥΑ 19976/2024, Β’ 4817), κατά την αξιολόγηση προτάσεων χρηματοδότησης από ΜΚΟ ελέγχονται:
- Η εμπειρία και η επάρκεια του φορέα
- Η συνάφεια του καταστατικού με τη δράση
- Η εγγραφή στα απαιτούμενα Μητρώα
- Η ποινική κατάσταση των νόμιμων εκπροσώπων
- Οι πραγματικοί δικαιούχοι
- Η τήρηση των κανόνων δημοσίων συμβάσεων
- Μετά την ένταξη μιας πρότασης, πραγματοποιούνται διοικητικοί και επιτόπου έλεγχοι, οι οποίοι καλύπτουν όλες τις πτυχές της δράσης- διοικητικές, οικονομικές, τεχνικές και φυσικές.
Σε περίπτωση που εντοπιστούν παρατυπίες, επιβάλλονται συστάσεις, δημοσιονομικές διορθώσεις ή και ανακτήσεις ποσών. Αν οι παρατυπίες είναι σοβαρές, μπορεί να ανακληθεί ακόμη και η απόφαση ένταξης. Όλες οι σχετικές αποφάσεις δημοσιοποιούνται μέσω της πλατφόρμας «Διαύγεια».
Η διαδικασία ελέγχου μπορεί να ενεργοποιηθεί και κατόπιν καταγγελίας κάθε ενδιαφερομένου, σύμφωνα με το άρθρο 50 της σχετικής ΚΥΑ.
Προοπτικές αλλαγών στο θεσμικό πλαίσιο
Ο κος Πλεύρης φέρεται αποφασισμένος να προχωρήσει σε αλλαγή του θεσμικού πλαισίου χρηματοδότησης, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν και άλλοι φορείς πέραν των ΜΚΟ, ενώ παράλληλα σχεδιάζεται αυστηροποίηση του πλαισίου εποπτείας και ελέγχου, όσον αφορά το θεσμικό πλαίσιο ένταξής τους στο Μητρώο αλλά και τους διαχειριστικούς ελέγχους που διενεργούνται.
Όπως σημείωσε, στόχος είναι «να εξασφαλιστεί ότι κάθε ευρώ ευρωπαϊκού ή εθνικού πόρου αποδίδει πραγματικά κοινωνικό έργο, με πλήρη λογοδοσία και διαφάνεια».
Η δημοσιοποίηση της λίστας αυτών των χρηματοδοτήσεων αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη διαφάνεια, σε έναν τομέα όπου επί σειρά ετών υπήρξαν ερωτήματα σχετικά με τη διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων και τη λειτουργία ορισμένων ΜΚΟ.
Η συζήτηση που ανοίγει στη Βουλή για τον επανακαθορισμό του πλαισίου λειτουργίας τους αναμένεται να φέρει στο φως νέους μηχανισμούς εποπτείας, αλλά και ευρύτερη συμμετοχή φορέων της κοινωνίας των πολιτών.
