Ενώ ο καφές (και η καφεΐνη που περιέχει) προσφέρει ευχαρίστηση και οφέλη για την υγεία σε αμέτρητους ανθρώπους, πολλοί δεν βλέπουν τίποτα κακό με το να πίνουν αρκετά φλιτζάνια την ημέρα, τα οποία θα μπορούσαν να αυξήσουν τους κινδύνους για την υγεία ορισμένων. Η κατανάλωση λιγότερου καφέ, ή απλώς η εξάλειψη της καφεΐνης από τη διατροφή σας, μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου, στη μείωση του άγχους και ακόμη και στη μείωση των πονοκεφάλων, μεταξύ άλλων πλεονεκτημάτων.
Η καφεΐνη είναι μια ψυχοδραστική ουσία
Η καφεΐνη είναι η πιο ευρέως καταναλισκόμενη ψυχοδραστική ουσία. Θεωρείται ψυχοδραστική λόγω των επιπτώσεών της στην εγρήγορση και τη νοητική μας κατάσταση και χρησιμοποιείται καθημερινά από ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων.
Έχει εθιστικές επιδράσεις για ορισμένους ανθρώπους, επηρεάζοντας τα ίδια μέρη του εγκεφάλου με την κοκαΐνη – αλλά με διαφορετικούς τρόπους. Ωστόσο, σύμφωνα με μια ανασκόπηση στο American Journal of Drug and Alcohol Abuse, η χρήση καφεΐνης δεν ταιριάζει στο προφίλ ενός εθιστικού φαρμάκου.
«Η πρόσληψή της δεν προκαλεί βλάβη στο άτομο ή στην κοινωνία και οι χρήστες της δεν είναι αναγκασμένοι να την καταναλώνουν. Αν και η διακοπή της τακτικής χρήσης μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα όπως πονοκέφαλος και λήθαργος», έγραψαν οι συγγραφείς της ανασκόπησης.
Ανεξάρτητα από αυτό, εκατομμύρια άνθρωποι ξεκινούν τη μέρα τους με ένα φλιτζάνι καφέ και βασίζονται σε αυτόν για να τους κρατήσει σε εγρήγορση καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Ωστόσο, υπάρχουν πολλά οφέλη από τη μείωση της κατανάλωσης καφέ ή την πλήρη διακοπή της καφεΐνης και μπορεί να αποτελέσει έναν εξαιρετικό τρόπο για να βελτιώσετε την υγεία και την ευεξία σας.
«Όπως κάθε ψυχαγωγικό ναρκωτικό, το να ζεις χωρίς καφεΐνη είναι πάντα πιο υγιεινό», δήλωσε στην εφημερίδα The Epoch Times ο Δρ. Theodore Strange, πρόεδρος ιατρικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Staten Island, που ανήκει στο Northwell Health στη Νέα Υόρκη.
1. Βελτιωμένη ποιότητα ύπνου
Ένα από τα σημαντικότερα οφέλη της διακοπής της καφεΐνης είναι η βελτίωση του ύπνου.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής του Ύπνου (AASM), η καφεΐνη έχει χρόνο ημιζωής έως και πέντε ώρες. Ο χρόνος ημιζωής μιας χημικής ουσίας είναι το χρονικό διάστημα που χρειάζεται μια δόση της για να μειωθεί κατά το ήμισυ στο σώμα σας.
Αυτό σημαίνει ότι αν καταναλώσετε περίπου 80 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης (περίπου ένα φλιτζάνι καφέ), μετά από πέντε ώρες, θα εξακολουθείτε να έχετε 40 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης στον οργανισμό σας. Θα χρειαστούν άλλες πέντε ώρες για να φτάσετε τα 20 χιλιοστόγραμμα.
Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να σας επηρεάζει ακόμα μέχρι την ώρα του ύπνου το βράδυ.
Η διακοπή της καφεΐνης από τη διατροφή σας σημαίνει ότι πιθανότατα θα αποκοιμηθείτε πιο εύκολα και θα παραμείνετε κοιμισμένοι περισσότερο, γεγονός που θα σας βοηθήσει να βελτιώσετε την ενέργεια και την παραγωγικότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας σας.
2. Μειωμένο άγχος
Η καφεΐνη είναι ένα διεγερτικό που μπορεί να προκαλέσει αύξηση του άγχους και της νευρικότητας. Η μείωση της πρόσληψης ή η πλήρης διακοπή της καφεΐνης θα μπορούσε να μειώσει την πιθανότητα εμφάνισης αυτών των συμπτωμάτων και να σας βοηθήσει να αισθάνεστε πιο ήρεμοι και χαλαροί.
Μια μελέτη που διεξήχθη σε φοιτητές διαπίστωσε ότι η πρόσληψη καφεΐνης σχετίζεται με καταθλιπτικά συμπτώματα και υψηλότερα επίπεδα άγχους.
Μια ανασκόπηση από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ (NIH) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα άγχους, ιδίως σε άτομα που έχουν προϋπάρχουσες αγχώδεις διαταραχές. Η ανασκόπηση διαπίστωσε επίσης ότι η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει ψύχωση σε άτομα που καταναλώνουν καφεΐνη σε δόσεις άνω των 1.200 χιλιοστογραμμαρίων.
3. Μειωμένος κίνδυνος υψηλής αρτηριακής πίεσης και άλλων ασθενειών
Η καφεΐνη μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία σας, ειδικά όταν χρησιμοποιείται σε μεγάλες ποσότητες.
«Η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει μια σύντομη αλλά δραματική αύξηση της αρτηριακής σας πίεσης, ακόμη και αν δεν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση», δήλωσε ο Δρ. Francisco Lopez-Jimenez, καρδιολόγος στην Mayo Clinic.
Τα υψηλά επίπεδα καφεΐνης μπορεί να προκαλέσουν καρδιακά προβλήματα που περιλαμβάνουν αίσθημα παλμών και ακόμη και να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου καθώς και πονοκεφάλους, διότι μπορεί να κάνει τα αιμοφόρα αγγεία στον εγκέφαλο να διογκωθούν.
Ο Strange πρόσθεσε ότι μια δόση 400 χιλιοστογραμμάρια ή λιγότερο την ημέρα, ή περίπου τέσσερα φλιτζάνια καφέ, είναι πιθανώς ασφαλής, αλλά περισσότερο από αυτό μπορεί να προκαλέσει ταχυκαρδία, νευρικότητα και αϋπνία.
«Κάτι που θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στην υγεία κάποιου, ειδικά αν κάποιος έχει επίσης καρδιακές παθήσεις ή παίρνει φάρμακα που μπορεί να επιδεινώσουν τις επιπτώσεις της καφεΐνης», είπε.
Η διακοπή του καφέ από τη διατροφή σας μπορεί να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης αυτών των προβλημάτων υγείας και να προάγει τη συνολική βελτίωση της υγείας σας.
4. Καλύτερη ενυδάτωση
Η καφεΐνη είναι διουρητικό, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να αυξήσει τη συχνότητα της ούρησης και να οδηγήσει σε αφυδάτωση.
Η διακοπή της καφεΐνης από τη διατροφή σας μπορεί να σας βοηθήσει να παραμένετε καλύτερα ενυδατωμένοι, γεγονός που μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στη συνολική υγεία και ευεξία σας.
Η αφυδάτωση μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την υγεία και μια μείωση μόλις 1,5 τοις εκατό του νερού του σώματός σας μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα. Αυτά κυμαίνονται από έναν απλό πονοκέφαλο έως μια απειλητική για τη ζωή ασθένεια, όπως η θερμοπληξία.
5. Βελτιωμένη πέψη
Ο καφές μπορεί να επηρεάσει τις εκκρίσεις οξέων του στομάχου και μπορεί να προκαλέσει γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, κοινώς καούρα.
Αυτή η επίδραση συνδέεται επίσης με πιθανή αύξηση των πεπτικών προβλημάτων που περιλαμβάνουν κακή πέψη, δυσφορία, ναυτία και έλκος.
Η μείωση της πρόσληψης καφεΐνης μπορεί να βελτιώσει την πέψη και να ανακουφίσει αυτά τα συμπτώματα, οδηγώντας σε καλύτερη συνολική γαστρεντερική υγεία.
Άτομα που δεν πρέπει να χρησιμοποιούν καφεΐνη
Ενώ η καφεΐνη και η κατανάλωση καφέ είναι γενικά ασφαλή για τους περισσότερους ανθρώπους, υπάρχουν ορισμένες ομάδες ανθρώπων για τους οποίους αντενδείκνυται ή οι οποίοι θα πρέπει να περιορίσουν την κατανάλωσή της.
Αυτές οι ομάδες περιλαμβάνουν:
1. Έγκυες γυναίκες
Οι υψηλές δόσεις καφεΐνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο αποβολής, πρόωρου τοκετού και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαταραχής ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας στα παιδιά όταν αυτά φτάσουν στην ηλικία των 4 έως 11 ετών.
2. Άτομα με αγχώδεις διαταραχές
Η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει το άγχος και τη νευρικότητα σε ορισμένα άτομα, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα σε άτομα με αγχώδεις διαταραχές.
3. Άτομα με καρδιακές παθήσεις
Η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει αύξηση της αρτηριακής πίεσης, η οποία μπορεί να είναι επικίνδυνη για όσους έχουν υποκείμενη καρδιακή πάθηση. Η έρευνα δείχνει επίσης ότι η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο κολπικής μαρμαρυγής .
4. Άτομα με ευαισθησία στην καφεΐνη
Ορισμένοι άνθρωποι έχουν γενετική προδιάθεση να είναι πιο ευαίσθητοι στην καφεΐνη, γεγονός που τους καθιστά πολύ πιο πιθανό να εμφανίσουν ανεπιθύμητες αντιδράσεις όπως άγχος ή αϋπνία όταν πίνουν ακόμη και μέτριες ποσότητες.
5. Παιδιά
Τα παιδιά είναι μικρότερα και έτσι είναι πιο ευαίσθητα στις επιδράσεις της καφεΐνης από ό,τι οι ενήλικες.
«Τα τρόφιμα και τα ποτά που περιέχουν καφεΐνη μπορεί να έχουν επιπτώσεις στο σώμα και το μυαλό που παρεμβαίνουν σε κάθε πτυχή αυτού που χρειάζονται τα παιδιά για να ευδοκιμήσουν», δήλωσε ο παιδίατρος του Κολούμπια Δρ. David Buchholz.
Πρόσθεσε ότι «δεν υπάρχει γνωστή ασφαλής ποσότητα» καφεΐνης για κάθε παιδί ηλικίας 11 ετών και κάτω.
Διακοπή της καφεΐνης και συμπτώματα στέρησης
Ο Strange εξήγησε ότι τα συμπτώματα της στέρησης της καφεΐνης μπορεί να είναι διαφορετικά για κάθε άτομο.
«Τα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, κόπωση, χαμηλή ενέργεια, ευερεθιστότητα, άγχος, κακή συγκέντρωση, καταθλιπτική διάθεση, τρόμο και προβλήματα ύπνου», είπε, προειδοποιώντας ότι τα συμπτώματα της απότομης διακοπής της καφεΐνης μπορεί να διαρκέσουν από λίγες ημέρες έως μερικές εβδομάδες.
Ο Strange υπογράμμισε ότι τα οφέλη της ζωής χωρίς καφεΐνη περιλαμβάνουν καλύτερο ύπνο, καλύτερη συγκέντρωση και εστίαση και βελτίωση της αρτηριακής πίεσης, «για να αναφέρουμε μόνο μερικά».
