Η αυτολύπηση είναι μια παγίδα στην οποία πολλοί από εμάς πέφτουμε κάποια στιγμή στη ζωή μας. Ωστόσο, οι γενικές συμβουλές για να σκέφτεστε «θετικά» ή «να εστιάζετε στα καλά» δεν αρκούν για να απελευθερωθείτε από αυτή την καταστροφική νοοτροπία.
Αυτό που πραγματικά χρειάζεστε είναι συγκεκριμένες, εφαρμόσιμες συμβουλές.
Και ένα βαθμό σιγουριάς για το τι να περιμένουμε.
Οι γενικές συμβουλές δεν είναι ακριβώς λανθασμένες, απλώς στερούνται βασικών πληροφοριών. Όλοι γνωρίζουμε ότι το κλειδί για να ξεπεράσουμε την αυτολύπηση είναι η ευγνωμοσύνη – αυτό είναι προφανές. Είναι σαν να λέμε ότι το κλειδί για τη μακροζωία είναι να ζεις μια μακρά, υγιή ζωή.
Οι περισσότερες συμβουλές θεωρούν δεδομένο ότι μπορείτε εύκολα να βρείτε αυτό ακριβώς που χρειάζεστε για να λειτουργήσει.
Πιο εύκολο να το λες παρά να το κάνεις
Πρόσφατα είχα μια κρίση αυτολύπησης, η οποία ήταν αποτέλεσμα μιας διαφωνίας με τη σύζυγό μου. Είναι ειλικρινά ένα σπάνιο γεγονός και έτσι όταν συμβαίνει, μπορεί να μας πιάσει και τους δύο απροετοίμαστους.
Θυμάμαι ότι ήθελα να το ξεπεράσω, αλλά και ότι ταυτόχρονα ήθελα να αφεθώ στη σκέψη ότι ήμουν παρεξηγημένος. Θυμάμαι επίσης να φέρνω στον νου μου όλες τις προφανείς συμβουλές για το πώς να νικήσω την αυτολύπηση, αλλά καμία από αυτές δεν μου φαινόταν πιο ελκυστική από το πώς ήμουν. Ένιωθα ότι χρειαζόταν να καταβάλλω πολλή προσπάθεια για να τα καταφέρω.
Οι προφανείς συμβουλές συνήθως έχουν ως εξής:
- Επικεντρωθείτε στα καλά πράγματα στη ζωή σας αντί να λυπάστε τον εαυτό σας.
- Δημιουργήστε ένα σχέδιο για να διορθώσετε τα προβλήματα που έχετε υπό τον έλεγχό σας και σταματήστε να ανησυχείτε για όλα τα υπόλοιπα.
- Αμφισβητήστε την αρνητική σκέψη εντοπίζοντας τις μη χρήσιμες σκέψεις και επαναδιατυπώνοντάς τες.
Δεν είναι λάθος. Όλες αυτές οι συμβουλές είναι πολύ καλές. Αλλά μέσα στον εσωτερικό αγώνα της αυτολύπησης, αυτές οι προφανείς λύσεις μοιάζουν αδύνατες.
Γιατί;
Η αυτολύπηση είναι ένα από αυτά τα περίεργα συναισθήματα που αγαπάμε και μισούμε. Ξέρουμε ότι είναι καταστροφική μακροπρόθεσμα, ωστόσο μερικές φορές είναι η ευκολότερη διαθέσιμη παρηγοριά για την ανασφάλεια, τη χαμηλή αυτοεκτίμηση ή την απογοήτευση που νιώθουμε.
Η ενασχόληση με τα προβλήματά μας μας επιτρέπει να δικαιολογήσουμε τα συναισθήματα που νιώθουμε. Και παραδόξως, το να λυπόμαστε τον εαυτό μας είναι μερικές φορές ευκολότερο από το να αντιμετωπίσουμε αυτό που μας πλήγωσε.
Πραγματικές λύσεις για την αντιμετώπιση της αυτολύπησης
Σύμφωνα με την εμπειρία μου, αν σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε πραγματικά την αυτολύπηση, υπάρχουν δύο βασικά πράγματα που πρέπει να κάνετε: να θέσετε έναν παράλληλο στόχο και να μιλήσετε με κάποιον για τα συναισθήματά σας.
Ένας παράλληλος στόχος
Απασχολήστε το μυαλό σας με έναν παράλληλο στόχο. Όταν τα συναισθήματά σας είναι σε έξαρση, δεν υπάρχει σχεδόν τίποτα που μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε την κατάστασή σας πριν ηρεμήσετε. Οι καλύτερες συμβουλές του κόσμου θα σας φανούν αδύνατες.
Για παράδειγμα, δεν με βοηθά να σκέφτομαι πράγματα για τα οποία είμαι ευγνώμων, όταν λυπάμαι τον εαυτό μου. Ο εγκέφαλός μου ξέρει ότι απλώς προσπαθώ να ξεγελάσω τον εαυτό μου για να το ξεπεράσω και αντιστέκεται εύκολα σε αυτή την προσπάθεια.
Το κλειδί είναι η έμμεση προσέγγιση του προβλήματος. Επιστρέψτε στη συναισθηματική ουδετερότητα το συντομότερο δυνατό. Πώς γίνεται αυτό; Ο γρηγορότερος τρόπος είναι να σταματήσετε να σκέφτεστε τα συναισθήματά σας και να απορροφηθείτε πλήρως από κάτι άλλο.
Προτείνω μια μικρή παράλληλη δραστηριότητα. Αυτές είναι μερικές δικές μου ιδέες:
- 30΄ αεροβικής άσκησης, όπου ο καρδιακός ρυθμός μου είναι μεταξύ 60 και 70% του μέγιστου, ίσα ίσα για να ιδρώσω ελαφρά.
- Διαβάζω 30-45 σελίδες από ένα μη μυθοπλαστικό βιβλίο με εμπνευσμένες, πρωτότυπες ιδέες και κρατάω σημειώσεις.
- Δημιουργώ ένα λεπτομερές περίγραμμα για ένα νέο άρθρο και στη συνέχεια γράφω μια εισαγωγή 200-300 λέξεων.
Όλες αυτές οι δραστηριότητες απασχολούν πλήρως το μυαλό μου και αρχίζουν να απομακρύνουν τη συναισθηματική μου ενέργεια από την αυτολύπηση και να τη μεταφέρουν σε κάτι άλλο. Δεν χρειάζεται να πείσω τον εαυτό μου να εγκαταλείψει την αυτολύπηση, παρά μόνο να σταματήσει για λίγο, ώστε να ασχοληθώ με την παράλληλη δραστηριότητά μου.
Συζητήστε το
Κάντε μια σοβαρή συζήτηση με κάποιον για τα συναισθήματά σας. Είναι απολύτως απαραίτητο 1) να μιλήσετε δυνατά για τα συναισθήματά σας και 2) να το κάνετε με κάποιον που μπορείτε να εμπιστευτείτε. Υπάρχει κάτι βαθιά θεραπευτικό στο να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας, να βάζουμε τις χαοτικές μας σκέψεις σε πραγματικές προτάσεις και να έχουμε κάποιον να μας ακούει με ενσυναίσθηση και να μας προσφέρει ευγενική ανατροφοδότηση.
Μπορείτε να το κάνετε αυτό με οποιονδήποτε αγαπάτε, ακόμη και με το άτομο που σας προσέβαλε/πλήγωσε.
Προσπαθήστε να εκφραστείτε με ήρεμο, μετρημένο τρόπο και να αποκλιμακώσετε τα συναισθήματά σας, όχι να τα αναζωπυρώσετε.
Δεν χρειάζεται να έχετε μια κάποια θεωρία για το γιατί αισθανθήκατε όπως αισθανθήκατε. Απλά βάλτε το σε λέξεις. Συνήθως μαθαίνουμε από τα λάθη μας και την επανάληψη, όχι απλώς μέσω της θεωρητικής αντιμετώπισής τους.
Ξεκινήστε μια συζήτηση το συντομότερο δυνατό. Όσο περισσότερο περιμένετε, σύμφωνα με την εμπειρία μου, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να συνέλθετε.
Μην συγχέετε τον σκοπό και τα μέσα
Αυτό είναι όλο. Τα πρώτα βήματα για να νικήσετε την αυτολύπηση είναι να διαλύσετε τα έντονα συναισθήματά σας με μια δραστηριότητα και να συζητήσετε με έναν στενό και έμπιστο φίλο σας το πώς αισθάνεστε.
Όλα τα άλλα πράγματα σχετικά με την «εστίαση στα καλά», τη «δημιουργία ενός σχεδίου» και την «πρόκληση των αρνητικών σκέψεων» είναι τα πράγματα που φυσικά θα θέλετε να κάνετε καθώς βγαίνετε από την αυτολύπηση, αλλά συνήθως δεν είναι τα κατάλληλα εργαλεία όταν βρίσκεστε ακόμα σε έξαψη.
Η απλή αλλά χρήσιμη συμβουλή μου, εν ολίγοις, είναι να μην καταπολεμάτε άμεσα τα αρνητικά σας συναισθήματα, αλλά να απασχολήστε με άλλες δραστηριότητες που σας βοηθούν να τα ξεχάσετε.
Του Mike Donghia
Επιμέλεια: Αλία Ζάε