Από τον Joel Warsh
Απόψεις υγείας
Η ιατρική κοινότητα συχνά αποδίδει την αύξηση του ρυθμού εμφάνισης του αυτισμού στη βελτίωση της διάγνωσης και της γενετικής προδιάθεσης. Ωστόσο, ως παιδίατρος με ολιστική νοοτροπία και έχοντας ασχοληθεί με την υγεία των παιδιών, παρακολουθώ μια ανησυχητική μόδα που δείχνει πως ίσως παραβλέπουμε τα πιο ευρεία υποκείμενα ζητήματα.
Στην Καλιφόρνια, όπου τα ποσοστά αυτισμού είναι τα υψηλότερα στον κόσμο (1 στα 22 παιδιά), η συζήτηση φαίνεται να απομακρύνεται από την προσωπική ευθύνη που έχουμε βγάζοντας τους εαυτούς μας από την εξίσωση, και εν τέλει προκαλώντας κακό στα παιδιά, ο αριθμός των οποίων συνεχίζει να ανεβαίνει με επικίνδυνο ρυθμό.
Γιατί η ιατρική κοινότητα στην Καλιφόρνια δε ρωτάει πιο έντονα τον λόγο που ο ρυθμός εμφάνισης αυτισμού είναι σημαντικά μεγαλύτερος από τον εθνικό μέσο όρο; Γιατί δεν είμαστε ανοιχτοί σε κάθε πιθανότητα που μπορεί να προκαλεί αυτή την τρομακτική μόδα; Φοβόμαστε αυτά που θα ανακαλύψουμε; Η ραγδαία αύξηση του αυτισμού απαιτεί μια πιο βαθιά έρευνα στο “γιατί” – δεν έχει να κάνει με ανάθεση ευθύνης, αλλά με το να αποκαλύψουμε την αλήθεια και να φτάσουμε στη ρίζα του προβλήματος. Τα παιδιά μας το αξίζουν.
Η εξίσωση του περιβάλλοντος και του τρόπου ζωής
Η επικρατούσα προσοχή στη γενετική και τη «βελτιωμένη διάγνωση» επικαλύπτει τη σημαντική επίπτωση που έχει το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής, οι οποίοι μπορεί να είναι οι παράγοντες-κλειδιά πίσω από την έκρηξη στις περιπτώσεις αυτισμού. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών, η επικρατούσα τάση εμφάνιση αυτισμού στα παιδιά στις Η.Π.Α. έχει αυξηθεί από 1 στα 150 το 2000 σε 1 στα 36 το 2020.
Ενώ η πρόοδος στα κριτήρια διάγνωσης και επίγνωσης έχουν αναμφίβολα συμβάλει εν μέρει στον εντοπισμό, η αύξηση αυτή είναι πολύ μεγάλη για να δικαιολογηθεί από αυτούς τους παράγοντες και μόνο, υποδηλώνοντας το προφανές: ότι υπάρχουν και άλλοι παράγοντες.
Η επιστημονική έρευνα τονίζει όλο και περισσότερο τους πιθανούς ρόλους των διαφόρων περιβαλλοντικών ερεθισμάτων κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του αυτισμού, αντιπαλεύοντας την κυρίαρχη επεξήγηση της γενετικής. Η έκθεση σε βαρέα μέταλλα, όπως ο μόλυβδος, ο υδράργυρος και το κάδμιο συνδέονται με υψηλότερα ποσοστά αυτισμού.
Τα μέταλλα αυτά παρεμβαίνουν στη φυσιολογική νευρολογική ανάπτυξη, εγείροντας σοβαρές ανησυχίες για την επίπτωσή τους στην υγεία. Επιπλέον, τα φυτοφάρμακα, συγκεκριμένα τα οργανοφωσφορικά και τα οργανοχλωρίδια, όταν έρχονται σε επαφή με παιδιά μικρότερα του ενός έτους έως και τα πρώτα παιδικά χρόνια, συνδέονται με σοβαρότερες επιπτώσεις αυτισμού. Ο τρόπος ζωής παίζει επίσης κρίσιμο ρόλο. Για παράδειγμα, παιδιά με μεγαλύτερους σε ηλικία γονείς έχουν υψηλότερο κίνδυνο αυτισμού, όπως επίσης και τα παιδιά με μητέρες που πάσχουν από παχυσαρκία, διαβήτη και υπέρταση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Αιτία και ταξινόμηση
Ως ανήσυχος ιατρός και γονέας, είμαι βαθιά απογοητευμένος από την αναφορά του αυτισμού στα μέσα ενημέρωσης. Συχνά, οι κουβέντες για τα περιβαλλοντικά ερεθίσματα στον αυτισμό λασπολογούνται σε συζητήσεις σχετικές με την ικανότητα του ατόμου ή κατηγορώντας αυτούς που αναφέρουν τους αυτιστικούς ως «νοσούντες», υποδηλώνοντας πως ο αυτισμός είναι απλά μια φυσιολογική νευρολογική παραλλαγή, παρόλο που κατατάσσεται ως διαταραχή στο «Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών» (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders – DSM-5).
Εάν αρχίσουμε να κατηγοριοποιούμε τον αυτισμό ως μια «φυσιολογική παραλλαγή», οι αριθμοί θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν. Ωστόσο, ο καθορισμός των υποκείμενων αιτιών μάς καθιστά ικανούς να εφαρμόσουμε αλλαγές για να μειώσουμε τον κίνδυνο για τα παιδιά μας. Όταν οι συζητήσεις αναλώνονται σε διαχωρισμό και διαμάχες και εστιάζονται στο εάν η αναγνώριση αυτών των κινδύνων μειώνει τα παιδιά και τους ενήλικες με αυτισμό ως άτομα, παραβλέπουν τις σοβαρές δυσκολίες που πολλά άτομα με αυτισμό υπομένουν, καθώς και αυτοί που τους φροντίζουν.
Το επιχείρημα πως η απότομη αύξηση του ρυθμού εμφάνισης του αυτισμού οφείλεται κυρίως στους γενετικούς παράγοντες έρχεται σε άμεση αντιπαράθεση με τα συμπτώματα που παρατηρούνται και με τις συμπεριφορές που συνδέονται με την πάθηση. Για παράδειγμα, σφοδρές εκδηλώσεις αυτισμού, όπως η μη λεκτική επικοινωνία, είναι ολοφάνερες και δεν θα περνούσαν απαρατήρητες ή αδιάγνωστες 50 χρόνια πριν. Σοβαρά συμπτώματα αυτισμού, συχνά αναφερόμενα ως «βαθύς αυτισμός», επηρεάζουν την ικανότητα του παιδιού να λειτουργήσει και να επικοινωνήσει.
Πολλά παιδιά με αυτισμό δεν αναπτύσσουν ομιλία ή έχουν πολύ περιορισμένη ικανότητα χρήσης λέξεων, με μελέτες να υποδεικνύουν ότι αυτό συμβαίνει περίπου στο 25% με 30% των παιδιών στο φάσμα της αυτιστικής διαταραχής (ASD). Επιπλέον, επικρατεί η νοητική αναπηρία, με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών να αναφέρουν πως το 31% των παιδιών με ASD έχουν νοητική αναπηρία, με IQ λιγότερο από 70, και άλλο ένα 23% βρίσκονται στο όριο. Οι δυσκολίες στη συμπεριφορά είναι πολύ συχνές, καθώς πάνω από το 30% των παιδιών με ASD παρουσιάζουν αυτοτραυματιστικές συμπεριφορές.
Δίαιτα παρά ομιλία
Συνομιλίες με συναδέλφους αποκάλυψαν πως όταν ενδυναμώνουν τους γονείς με στρατηγικές αλλαγής τρόπου ζωής, συχνά παρατηρούν δραματική βελτίωση στους ασθενείς τους. Σε μερικές περιπτώσεις, αυτές οι αλλαγές είναι τόσο βαθιές που τα παιδιά δεν διαγιγνώσκονται πλέον με αυτισμό.
Η Μπεθ Λάμπερτ, διευθύντρια του προγράμματος Documenting Hope, μοιράστηκε τις κατανοήσεις της από την εκτενή της εμπειρία. «Για δεκαπέντε χρόνια, καταγράφουμε περιπτώσεις παιδιών που δεν διαγιγνώσκονται πλέον με αυτισμό. Ενώ κάποια γονίδια μπορεί να καθιστούν αυτά τα παιδιά πιο ευάλωτα στην ανάπτυξη αυτισμού, η δίαιτα, ο τρόπος ζωής και οι αποφάσεις θεραπείας που έλαβαν οι οικογένειές τους τα βοηθούν να ξεπεράσουν τα γενετικά γνωρίσματα και να απαλλαχθούν από τα συμπτώματα που αποκαλούμε αυτισμό».
Παρά τα αξιοσημείωτα αποτελέσματα, η ιδέα της αναστροφής του αυτισμού σπάνια αναφέρεται. Η επικρατούσα τάση κατατάσσει κυρίως τον αυτισμό ως μια πάθηση του νευρολογικού φάσματος η οποία δεν επιδέχεται θεραπείας. Η κα Λάμπερτ σημειώνει πως «περιπτώσεις πλήρους αναστροφής αυτισμού έχουν καταγραφεί στην ιατρική βιβλιογραφία, αλλά αυτό το φαινόμενο δεν έχει εισέλθει ακόμη στις περισσότερες ιατρικές πρακτικές».
«Μόλις πρόσφατα δημοσιοποιήσαμε μία σημαντική περίπτωση ενός ζεύγους διδύμων που ανέστρεψαν τον αυτισμό τους χρησιμοποιώντας μια περιεκτική δίαιτα, τρόπο ζωής και προσωποποιημένη θεραπευτική προσέγγιση – την ίδια προσέγγιση που διδάσκει το Documenting Hope», αναφέρει η κα Λάμπερτ. «Στόχος μας είναι να διδάξουμε αυτή την προσέγγιση στους γονείς και τους ιατρούς έτσι ώστε περισσότερα παιδιά να μπορέσουν να ξεπεράσουν ακόμη και τα πιο προκλητικά συμπτώματα που συνδέονται με τον αυτισμό».
Προχωρώντας με την ελπίδα
Εστιάζοντας στους παράγοντες που μπορούν να τροποποιηθούν, μπορούμε να προσφέρουμε ελπίδα και εφαρμόσιμες στρατηγικές σε οικογένειες που αντιμετωπίζουν τον αυτισμό, δίνοντας έμφαση στην δυνατότητα για σημαντικές βελτιώσεις μέσα από στοχευμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Η μελλοντική πολιτική δημόσιας υγείας καθώς και η ενημέρωση πρέπει να εστιάσει στους παράγοντες του περιβάλλοντος και του τρόπου ζωής που συνεισφέρουν στην αύξηση του ρυθμού εμφάνισης του αυτισμού. Αυτή η αλλαγή θα δώσει την δυνατότητα σε γονείς και φροντιστές να λάβουν ενεργά μέτρα, υποστηρίζοντας την ιδέα πως ο αυτισμός, για πολλά παιδιά, επηρεάζεται από μεταβλητούς παράγοντες, δίνοντας έτσι την δύναμη πίσω στην οικογένεια. Δεν έχει να κάνει με το ντρόπιασμα ή την κατάκριση αλλά με την αναγνώριση πως ο μοντέρνος τρόπος ζωής συμβάλει, και σε μερικές περιπτώσεις προκαλεί, την διάγνωση.
Με την κατανόηση του αυτισμού ως πολυπαραγοντικού φαινομένου, με σημαντικούς παράγοντες που μπορούν να τροποποιηθούν, μπορούμε να στοχεύσουμε στη μείωση των περιπτώσεων, στην απαλοιφή των διαγνώσεων και στην αποτροπή περαιτέρω αύξησης του αυτισμού. Υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες παρέμβασης μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής. Αυτή η προσέγγιση όχι μόνο ευθυγραμμίζεται με μια ολιστική θεώρηση της υγείας, αλλά επίσης ενισχύει την κατανόηση και τη διαχείριση του αυτισμού, παρέχοντας ελπίδα και εφαρμόσιμες οδούς για τις οικογένειες που πλήττονται από την πάθηση.
