Οι αφρικανικές χώρες που στοχοποιούνται από τη νέα πρωτοβουλία του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για ευνοϊκότερες οικονομικές συμφωνίες υπέρ των Ηνωμένων Πολιτειών δηλώνουν ότι έχουν πολλά να προσφέρουν στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, ωστόσο τονίζουν ότι χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να διαπραγματευτούν νέες εμπορικές συμφωνίες με την Ουάσιγκτον.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έστειλε σχεδόν ταυτόσημες επιστολές σε 21 χώρες στις 7 και 9 Ιουλίου, χρησιμοποιώντας την πλατφόρμα Truth Social, διαμηνύοντας: «Υψηλότεροι δασμοί στις εξαγωγές τους προς τις Ηνωμένες Πολιτείες θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Αυγούστου αν δεν υπάρξει πρόοδος.»
Ξεχώρισε τη Νότιο Αφρική — τη μεγαλύτερη οικονομία της ηπείρου και κυριότερο Αφρικανό εμπορικό εταίρο της Ουάσιγκτον — μαζί με τρεις μεγάλες οικονομίες της Βόρειας Αφρικής: τη Λιβύη με τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου, την Αλγερία και την Τυνησία, η οποία αποτελεί σημαντικό προμηθευτή ελαιολάδου για τις ΗΠΑ.
«Νότιος Αφρική, Αλγερία και Λιβύη σύντομα θα πληρώνουν τουλάχιστον 30% δασμούς για τα προϊόντα τους που εισάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι για τη Τυνησία ο συντελεστής θα διαμορφωθεί στο 25%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου του Αμερικανού Εκπροσώπου Εμπορίου (USTR), οι συγκεκριμένες χώρες εξάγουν στις ΗΠΑ ποικιλία αγαθών, ανάμεσά τους ορυκτά, αυτοκίνητα, αγροτικά προϊόντα, ηλεκτρονικά και ενδύματα, ενώ εισάγουν αμερικανικά μηχανήματα, φαρμακευτικά προϊόντα και επεξεργασμένα πετρελαιοειδή.
Ο Τραμπ τόνισε ότι οι χώρες που κατονόμασε προσέφεραν μέχρι στιγμής πολύ λιγότερα απ’ όσα απαιτούνται για την εξάλειψη των εμπορικών ελλειμμάτων που, κατά την αμερικανική κυβέρνηση, ζημιώνουν τις ΗΠΑ. Εξηγεί χαρακτηριστικά: «Εμπορικό έλλειμμα παρατηρείται όταν μια χώρα εισάγει περισσότερα απ’ όσα εξάγει.»
Σύμφωνα με το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, το 2024 οι Ηνωμένες Πολιτείες εξήγαγαν αγαθά και υπηρεσίες αξίας σχεδόν 3,2 τρισ. δολαρίων σε όλο τον κόσμο, ενώ οι εισαγωγές άγγιξαν τα 4,1 τρισ., αφήνοντας συνολικό εμπορικό έλλειμμα άνω των 900 δισ. δολαρίων. Για τον Τραμπ, πρόκειται για τεράστια χρηματοοικονομική απώλεια σε βάρος της χώρας.
«Ο δασμός για την Νότια Αφρική θα αυξηθεί στο 40% αν ο Τραμπ υλοποιήσει την απειλή του για επιπλέον 10% σε χώρες του μπλοκ BRICS», αναφέρει το δημοσίευμα. Η Νότιος Αφρική είναι ιδρυτικό μέλος των BRICS μαζί με Κίνα και Ρωσία, στηρίζοντας το όραμα για έναν πολυπολικό κόσμο με περιορισμένη αμερικανική επιρροή, γεγονός που έχει προκαλέσει την οργή του Τραμπ.
Τα επίσημα στοιχεία του USTR για το 2024 αποτυπώνουν το συνολικό ετήσιο διμερές εμπόριο εμπορευμάτων μεταξύ ΗΠΑ και Νοτίου Αφρικής στα 20,5 δισ. δολάρια. Εκ των οποίων, οι αμερικανικές εισαγωγές ανήλθαν σε 14,7 δισ. δολάρια —κυρίως ζωτικά ορυκτά, μέταλλα, διαμάντια, αυτοκίνητα, ανταλλακτικά και φρούτα— ενώ οι εισαγωγές της Νοτίου Αφρικής από τις ΗΠΑ, κυρίως σε χημικά, μηχανήματα και φαρμακευτικά, έφτασαν στα 5,8 δισ. δολάρια.

Αυτό αποτυπώνει εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ ύψους 8,8 δισ. δολαρίων έναντι της Νοτίου Αφρικής, ένα έλλειμμα που ο Τραμπ αξιώνει από την κυβέρνηση του προέδρου Σίριλ Ραμαφόζα να διορθώσει.
Σε συνέντευξή του στην Epoch Times, ο υφυπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας της Νοτίου Αφρικής, Ζούκο Γκόντλιμπι, τόνισε:
«Ακριβώς ένα τέτοιο πλαίσιο προτάσεων υπέβαλαν οι εκπρόσωποι της Πρετόριας στην Ουάσιγκτον στις 20 Μαΐου. Δεν μπορώ να αναφέρω ακόμη ακριβή νούμερα, αλλά μπορώ να πω ότι η προσφορά μας για αγορά αμερικανικού LNG και το άνοιγμα των τομέων εξόρυξης και ψηφιακής οικονομίας στις ΗΠΑ θα είναι σημαντικό όφελος για τις Ηνωμένες Πολιτείες.»
Σε αντάλλαγμα, ο Γκόντλιμπι επισήμανε ότι η Νότιος Αφρική ζητά από τις ΗΠΑ να μειώσουν τον γενικό δασμό από το 30% στο 10% και να καταργήσουν τους δασμούς στις εξαγωγές οχημάτων, χάλυβα και αλουμινίου προς τις ΗΠΑ.
«Δεν θα μπορούμε να στηρίξουμε το εμπόριο αν έχουμε δασμό 30%», προειδοποίησε. «Γνωρίζουμε πόσο θα πληγεί η οικονομία μας από την απώλεια της αμερικανικής αγοράς, ιδίως στη βιομηχανία εσπεριδοειδών και στον τομέα κατασκευής αυτοκινήτων και ανταλλακτικών. Χιλιάδες θέσεις εργασίας και δισεκατομμύρια ραντ θα χαθούν. Αλλά θα πρέπει να αντέξουμε το πρώτο πλήγμα και να αναζητήσουμε άλλους αγοραστές.»
Ερωτηθείς για τα διαπραγματευτικά «χαρτιά» της Νότιας Αφρικής, ο Γκόντλιμπι υπογράμμισε ότι η χώρα του προμηθεύει 12 από τα 50 ορυκτά που οι ΗΠΑ θεωρούν κρίσιμα για την εθνική ασφάλεια και την οικονομία τους.
«Είμαστε ο κύριος προμηθευτής των εννέα πιο απαραίτητων ορυκτών για τις ΗΠΑ», σημείωσε.
Κρατικά στατιστικά των ΗΠΑ καταδεικνύουν ότι το 2024 η Νότιος Αφρική προμήθευσε το 96% του χρωμίου που χρησιμοποιεί η Αμερική στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας και της άμυνας. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας επισημαίνει ότι οι ΗΠΑ εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη Νότιο Αφρική για κρίσιμα μέταλλα όπως οι πλατινοειδείς ομάδες και το χρώμιο, αναγκαία για τη βιομηχανία αυτοκινήτου, αεροδιαστημικής και τις τεχνολογίες ανανεώσιμης ενέργειας.
Ο υπουργός Επικοινωνίας της Αλγερίας, Χασάν Ραμπί, δήλωσε στην Epoch Times: «Είμαι βέβαιος ότι οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ θα καταλήξουν σε συμβιβασμούς, προς όφελος τόσο των Αλγερινών όσο και των Αμερικανών.»

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του USTR, το συνολικό εμπόριο αγαθών μεταξύ ΗΠΑ και Αλγερίας το 2024 ανήλθε στα 3,5 δισ. δολάρια. Οι αμερικανικές εξαγωγές προς την Αλγερία ανήλθαν στο 1 δισ. δολάρια —μεταξύ άλλων τουρμπίνες αερίου, ζωοτροφές σόγιας και μηχανήματα— ενώ οι εισαγωγές από την Αλγερία έφτασαν τα 2,5 δισ. δολάρια, κυρίως πετρέλαιο και φυσικό αέριο, δημιουργώντας έλλειμμα για τις ΗΠΑ 1,4 δισ. δολαρίων.
«Μιλάμε για ένα μικρό έλλειμμα», σχολίασε ο Ραμπί. «Έχουμε πολλά να προσφέρουμε στις ΗΠΑ και εύκολα μπορούμε να αποσαφηνίσουμε τυχόν παρεξηγήσεις. Απλώς χρειαζόμαστε περισσότερο χρόνο.»
Το αμερικανικό Υπουργείο Εμπορίου αναφέρει πως η Αλγερία διαθέτει τα δέκατα μεγαλύτερα αποδεδειγμένα αποθέματα φυσικού αερίου παγκοσμίως, είναι τέταρτη στον κόσμο στις εξαγωγές αερίου και τρίτη σε ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα σχιστολιθικού αερίου, ενώ κατατάσσεται 16η στα αποθέματα πετρελαίου.
«Υπάρχει μεγάλο περιθώριο για συνεργασία ΗΠΑ-Αλγερίας σε καίριους οικονομικούς τομείς», σχολίασε ο Ραμπί.

Η Άσμα Μπεν Χασάν του Φόρουμ Οικονομικών Ερευνών της Τυνησίας προειδοποίησε ότι η επιβολή δασμού 25% στις εξαγωγές της χώρας στις ΗΠΑ θα επιφέρει σοβαρό πλήγμα σε μια ήδη εύθραυστη οικονομία.
«Το βασικό μας εξαγώγιμο προϊόν στις ΗΠΑ είναι το ελαιόλαδο, που οι Αμερικανοί φυσικά μπορούν να βρουν εύκολα αλλού αν δεν πάνε καλά οι συνομιλίες», είπε στην Epoch Times. «Αν συμβεί αυτό, οι μικροκαλλιεργητές και οι μικροεξαγωγείς μας θα είναι οι πρώτοι που θα πληγούν.»
Το 2024, το USTR κατέγραψε συνολικό διμερές εμπόριο αγαθών με την Τυνησία 1,6 δισ. δολάρια. Οι αμερικανικές εξαγωγές έφτασαν τα 503,6 εκατ. δολάρια και οι εισαγωγές στα 1,1 δισ. δολάρια, οδηγώντας σε εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ ύψους 619,6 εκατ. δολαρίων με την Τυνησία.
Ο Μαρουάν Μπεντζιμά, πρόεδρος του Αμερικανο-Τυνησιακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, δήλωσε στην Epoch Times ότι οι συνομιλίες μεταξύ εκπροσώπων της Τυνησίας και της κυβέρνησης Τραμπ για τη μείωση του δασμού στο 10% βρίσκονται σε εξέλιξη.
«Δεν μπορώ να σχολιάσω γιατί ο πρόεδρος Τραμπ έστειλε τη νέα αυτή επιστολή», ανέφερε, «αλλά όσο γνωρίζω ο διάλογος Τυνησίας-ΗΠΑ είναι καλός και πιστεύω ότι θα βρεθεί λύση.»