Ο Έλον Μασκ ανακοίνωσε στις 5 Ιουλίου τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού κόμματος, έπειτα από τη ρήξη του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τον νόμο «One Big Beautiful Bill», που ψηφίστηκε πρόσφατα από το Κογκρέσο και υπογράφηκε από τον Τραμπ την Ημέρα της Ανεξαρτησίας.
Ο επικεφαλής της Tesla, ο οποίος είχε διατελέσει ειδικός κυβερνητικός σύμβουλος στον Λευκό Οίκο και είχε ηγηθεί της ομάδας DOGE για την κυβερνητική αποδοτικότητα, είχε ταχθεί υπέρ του Τραμπ κατά τις τελευταίες εβδομάδες της προεκλογικής εκστρατείας του 2024. Ωστόσο, η υποστήριξή του φάνηκε να κλονίζεται λόγω της συγκεκριμένης νομοθεσίας, που προβλέπει μεγάλες αυξήσεις στις δημόσιες δαπάνες.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, ο Μασκ έγραψε για τις Ηνωμένες Πολιτείες: «Όταν πρόκειται για τη χρεοκοπία της χώρας μας λόγω σπατάλης και διαφθοράς, ζούμε σε ένα μονοκομματικό σύστημα και όχι σε μια δημοκρατία», προσθέτοντας ότι «σήμερα, σχηματίζεται το America Party για να σας επιστρέψει την ελευθερία σας».
Αν και η ίδρυση νέων πολιτικών σχηματισμών δεν είναι σπάνια στις ΗΠΑ, ιστορικά ελάχιστοι έχουν καταφέρει να αποσπάσουν ουσιαστική υποστήριξη από τους Ρεπουμπλικανούς και τους Δημοκρατικούς, που κυριαρχούν στην πολιτική σκηνή εδώ και πάνω από 160 χρόνια. Μετά την ανακοίνωση του, ο Μασκ αναδημοσίευσε αρκετές αναρτήσεις που υποστηρίζουν τη δημιουργία τρίτου κόμματος, χωρίς ωστόσο να ξεκαθαρίσει ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις του.
Λόγω του γεγονότος ότι δεν γεννήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Μασκ δεν μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία.
Η ρήξη με τον Τραμπ
Η διαφωνία μεταξύ Μασκ και Τραμπ φάνηκε να κορυφώνεται στις αρχές Ιουνίου, όταν αντάλλαξαν δημόσια επικρίσεις σχετικά με τον νέο νόμο. Ο Τραμπ είχε προειδοποιήσει ότι θα μπορούσαν να τερματιστούν οι ομοσπονδιακές επιδοτήσεις προς τις εταιρείες του Μασκ, ενώ εκείνος φέρεται να απείλησε με απόσυρση του πυραυλικού συστήματος Dragon της SpaceX, που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά αστροναυτών της NASA στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό — κάτι που στη συνέχεια δήλωσε ότι δεν θα πράξει.
Ακολούθησε σύντομη περίοδος συμφιλίωσης, κατά την οποία ο Μασκ εξέφρασε μεταμέλεια για κάποιες αναρτήσεις του, ενώ ο Τραμπ, σε συνέντευξή του στη New York Post, σχολίασε ότι πιθανόν ο επιχειρηματίας να ενοχλήθηκε επειδή ο νέος νόμος καταργεί επιδοτήσεις για ηλεκτρικά οχήματα — τομέας στον οποίο δραστηριοποιείται η Tesla.
Ο Μασκ επέστρεψε με πολιτικά σχόλια σχεδόν τρεις εβδομάδες αργότερα, όταν το νομοσχέδιο έφτασε στη Γερουσία. Στις 30 Ιουνίου, σε νέα του ανάρτηση, υποστήριξε πως το μέτρο — που αυξάνει το όριο χρέους κατά 5 τρισεκατομμύρια δολάρια — είναι απόδειξη ότι οι ΗΠΑ αποτελούν «χώρα ενός κόμματος».
Ο ίδιος έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι η συγκεκριμένη νομοθεσία θα προκαλέσει τεράστια αύξηση του εθνικού χρέους.
Αντιδράσεις από Λευκό Οίκο
Ο Τραμπ απάντησε στις 6 Ιουλίου μέσω της πλατφόρμας Truth Social, χαρακτηρίζοντας τον Μασκ «εκτός ελέγχου» και υποστηρίζοντας ότι τα τρίτα κόμματα δεν έχουν πετύχει ποτέ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Όπως ανέφερε, «το σύστημα δεν είναι φτιαγμένο για αυτά» και πρόσθεσε ότι το μόνο που καταφέρνουν είναι να προκαλούν «απόλυτη αναστάτωση και χάος», κάτι που — κατά την άποψή του — ήδη προκαλούν οι ριζοσπάστες αριστεροί Δημοκρατικοί , που έχουν χάσει την αυτοπεποίθησή τους και τα λογικά τους.
Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσσεντ εξέφρασε την άποψη πως ο Μασκ δεν θα συγκεντρώσει σημαντική υποστήριξη και ότι είναι πιθανό να δεχθεί πιέσεις από τα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών του να αποστασιοποιηθεί από την πολιτική. Όπως δήλωσε στο CNN, οι αρχές του DOGE ήταν δημοφιλείς, όμως ο ίδιος ο Μασκ δεν ήταν. Υποστήριξε επίσης ότι τα διοικητικά συμβούλια θα προτιμούσαν να επικεντρωθεί ξανά στις επιχειρηματικές του δραστηριότητες.
Την προηγούμενη εβδομάδα, ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου Στήβεν Μίλλερ σχολίασε επίσης εμμέσως τις δηλώσεις του Μασκ, υποστηρίζοντας ότι το Libertarian Party (Ελευθεριακό Κόμμα) δεν έχει συγκεντρώσει ποτέ σοβαρή υποστήριξη στις προεδρικές εκλογές. Όπως έγραψε σε ανάρτησή του στο Χ, πρόκειται για «αυταπάτη» η ύπαρξη ισχυρής βάσης για τη ελευθεριακή ιδεολογία, αφού σε εθνικό επίπεδο οι υποψηφιότητές της συγκεντρώνουν «ποσοστά κοντά στο μηδέν».
Ανακοινώσεις στην FEC
Μέχρι το πρωί της 6ης Ιουλίου, είχαν κατατεθεί στην Ομοσπονδιακή Εκλογική Επιτροπή (Federal Election Commission – FEC) πολλαπλές αιτήσεις για τη σύσταση πολιτικών σχηματισμών με ονομασίες που περιείχαν όρους όπως «America Party», «DOGE» ή «X» ή περιλάμβαναν τον Μασκ ως σχετιζόμενο πρόσωπο. Πολλές από αυτές τις καταχωρίσεις θεωρείται ότι δεν ήταν αυθεντικές.
Σε μία από τις πιο διαδεδομένες καταθέσεις φαινόταν ο οικονομικός διευθυντής της Tesla, Βαϊμπάβ Τανέγια ως ταμίας του κόμματος, με αριθμό τηλεφώνου που οδηγούσε στο τμήμα επενδυτικών σχέσεων της εταιρείας και διεύθυνση τα κεντρικά γραφεία της SpaceX στην Καλιφόρνια.
Ορισμένες από τις καταχωρίσεις περιελάμβαναν και ακρωνύμια, αν και ο Μασκ είχε διευκρινίσει σε άλλη ανάρτησή του ότι «δεν θα χρησιμοποιηθούν ακρωνύμια». Δεν έχει σχολιάσει δημοσίως τις εγγραφές στην FEC, ούτε απάντησε σε σχετικό αίτημα για σχολιασμό της εφημερίδας The Epoch Times.
Το σχέδιο του Μασκ
Σε ανάρτησή του στις 4 Ιουλίου, ο Μασκ υποστήριξε ότι το κόμμα του θα επιδιώξει να εξασφαλίσει μικρό αριθμό εδρών στο Κογκρέσο, με στόχο να αποτρέψει την απόλυτη πλειοψηφία είτε των Δημοκρατικών είτε των Ρεπουμπλικανών. Όπως δήλωσε, μία στρατηγική θα ήταν η συγκέντρωση της εκστρατείας σε δύο ή τρεις έδρες στη Γερουσία και οκτώ με δέκα στην Βουλή, ώστε να αποτελέσουν «ψήφους-κλειδί» σε κρίσιμες νομοθεσίες.
Παρομοίασε τη στρατηγική αυτή με τη νίκη του Επαμεινώνδα στα Λεύκτρα κατά των Σπαρτιατών, σημειώνοντας ότι το κόμμα του σκοπεύει να εφαρμόσει «εξαιρετικά συγκεντρωμένη ισχύ σε συγκεκριμένα σημεία του πεδίου μάχης».
Αν και δεν έχει παρουσιαστεί ακόμα επίσημο πολιτικό πρόγραμμα, από τις πρόσφατες δημόσιες παρεμβάσεις του προκύπτει ότι βασικός στόχος του κόμματος θα είναι η μείωση του εθνικού χρέους.
Με πληροφορίες από το Associated Press