Με μία σημαντικά διαφοροποιημένη ατζέντα σε σχέση με τα προηγούμενα έτη ξεκινά στις 15 Ιουνίου, στον Καναδά, η ετήσια σύνοδος κορυφής της Ομάδας των Επτά (G7), παρουσίᾳ του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Σε μια κίνηση που ήδη προκαλεί έντονες συζητήσεις, η κυβέρνηση του Καναδά, ως διοργανώτρια χώρα, αποφάσισε να παρακάμψει φέτος τα ζητήματα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και της ισότητας φύλων, τα οποία ήταν στο επίκεντρο των συζητήσεων τα περασμένα χρόνια.
Η φετινή θεματολογία περιστρέφεται κυρίως γύρω από την ενεργειακή ασφάλεια, τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (AI), την ανθεκτικότητα των εφοδιαστικών αλυσίδων κρίσιμων μετάλλων όπως το λίθιο και τη σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας. Η προτεραιότητα αυτών των θεμάτων αντανακλά, σύμφωνα με ειδικούς, την επίδραση της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, αλλά και την εκ νέου εστίαση στις αρχικές αξίες και στον ρόλο της G7.
Ο Καναδός πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϋ, υποδεχόμενος τον πρόεδρο Τραμπ στον Λευκό Οίκο στις 6 Μαΐου 2025, τόνισε την ανάγκη για «ρεαλιστικές προσεγγίσεις σε ζητήματα ενεργειακής ασφάλειας και βελτίωσης της συνεργασίας στον τεχνολογικό τομέα», χωρίς να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στην παλαιότερη ατζέντα περί κλιματικών μεταρρυθμίσεων ή ισότητας.
«Η φετινή συνάντηση αντανακλά μια επιστροφή στον πυρήνα της G7, ο οποίος ήταν πάντα η διασφάλιση της παγκόσμιας οικονομικής σταθερότητας και ασφάλειας, ιδιαίτερα όταν αντιμετωπίζουμε προκλήσεις όπως οι νέες τεχνολογίες και η γεωπολιτική ρευστότητα», αναφέρουν ειδικοί που παρακολουθούν στενά τις εργασίες της Συνόδου.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επανειλημμένα δηλώσει πως προτεραιότητά του, κατά τη δεύτερη θητεία του στον Λευκό Οίκο, είναι η ενεργειακή ανεξαρτησία των ΗΠΑ και η προστασία των στρατηγικών αμερικανικών συμφερόντων. Η στάση του ως προς την κλιματική αλλαγή, η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία των Παρισίων κατά την πρώτη προεδρική του θητεία, δείχνει σαφώς τον προσανατολισμό της φετινής Συνόδου.
Ταυτόχρονα, οι συζητήσεις αναμένονται να επικεντρωθούν στα μέτρα που πρέπει να λάβουν τα κράτη-μέλη για τη θωράκιση των εφοδιαστικών αλυσίδων, στις εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας (όπου το ζήτημα των σπάνιων γαιών παραμένει στο προσκήνιο), καθώς και στην ικανότητα της Δύσης να ρυθμίσει ανθεκτικούς μηχανισμούς διακυβέρνησης της τεχνητής νοημοσύνης. Οι δηλώσεις του Τραμπ περί επίλυσης του προβλήματος των εξαγωγών σπάνιων γαιών «μετά από συνομιλίες με τον Κινέζο πρόεδρο», όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενα ρεπορτάζ, ενισχύουν την εικόνα της στροφής προς τις «σκληρές» προτεραιότητες.
Η απομάκρυνση από τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα δεν έμεινε ασχολίαστη από χώρες-μέλη, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, που διαχρονικά ηγούνται των προσπαθειών για ενίσχυση της παγκόσμιας κλιματικής πολιτικής και προαγωγής των δικαιωμάτων των γυναικών. Σύμφωνα με πηγές κοντά στη γερμανική αντιπροσωπεία, ο καγκελάριος Φρήντριχ Μερτς αναμένεται να τονίσει στην Ολομέλεια τη σημασία της διατήρησης των ανθρωπιστικών και περιβαλλοντικών διαστάσεων στη σύγχρονη διεθνή διακυβέρνηση: «Δεν πρέπει να χάσουμε από το οπτικό μας πεδίο την ανάγκη για παγκόσμια οικολογική και κοινωνική μεταρρύθμιση», φέρεται να υποστηρίζει στενός του συνεργάτης.
Ωστόσο, οι περισσότερες χώρες-μέλη επέλεξαν να προσαρμοστούν στη νέα τάξη πραγμάτων, την οποία υπαγορεύει η συσσωρευμένη πίεση των γεωπολιτικών και οικονομικών εξελίξεων, αλλά και οι διακηρυγμένες προτεραιότητες της ηγεσίας των ΗΠΑ.
Η φετινή αλλαγή προσανατολισμού της συνόδου κορυφής της G7 αντικατοπτρίζει μια βαθύτερη αναζήτηση ισορροπίας μεταξύ παραδοσιακών οικονομικών συμφερόντων και των νέων προκλήσεων που φέρουν οι σύγχρονες τεχνολογίες, η ενεργειακή μετάβαση και οι παγκόσμιες κρίσεις εφοδιασμού. Ο παραγκωνισμός της κλιματικής και κοινωνικής ατζέντας δεν σημαίνει απαραίτητα την οριστική παύση τους ως ζητήματα διεθνούς διακυβέρνησης, ωστόσο ενδέχεται να οδηγήσει σε βραχυπρόθεσμη επιβράδυνση των σχετικών πρωτοβουλιών σε διεθνές επίπεδο.
Η νέα αυτή πραγματικότητα αναγκάζει τις χώρες της G7 να επαναδιαπραγματευθούν το εύρος και το χαρακτήρα της συνεργασίας τους, χωρίς να αποκλείεται η σταδιακή επιστροφή σε κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα, εφόσον το επιβάλλουν οι διεθνείς εξελίξεις ή οι εσωτερικές πιέσεις των συμμετεχουσών χωρών. Οι εξελίξεις των επόμενων μηνών θα δείξουν αν αυτή η μετατόπιση της συζήτησης για το κλίμα και την ισότητα σε δεύτερο πλάνο είναι παροδική και κατά πόσο θα διαμορφώσει το πλαίσιο της διεθνούς συνεργασίας στη νέα εποχή.
Η Σύνοδος της G7 στον Καναδά το 2025 ενσαρκώνει την επιστροφή στη «ρεαλιστική» ατζέντα του παρελθόντος και μια νέα φάση γεωπολιτικής αναπροσαρμογής, με έμφαση στα κρίσιμα ζητήματα ασφάλειας και τεχνολογίας.
