Είναι σύνηθες το πεδίο της εκπαίδευσης να οριοθετείται κυρίως από τα σχολικά βιβλία, τις διαλέξεις, τους πίνακες και τις γραπτές ασκήσεις. Αν και αυτός ο τύπος μάθησης είναι πολύ σημαντικός, δεν είναι ο μόνος. Οι μαθητές χρειάζεται να εκπαιδεύονται και με άλλες μεθόδους, προκειμένου να αναπτύξουν πλήρως και υγιώς το μυαλό και το σώμα τους.
Η ευρωπαϊκή παιδαγωγική διακρίνει παραδοσιακά δύο τύπους μάθησης ή γνώσης: «wissenschaft» και «kenntnis». Το wissenschaft είναι ο τύπος γνώσης που συνήθως συνδέουμε με το σχολείο: βιβλιογραφική, αφηρημένη, θεωρητική, διανοητική και μετρήσιμη. Το Kenntnis, από την άλλη πλευρά, περιγράφει ένα άλλο είδος μάθησης: διαισθητικό, από πρώτο χέρι, εμπειρικό και αισθητηριακό. Οι μαθητές γνωρίζουν για τον Αμερικανικό Επαναστατικό Πόλεμο μέσω του wissenschaft. Αλλά γνωρίζουν για την αγάπη των γονιών τους ή τα περιγράμματα της αυλής τους μέσω του kenntnis. Και οι δύο τύποι μάθησης είναι σημαντικοί. Ωστόσο, πολλά εκπαιδευτικά μοντέλα, μεταξύ τους και το ελληνικό, τείνουν να δίνουν υπερβολική έμφαση στη θεωρητική γνώση. Υπάρχει μια βαθιά διαφορά μεταξύ ενός μαθητή που διαβάζει για τη μεταμόρφωση μιας κάμπιας σε πεταλούδα και ενός μαθητή που πηγαίνει μια εκδρομή, συλλέγει κάμπιες, παρατηρεί τις χρυσαλίδες τους και βλέπει από πρώτο χέρι τη μεταμόρφωση σε πεταλούδα. Το δεύτερο εμπλέκει τις αισθήσεις, τη φαντασία, την περιέργεια και τα συναισθήματα: είναι ένα βίωμα.
Οι εκδρομές αποτελούν ιδανικό μέσο για να αποκτήσουν οι μαθητές περισσότερες βιωματικές γνώσεις. Αυτό έχει αποδειχθεί επαρκώς από την έρευνα. Μελέτη του 2022, που συντάχθηκε από τους Χάιντι Χ. Έρικσον, Άντζελα Ρ. Γουάτσον και Τζέι Π. Γκριν, χώρισε μαθητές της Δ΄και Ε΄ τάξης από 15 δημοτικά σχολεία της Ατλάντα σε δύο ομάδες: μια ομάδα ελέγχου και μια ομάδα που συμμετείχε σε τρεις εκδρομές κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους. Οι εκδρομές αυτές συνίσταντο σε μία επίσκεψη σε μουσείο τέχνης, παρακολούθηση μίας θεατρικής παράστασης και παρακολούθηση μίας συναυλίας συμφωνικής μουσικής. Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι μαθητές που συμμετείχαν στις εκδρομές απουσίασαν λιγότερο από το σχολείο, είχαν υψηλότερους βαθμούς και λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς. Επίσης, ήταν πιο πιθανό να εκφράσουν την επιθυμία να ασχοληθούν με τις τέχνες στο μέλλον, σύμφωνα με μια έκθεση για τη μελέτη από το «Science Daily».
Στην έκθεση, ο Έρικσον, κύριος συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής στο BYU, εξήγησε ότι «είναι δυνατό να εκθέσουμε τους μαθητές σε έναν διευρυμένο κόσμο και να έχουμε ένα πολιτιστικά εμπλουτισμένο πρόγραμμα σπουδών χωρίς να θυσιάζουμε τα ακαδημαϊκά αποτελέσματα. […] Προβλέψαμε ότι οι εκδρομές δεν θα έβλαπταν την επίδοση των μαθητών στις εξετάσεις. Ωστόσο, αρχίσαμε να παρατηρούμε και βελτίωση, και συνειδητοποιήσαμε ότι οι μαθητές που συμμετείχαν σε αυτές τις εκδρομές είχαν καλύτερες επιδόσεις στην τάξη.»
Ένας άλλος συγγραφέας της μελέτης, ο Γκρην, παρατήρησε σε άρθρο για την εφημερίδα «New York Daily News» ότι τέτοιες εκδρομές προσφέρουν στους μαθητές μια σπάνια ευκαιρία να βιώσουν ανεκτίμητες εμπειρίες ανεκτίμητες πολιτιστικής φύσεως. «Αν τα σχολεία κάνουν τις πολιτιστικού ενδιαφέροντος εκδρομές αναπόσπαστο μέρος της εκπαιδευτικής εμπειρίας, όλοι οι μαθητές — και ειδικά εκείνοι των οποίων οι γονείς έχουν δυσκολότερη πρόσβαση σε αυτές τις εμπειρίες — θα επωφεληθούν», έγραψε.
Μια άλλη μελέτη του 2014, των Μαρκ Μπερντ και Τερέζα Φράνκλιν του Πανεπιστημίου του Οχάιο, συνόψισε πολλαπλές έρευνες σχετικά με τα οφέλη των εκδρομών για τους μαθητές. Μελετώντας τη βιβλιογραφία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι εκδρομές ενεργοποιούν περισσότερο τους μαθητές, ενισχύουν το ενδιαφέρον τους και αυξάνουν τις γνώσεις τους για ένα συγκεκριμένο θέμα. Τα οφέλη δεν περιορίστηκαν μόνο στην ενίσχυση της περιέργειας και του ενθουσιασμού για τη μάθηση. Μελετώντας τα αποτελέσματα των εκδρομών, οι Μπερντ και Φράνκλιν σημείωσαν: «Βελτιώνονται οι δεξιότητες παρατήρησης και αναπτύσσονται οι κοινωνικές δεξιότητες, καθώς οι μαθητές μοιράζονται τις αντιλήψεις και τις γνώσεις τους με άλλους. Οι μαθητές μπορεί να αρχίσουν να ανυπομονούν για τα μαθήματα και να συνδέουν προηγούμενες γνώσεις και εμπειρίες με τις νέες έννοιες». Αναφερόμενη στα μοναδικά πλεονεκτήματα των εκδρομών, η μελέτη πρόσθεσε: «Οι εκδρομές προσφέρουν στους μαθητές την ευκαιρία να αναπτύξουν την αντίληψή τους, να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους και να αυξήσουν το ενδιαφέρον τους για τη φύση». Οι εκδρομές σε πάρκα ή άλλους υπαίθριους χώρους συχνά περιλαμβάνουν την ευκαιρία να αναπτυχθούν και νέες δεξιότητες, όπως ο προσανατολισμός ή η αναρρίχηση.
Οι εκδρομές μπορεί να είναι το κλειδί που θα ξεκλειδώσει ένα μέχρι τότε άγνωστο πάθος σε έναν μαθητή. Μπορεί να ανοίξουν ένα παράθυρο σε έναν κόσμο. Μία εμπειρία μπορεί ακόμη και να αλλάξει τη ζωή ενός μαθητή. Ένας μαθητής που επισκέπτεται για πρώτη φορά ένα ενυδρείο, μπορεί να εμπνευστεί για να γίνει θαλάσσιος βιολόγος. Η μαθήτρια της πέμπτης τάξης που ενθουσιάζεται από μια συναυλία συμφωνικής ορχήστρας μπορεί να αρχίσει να παίρνει πιο σοβαρά τα μαθήματα βιολιού που κάνει και αργότερα να επιλέξει να σπουδάσει μουσική. Εν ολίγοις, μια βιωματική εμπειρία μπορεί να αφυπνίσει το μυαλό και να ανάψει την καρδιά με έναν τρόπο που η μάθηση από τα βιβλία δεν μπορεί από μόνη της να κάνει.
