Κυριακή, 23 Φεβ, 2025
Θόλοι ραντάρ πάνω από τις στέγες των κτιρίων στο νησί Μπάφιν, που σήμερα ανήκει στο Νούναβουτ (Καναδάς, 10 Απριλίου 1956). Αυτή η τοποθεσία, πάνω από τον Αρκτικό Κύκλο, είναι μία από τις πολλές που κατασκευάστηκαν κατά μήκος της Γραμμής Έγκαιρης Προειδοποίησης, η οποία εκτείνεται σε μήκος 4.828 χλμ, από το νησί Μπάφιν μέχρι την Αλάσκα. (Φωτογραφία AP)

Αρκτική: Η γεωπολιτική μάχη για τον Βορρά κλιμακώνεται

Σχoλιασμός

Η Γραμμή Προειδοποίησης Έγκαιρου Αντικτύπου (Distant Early Warning Line – DEW Line) εκτείνεται βόρεια του Αρκτικού Κύκλου, από την Αλάσκα στα δυτικά έως τη Νήσο Μπάφιν στα ανατολικά, συνεχίζοντας κατά μήκος της Γροιλανδίας. Κατασκευάστηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες σε συνεργασία με τον Καναδά, στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου, τη δεκαετία του 1950, ως άμυνα κατά της Σοβιετικής Ένωσης.

Οι περισσότερες από τις αυτάρκεις βάσεις σε αυτή τη γραμμή διέθεταν έναν ασφαλτοστρωμένο διάδρομο, με τον εξοπλισμό και το προσωπικό που ήταν απαραίτητα για να διατηρείται ο διάδρομος ελεύθερος. Οι βάσεις έπρεπε να είναι λειτουργικές για τα δεκάδες μαχητικά αεροπλάνα που διατηρούσε σε ετοιμότητα η Στρατηγική Διοίκηση Αεροπορίας των ΗΠΑ, σε περίπτωση που σοβιετικά αεροσκάφη πετούσαν πάνω από τον Βόρειο Πόλο.

Οι περισσότερες από αυτές τις τοποθεσίες τέθηκαν σε αχρησία και η DEW line έγινε το Σύστημα Βόρειας Προειδοποίησης (North Warning System). Από τότε δεν συνέβησαν πολλά. Παρόλο που η ομοσπονδιακή κυβέρνηση υποσχέθηκε να αντιμετωπίσει την υποβάθμιση της άμυνας, τίποτα ουσιαστικό δεν έχει γίνει από την Οττάβα για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της άμυνας του αχανούς Βορρά. Ομοίως, παρόλο που η κυβέρνηση του Καναδά υποσχέθηκε να εκσυγχρονίσει τις δεσμεύσεις της Στρατηγικής Διοίκησης Άμυνας Αεροπορίας Βόρειας Αμερικής (North American Aerospace Defence Command – NORAD), αυτές αγνοήθηκαν σε μεγάλο βαθμό.

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι θεωρεί την αμυντική ετοιμότητα του Καναδά απαράδεκτη. Το παράπονο είναι δικαιολογημένο.

Το γεγονός είναι ότι ο κόσμος είναι πολύ διαφορετικός από ό,τι φαινόταν τη δεκαετία του 1950 και του ’60. Εκείνη την εποχή, η Σοβιετική Ένωση αποτελούσε τη μεγαλύτερη απειλή για τη Δύση, ενώ η κομμουνιστική Κίνα ήταν απελπιστικά φτωχή και αδύναμη. Κάτω από το «Μεγάλο Άλμα προς τα Εμπρός» του Μάο και αργότερα την «Πολιτιστική Επανάσταση», εκατομμύρια άνθρωποι λιμοκτονούσαν. Η Κίνα έμοιαζε τότε περισσότερο με τη Βόρεια Κορέα παρά με το οικονομικό και στρατιωτικό μεγαθήριο που έχει γίνει σήμερα, και δεν φάνταζε απειλητική.

Τώρα, τόσο η κομμουνιστική Κίνα, όσο και η όλο και πιο επιθετική Ρωσία είναι τρομεροί εχθροί. Ενδιαφέρονται, επίσης, πολύ για τη Βόρεια Κορέα. Δυστυχώς, πρόσφατα συνεργάστηκαν μεταξύ τους σε μια «φιλία χωρίς όρια», γεγονός που εγείρει την πιθανότητα να συνεργαστούν (ή να συνεργάζονται αυτήν τη στιγμή) για τη στρατιωτική και εμπορική εκμετάλλευση του Βορρά.

Το γεγονός ότι η ναυσιπλοΐα σε μεγάλη κλίμακα μέσω του Βορειοδυτικού Περάσματος μπορεί να είναι μια πιθανότητα στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον είναι ένας από τους λόγους. Το πέρασμα μπορεί να μειώσει δραστικά τις αποστάσεις ναυσιπλοΐας, οπότε μπορούν να εξοικονομηθούν τεράστια ποσά χρημάτων και καυσίμων. Η μελλοντική διέλευση από την Ασία προς την Ευρώπη μέσω του Βορειοανατολικού Περάσματος (που ονομάζεται επίσης Βόρειος Θαλάσσιος Δρόμος) και του Βορειοδυτικού Περάσματος θα ήταν απίστευτα πολύτιμη – στρατηγικά, στρατιωτικά και εμπορικά – τόσο για τη Ρωσία όσο και για την Κίνα.

Η Ρωσία είναι πολύ πιο μπροστά από τον Καναδά όσον αφορά τη στρατηγική και την ανάπτυξη του βορρά. Διαθέτει τουλάχιστον 40 πλοία ικανά να διασπάσουν τον πάγο, συμπεριλαμβανομένων οκτώ πυρηνικών παγοθραυστικών. Ο Καναδάς δεν διαθέτει κανένα παγοθραυστικό με πυρηνική ενέργεια. Οι πρόσφατες υποσχέσεις για την κατασκευή δύο απέχουν χρόνια από την υλοποίηση. Οι Αμερικανοί έχουν πλήρη επίγνωση της βόρειας υπεροχής της Ρωσίας.

Η ασφάλεια στον Βορρά εξηγεί σε κάποιο βαθμό την προσφορά του Ντόναλντ Τραμπ να αγοράσει τη Γροιλανδία. Το αν εννοεί σοβαρά να την αγοράσει ή απλώς θέλει καλύτερες εγγυήσεις πρόσβασης είναι κάτι που γνωρίζουν μόνο ο Τραμπ και οι στενότεροι σύμβουλοί του.

Η προοπτική να περιέλθει η Γροιλανδία υπό τον έλεγχο των αντιπάλων της (και πιθανών μελλοντικών εχθρών) πρέπει να ανησυχεί το Πεντάγωνο. Πόσο μακρινή είναι μια τέτοια προοπτική; Σκεφτείτε ότι υπάρχουν μόνο 56.000 κάτοικοι της Γροιλανδίας. Η Κίνα και η Ρωσία, ξεχωριστά ή από κοινού, θα μπορούσαν να κάνουν κάθε Γροιλανδό εκατομμυριούχο με 50 εκατομμύρια δολάρια. Αυτό είναι ένα μικρό ποσό για αυτούς τους γίγαντες. Δεν αποκλείεται η Αμερική να θέλει να προσεγγίσει πρώτη τους Γροιλανδούς με μια προσφορά. Εξάλλου, η Δανία έχει διαβεβαιώσει τους Γροιλανδούς ότι μπορούν να γίνουν ανεξάρτητοι με μια απλή ψηφοφορία. Η προοπτική να γίνουν εκατομμυριούχοι θα μπορούσε να έχει μεγάλη απήχηση στους σχετικά φτωχούς ιθαγενείς κατοίκους αυτού του τεράστιου, ψυχρού νησιού. Οι ανησυχίες του Τραμπ για την ασφάλεια του έθνους του είναι πολύ πραγματικές. Πιθανότατα, θεωρεί απολύτως ζωτικής σημασίας το να εμποδίσει την Κίνας ή τη Ρωσία (ή και τις δύο ως συνδυασμένη δύναμη) από το να αποκτήσουν τον έλεγχο της Γροιλανδίας.

Πιο πιθανό σενάριο από τη δωροδοκία των Γροιλανδών, είναι να προσπαθήσουν οι εταιρείες που ελέγχονται από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας να αποκτήσουν έρεισμα στη Γροιλανδία μέσω ελκυστικών προσφορών, όπως έχει ήδη συμβεί σε όλον τον αναπτυσσόμενο κόσμο με την Πρωτοβουλία «Μια ζώνη, ένας δρόμος» (Belt and Road Initiative). Οι μέρες των ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών και των αποικιοκρατών που προσέφεραν μπιχλιμπίδια στους φτωχούς ιθαγενείς έχουν αντικατασταθεί από τους έξυπνους Κινέζους επιχειρηματίες που κάνουν ουσιαστικά το ίδιο πράγμα. Μια ματιά στον χάρτη δείχνει πόσο κοντά στον Καναδά βρίσκεται η Γροιλανδία . Ο Τραμπ πιθανώς ανησυχεί τόσο για την αχανή, σε μεγάλο βαθμό ανυπεράσπιστη καναδική Αρκτική όσο και για τη Γροιλανδία. Και ορισμένες από τις πρόσφατες ενέργειες του Καναδά μάλλον εντείνουν την αμερικανική ανησυχία.

Μια τέτοια ενέργεια είναι η παραχώρηση μερικής κυριαρχίας από τον Καναδά στο Νούναβουτ. Το Νούναβουτ είναι μια τεράστια χερσαία μάζα. Όπως και η Γροιλανδία, είναι πλούσια σε φυσικούς πόρους, ιδίως σε φυσικό αέριο. Και, όπως και η Γροιλανδία, είναι στρατηγικής σημασίας.

Το Νούναβουτ βρίσκεται ακριβώς πάνω σε ένα βορειοδυτικό πέρασμα που μπορεί να αξίζει τρισεκατομμύρια δολάρια στο μέλλον. Το ποιος θα ελέγχει το πέρασμα θα μπορούσε να αποδειχθεί καθοριστικός παράγοντας για το αν θα υπερισχύσει η Δύση ή η «χωρίς όρια» Κίνα/Ρωσία στους μελλοντικούς αγώνες των Μεγάλων Δυνάμεων. Όπως και η Γροιλανδία, το Νούναβουτ έχει μικρό πληθυσμό, περίπου 38.000 κυρίως φτωχούς Ινουίτ. Η Επιτροπή Ξένης Παρέμβασης (Foreign Interference Commission) του Καναδά έχει καταστήσει σαφές ότι εκτός από τη στόχευση κυβερνήσεων σε διάφορα επίπεδα, οι ξένοι παράγοντες προσπαθούν επίσης να εκμεταλλευτούν τις κοινότητες των ιθαγενών.

Είδαμε πόσο σημαντικό είναι για τους Αμερικανούς το ζήτημα του ελέγχου της Διώρυγας του Παναμά από το ΚΚΚ. Το ενδεχόμενο ελέγχου του Βορειοδυτικού Περάσματος από την Κίνα ή τη Ρωσία θα μπορούσε κάλλιστα να είναι εξίσου σημαντικό γι’ αυτούς. Χωρίς να θέλω να κινδυνολογήσω, δεν θα έπρεπε να ανησυχεί και τους Καναδούς το γεγονός ότι η Κίνα έχει ήδη – πολύ αθόρυβα – συνάψει τεράστιες συμφωνίες με ημιαυτόνομες αυτόχθονες περιοχές;

Θα αποφασίσει το ημιαυτόνομο Νούναβουτ ότι απαιτείται η συγκατάθεσή του για τη χρήση του περάσματος, ίσως ακόμη και από καναδικά σκάφη; Τώρα που η Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Αυτόχθονων Λαών (United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples – UNDRIP) έχει γίνει νόμος στον Καναδά, θα μπορούσαν οι αυτόχθονες σε αυτά τα ημιαυτόνομα αυτόχθονα εδάφη να διεκδικήσουν φυλετικό δίκαιο που θα υπερισχύει άλλων νόμων; Αν νομίζετε ότι αυτό είναι πολύ τραβηγμένο, σκεφτείτε το γεγονός ότι το Ανώτατο Δικαστήριο του Καναδά έχει ήδη κρίνει ότι το φυλετικό δίκαιο ακυρώνει την προστασία του Χάρτη [Δικαιωμάτων και Ελευθεριών] του Καναδά (Canadian Charter of Rights and Freedoms) σε ορισμένες περιπτώσεις, αποφασίζοντας μάλιστα ότι οι αυτόχθονες που δεν είναι Καναδοί πολίτες και δεν ζουν στον Καναδά μπορούν να έχουν δικαιώματα στους καναδικούς πόρους. Πώς βλέπουν οι Ηνωμένες Πολιτείες τέτοιες παραχωρήσεις της καναδικής κυριαρχίας σε ομάδες αυτοχθόνων;

Το Νούναβουτ δεν είναι το μόνο τμήμα του Καναδά που παραχωρείται ή παραχωρείται εν μέρει σε ομάδες ιθαγενών. Στη Βρετανική Κολομβία, η Γη των Χάιντα (πρώην Νησιά Κουήν Σάρλοτ) φαίνεται ότι θα έχει ένα καθεστώς παρόμοιο με αυτό του Νούναβουτ.

Η κυβέρνηση της Βρ. Κολομβίας φαίνεται αποφασισμένη να παραχωρήσει και άλλα μέρη της επαρχίας στα πολλά ‘πρώτα έθνη’ που ζουν εκεί. Το καθένα από αυτά θα μπορεί, κατά πάσα πιθανότητα, να θεσπίζει τους δικούς του νόμους και να συνάπτει εμπορικές συμφωνίες με όποιον επιλέγει. Αυτό θα περιελάμβανε και τις εταιρείες που ελέγχονται από το ΚΚΚ.

Αναμφίβολα, θα υπάρχουν προστατευτικές διατάξεις σε αυτές τις συμφωνίες, αλλά η Βρ. Κολομβία έχει υιοθετήσει τη Διακήρυξη για τα Δικαιώματα των Αυτόχθονων Λαών (Declaration on the Rights of Indigenous Peoples Act – DRIPA). Ένα διπλό χτύπημα της DRIPA και της UNDRIP θα μπορούσε να εξοπλίσει τις ομάδες των αυτοχθόνων με αποτελεσματικά όπλα για τη διεκδίκηση της κυριαρχίας, ακόμη και απέναντι στην κυβερνητική αντίδραση. Τα καναδικά δικαστήρια ήταν εκπληκτικά πρόθυμα να δώσουν στις αυτόχθονες ομάδες αυτό που θέλουν. Ποιες είναι οι πιθανότητες οι αυτονομιστές της Γης των Χάιντα να σχεδιάζουν ακόμη και τώρα επιχειρηματικές συμφωνίες με εταιρείες που ελέγχονται από το ΚΚΚ και οι οποίες θα κάνουν την Ουάσιγκτον – κατά πάσα πιθανότητα και την Οττάβα – να αισθανθεί εξαιρετικά άβολα;

Πώς θα δει ο Τραμπ ή οι μελλοντικές διοικήσεις αυτές τις εξελίξεις; Θα ανεχθούν οι Αμερικανοί μια Βρετανική Κολομβία ή έναν Καναδά που παραχωρεί την κυριαρχία του σε ανθρώπους που όλο και περισσότερο παροτρύνονται να βλέπουν τους εαυτούς τους όχι ως Βρετανούς Κολομβιανούς ή Καναδούς αλλά ως θύματα ενός «αποικιοκρατικού» Καναδά; Ή πώς αντιμετωπίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες έναν Καναδά που κλείνει τα μάτια μπροστά στο λαθρεμπόριο ανθρώπων στα ημιαυτόνομα συνοριακά καταφύγια των Μοχάκων; Οι Αμερικανοί βλέπουν την ασφάλειά τους να διακυβεύεται.

Υπό την πίεση των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Καναδάς υπόσχεται σήμερα να κατασκευάσει περισσότερα παγοθραυστικά και να βελτιώσει τη βόρεια άμυνα.

Πλησιάζουν ομοσπονδιακές εκλογές στον Καναδά. Θα επιλεγεί πρωθυπουργός. Η νέα κυβέρνηση θα διαπραγματευτεί συμφωνίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες αναμφίβολα θα περιλαμβάνουν πράγματα που θα έπρεπε να είχαμε κάνει εδώ και πολύ καιρό: ενίσχυση της βόρειας άμυνάς μας, τήρηση των δεσμεύσεών μας στο ΝΑΤΟ και ανοικοδόμηση των ετοιμόρροπων ένοπλων δυνάμεών μας. Οι πολιτικοί μας ηγέτες θα αναγκαστούν επίσης να κάνουν μια σημαντική επανεξέταση όλων των θεμάτων που αφορούν την ασφάλεια της Βόρειας Αμερικής.

Ο Τραμπ – ή οποιοσδήποτε Αμερικανός πρόεδρος – δεν θα σκεφτόταν καν να παραχωρήσει κυριαρχία τόσο εύκολα όσο ο Καναδάς. Καθώς σκεφτόμαστε για την ασφάλεια, ίσως είναι μια καλή στιγμή για τον Καναδά να συνεργαστεί στενά με τις κοινότητες των ιθαγενών για την ενίσχυση της άμυνας της Αρκτικής, διασφαλίζοντας ότι όλες οι περιοχές θα παραμείνουν ενσωματωμένες σε ένα ενιαίο πλαίσιο ασφαλείας.

Του Brian Giesbrecht

Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο αποτελούν απόψεις του συγγραφέα και δεν αντικατοπτρίζουν απαραιτήτως τις απόψεις της Epoch Times.

Πως μπορείτε να μας βοηθήσετε ώστε να συνεχίσουμε να σας κρατάμε ενημερωμένους

Ποιος είναι ο λόγος που χρειαζόμαστε την βοήθειά σας για την χρηματοδότηση του ερευνητικού ρεπορτάζ μας; Επειδή είμαστε ένας ανεξάρτητος οργανισμός ειδήσεων που δεν επηρεάζεται από καμία κυβέρνηση, εταιρεία ή πολιτικό κόμμα. Από την ημέρα που ξεκινήσαμε, έχουμε έρθει αντιμέτωποι με προσπάθειες αποσιώπησης της αλήθειας κυρίως από το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Αλλά δεν θα λυγίσουμε. Η ελληνική έκδοση της Epoch Times βασίζεται ολοκληρωτικά στις γενναιόδωρες συνεισφορές σας για να διατηρήσει την παραδοσιακή δημοσιογραφία ζωντανή και υγιή στην Ελληνική γλώσσα. Μαζί, μπορούμε να συνεχίσουμε να διαδίδουμε την αλήθεια.

Σχολιάστε