Ο υπουργός υγείας Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ Τζ. και άλλοι αξιωματούχοι ανακοίνωσαν στις 22 Σεπτεμβρίου ότι η ακεταμινοφαίνη, το δραστικό συστατικό του Tylenol, μπορεί να συνδέεται με τον αυτισμό, μια διαταραχή με ευρύ φάσμα συμπτωμάτων. Επίσης ανέφεραν ότι το φολινικό οξύ, γνωστό και ως λευκοβορίνη, φαίνεται να αποτελεί πολλά υποσχόμενη θεραπεία για τον αυτισμό.
Οι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τα διαθέσιμα στοιχεία είναι επαρκή όσον αφορά την ακεταμινοφαίνη (γνωστή και ως παρακεταμόλη) και τις νευροαναπτυξιακές διαταραχές, ώστε να εκδοθεί νέα προειδοποίηση κατά της χρήσης της κατά την εγκυμοσύνη.
Ο Δρ Μάρτυ Μακάρυ, επίτροπος της Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων (Food and Drug Administration – FDA), ανέφερε σε ενημέρωση στην Ουάσιγκτον ότι πλέον υπάρχουν δεδομένα που δεν μπορούν να αγνοηθούν. Σε αυτά περιλαμβάνεται μελέτη του 2019 από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, η οποία ανέλυσε πλάσμα ομφάλιου λώρου και κατέληξε ότι η ενδομήτρια έκθεση σε ακεταμινοφαίνη αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης αυτισμού και διαταραχής ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).
Μια ανασκόπηση του 2025 ανακάλυψε στοιχεία «συνεπή με σύνδεση μεταξύ της έκθεσης σε ακεταμινοφαίνη κατά την εγκυμοσύνη και αυξημένης συχνότητας» νευροαναπτυξιακών διαταραχών, σύμφωνα με τον Δρ Αντρέα Μπακαρέλι, κοσμήτορα στη Σχολή Δημόσιας Υγείας TH Chan του Χάρβαρντ, και τους συν-συγγραφείς του.
Σε ενημερωτικό σημείωμα προς τους γιατρούς στις 22 Σεπτεμβρίου, ο Μακάρυ επισήμανε ότι έχουν συσσωρευθεί στοιχεία που υποδηλώνουν πως η χρήση ακεταμινοφαίνης από εγκύους μπορεί να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο νευρολογικών παθήσεων, όπως ο αυτισμός και η ΔΕΠΥ στα παιδιά.
Υπογράμμισε ότι οι γιατροί θα πρέπει να εξετάζουν τη μείωση της χρήσης της ακεταμινοφαίνης κατά την εγκυμοσύνη, έχοντας ωστόσο υπόψη ότι παραμένει το ασφαλέστερο μη συνταγογραφούμενο φάρμακο για τον πυρετό και τον πόνο.
Άλλοι ειδικοί διαφωνούν ότι τα στοιχεία υποστηρίζουν αυτή τη σύνδεση, επικαλούμενοι μεταξύ άλλων σουηδική μελέτη του 2024, που ανέλυσε τα αρχεία σχεδόν 2,5 εκατομμυρίων παιδιών και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στην ενδομήτρια έκθεση σε ακεταμινοφαίνη και την ανάπτυξη αυτισμού ή ΔΕΠΥ.
Η Δρ Σίντου Σρινίβας, πρόεδρος της Εταιρείας Ιατρικής Μητέρας-Εμβρύου, δήλωσε πρόσφατα ότι «προς το παρόν, το βάρος των επιστημονικών στοιχείων ότι η χρήση ακεταμινοφαίνης κατά την εγκυμοσύνη προκαλεί αυξημένο κίνδυνο αυτισμού ή ΔΕΠΥ είναι απλώς ασαφές». Ο οργανισμός διατηρεί τη σύσταση ότι η ακεταμινοφαίνη είναι ασφαλής για τη θεραπεία πόνου και πυρετού στις εγκύους.
Εκπρόσωπος της Kenvue, μητρικής εταιρείας του κατασκευαστή του Tylenol, δήλωσε σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην εφημερίδα The Epoch Times στις 22 Σεπτεμβρίου ότι «πάνω από μια δεκαετία αυστηρών ερευνών, τις οποίες υποστήριξαν κορυφαίοι επαγγελματίες υγείας και διεθνείς ρυθμιστικοί φορείς, επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία που να συνδέουν την ακεταμινοφαίνη με τον αυτισμό».
Αύξηση των ποσοστών αυτισμού
Ο αυτισμός είναι μια διαταραχή με συμπτώματα όπως δυσκολία στην επικοινωνία και στη διατήρηση οπτικής επαφής. Περίπου το ένα τέταρτο των ατόμων με αυτισμό δεν μπορούν να μιλήσουν ή έχουν «περιορισμένη δυνατότητα ομιλίας», σύμφωνα με ανασκόπηση στοιχείων του 2018.
Τα ποσοστά αυτισμού έχουν εκτοξευθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες τις τελευταίες δεκαετίες. Η συχνότητα ήταν ένα παιδί στα 31 το 2022, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (Centers for Disease Control and Prevention – CDC), αυξημένη από ένα στα 150 το 2002.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στις 22 Σεπτεμβρίου αναφέρθηκε σε παλαιότερα στοιχεία που έδειχναν ότι το ποσοστό ήταν κάποτε πολύ χαμηλότερο. Με μια τόσο μεγάλη αύξηση, «ξέρετε ότι κάτι δεν είναι φυσιολογικό», είπε.
Ο Κέννεντυ είχε δηλώσει τον Απρίλιο ότι η γενετική μπορεί να ευθύνεται για ορισμένες περιπτώσεις, αλλά με τέτοια αύξηση «πρέπει να υπάρχει μια περιβαλλοντική τοξίνη». Το CDC έχει αναφέρει στο παρελθόν ότι αρκετοί παράγοντες μπορεί να κάνουν πιο πιθανό να εμφανίσει ένα παιδί αυτισμό, όπως η γέννηση από μεγαλύτερους σε ηλικία γονείς και η ύπαρξη ορισμένων γενετικών καταστάσεων.
Ορισμένες ομάδες, όπως η Autism Society of America, υποστηρίζουν ότι η αύξηση μπορεί να οφείλεται σε επικαιροποιημένα διαγνωστικά κριτήρια και μεγαλύτερη αναγνώριση της διαταραχής. Όπως ανέφερε τον Απρίλιο η οργάνωση, η αυξημένη ευαισθητοποίηση γύρω από τον αυτισμό διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην εκπαίδευση ατόμων, γονέων, εκπαιδευτικών και επαγγελματιών υγείας για την καλύτερη αναγνώριση χαρακτηριστικών του αυτιστικού φάσματος. «Αυτό, σε συνδυασμό με την επέκταση των διαγνωστικών κριτηρίων την τελευταία δεκαετία, οδηγεί σε λιγότερες λανθασμένες διαγνώσεις και σε ευρύτερη ερμηνεία του τι εμπίπτει στο φάσμα».
Υπάρχει σύνδεση με τα εμβόλια;
Ο Κέννεντυ έχει στο παρελθόν δηλώσει ότι τα εμβόλια μπορούν να προκαλέσουν αυτισμό. Είχε πει νωρίτερα φέτος ότι «πολλοί γονείς έχουν αναφέρει ότι το παιδί τους εμφάνισε αυτισμό αμέσως μετά το εμβόλιο—και αυτό είναι κάτι που εξετάζουμε τώρα». Στις 22 Σεπτεμβρίου οι αξιωματούχοι δεν ανέφεραν ότι τα εμβόλια αποτελούν αιτία, αλλά δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο να ανακοινώσουν κάτι τέτοιο στο μέλλον.
Ο Κέννεντυ δήλωσε ότι «ο αυτισμός είναι μια σύνθετη διαταραχή με πολυπαραγοντική αιτιολογία» και πως συνεχίζεται η διερεύνηση πολλών πιθανών αιτιών «χωρίς ταμπού». Μία περιοχή που εξετάζεται στενά είναι τα εμβόλια, με τον ίδιο να τονίζει ότι 40 έως 70 τοις εκατό των μητέρων παιδιών με αυτισμό πιστεύουν πως το παιδί τους τραυματίστηκε από εμβόλιο. Ο πρόεδρος Τραμπ, σύμφωνα με τον Κέννεντυ, πιστεύει ότι «πρέπει να ακούμε αυτές τις μητέρες αντί να τις παραπλανούμε και να τις περιθωριοποιούμε».
Μερικοί γονείς έχουν αναφέρει ότι πιστεύουν πως ο αυτισμός μπορεί να προκληθεί από εμβόλια, συμπεριλαμβανομένου του εμβολίου ιλαράς-παρωτίτιδας-ερυθράς. Η έρευνα για πιθανή σύνδεση δεν έχει βρει κάποια σχέση. Ωστόσο, στο πλαίσιο κυβερνητικού προγράμματος, ορισμένοι έχουν λάβει αποζημιώσεις για ισχυρισμούς τραυματισμών από εμβόλια, συμπεριλαμβανομένου του αυτισμού.
Ο Τραμπ έχει εκφράσει υποστήριξη στη μεγαλύτερη χρονική απόσταση μεταξύ των δόσεων σε σχέση με το τρέχον κυβερνητικό πρόγραμμα. Στις 22 Σεπτεμβρίου ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «φορτώνουν τόσα πολλά πράγματα σε αυτά τα όμορφα μικρά μωρά» και στη συνέχεια άσκησε κριτική στη σύσταση να χορηγείται δόση ηπατίτιδας Β λίγο μετά τη γέννηση.
Σύμβουλοι του CDC εξέταζαν την καθυστέρηση της πρώτης δόσης του εμβολίου κατά της ηπατίτιδας Β, αλλά αποφάσισαν στις 19 Σεπτεμβρίου να αναβάλουν την ψήφο ώστε να συγκεντρώσουν περισσότερα δεδομένα. Παράλληλα, συμβούλευσαν το CDC να επικαιροποιήσει τις συστάσεις για τα εμβόλια COVID-19, δίνοντας έμφαση ότι οι πολίτες πρέπει να συμβουλεύονται γιατρούς και να λαμβάνουν υπόψη διάφορους παράγοντες πριν τον εμβολιασμό.
Το CDC ανακοίνωσε επίσης αυτόν τον μήνα ότι σχεδιάζει να χρηματοδοτήσει ένα ινστιτούτο για να ερευνήσει «τη σύνδεση μεταξύ εμβολιασμών και συχνότητας αυτισμού», στο πλαίσιο της νέας αποστολής του.
Παράλληλα, τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας διαθέτουν 50 εκατομμύρια δολάρια σε 13 έργα που θα επικεντρωθούν στις ρίζες του αυτισμού, καθώς και σε θεραπείες. Ο Δρ Τζέι Μπατατσάρια, διευθυντής των Ινστιτούτων, δήλωσε στην ενημέρωση ότι οι επιστήμονες θα χρησιμοποιήσουν «αυστηρές, προχωρημένες μεθόδους αιτιώδους ανάλυσης, μηχανικής μάθησης και άλλες νέες προσεγγίσεις». Όπως είπε, «η απότομη αύξηση της συχνότητας του αυτισμού απαιτεί άμεση αντίδραση της επιστημονικής κοινότητας».
Σύσταση για φολινικό οξύ
Το φυλλικό οξύ, ή βιταμίνη B9, προέρχεται από τροφές όπως το σπανάκι και οι ξηροί καρποί. Το φολικό και το φολινικό οξύ είναι διαφορετικές μορφές της βιταμίνης.
Οι αξιωματούχοι στις 22 Σεπτεμβρίου ανέφεραν ότι η λευκοβορίνη, ή συνταγογραφούμενο φολινικό οξύ, μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με αυτισμό και τα συμπτώματά τους. Συνεργάζονται με τη GlaxoSmithKline, που παράγει μια μορφή λευκοβορίνης με την ονομασία Wellcovorin, για την επικαιροποίηση της ένδειξης στο φάρμακο. Ο Μακάρυ είπε ότι «εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά, κατά τη γνώμη μου, θα επωφεληθούν».
Πολλές τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο δοκιμές έχουν καταγράψει βελτίωση των συμπτωμάτων αυτισμού σε όσους έλαβαν φολινικό οξύ. Σε αμερικανική μελέτη του 2016 παρατηρήθηκε βελτίωση στη λεκτική επικοινωνία. Σε γαλλική μελέτη οι συμμετέχοντες σημείωσαν καλύτερες επιδόσεις στην Κλίμακα Παρατήρησης Διαγνωστικής του Αυτισμού, ενώ σε δοκιμή στην Ινδία τα παιδιά που έλαβαν φολινικό οξύ είχαν υψηλότερες βαθμολογίες σε αντίστοιχο σύστημα αξιολόγησης. Οι ερευνητές έχουν επίσης εντοπίσει υψηλή συχνότητα αυτοαντισωμάτων υποδοχέα φυλλικού οξέος σε ορισμένα άτομα με αυτισμό, τα οποία εμποδίζουν τη μεταφορά του φυλλικού οξέος στον οργανισμό.
Ο Δρ Ντέιβιντ Ντάνις, ψυχίατρος και πρόεδρος του Philadelphia Integrative Psychiatry, δήλωσε μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην Epoch Times ότι το φολινικό οξύ «παρακάμπτει αυτόν τον μπλοκαρισμένο υποδοχέα—μπορεί να μεταφερθεί στον εγκέφαλο και είναι ήδη σε χρησιμοποιήσιμη μορφή». Σύμφωνα με τον Δρ Ντάνις, οι περισσότεροι ασθενείς του που έλαβαν φολινικό οξύ εμφάνισαν ουσιαστικά οφέλη μέσα σε λίγες μέρες ή εβδομάδες. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι η λευκοβορίνη δεν θα βοηθήσει όλους, αλλά «για όσους έχουν εξασθενημένη μεταφορά φυλλικού οξέος στον εγκέφαλο, αποτελεί λογική, τεκμηριωμένη επιλογή που αποφέρει πραγματικά κλινικά οφέλη».
Το Ίδρυμα Επιστήμης του Αυτισμού (Autism Science Foundation) δήλωσε ότι όλες οι δοκιμές ήταν μικρές και χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικές δόσεις και διαφορετικά αποτελέσματα. «Η επιστήμη βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο και χρειάζονται περισσότερες μελέτες πριν εξαχθεί οριστικό συμπέρασμα», ανέφερε.
Ο Δρ Ρίτσαρντ Φράι, που διεξήγαγε ορισμένες από τις δοκιμές και πρόσφατα έγραψε το βιβλίο «The Folate Fix», τόνισε μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην Epoch Times ότι τα επιστημονικά στοιχεία στηρίζουν τη χρήση του φολινικού οξέος. «Πρόκειται για μια ασφαλή, καλά ανεκτή θεραπεία που μπορεί να βελτιώσει τις ζωές πολλών ατόμων με αυτισμό. Δεν είναι θεραπεία, αλλά βελτιώνει ουσιαστικά τη λειτουργικότητα πολλών παιδιών».
