Χιλιάδες χημικά από τις συσκευασίες τροφίμων και τα μαχαιροπίρουνα έχουν ανιχνευθεί σε ανθρώπινα σώματα, περιλαμβανομένων και ορισμένων που είναι γνωστά πως είναι επιβλαβή για την υγεία, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology (Περιοδικό Επιστήμης της Έκθεσης και Περιβαλλοντικής Επιδημιολογίας).
Από τα πάνω από 14.000 χημικά που επί του παρόντος έχουν ανιχνευθεί για πιθανούς κινδύνους υγείας, τα 3.601 βρέθηκαν στο ανθρώπινο σώμα. Αυτό είναι περίπου το 25% των συνολικών, εγείροντας ανησυχίες για πιθανό συσχετισμό με μη μεταδιδόμενες ασθένειες και αναπαραγωγικά ζητήματα, βρήκαν οι συγγραφείς.
Η μελέτη αναθεώρησε δεδομένα από προγράμματα βιοπαρακολούθησης, μελέτες και μεταβολικές βάσεις δεδομένων.
Υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία ότι ορισμένα χημικά μπορεί να συνδέονται με τον αυξανόμενο αριθμό μη μεταδιδόμενων ασθενειών. Οι μη μεταδιδόμενες ασθένειες, όπως η καρδιακή νόσος, ο καρκίνος και ο διαβήτης, είναι οι κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως και ένα αυξανόμενο πρόβλημα υγείας.
Η βενζοφαινόνη, η οποία χρησιμοποιείται στην παραγωγή πλαστικών συσκευασιών, είναι ένα «υποτιθέμενο καρκινογόνο», αναφέρουν οι ερευνητές. Είναι ένα από τα πολλά χημικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα τα οποία έχουν ανιχνευτεί σε ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένου του στυρένιου, της φορμαλδεΰδης και του κάδμιου.
Παρότι οι ερευνητές «άπλωσαν τα δίχτυα τους εκτενώς», ο Κρίστοφερ Κασσότης, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου Wayne State, είπε ότι η λίστα με τα επιβλαβή χημικά φαίνεται να είναι μεγαλύτερη, επειδή η έρευνά τους περιορίστηκε σε συγκεκριμένες βάσεις δεδομένων και προγράμματα βιοπαρακολούθησης.
Ο Κασσότης, ο οποίος διευθύνει ένα ερευνητικό εργαστήριο που μελετά επικίνδυνα χημικά, είπε πως υπάρχουν πάνω από 350.000 χημικά και μείγματα καταγεγραμμένα στην παγκόσμια αγορά, με εκατοντάδες χιλιάδες χωρίς επαρκή τοξικολογικά χαρακτηριστικά.
Η Μπιρζίτ Γκέεκε, πρώτη συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε ότι αυτή η μελέτη τονίζει τα χημικά που έχουν παραβλεφθεί σε άλλες μελέτες οι οποίες εστίαζαν στην παρακολούθηση των περιβαλλοντικών κινδύνων.
«Προσφέρει μια σημαντική ευκαιρία για πρόληψη και προστασία της υγείας», είπε η Γκέεκε, επικεφαλής επιστήμονας του Food Packaging Forum (Φόρουμ Συσκευασίας Τροφίμων), ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα με βάση την Ζυρίχη στην Ελβετία. «Η έρευνά μας εγκαθιδρύει έναν σύνδεσμο μεταξύ των χημικών που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα, της έκθεσης και της ανθρώπινης υγείας.»
Η ερευνητική ομάδα, η οποία περιλαμβάνει τέσσερα μέλη του Φόρουμ Συσκευασίας Τροφίμων, αναγνώρισε αρκετές ομάδες χημικών σε προϊόντα που έχουν σχέση με τρόφιμα με επικίνδυνες ιδιότητες. Αυτά περιλαμβάνουν δισφαινόλες (BPAs), μέταλλα, φθαλικές ενώσεις και πτητικές οργανικές ενώσεις (Volatile Organic Compounds – VOCs).
Πληθώρα επικίνδυνων χημικών
Οι ερευνητές ανέλυσαν πληροφορίες από βάσεις δεδομένων που περιέχουν ανθρώπινα δείγματα σωματικών υγρών, μαλλιών και μητρικού γάλακτος από ποικίλους πληθυσμούς για να αναγνωρίσουν τα επιβλαβή χημικά. Σύγκριναν 14.402 γνωστά χημικά με αυτά που ανιχνεύθηκαν στα ανθρώπινα σώματα, όπως αναφέρεται από τα προγράμματα παρακολούθησης της έκθεσης σε επικίνδυνες ουσίες.
Ανίχνευσαν επίσης πάνω από 100 χημικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα (Food Contact Chemicals – FCCs) τα οποία είναι επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία.
Αυτό περιελάμβανε 25 φυτοφάρμακα, 23 μέταλλα, 20 επιβραδυντικά φλόγας, 51 VOCs και άλλες πιθανώς επικίνδυνες ουσίες. Εκατό χημικά τα οποία έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα «έχουν επικίνδυνες ιδιότητες υψηλής ανησυχίας για την ανθρώπινη υγεία», και 44 χημικά έχουν ιδιότητες μέτριας ανησυχίας, ανέφεραν στην μελέτη τους.
Η μελέτη αποκάλυψε ότι τα χημικά που χρησιμοποιούνται σε προϊόντα που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα περιελάμβαναν αρκετά γνωστά καρκινογόνα, συμπεριλαμβανομένου του στυρενίου, της βενζοφαινόνης, της φορμαλδεΰδης και του κάδμιου – όλα εκ των οποίων έχουν βρεθεί επίσης και σε ανθρώπους.
«Δεκάδες FFCs κατηγοριοποιούνται ως τοξικά για αναπαραγωγή», ανέφεραν οι ερευνητές.
Η μελέτη βρήκε επίσης ότι τα προϊόντα που περιέχουν τρόφιμα περιείχαν αρκετά γνωστά καρκινογόνα, συμπεριλαμβανομένου του στυρενίου, της βενζοφαινόνης, της φορμαλδεΰδης και του κάδμιου – όλα εκ των οποίων έχουν βρεθεί επίσης και σε ανθρώπους.
«Αυτή η εργασία τονίζει το γεγονός ότι τα υλικά που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα δεν είναι πλήρως ασφαλή», είπε σε δήλωση τύπου η Τζέιν Μούνκε, συν-συγγραφέας της μελέτης και διευθύνον σύμβουλος του φόρουμ Συσκευασίας Τροφίμων. «Θα θέλαμε αυτή η νέα βάση αποδεικτικών στοιχείων να χρησιμοποιηθεί για την βελτίωση της ασφάλειας των υλικών που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα – όσον αφορά τις ρυθμίσεις αλλά και στην ανάπτυξη ασφαλέστερων εναλλακτικών.»
Τα BPAs είναι απαγορευμένα σε διάφορα αντικείμενα που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των μπιμπερό, σε πολλές χώρες. Ωστόσο συχνά παρατηρούνται σε υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, αναφέρουν οι ερευνητές. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει την πλήρη απαγόρευση της χρήσης των BPAs στην παραγωγή των υλικών που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα (Food Contact Materials-FCMs).
Στις ΗΠΑ, ο FDA απαγορεύει την χρήση των BPA στα υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα τα οποία είναι σχεδιασμένα για παιδικά προϊόντα. Ο οργανισμός επιτρέπει την χρήση των χημικών σε κόλλες, επενδύσεις και πολυμερή τα οποία έρχονται σε επαφή με τρόφιμα.
Δεν αναφέρθηκε κανένα συγκεκριμένο παραγόμενο προϊόν σε αυτή την ερευνητική μελέτη. Χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Adessium, το Ίδρυμα MAVA, το Stiftung Minerva, το Sympany Stiftung και τους πόρους του ίδιου του Φόρουμ Συσκευασίας Τροφίμων.
Αυξάνοντας την γνώση της έκθεσης σε επικίνδυνα χημικά
Ο συν-συγγραφέας της μελέτης Μάρτιν Σέρινγκερ, από το Ινστιτούτο Βιογεωχημείας και Δυναμικής Ρύπων, είπε ότι έμεινε έκπληκτος από τον αριθμό των επικίνδυνων χημικών που χρησιμοποιούνται στα υλικά που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα.
«Δεν μένουν απλά εκεί, αλλά αρκετά φτάνουν, σε κάποιο βαθμό, στο ανθρώπινο σώμα», είπε ο Σέρινγκερ.
Οι ερευνητές είπαν ότι θέλουν η δουλειά τους να επεκτείνει την γνώση πάνω στην ανθρώπινη έκθεση σε χημικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα και τις πιθανές επιδράσεις στην υγεία.
Η Όλγουεν Μάρτιν, αναπληρωτής καθηγήτρια στο Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου και μια από τους συγγραφείς, είπε πως ήταν επίσης έκπληκτη που ανακάλυψε πως τόσα πολλά χημικά βρέθηκαν στα σώματα ανθρώπινων όντων.
«Αυτή [η μελέτη] δείχνει πως χρειάζεται περαιτέρω έρευνα σχετικά με την τοξικότητα και την έκθεση σε πολλά χημικά καθώς και ρύθμιση γύρω από την χρήση τους στις συσκευασίες τροφίμων», είπε.
Ο Κασσότης είπε πως πιστεύει ότι υπάρχει ανάγκη για αυξημένη προσοχή στην μεγάλη ποικιλία χημικών που επιτρέπονται στα υλικά τα οποία έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, και την επίπτωσή τους στην ανθρώπινη ζωή. Ελπίζει πως αυτή η αναθεώρηση θα αυξήσει την προσοχή του κοινού.
«Υπάρχει γενικά μια αντίληψη ότι τα μη ασφαλή χημικά δεν επιτρέπονται σε χημικά τα οποία έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα ή άλλα προϊόντα των καταναλωτών και αυτή η έρευνα ρίχνει φως στον μεγάλο αριθμό των χημικών που χρησιμοποιούνται σε αυτά τα προϊόντα που συναντάμε σε καθημερινή βάση», είπε ο Κασσότης.
