Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια ξεκίνησαν με έντονες απώλειες τη Δευτέρα, ακολουθώντας την καθοδική πορεία των ασιατικών αγορών της προηγούμενης ημέρας, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσει από τις σκληρές πολιτικές των δασμών του.
Ο πανευρωπαϊκός δείκτης STOXX 600, που καταγράφει τις επιδόσεις 600 εταιριών σε 17 ευρωπαϊκές χώρες, υποχώρησε κατά 5,8% στις 7:22 GMT, σημειώνοντας την τέταρτη συνεχόμενη συνεδρίαση πτώσης. Στο Λονδίνο, ο δείκτης FTSE 100 παρουσίασε απώλεια της τάξης του 4,5%. Στη Γερμανία, η κύρια χρηματιστηριακή αγορά, ο δείκτης DAX, υποχώρησε κατά 6,1%, καταγράφοντας από τις χειρότερες επιδόσεις στην ευρωζώνη, ενώ στη Γαλλία ο δείκτης CAC 40 σημείωσε πτώση 5,7%.
Ανυποχώρητος στα σχέδιά του ο Τραμπ
Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επανέλαβε την αποφασιστικότητά του να διατηρήσει την πολιτική των αυξημένων δασμών. Σε συνέντευξη στους δημοσιογράφους την Κυριακή στο προεδρικό αεροσκάφος Air Force One, απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με τον οικονομικό αντίκτυπο, τόνισε χαρακτηριστικά: «Δεν θέλω να πέσουν οι αγορές. Αλλά κάποιες φορές πρέπει να πάρεις το φάρμακο για να διορθώσεις το πρόβλημα».
Στις 2 Απριλίου, ο Τραμπ ανακοίνωσε νέους δασμούς τουλάχιστον 10% σε όλες τις χώρες-εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, με ακόμη υψηλότερους συντελεστές για 60 χώρες που η κυβέρνησή του κατηγορεί ως «χειρότερους παραβάτες» στο επίπεδο των εμπορικών ανισορροπιών, με κορυφαία στη λίστα να βρίσκεται η Κίνα. Συγκεκριμένα επιβάλλονται επιπλέον δασμοί 34% στα κινεζικά προϊόντα, ανεβάζοντας το συνολικό ποσοστό δασμών στο 54%, ενώ ακολουθούν δασμοί 46% για το Βιετνάμ, 24% για την Ιαπωνία και 20% για την Ευρώπη. Οι νέοι γενικοί δασμοί τέθηκαν σε ισχύ στις 6 Απριλίου, ενώ οι στοχευμένοι υψηλότεροι δασμοί θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από τις 9 Απριλίου.
Η κατάρρευση στις ασιατικές αγορές συνεχίζεται
Το άνοιγμα των ασιατικών αγορών τη Δευτέρα χαρακτηρίστηκε από κατακόρυφη πτώση. Στην Κίνα, ο δείκτης Shanghai Composite κατέγραψε απώλειες 7%, πραγματοποιώντας τη χειρότερη ημερήσια πτώση της τελευταίας πενταετίας. Στο Χονγκ Κονγκ, ο δείκτης Hang Seng γνώρισε τη μεγαλύτερη ημερήσια υποχώρησή του από το 1997, σημειώνοντας πτώση 13,2%.
«Πιστεύω πως το πλήγμα θα είναι αρκετά σοβαρό», τόνισε η κύρια οικονομολόγος της UBS για την Κίνα Τάο Γουάνγκ. «Ήταν ήδη δύσκολο να επιτύχει η κινεζική κυβέρνηση τους οικονομικούς στόχους της. Τώρα πια η κατάσταση έχει γίνει ακόμα πιο πολύπλοκη».
Στην Ταϊβάν, ο δείκτης Taiex βυθίστηκε κατά 9,7%, ενώ στην Ιαπωνία, ο δείκτης Nikkei 225 σημείωσε πτώση 8,8%, τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση από τον Οκτώβριο του 2023. Η στρατηγική αναλύτρια της Nomura Securities, Μάκι Σαγουάντα, δήλωσε πως είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς τον πυθμένα αυτής της διόρθωσης των αγορών, προσθέτοντας: «Όσο δεν υπάρχει σαφήνεια γύρω από τους δασμούς και τις διεθνείς αντιδράσεις, οι αγορές θα παραμένουν υπό πίεση». Στη Νότια Κορέα, ο δείκτης Kospi υποχώρησε κατά 4,1%.
Διπλωματικές επαφές για περιορισμό των επιπτώσεων
Δεκάδες ηγέτες ανά τον κόσμο σπεύδουν να έρθουν σε επαφή με τον Τραμπ, με στόχο τη διαπραγμάτευση και τον περιορισμό ή ακόμα και την άρση των δασμών που έχουν επιβληθεί στις εξαγωγές τους προς τις ΗΠΑ. Ο οικονομικός σύμβουλος του Τραμπ, Κέβιν Χάσετ, αποκάλυψε σε συνέντευξη στο ABC News ότι πάνω από 50 χώρες έχουν επικοινωνήσει με τον Λευκό Οίκο, επιδιώκοντας να επαναδιαπραγματευθούν τους όρους του εμπορικού ισοζυγίου.
Σε αντίποινα, η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι πρόκειται να επιβάλει δασμούς 34% σε όλες τις αμερικανικές εισαγωγές από τις 10 Απριλίου.
Ο Καναδάς και το Μεξικό εξαιρέθηκαν από τους πρόσφατους νέους δασμούς, καθώς ήδη τους επιβάλλονται δασμοί 25% στο πλαίσιο προσπαθειών των ΗΠΑ να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα παράνομης μετανάστευσης και διακίνησης φεντανύλης.
Οι Επιπτώσεις στην Παγκόσμια Οικονομία και στις Αγορές
Οι δασμοί έχουν αφήσει ήδη έντονα σημάδια στην αγορά συναλλάγματος, στα εμπορεύματα και στον χρυσό. Το δολάριο υποχώρησε κατά 0,75%, στο χαμηλότερο σημείο εξαμήνου. Το κινεζικό γουάν υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Ιανουάριο. Οι τιμές του πετρελαίου κατέγραψαν πτώση άνω του 3%. Αντίθετα, ο χρυσός παρουσίασε ανάκαμψη ως ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο.
Η JPMorgan εκτιμά πως υπάρχουν 60% πιθανότητες ύφεσης στις ΗΠΑ και παγκοσμίως. Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, πάντως αμφισβήτησε αυτή τη θέση, δηλώνοντας πως «η ύφεση δεν είναι μονόδρομος».
