Σχολιασμός
Βρισκόμαστε στη μέση ενός νέου είδους κούρσας εξοπλισμών – όχι για όπλα, αλλά για σκεπτόμενες μηχανές.
Οι τεχνολογικοί γίγαντες επενδύουν δισεκατομμύρια σε υποδομές τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ), μετατρέποντας την ανοιχτή γη σε ενεργοβόρα φρούρια υπολογισμού. Η Microsoft μόλις άνοιξε το πρώτο της εργαστήριο ΤΝ στο Ουισκόνσιν, μέρος μιας μεγαλύτερης επένδυσης 3,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην πολιτεία. Η Google επενδύει 25 δισεκατομμύρια δολάρια σε κέντρα δεδομένων ΤΝ στο μεγαλύτερο ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας, το PMJ Interconnection. Η Amazon μετατρέπει 1.200 στρέμματα καλλιέργειας καλαμποκιού στην Ιντιάνα σε 30 κέντρα δεδομένων ΤΝ μεγέθους σταδίου. Η Meta αναπτύσσει νέα κέντρα δεδομένων, το Prometheus στο Οχάιο, και το Hyperion, ένα κέντρο δεδομένων 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο μέγεθος του Μανχάτταν, στη Λουιζιάνα. Εν τω μεταξύ, η Oracle και η OpenAI έχουν δεσμευτεί να διαθέσουν 500 δισεκατομμύρια δολάρια για υποδομές ΤΝ στις Ηνωμένες Πολιτείες τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Δεν είναι πλέον ένας τεχνολογικός αγώνας. Είναι μια παγκόσμια κλιμάκωση – ένα σπριντ για τη δημιουργία μηχανών που μπορούν να μας ξεπεράσουν στη σκέψη, να μας ξεπεράσουν στη μάθηση και να μας κάνουν παρελθόν. Δεν υποβαθμίζω τα οφέλη της τεχνολογίας Τεχνητής Νοημοσύνης ούτε λέω ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι εγγενώς κακή, αλλά η κλίμακα αυτής της επένδυσης δεν επιδιώκει απλώς την ευεργετική πρόοδο. Διαδραματίζεται ένας ευρύτερος στόχος πνευματικής κυριαρχίας και για να τη διατηρήσουν, αυτές οι εταιρείες διεκδικούν σιωπηλά τη μελλοντική ισχύ, κυριολεκτικά.
Οι ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι ενέργειας έχουν προειδοποιήσει ότι τα κέντρα δεδομένων των ΗΠΑ μπορεί σύντομα να αντιπροσωπεύουν έως και το 20% της εθνικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2030. Αυτό είναι σημαντικά αυξημένο από το σημερινό 2,5% – όχι λόγω νέων απαιτήσεων εργασίας, αλλά λόγω των τεράστιων απαιτήσεων ισχύος των μηχανών που κατασκευάζουμε για να μας προσομοιώσουν.
Ωστόσο, εν μέσω αυτής της φρενίτιδας για την κατασκευή πιο έξυπνων μηχανών, παραβλέπουμε ένα συγκλονιστικό γεγονός: οι μηχανές που κατασκευάζουμε εξακολουθούν να μην μπορούν να εκτελέσουν τα καθημερινά κατορθώματα που ο εγκέφαλός μας εκτελεί αυτόματα κάθε δευτερόλεπτο, όπως το να σχηματίζει πρωτότυπες σκέψεις, να προσαρμόζεται σε νέες καταστάσεις, να ρυθμίζει τα συναισθήματα ή να δημιουργεί νόημα. Και κανείς δεν φαίνεται καν να σκέφτεται το γεγονός ότι ένας ανθρώπινος εγκέφαλος τα κάνει όλα αυτά χρησιμοποιώντας πολύ λιγότερη ενέργεια από αυτήν μιας αδύναμης λάμπας.
Μέσα στο κρανίο σας βρίσκεται ένας ζωντανός υπερυπολογιστής με 86 δισεκατομμύρια νευρώνες, που σχηματίζουν περισσότερες από 100 τρισεκατομμύρια συναπτικές συνδέσεις. Για να το θέσουμε σε προοπτική, ένας ανθρώπινος εγκέφαλος περιέχει περισσότερα κυκλώματα από όλη την τεχνολογία στον πλανήτη μαζί, κι όμως λειτουργεί με περίπου 20 βατ ενέργειας – λιγότερη ισχύ από τον φορτιστή του φορητού υπολογιστή σας. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος ρυθμίζει ταυτόχρονα το συναίσθημα, τη μνήμη, την κίνηση, την ηθική, τη γλώσσα και την προσοχή. Ονειρεύεται, αυτοσχεδιάζει, προσαρμόζεται – ακόμα και όταν έχει υποστεί ζημιά. Δεν υπολογίζει απλώς, δημιουργεί.
Σίγουρα έχει σημειωθεί και συνεχίζει να σημειώνεται απίστευτη πρόοδος στην επιστημονική κοινότητα. Ωστόσο, ο ανθρώπινος εγκέφαλος εξακολουθεί να είναι, σύμφωνα με τα λόγια του νευροεπιστήμονα Ντέηβιντ Ίγκλμαν, «η πιο πολύπλοκη συσκευή που έχουμε βρει στο σύμπαν».
Η νευροεπιστήμη έχει χαρτογραφήσει ευρείες λειτουργίες και έχει παρατηρήσει μοτίβα πυροδότησης στον εγκέφαλο, κι όμως ακόμα δεν γνωρίζουμε πώς σχηματίζονται οι σκέψεις. Ακόμα δεν μπορούμε να τα δούμε. Δεν ξέρουμε πώς προκύπτει η συνείδηση. Δεν ξέρουμε γιατί το τραύμα επανασυνδέει ορισμένους εγκεφάλους και άλλους όχι. Δεν ξέρουμε πώς η ιδιοφυΐα, η συμπόνια ή η διορατικότητα αναδύονται με υλική έννοια.
Έτσι, αν οι πιο έξυπνοι μηχανικοί στον πλανήτη ακόμα δεν καταλαβαίνουν τη συσκευή μέσα στο κεφάλι τους, τι ακριβώς προσπαθούμε να αναπαράγουμε;
Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν νιώθει θαυμασμό. Δεν βιώνει χαρά. Δεν καταλαβαίνει την έννοια των λέξεων που παράγει. Απλώς βρίσκει την επόμενη πιο πιθανή ακολουθία και μιμείται τα πρότυπα της ανθρώπινης νοημοσύνης χωρίς να την κατέχει. Κι όμως, όλο και περισσότερο, διδάσκουμε σε παιδιά και ενήλικες ότι οι υπολογιστές είναι πιο έξυπνοι από εμάς.
Παρά τα συντριπτικά στοιχεία από τις επιστημονικές ανακαλύψεις σε όλους τους τομείς τις τελευταίες δεκαετίες, η πλήρης δύναμη και η προσαρμοστικότητα του ανθρώπινου νου δεν διδάσκονται ακόμη ευρέως. Λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν ότι το σώμα αντικαθιστά 330 δισεκατομμύρια κύτταρα την ημέρα, ότι οι συναισθηματικές καταστάσεις αλλάζουν τη γονιδιακή έκφραση και ότι η πίστη από μόνη της μπορεί να αλλάξει τη βιολογία. Τα σχολεία δεν διστάζουν να τονίζουν τα όρια της ανθρώπινης προσοχής, ωστόσο δεν διδάσκουν την απεριόριστη ικανότητα που μπορεί να δώσει η εστιασμένη νοητική ροή. Και στα μέσα ενημέρωσης, οι τίτλοι προωθούν τον φόβο ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μας ξεπεράσει, αλλά σπάνια τιμούν το αξιοθαύμαστο πράγμα που τη δημιουργεί.
Μερικοί ισχυροί παίκτες επωφελούνται από το γεγονός ότι πιστεύουμε ότι ερχόμαστε δεύτεροι μετά τις μηχανές μας, αλλά αυτό είναι θέμα για ένα άλλο άρθρο. Προς το παρόν, ας σταματήσουμε εδώ και ας αναλογιστούμε το εξής: εσείς και ο εγκέφαλός σας δεν είστε ξεπερασμένοι. Δεν έχετε ακόμη ανακαλυφθεί. Και παρά τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια των χρηματοδοτήσεων που επενδύονται σε πυρίτιο, κβαντικά τσιπ και νευρωνικά δίκτυα, το μεγαλύτερο σύνορο της νοημοσύνης μπορεί να είναι ακόμα το μυστήριο των τριών κιλών που βρίσκεται μέσα στο κρανίο σας. Το ίδιο μυστήριο που κατασκεύασε κάθε μηχανή που έχουμε φτιάξει ποτέ. Αυτό που δεν γνωρίζει τα όριά του.
Της Kay Rubacek
