Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Κέντρου Οικονομικής Πολιτικής Έρευνας (CEPR), η Ελλάδα καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό παραοικονομίας στην Ευρώπη, το οποίο ανέρχεται στο 36% του ΑΕΠ. Το ποσοστό αυτό είναι υπερδιπλάσιο του μέσου όρου των ανεπτυγμένων κρατών, που κυμαίνεται στο 17%, γεγονός που υπογραμμίζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία σε ζητήματα φοροδιαφυγής, αδήλωτης εργασίας και διαφάνειας.
Η έκθεση επισημαίνει ότι η παραοικονομία στην Ελλάδα παραμένει ένα διαχρονικό πρόβλημα που επηρεάζει την ανάπτυξη, τη δημοσιονομική σταθερότητα και τη δυνατότητα του κράτους να χρηματοδοτεί κρίσιμες υπηρεσίες, όπως η υγεία και η παιδεία. Παρά τις προσπάθειες καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, οι παγιωμένες πρακτικές και η έλλειψη αποτελεσματικών ελεγκτικών μηχανισμών διατηρούν την παραοικονομία σε υψηλά επίπεδα.
Οικονομικές προεκτάσεις
Εκτός από την παραοικονομία, η έκθεση καταγράφει ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας ανέρχεται στο 70% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρότι σημειώνεται μικρή βελτίωση σε σχέση με προηγούμενα έτη, η ελληνική οικονομία δεν έχει ακόμη επιστρέψει στα επίπεδα προ της κρίσης του 2008. Αυτό αντανακλά τις μακροχρόνιες επιπτώσεις των μνημονίων και της οικονομικής ύφεσης, αλλά και τις διαρθρωτικές αδυναμίες που συνεχίζουν να περιορίζουν την ανάπτυξη.
Μέτρα αντιμετώπισης
Η ελληνική κυβέρνηση έχει εξαγγείλει νέες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της παραοικονομίας, εστιάζοντας στην ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών, στην προώθηση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και στην επιβολή αυστηρότερων ποινών για φοροδιαφυγή. Παράλληλα, εξετάζεται η επέκταση των ψηφιακών πληρωμών και η παροχή κινήτρων για την ενίσχυση της διαφάνειας στις συναλλαγές.
Αυξήσεις στους ένστολους
Στο πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής, ανακοινώθηκε ότι από την 1η Ιουλίου 2025 οι ένστολοι θα λάβουν αύξηση 100 ευρώ, ποσό που προστίθεται στις προηγούμενες αυξήσεις, ανεβάζοντας τη συνολική ενίσχυση στα 200 ευρώ. Η απόφαση αυτή εντάσσεται στις ευρύτερες κυβερνητικές πρωτοβουλίες για την ενίσχυση των εισοδημάτων και τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας στο δημόσιο τομέα.
Συμπέρασμα
Η νέα έκθεση του CEPR αναδεικνύει την ανάγκη για άμεσες και ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις στη φορολογική πολιτική και στους ελεγκτικούς μηχανισμούς, προκειμένου να περιοριστεί η παραοικονομία και να ενισχυθεί η ανάπτυξη. Παράλληλα, η κυβέρνηση συνεχίζει να λαμβάνει μέτρα για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, ωστόσο, η πραγματική πρόκληση έγκειται στη μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση των παθογενειών που διαχρονικά επηρεάζουν την ελληνική οικονομία.
