Έντεκα άνθρωποι σκοτώθηκαν στις 24 Ιουλίου, έπειτα από ανταλλαγή πυρών μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων της Ταϊλάνδης και της Καμπότζης σε αμφισβητούμενη περιοχή κατά μήκος των κοινών συνόρων τους.
Οι δύο κυβερνήσεις αντάλλαξαν αμοιβαίες κατηγορίες για την πρόκληση των στρατιωτικών συγκρούσεων, ενώ στις 23 Ιουλίου και οι δύο προχώρησαν σε υποβάθμιση των διπλωματικών τους σχέσεων, μετά τον τραυματισμό αρκετών Ταϊλανδών στρατιωτών από νάρκη. Η Μπανγκόκ ανακοίνωσε το κλείσιμο ολόκληρης της συνοριακής γραμμής μήκους 800 χιλιομέτρων και το κλείσιμο όλων των συνοριακών διελεύσεων.
Σύμφωνα με τον υπηρεσιακό πρωθυπουργό της Ταϊλάνδης, Φουμτάμ Βετσαγιατσάι, μεταξύ των θυμάτων περιλαμβάνονται δέκα άμαχοι και ένας στρατιώτης. Ο ταϊλανδικός στρατός ανέφερε ότι έξι από τους νεκρούς βρίσκονταν σε πρατήριο καυσίμων στην επαρχία Σι Σα Κετ, ενώ τουλάχιστον 14 άτομα τραυματίστηκαν σε τρεις παραμεθόριες επαρχίες. Δεν έχει αποσαφηνιστεί άμεσα πού σημειώθηκαν οι υπόλοιπες απώλειες.
Οι συγκρούσεις της 24ης Ιουλίου φέρονται να ξέσπασαν ως αντίποινα για τον τραυματισμό πέντε Ταϊλανδών στρατιωτών από νάρκη την προηγούμενη ημέρα. Ως απάντηση, η Ταϊλάνδη προχώρησε στην απόσυρση του πρεσβευτή της από την Πνομ Πενχ και στην απέλαση του Καμποτζιανού εκπροσώπου από την Μπανγκόκ.
Σε ανακοίνωσή του, το υπουργείο Εξωτερικών της Ταϊλάνδης καταδίκασε, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, «με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο», την παραβίαση της κυριαρχίας και του Διεθνούς Δικαίου, επισημαίνοντας ότι η τοποθέτηση ναρκών κατά προσωπικού εντός ταϊλανδικού εδάφους προκάλεσε τραυματισμούς κατά τη διάρκεια περιπολιών στις 16 και 23 Ιουλίου 2025.
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση της Καμπότζης κατηγόρησε την Ταϊλάνδη για ρίψεις βομβών από πολεμικά αεροσκάφη κοντά στον αρχαίο ναό Πρεά Βιχέαρ (διάσημος ινδουιστικός ναός στα σύνορα Καμπότζης-Ταϊλάνδης, μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO). Η Ταϊλάνδη, από την πλευρά της, ισχυρίστηκε ότι εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές εναντίον στρατιωτικών στόχων.
Το πρωί της 24ης Ιουλίου αναφέρθηκαν συγκρούσεις κοντά στον ινδουιστικό ναό Τα Μουέν Θομ (αρχαίος ναός κοντά στον ναό Πρεά Βιχέαρ), στα σύνορα μεταξύ της επαρχίας Σουρίν της Ταϊλάνδης και της επαρχίας Όνταρ Μεάντσεϊ της Καμπότζης.
Η Μπανγκόκ κάλεσε την Καμπότζη να τερματίσει τις επανειλημμένες ενέργειες που – όπως δήλωσε – συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου. Τόνισε ότι τέτοιες ενέργειες αντιβαίνουν στις αρχές της καλής γειτονίας και υπονομεύουν τη διεθνή αξιοπιστία της Καμπότζης.
Η ταϊλανδική κυβέρνηση ανέφερε ακόμη ότι είναι έτοιμη να εντείνει τα μέτρα αυτοάμυνας, σε περίπτωση που η Καμπότζη συνεχίσει – όπως υποστηρίζει – τις επιθετικές ενέργειες εις βάρος της ταϊλανδικής επικράτειας.
Το υπουργείο Άμυνας της Καμπότζης δήλωσε ότι η Ταϊλάνδη χρησιμοποίησε μη επανδρωμένο αεροσκάφος πριν ανοίξει πυρ, υποστηρίζοντας ότι οι δυνάμεις της ενήργησαν αποκλειστικά στο πλαίσιο της αυτοάμυνας, απαντώντας σε «απρόκλητη παραβίαση» της εδαφικής της ακεραιότητας.
Η ταϊλανδική πρεσβεία στην Πνομ Πενχ κάλεσε τους Ταϊλανδούς πολίτες που βρίσκονται στην Καμπότζη να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Πρόκειται για τη δεύτερη ένοπλη αντιπαράθεση των δύο χωρών το 2025. Τον Μάιο, Καμποτζιανός στρατιώτης σκοτώθηκε σε αψιμαχία σε μικρή, αμφισβητούμενη περιοχή.
Διπλωματική κρίση και παρασκηνιακή επικοινωνία
Μετά το περιστατικό του Μαΐου, η τότε πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης, Παετονγκτάρν Σιναουάτρα, είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον πρώην πρωθυπουργό της Καμπότζης, Χουν Σεν. Η συνομιλία αυτή διέρρευσε στα μέσα, προκαλώντας πολιτική αναστάτωση. Στη διάρκειά της, η Σιναουάτρα άσκησε κριτική σε Ταϊλανδό στρατιωτικό διοικητή και αναφέρθηκε στον Χουν Σεν ως «θείο». Ο γιος του τελευταίου, Χουν Μανέτ, είναι ο σημερινός πρωθυπουργός της Καμπότζης.
Η Σιναουάτρα τέθηκε σε αναστολή από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ταϊλάνδης την 1η Ιουλίου, μετά την κατάθεση αιτήματος αποπομπής της από 36 γερουσιαστές, οι οποίοι την κατηγόρησαν για ανειλικρίνεια και παραβίαση συνταγματικών κανόνων δεοντολογίας.
Γεωπολιτικές ισορροπίες και διαμάχη για τον ναό Πρεά Βιχέαρ
Η Καμπότζη θεωρείται στενός σύμμαχος της Κίνας στην περιοχή. Τον Απρίλιο, το Πεκίνο ολοκλήρωσε τα εγκαίνια της αναβαθμισμένης ναυτικής βάσης στο Ρεάμ, που διαθέτει υποδομές για ελλιμενισμό αεροπλανοφόρου.
Η εδαφική διαμάχη Ταϊλάνδης-Καμπότζης έχει μακρά ιστορία, με ρίζες σε χάρτη του 1907, όταν η Καμπότζη βρισκόταν υπό γαλλική αποικιακή διοίκηση. Η Πνομ Πενχ χρησιμοποιεί αυτόν τον χάρτη ως βάση διεκδικήσεων, ενώ η Μπανγκόκ τον θεωρεί ανακριβή.
Το επίκεντρο της διαμάχης είναι η περιοχή γύρω από τον ναό Πρεά Βιχέαρ, ηλικίας χιλίων ετών. Το 1962, το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης αναγνώρισε την κυριαρχία της Καμπότζης επί του ναού, απόφαση που επιβεβαίωσε εκ νέου το 2013.
Η Καμπότζη έχει απευθυνθεί εκ νέου στο Δικαστήριο για επίλυση της συνοριακής διαφοράς, αλλά η Ταϊλάνδη έχει απορρίψει τη δικαιοδοσία του.
Του Chris Summers
Με πληροφορίες από το Associated Press
