Σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη σύνοδο κορυφής που διοργανώθηκε σήμερα 27 Μαρτίου στο Παλάτι των Ηλυσίων στο Παρίσι, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υποστήριξε την πρόταση για δημιουργία ευρωπαϊκής στρατιωτικής δύναμης στην Ουκρανία, η οποία θα μπορούσε να «απαντήσει» σε ενδεχόμενη επίθεση της Ρωσίας.
Την πρωτοβουλία ανέλαβε από κοινού με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, με σκοπό να σχηματιστεί μία «συμμαχία χωρών» που θα στηρίξει την ανάπτυξη ένοπλων μονάδων στην Ουκρανία, αφού πρώτα καταλήξουν σε ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, ο Μακρόν εξήγησε πως οι δυνάμεις αυτές δεν θα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή μάχης, ούτε θα εμπλακούν άμεσα απέναντι στα ρωσικά στρατεύματα. Ωστόσο, αν εκδηλωθεί «γενικευμένη επίθεση κατά του ουκρανικού εδάφους», τότε αναγκαστικά οι δυνάμεις αυτές θα δεχθούν επίθεση. «Οι στρατιώτες μας, όταν αναπτύσσονται, είναι εκεί για να αντιδράσουν και να ανταποκριθούν στις αποφάσεις του αρχηγού τους και, αν βρεθούν σε κατάσταση σύγκρουσης, να την αντιμετωπίσουν» υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο Γάλλος πρόεδρος.
Ο Μακρόν πρόσθεσε ότι οι στρατιωτικές αυτές δυνάμεις θα προέρχονται από «συγκεκριμένα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης» και θα αναπτυχθούν σε «επιλεγμένες στρατηγικές τοποθεσίες» στην Ουκρανία, ώστε να προσφέρουν εγγυήσεις ασφάλειας και να αποτρέψουν τυχόν νέα ρωσική επιθετικότητα. «Πρόκειται για προσέγγιση ειρηνευτική και αποτρεπτική», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος συμμετείχε στη σύνοδο, κάλεσε τους Ευρωπαίους εταίρους του να δράσουν γρήγορα: «Χρειαζόμαστε ένα σαφές σχέδιο, στο οποίο όλοι συμφωνούμε και το οποίο μπορούμε να αρχίσουμε να εφαρμόζουμε άμεσα». Πρότεινε επίσης την άμεση μετάβαση ευρωπαϊκής αποστολής στην Ουκρανία για την από κοινού εκπόνηση του σχεδίου αυτού.
Πάντως, δεν διαφαίνεται ομοφωνία για τη γαλλο-βρετανική πρόταση. Η Ιταλία εξέφρασε ήδη την αντίθεσή της με δήλωση του υπουργού Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι, ο οποίος τόνισε ότι η Ιταλία «δεν πρόκειται να στείλει στρατεύματα σε αποστολές που δεν γίνονται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών». Αντίστοιχες επιφυλάξεις εξέφρασαν και άλλα κράτη, όπως η Πολωνία, η οποία διατηρεί πάγια στάση απέναντι στην αποστολή στρατευμάτων, και η Τσεχία, δια στόματος του πρωθυπουργού Πετρ Φιάλα, που χαρακτήρισε την πρόταση ως «πρόωρη».
Από την πλευρά της, η Ρωσία αντέδρασε έντονα. Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, Μαρία Ζαχάροβα, κατηγόρησε Γαλλία και Βρετανία ότι «σχεδιάζουν στρατιωτική παρέμβαση στην Ουκρανία υπό το πρόσχημα ειρηνευτικής επιχείρησης», προειδοποιώντας ότι κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει σε ευθεία στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη αναπροσαρμόσει τη στρατηγική των Ηνωμένων Πολιτειών προς τον Ειρηνικό με στόχευση την αντιμετώπιση της Κίνας, ενώ έχει ζητήσει από την Ευρώπη να αναλάβει περισσότερες ευθύνες για την ασφάλειά της. Η αμερικανική πλευρά εξέφρασε ήδη επιφυλάξεις σχετικά με την ευρωπαϊκή στρατιωτική πρωτοβουλία, με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ για τη Μέση Ανατολή, Στηβ Γουίτκοφ, να χαρακτηρίζει την πρόταση σε πρόσφατη συνέντευξή του ως «απλοϊκή και στάση εντυπωσιασμού».
Ανεξαρτήτως των διαφορών που έγιναν φανερές, η νέα ευρωπαϊκή πρωτοβουλία ενισχύει την ανάγκη της ΕΕ για μια σαφή και μακρόπνοη στρατηγική σε σχέση με την ασφάλεια της Ουκρανίας και τα όρια της ευρωπαϊκής εμπλοκής. Παρόλα αυτά, προκαλεί ήδη έντονες αναταράξεις εντός της Ευρώπης, αλλά και στη σχέση της με τη Μόσχα, γεγονός που αναμένεται να επηρεάσει καθοριστικά τα επόμενα βήματα για την ειρήνη στην Ουκρανία.
