Ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ανακοίνωσε στις 22 Απριλίου μια φιλόδοξη πρωτοβουλία για την απομάκρυνση των τεχνητών χρωστικών από την αλυσίδα διατροφής των ΗΠΑ. Οι υπεύθυνοι δήλωσαν ότι προχωρούν άμεσα σε απαγόρευση δύο συνθετικών χρωμάτων — του Citrus Red No. 2 και του Orange B — που χρησιμοποιούνταν μέχρι σήμερα στον χρωματισμό λουκάνικων και λουκάνικων τύπου hot dog. Παράλληλα, ο FDA σχεδιάζει να συνεργαστεί με τις εταιρείες του κλάδου ώστε η πλήρης κατάργηση όλων των συνθετικών χρωστικών να υλοποιηθεί μέχρι το τέλος του 2026.
«Τα τελευταία 50 χρόνια, τα αμερικανόπουλα ζουν όλο και περισσότερο μέσα σε ένα επικίνδυνο ‘κοκτέιλ’ χημικών ουσιών», επεσήμανε ο επικεφαλής του FDA, Δρ Μάρτυ Μακάρυ, σε συνέντευξη Τύπου στο κτίριο Hubert H. Humphrey στην Ουάσιγκτον. Ο ίδιος επικαλέστηκε τυχαιοποιημένη μελέτη που έδειξε πως οι τεχνητές χρωστικές στη διατροφή συνδέονται με αύξηση της υπερκινητικότητας σε παιδιά 3, 8 και 9 ετών.
Στην ίδια εκδήλωση τοποθετήθηκαν ο υπουργός Υγείας και Ανθρώπινων Υπηρεσιών Ρόμπερτ Κέννεντυ Τζούνιορ, καθώς και ο διευθυντής των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας, Τζέι Μπατατσάρια. Ο Κέννεντυ ενημέρωσε το κοινό — μεταξύ αυτών και τις «Make America Healthy Again» μαμάδες — πως ο Μπατατσάρια εξετάζει διεξοδικά και άλλες πρόσθετες ουσίες στα τρόφιμα.
Υπέρ των προσθέτων τοποθετήθηκε η πρόεδρος του Συνδέσμου Καταναλωτικών Προϊόντων, Μελίσσα Χόκσταντ, που εκπροσωπεί τους μεγάλους παραγωγούς τροφίμων και ποτών, υποστηρίζοντας πως «οι σχετικές ουσίες έχουν μελετηθεί και αποδειχθεί ασφαλείς».
Σήμερα, ο FDA επιτρέπει τη χρήση εννέα τεχνητών χρωστικών σε τρόφιμα και ποτά, πολλές από τις οποίες προέρχονται από παράγωγα πετρελαίου. Τον Ιανουάριο, ο οργανισμός απαγόρευσε μια εξ αυτών λόγω υπόπτων καρκινογόνων επιδράσεων, δίνοντας χρόνο στις εταιρείες να ολοκληρώσουν τον αποχαρακτηρισμό της μέχρι τον Ιανουάριο του 2027, ενώ ο Μακάρυ καλεί σε ταχύτερη εφαρμογή.
Στις επίσημες ιστοσελίδες του FDA, με τελευταία επικαιροποίηση το 2023, σημειώνεται πως τα τεχνητά πρόσθετα θεωρούνται γενικά ασφαλή όταν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις προδιαγραφές. «Η συνολική επιστημονική τεκμηρίωση δείχνει ότι τα περισσότερα παιδιά δεν εμφανίζουν σοβαρές παρενέργειες από τα χρωστικά, ωστόσο έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις ευαισθησίας», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Πέρα από τον συσχετισμό των ουσιών με τη συμπεριφορά, ορισμένα πρόσθετα προκαλούν και αλλεργικές αντιδράσεις, όπως κνησμό ή εξανθήματα.
Στις αρχές του έτους, ο Κέννεντυ κάλεσε τους CEO μεγάλων ομίλων όπως η PepsiCo και η Tyson Foods να αφαιρέσουν τις τεχνητές χρωστικές από τα προϊόντα τους εντός διετίας. Εκπρόσωπος της PepsiCo δήλωσε ότι η εταιρεία δίνει προτεραιότητα στη δημιουργία προϊόντων με φυσικά συστατικά και λιγότερα συνθετικά χρώματα, καθώς και στη μείωση της ζάχαρης, του λίπους και του νατρίου.
Ο Κέννεντυ ευχαρίστησε τις εταιρείες για τη συνεργασία, ενώ δεν δίστασε να κατηγορήσει τμήματα της βιομηχανίας τροφίμων για παρεμπόδιση της έρευνας πάνω στις επιπτώσεις των πρόσθετων. Τόνισε πάντως ότι τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας αξιολογούν πλέον με ιδιαίτερη αυστηρότητα συγκεκριμένες ουσίες.
Αν και μέχρι στιγμής δεν έχει συναφθεί κάποια επίσημη συμφωνία με τις εταιρείες για την απομάκρυνση των χρωστικών, ο Μακάρυ εμφανίστηκε αισιόδοξος: «Έχουμε πολλά εργαλεία στα χέρια μας. Ας ξεκινήσουμε φιλικά.»
Δεν είναι λίγες πάντως οι εταιρείες που έχουν ήδη κινηθεί προς την κατεύθυνση της απομάκρυνσης των συνθετικών χρωστικών τα τελευταία χρόνια. Ενδεικτικά, η Kraft αντικατέστησε το 2014 τα τεχνητά χρώματα στα μακαρόνια με τυρί με φυσικές βαφές όπως πάπρικα και κουρκουμά.
«Κανένα μοναδικό συστατικό δεν ευθύνεται αποκλειστικά για τα χρόνια νοσήματα που πλήττουν τα παιδιά. Και ας είμαστε ειλικρινείς — η αφαίρεση των χρωστικών που παράγονται από παράγωγα πετρελαίου από την τροφική αλυσίδα δεν αποτελεί πανάκεια που θα εκμηδενίσει τα προβλήματα υγείας», κατέληξε ο Μακάρι. «Πρόκειται όμως για ένα σημαντικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.»
