Η Γερμανία θα αναπτύξει μια μόνιμη ταξιαρχία μάχης στην επίσης μέλος του ΝΑΤΟ Λιθουανία τα επόμενα τρία χρόνια, σύμφωνα με συμφωνία που υπεγράφη αυτή την εβδομάδα μεταξύ των υπουργών Άμυνας των δύο χωρών.
Μόλις υλοποιηθεί, η κίνηση αυτή θα είναι η πρώτη μόνιμη εξωτερική στρατιωτική ανάπτυξη της Γερμανίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Η ανατολική πτέρυγα έχει πλέον μετακινηθεί προς τα ανατολικά και είναι καθήκον της Γερμανίας να την προστατεύσει», δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Λιθουανό ομόλογό του.
Περιγράφοντας τη συμφωνία ως «ιστορική», ο κ. Πιστόριους τη συνέκρινε με την ανάπτυξη των συμμαχικών δυνάμεων στη Δυτική Γερμανία στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου.
Η συμφωνία υπεγράφη στη Λιθουανία στις 18 Δεκεμβρίου από τον κ. Πιστόριους και τον υπουργό Άμυνας της Λιθουανίας Άρβιντας Ανουσάουσκας.
Προβλέπει τη σταδιακή ανάπτυξη στη Λιθουανία μιας γερμανικής στρατιωτικής ταξιαρχίας -περίπου 4.800 στρατιώτες- οι οποίοι θα είναι πλήρως ετοιμοπόλεμοι έως το 2027.
Τα περισσότερα από τα στρατεύματα πρόκειται να φθάσουν το 2025 και το 2026, σύμφωνα με τον κ. Πιστόριους.
«Η ταχύτητα του σχεδίου δείχνει σαφώς ότι η Γερμανία κατανοεί τη νέα πραγματικότητα στον τομέα της ασφάλειας», δήλωσε.
«Είμαστε έτοιμοι να υπερασπιστούμε το έδαφος του ΝΑΤΟ», πρόσθεσε.
Η Λιθουανία, μαζί με άλλες έξι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ το 2004. Ήταν το μεγαλύτερο κύμα επέκτασης του ΝΑΤΟ στην ιστορία της δυτικής συμμαχίας.
Το ΝΑΤΟ διαθέτει ήδη μια πολυεθνική ομάδα μάχης που έχει τοποθετηθεί στη Λιθουανία στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του για Ενισχυμένη Προωθημένη Παρουσία (Enhanced Forward Presence).
Η Γερμανία ηγείται σήμερα της δύναμης των περίπου 1.200 στρατιωτών, η οποία, σύμφωνα με τη νέα συμφωνία, θα απορροφηθεί από τη γερμανική ταξιαρχία που θα αναπτυχθεί σύντομα.
Τα χειρότερα σενάρια
Η Λιθουανία, μια πρώην σοβιετική σοσιαλιστική δημοκρατία, μοιράζεται σύνορα μήκους περίπου 300 χιλιομέτρων με τη Ρωσία.
Η Λιθουανία μοιράζεται επίσης σύνορα μήκους περίπου 675 χιλιομέτρων με τη Λευκορωσία, βασικό σύμμαχο της Ρωσίας.
Ο κ. Ανουσάουσκας δήλωσε ότι οι προγραμματισμένες γερμανικές αποστολές αποσκοπούσαν στην πρόληψη αυτού που αποκάλεσε «τα πολύ χειρότερα σενάρια».
«Πρέπει να είμαστε σε ετοιμότητα», δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου. «Η Ρωσία παραμένει η κύρια απειλή για εμάς [τη Λιθουανία] και το ΝΑΤΟ».
Η Μόσχα, από την πλευρά της, δεν έχει ακόμη εκδώσει δήλωση σχετικά με τις σχεδιαζόμενες γερμανικές αποστολές.
Ο Λαουρίνιας Καστσιούνας, επικεφαλής της επιτροπής εθνικής ασφάλειας του λιθουανικού κοινοβουλίου, δήλωσε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να δαπανήσει περίπου το 0,3% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια για την παροχή υποδομών για τα εισερχόμενα στρατεύματα.
«Όλα τα [λιθουανικά] πολιτικά κόμματα -αριστερά και δεξιά- συμφωνούν ότι αυτό αποτελεί προτεραιότητα», δήλωσε ο κ. Καστσιούνας στους δημοσιογράφους στις 18 Δεκεμβρίου.
«Θα βρούμε τους απαιτούμενους πόρους», πρόσθεσε.
Αμυντικά σύμφωνα ΗΠΑ-Σκανδιναβίας
Από τότε που η Μόσχα εισέβαλε στην ανατολική Ουκρανία στις αρχές του περασμένου έτους, το ΝΑΤΟ έχει ορκιστεί να ενισχύσει τη στρατιωτική του παρουσία κατά μήκος των ανατολικών συνόρων του με τη Ρωσία.
Την ίδια ημέρα που η Γερμανία και η Λιθουανία υπέγραψαν τη συμφωνία ανάπτυξης, η Φινλανδία -το νεότερο μέλος του ΝΑΤΟ- υπέγραψε αμυντικό σύμφωνο με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το σύμφωνο θα παρέχει στον αμερικανικό στρατό ευρεία πρόσβαση στη Φινλανδία, η οποία μοιράζεται σύνορα μήκους περίπου 1335 χιλιομέτρων με τη Ρωσία.
Η συμφωνία που υπογράφηκε στην Ουάσινγκτον, θα επιτρέψει στις αμερικανικές δυνάμεις να έχουν ταχεία πρόσβαση στη σκανδιναβική χώρα σε περίπτωση σύγκρουσης.
Θα επιτρέψει επίσης στον αμερικανικό στρατό να αποθηκεύει όπλα και εξοπλισμό -και να πραγματοποιεί τακτικά ασκήσεις- στο φινλανδικό έδαφος.
Το Κρεμλίνο, από την πλευρά του, έχει προειδοποιήσει ότι η κίνηση αυτή «αναμφίβολα» θα αυξήσει τις εντάσεις μεταξύ της Ρωσίας και της Φινλανδίας.
Σύμφωνα με εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, η πιθανή είσοδος «στρατιωτικών υποδομών» του ΝΑΤΟ στη γειτονική Φινλανδία θα «θεωρηθεί ως απειλή» από τη Μόσχα.
Στις 19 Δεκεμβρίου, το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας κάλεσε τον Φινλανδό πρέσβη για να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου, ο πρέσβης ενημερώθηκε ότι η Μόσχα δεν θα επιτρέψει τη «δημιουργία στρατιωτικού δυναμικού του ΝΑΤΟ στα σύνορά μας, το οποίο απειλεί την ασφάλεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
Η Ρωσία, συνεχίζει η ανακοίνωση, «θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να αντιμετωπίσει τις επιθετικές αποφάσεις της Φινλανδίας και των συμμάχων της στο ΝΑΤΟ».
Ωστόσο, παρά τις επανειλημμένες αντιρρήσεις της Μόσχας, η Δανία -ένα μακροχρόνιο μέλος του ΝΑΤΟ- σχεδιάζει να υπογράψει παρόμοιο σύμφωνο με τις Ηνωμένες Πολιτείες αργότερα αυτή την εβδομάδα.
Στις 19 Δεκεμβρίου, η πρωθυπουργός της Δανίας Μέττε Φρέντερικσεν δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η δεκαετής συμφωνία θα σημαίνει ουσιαστικά ότι τα στρατεύματα και ο εξοπλισμός των ΗΠΑ «μπορούν να σταθμεύουν μόνιμα στο έδαφος της Δανίας».
Η Ουάσινγκτον έχει υπογράψει παρόμοιες συμφωνίες με πολλά άλλα μέλη του ΝΑΤΟ, όπως η Βουλγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Ουγγαρία, η Νορβηγία, η Πολωνία, η Σλοβακία και οι χώρες της Βαλτικής.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Σουηδία -που βρίσκεται επί του παρόντος σε τροχιά ένταξης στη δυτική συμμαχία- υπέγραψε παρόμοια αμυντική συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες.