Η Γροιλανδία και η Δανία ανακοίνωσαν στις 27 Απριλίου ότι θα προχωρήσουν στην ενίσχυση της συμμαχίας τους, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, συνεχίζει να εκδηλώνει ενδιαφέρον για την αγορά του αρκτικού νησιού.
Η επίδειξη ενότητας ήρθε μετά από συνομιλίες στην Κοπεγχάγη μεταξύ του νέου πρωθυπουργού της Γροιλανδίας, Γενς-Φρέντρικ Νίλσεν, και της πρωθυπουργού της Δανίας, Μέττε Φρεντέρικσεν. Ο Νίλσεν έφτασε στην πρωτεύουσα της Δανίας στις 26 Απριλίου, για προγραμματισμένη τριήμερη επίσκεψη.
Κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου, ο Νίλσεν ανέφερε ότι η τρέχουσα εξωτερική πολιτική συγκυρία επιβάλλει στενότερη συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών.
Η Γροιλανδία, ένα ημιαυτόνομο δανικό έδαφος στον Αρκτικό Ωκεανό, βορειοανατολικά του Καναδά, προσφέρει στρατηγικά, πολιτικά και οικονομικά πλεονεκτήματα —ιδιαίτερα καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες στρέφουν το ενδιαφέρον τους στη Βορειοδυτική Διέλευση ως εναλλακτική εμπορική οδό, λόγω καθυστερήσεων στη Διώρυγα του Παναμά. Το νησί διαθέτει επίσης πλούσιους φυσικούς πόρους, προσελκύοντας το ενδιαφέρον της Κίνας, της Ρωσίας και των ΗΠΑ.
Ο Τραμπ έχει εκφράσει ανησυχίες για την αυξανόμενη ναυτική παρουσία της Κίνας και της Ρωσίας στην περιοχή, υποστηρίζοντας ότι η απόκτηση του ελέγχου της Γροιλανδίας από τις ΗΠΑ θα συνέβαλε στην εθνική και παγκόσμια ασφάλεια.
Η επίσκεψη του Νίλσεν πραγματοποιείται ενώ ο Τραμπ επαναλαμβάνει την επιθυμία του η Γροιλανδία να αποτελέσει αμερικανικό έδαφος, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο αγοράς της από την Κοπεγχάγη.
Από την πλευρά τους, οι ηγέτες της Δανίας και της Γροιλανδίας έχουν τονίσει ότι μόνο οι Γροιλανδοί δικαιούνται να αποφασίσουν για το μέλλον του νησιού. Παράλληλα, επιδιώκουν να διατηρήσουν καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ, απορρίπτοντας ωστόσο τις προτάσεις του Τραμπ για προσάρτηση. Ο Νίλσεν επισήμανε ότι η Γροιλανδία είναι έτοιμη να ενισχύσει τη συνεργασία και να προωθήσει την ανάπτυξη με τις ΗΠΑ, προσθέτοντας όμως ότι απαιτείται σεβασμός. Τόνισε ότι η Γροιλανδία δεν είναι και δεν πρόκειται να γίνει ποτέ ένα «εμπόρευμα προς πώληση».
Ο Νίλσεν εξέφρασε επίσης την ανησυχία ορισμένων Γροιλανδών για την επέκταση του αμερικανικού προξενείου στην πρωτεύουσα του νησιού, τη Νουούκ, έργο που είχε συμφωνηθεί πριν από την ανάληψη της προεδρίας από τον Τραμπ.
Σε ερώτηση για το αν έχει έρθει σε επαφή με την κυβέρνηση Τραμπ από την ανάληψη των καθηκόντων του στις αρχές του μήνα, ο Νίλσεν απέφυγε να δώσει συγκεκριμένη απάντηση.
Οι σχέσεις μεταξύ της Γροιλανδίας και της Δανίας φαίνεται να βελτιώνονται, μετά την ένταση που είχε προκαλέσει ο πρώην πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Μούτε Έγκεντε, ο οποίος τον Δεκέμβριο του 2024 κατηγόρησε τη Δανία για ιστορική «γενοκτονία» στην περιοχή και τον Ιανουάριο υποστήριξε ότι η Γροιλανδία πρέπει να διεκδικήσει την ανεξαρτησία της.
Ο Έγκεντε είχε δηλώσει ότι ήρθε η ώρα η Γροιλανδία να αναλάβει τον έλεγχο του μέλλοντός της, συμπεριλαμβανομένου του ποιοι θα είναι οι στενότεροι εταίροι και εμπορικοί σύμμαχοί της. Είχε αναφέρει ακόμη ότι η ιστορική πορεία και οι σημερινές συνθήκες απέδειξαν πως η συνεργασία με το Βασίλειο της Δανίας δεν κατόρθωσε να επιτύχει πλήρη ισότητα.
Ο Έγκεντε είχε απορρίψει από το 2019 τις πρώτες προτάσεις του Τραμπ για αγορά της Γροιλανδίας, δηλώνοντας ότι το νησί «ανήκει στους Γροιλανδούς» και «δεν είναι και δεν θα είναι ποτέ προς πώληση».
Στις 27 Απριλίου, η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέττε Φρεντέρικσεν, ανακοίνωσε ότι η χώρα της είναι έτοιμη να διαθέσει επιπλέον πόρους για τη στήριξη της Γροιλανδίας καθώς το νησί αναλαμβάνει μεγαλύτερη ευθύνη για τις εσωτερικές του υποθέσεις —μια διαδικασία που χαρακτήρισε ως «εκσυγχρονισμό» της σχέσης τους.
Καθώς η Δανία επιδιώκει περαιτέρω συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε θέματα άμυνας στην Αρκτική, τόσο ο Νίλσεν όσο και η Φρεντέρικσεν δεσμεύτηκαν στις 27 Απριλίου ότι θα ενισχύσουν την αμυντική παρουσία στην κρίσιμη αυτή περιοχή.
Του Jacob Burg
