Ωφέλιμη και απαραίτητη κρίνεται η γονική άδεια για την ψυχική υγεία των γονέων, ιδίως για τις μητέρες, στις οποίες εκ των πραγμάτων αναλογεί και το μεγαλύτερο μέρος της φροντίδας του βρέφους, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα νέας διεθνούς επιστημονικής έρευνας, της πιο ολοκληρωμένης σε αυτό τον τομέα μέχρι τώρα.
Οι ερευνητές των Τμημάτων Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης και του σουηδικού ιατρικού Ινστιτούτου Καρολίνσκα, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Σολ Χουάρεζ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet Public Health», πραγματοποίησαν μια μετα-ανάλυση και συστηματική ανασκόπηση όλων των σχετικών μελετών. Συνολικά ελήφθησαν υπόψη 45 έρευνες από την Ευρώπη, τη Βόρεια και Νότια Αμερική, την Αυστραλία και την Ιαπωνία.
Η νέα μελέτη συμπεραίνει ότι η γονική άδεια προστατεύει έναντι των κινδύνων για την ψυχική υγεία, μεταξύ άλλων από συμπτώματα κατάθλιψης, ψυχικό στρες, αίσθημα ψυχικής εξάντλησης και υπερκόπωσης κ.ά. Όσο μεγαλύτερη είναι η διάρκεια της γονικής άδειας, τόσο αυξάνει το ψυχικό όφελός της για τους γονείς. Η προστατευτική επίπτωση, για τις μητέρες κυρίως, μπορεί να συνεχιστεί και αργότερα στη ζωή τους.
«Το να γίνεται κανείς γονιός, μπορεί να αποδειχθεί στρεσογόνο και για τους δύο. Δεν είναι μόνο οι τεράστιες ορμονικές και σωματικές αλλαγές που βιώνει η μητέρα, αλλά γενικότερα η μετάβαση στη γονεϊκή ιδιότητα προκαλεί στρες στο ζευγάρι. Αυτό εξηγεί ίσως γιατί οι ψυχικές διαταραχές μετά τον τοκετό είναι σχετικά συχνές, επηρεάζοντας το 10% έως 20% των μητέρων και έως το 10% των πατέρων», δήλωσε ο δρ Χουάρεζ.
Οι απαιτήσεις του γονεϊκού ρόλου είναι σαφώς εντονότερες στην περίπτωση της μητέρας, μέσα στο σώμα της οποίας μεγαλώνει κατ’ αρχάς το βρέφος, επηρεάζοντάς την σε πολλά επίπεδα. Η σχέση της με το μωρό της ξεκινά εκ των πραγμάτων ως συμβιωτική και παραμένει τέτοια, σε φθίνουσα πορεία, για αρκετά χρόνια μέχρι το παιδί να κατακτήσει την πλήρη αυτονομία του.
Ο σωματικός-ενεργειακός δεσμός που δένει μητέρα και βρέφος εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου σε συναισθηματικό-καθοδηγητικό, στάδιο στο οποίο ο πατέρας μπορεί να συμμετάσχει πιο ενεργά, οικοδομώντας μια καινούρια αμφίδρομη σχέση που εμπλουτίζει την οικογένεια.
Όσον αφορά την πατρική ανάγκη για γονική άδεια, τα ευρήματα είναι λιγότερο σαφή, εν εν μέρει επειδή έχει γίνει λιγότερη έρευνα γι’ αυτούς σε σχέση με τις μητέρες. Κατά κανόνα, οι μητέρες συνήθως φέρουν τη μεγαλύτερη ευθύνη για την ανατροφή των παιδιών, ακόμα και όταν αυτά είναι μεγαλύτερα σε ηλικία. Όμως, μια γενναιόδωρη γονική άδεια μετ’ αποδοχών ωφελεί σημαντικά την ψυχική υγεία και των δύο γονιών, καθώς αποφορτίζει την καθημερινότητά τους από τις απαιτήσεις της εργασίας και τους επιτρέπει να αφοσιωθούν πληρέστερα στις -μεγάλες, είναι η αλήθεια!- απαιτήσεις του νεοαφιχθέντα.
Ο χρόνος είναι αναγκαίο και καθοριστικό συστατικό για τη δημιουργία οικογένειας, τη φροντίδα του βρέφους, την ανατροφή των παιδιών. Χρόνος που χρειάζονται τα μέλη της για να αφιερώσουν το ένα στο άλλο, προσφέροντας, μαθαίνοντας, ανακαλύπτοντας, παίζοντας, ακόμα και υπομένοντας. Και καθώς μια οικογένεια έχει και πολλές πρακτικές ανάγκες, χρειάζεται και αρκετός χρόνος για την ικανοποιητική διεκπεραίωση των καθημερινών ζητημάτων, κάτι που αυξάνει την πίεση που νιώθουν οι γονείς, ειδικά στην περίπτωση που πρόκειται για το πρώτο τους παιδί και τους λείπει η εμπειρία και μια υπάρχουσα δομή και ρουτίνα.
Οι γονείς, ειδικά οι νέοι γονείς, χρειάζονται κάθε υποστήριξη, ώστε να μπορέσουν να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό και να αναλάβουν με ζέση τα καθήκοντα του (νέου) σημαντικότατου ρόλου τους, του οποίου οι χαρές διαπλέκονται με τις ευθύνες και η ευτυχία με την προσφορά και την ανεκτικότητα, ενώ καλούνται παράλληλα να μεταμορφωθούν, εγκαταλείποντας πλείστες όσες συνήθειες συγκροτούσαν τον παλιό τους εαυτό, αλλά δεν συνάδουν με τις απαιτήσεις της νέας τους ζωής.
(με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ)
