Ο δυτικός πολιτισμός είναι ένας εξωστρεφής πολιτισμός, που χαρακτηρίζεται από τη δράση, τα επιτεύγματα και την έμφαση που δίνει στα υλικά αγαθά, την επιτυχία, την καταξίωση και την ευμάρεια. Απαιτεί από τον άνθρωπο να πράττει, αλλά ξεχνά να του θυμίζει να στέκεται για να αναλογίζεται τι θα πράξει, τι έπραξε, αν έπραξε καλά κ.ο.κ.
Υπάρχω, αντί για κάνω
Εστιάζοντας στην παρούσα στιγμή αντί σε διάφορα επιτεύγματα παίρνουμε τον δρόμο που οδηγεί στην εσωτερική γαλήνη. Αυτή η προσέγγιση υποδηλώνει ότι η αληθινή ικανοποίηση και ευτυχία προέρχονται από το να γνωρίζουμε και να ζούμε την κάθε στιγμή και όχι από τον αριθμό των εργασιών που έχουμε ολοκληρώσει.
Πράττοντας λιγότερο και όντας περισσότερο, μπορεί κανείς να βρει αρμονία και ισορροπία εντός του, να μειώσει το άγχος του και να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής του. Αυτή η προσέγγιση διδάσκει να εκτιμούμε τις απλές χαρές και να βρίσκουμε την ομορφιά στα απλά, καθημερινά πράγματα, κάτι που προωθεί μια βαθύτερη και πιο ουσιαστική ύπαρξη.
Οι σύγχρονες δυτικές κοινωνίες χαρακτηρίζονται από την έμφαση που δίνουν στη δράση, και η καθημερινότητα των περισσότερων ανθρώπων είναι γεμάτη με πλήθος εργασιών και υποχρεώσεων στις οποίες δυσκολεύονται να ανταποκριθούν.
Αυτό δεν προκαλεί έκπληξη, δεδομένου ότι η κουλτούρα μας επιβραβεύει τη φιλοδοξία, τα επιτεύγματα και τη διαρκή παραγωγικότητα. Ωστόσο, η συνεχής προσπάθεια έχει κόστος. Εκτός από την ψυχική εξάντληση που προκαλεί, υπονομεύει τη συνολική μας ευεξία, υποβαθμίζει την ψυχική υγεία, και οδηγεί σε εξουθένωση, καθώς και στην ανάπτυξη νόσων όπως οι καρδιακές παθήσεις, υπέρταση και μείωση του προσδόκιμου ζωής.
Στην Ιαπωνία, οι απαιτήσεις είναι ακόμα μεγαλύτερες και η εργασιακή κουλτούρα τόσο αδυσώπητη που οι άνθρωποι εργάζονται πολλές φορές μέχρι θανάτου από την εξάντληση – ένα φαινόμενο που έχει τη δική του ονομασία στα ιαπωνικά: καρόσι (karoshi). Η Ιαπωνία παλεύει με την υπερκόπωση των πολιτών της από τη δεκαετία του 1980 – σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το καρόσι ευθύνεται για περίπου 750.000 θανάτους παγκοσμίως, μόνο το 2021.
Το αντίδοτο είναι η επίτευξη της ισορροπίας μεταξύ δράσης και εσωτερικής ενατένισης. Οι ειδικοί λένε ότι πρέπει να επιβραδύνουμε, να κάνουμε μία παύση και να συμφιλιωθούμε με την ιδέα ότι μπορούμε να σταματάμε να είμαστε παραγωγικοί πότε πότε.
Έχοντας συνεχώς στον νου μας αυτά που πρέπει να κάνουμε, δεν περνάμε χρόνο σε σιωπή, ανάπαυση ή περισυλλογή. Σπάνια αφοσιωνόμαστε πλήρως στην παρούσα στιγμή – αντ’ αυτού, συνήθως σκεφτόμαστε πάντα κάτι άλλο από αυτό που κάνουμε, και περνάμε συνεχώς από το ένα πράγμα στο άλλο.
Ας φροντίσουμε τον εαυτό μας. Ας φροντίσουμε να ξεκουραζόμαστε και να αναρρώνουμε, αξιολογώντας ποιες δραστηριότητες είναι όντως απαραίτητες και απέχοντας από όσες που δεν είναι.
Κοιτάζοντας μέσα μας
Ομοίως, οι δραστηριότητες σε ακραία κατάσταση επικεντρώνονται σε εξωτερικά επιτεύγματα. Η κουλτούρα μας δίνει έμφαση στην εξωτερική αναγνώριση σε βάρος της εσωτερικής ανάπτυξης, της αυτογνωσίας και της συναισθηματικής νοημοσύνης.
Η έρευνα δείχνει ότι η επιδίωξη υλικών αγαθών σχετίζεται με μειωμένη προσωπική ευημερία, μειωμένη ικανοποίηση από τη ζωή, αυξημένη κατάθλιψη και άγχος και απώλεια σκοπού στη ζωή.
Ωστόσο, οι ταινίες, οι τηλεοπτικές εκπομπές και η ποπ κουλτούρα διδάσκουν ότι η ευτυχία και η ολοκλήρωση προέρχονται από την απόκτηση φήμης και περιουσίας, και μας παροτρύνουν να αποκτήσουμε περισσότερα πράγματα, εμπειρίες και διακρίσεις για να νιώσουμε άξιοι και επιτυχημένοι.
Αφιερώνοντας περισσότερο χρόνο στον εσωτερικό μας κόσμο, μπορούμε να αλλάξουμε εστίαση και να βρούμε μια βαθιά αίσθηση γαλήνης. Εάν δεν πιστεύετε ότι το χρειάζεστε, απλά αναρωτηθείτε πότε ήταν η τελευταία φορά που καθίσατε για ένα λεπτό χωρίς να βγάλετε το τηλέφωνό σας.
Είμαστε τόσο ασυνήθιστοι να είμαστε μόνοι με τον εαυτό μας που αυτή η προοπτική μπορεί να είναι τρομακτική. Η εστίαση στον εαυτό μας απαιτεί από εμάς να εγκαταλείψουμε τη συνεχή δράση, όσο ελκυστική κι αν μας φαίνεται. Με την πάροδο του χρόνου, τα κέρδη μας θα είναι η επίτευξη σωματικής και ψυχικής υγείας, καθώς και μια βαθύτερη ευτυχία.
Μπορείτε να ξεκινήσετε να αναπτύσσετε αυτή τη συνήθεια παραμένοντας για λίγα λεπτά σιωπηλοί, παρά τις εξωτερικές περιστάσεις. Κάνοντας μια βόλτα μόνοι σας, η παρατήρηση ενός τοπίου και ο διαλογισμός είναι καλές ευκαιρίες για να αρχίσετε να γνωρίζετε καλύτερα τον εαυτό σας.
Οι εξωτερικοί παράγοντες τραβούν συνεχώς την προσοχή και την ενέργειά μας. Αν και νιώθουμε υποχρεωμένοι να κάνουμε πολλά πράγματα, υπάρχουν μερικά που μπορούμε να επιλέξουμε να μην κάνουμε. Κάντε χώρο για τον εαυτό σας – επιβραδύνετε, στραφείτε προς τα μέσα και αφιερώστε χρόνο στο να είστε.
Της Emma Sutti
