Σχολιασμός
Από τους Jeff Carlson και Hans Mahncke
Τον Μάιο του 2021, ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έδωσε στην κοινότητα των πληροφοριών 90 ημέρες για να γράψει μια έκθεση σχετικά με την προέλευση του COVID-19. Η αποχαρακτηρισμένη έκδοση αυτής της αξιολόγησης έχει πλέον βγει στη δημοσιότητα.
Η έκθεση είναι μόλις 493 λέξεις και αγνοεί περιέργως τις άμεσα διαθέσιμες πληροφορίες, επιλέγοντας αντίθετα να επικεντρωθεί και να ενισχύσει ερωτήματα που, ως επί το πλείστον, οι απαντήσεις αυτών είναι άγνωστες.
Συγκεκριμένα, η κοινότητα των πληροφοριών (IC) ισχυρίζεται ότι για να καταλήξει σε μια οριστική αξιολόγηση, απαιτεί «κλινικά δείγματα ή πλήρη κατανόηση των επιδημιολογικών δεδομένων από τις πρώτες περιπτώσεις».
Αυτή η εξαρτημένη από την Κίνα προσέγγιση ευθυγραμμίζεται με μια πρόσφατη απάντηση του Δρ. Άντονι Φάουτσι, διευθυντή του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων (NIAID). Όταν τελικά παραδέχτηκε τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους ότι ο ιός μπορεί να προέρχεται από εργαστήριο της Γουχάν, ο Φάουτσι είπε επίσης ότι χρειάζονταν κλινικά δείγματα των πρώτων περιπτώσεων.
Την ίδια στιγμή, ενώ η κοινότητα των πληροφοριών ισχυρίζεται ότι η συνεργασία της Κίνας είναι απαραίτητη για τον προσδιορισμό της προέλευσης του COVID-19, αναγνωρίζει την άρνηση της Κίνας να συνεργαστεί με οποιαδήποτε πραγματική έρευνα.
Ο Φάουτσι και η κοινότητα των πληροφοριών κατανοούν και οι δύο ότι εάν υπήρχαν πληροφορίες χρήσιμες για το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (CCP), αυτές οι πληροφορίες θα είχαν δημοσιευτεί αμέσως.
Η έκθεση, ανυπόγραφη αλλά εκδομένη με επιστολόχαρτο του Διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσία Πληροφοριών, φαίνεται να είναι δομημένη με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφευχθεί η ενόχληση της Κίνας. Το πιο σημαντικό, η έκθεση προστατεύει αποτελεσματικά την Κίνα, δίνοντας επανειλημμένα βάρος στην έλλειψη γνώσης της επιδημίας εκ μέρους των Κινέζων αξιωματούχων. Η έκθεση αγνοεί ότι εάν η πανδημία προέκυψε από εργαστηριακό ατύχημα, κανένας αξιωματούχος δεν θα μπορούσε να την είχε προβλέψει.
Η κοινότητα των πληροφοριών φαίνεται επίσης να συγχέει την αιτία με το αποτέλεσμα υποστηρίζοντας ότι η αποτυχία της Κίνας να συνεργαστεί με μια έρευνα οφείλεται στην «ενόχληση» ότι η διεθνής κοινότητα «χρησιμοποιεί το θέμα για να ασκήσει πολιτική πίεση στην Κίνα».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κοινότητα των πληροφοριών έχει δείξει έντονη έλλειψη ενδιαφέροντος για τον άφθονο όγκο δεδομένων που είναι ήδη διαθέσιμο και δεν απαιτεί την βοήθεια του ΚΚ Κίνας.
Ίσως το πιο προφανές γεγονός που δείχνει μια διαρροή εργαστηρίου είναι απλώς ότι η Γουχάν απέχει τουλάχιστον 1.000 μίλια από τον φυσικό οικότοπο των νυχτερίδων – ένα σημείο που δεν αναφέρεται καν στην έκθεση της κοινότητας των πληροφοριών.
Επιπλέον, η Γουχάν είναι το μόνο μέρος στην Κίνα όπου πραγματοποιούνταν πειράματα με ιούς νυχτερίδων. Στην πραγματικότητα, η Γουχάν έχει τουλάχιστον τρία εργαστήρια που διεξάγουν τέτοιες εργασίες – το Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν (WIV), το Εργασήριο CDC της Γουχάν και το Πανεπιστημιακό Κέντρο Πειραμάτων σε Ζώα της Γουχάν.
Η ίδια η διευθύντρια του WIV, Σι Ζενγκλί, παραδέχτηκε ότι ποτέ δεν περίμενε να εμφανιστεί αυτό το είδος ιού στη Γουχάν. Όταν οι ιοί εμφανίστηκαν με φυσικό τρόπο στο παρελθόν, εμφανίστηκαν στη Νότια Κίνα.
Επίσης αγνοήθηκε από την έκθεση το είδος της έρευνας που διεξάγεται στο WIV από τουλάχιστον το 2007, η οποία είναι καλά καταγεγραμμένη. Τα ερευνητικά έγγραφα παρέχουν άμεση απόδειξη ολοένα και πιο εξελιγμένων πειραμάτων «κέρδους-λειτουργίας» -μιας διαδικασίας κατά την οποία οι ιοί γίνονται σκόπιμα πιο μολυσματικοί για την πρόβλεψη αναδυόμενων ασθενειών- που διεξάγονται από το εργαστήριο WIV στα χρόνια που προκάλεσαν την πανδημία, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων πειραμάτων ειδικά σχεδιασμένων για να κάνουν τους κορονοϊούς πιο μεταδοτικούς στους ανθρώπους.
Ορισμένα από αυτά τα πειράματα «κέρδους-λειτουργίας» αναφέρθηκαν επίσης λεπτομερώς σε ένα άρθρο στις 9 Νοεμβρίου 2015, στο περιοδικό Nature σχετικά με πειράματα που διεξήχθησαν στο εργαστήριο της Γουχάν με τη χρήση «χιμαιρικών ιών» σε ποντίκια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2014, το NIAID του Φάουτσι έδωσε επιχορήγηση 3,7 εκατομμυρίων δολαρίων στην EcoHealth Alliance με έδρα τη Νέα Υόρκη, με επικεφαλής τον Πίτερ Νταζάκ. Σύμφωνα με τον Φράνσις Κόλινς, διευθυντή του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας (NIH), μερικά από τα κεφάλαια επιχορήγησης «πήγαν στη Γουχάν» ως μέρος μιας «υπεργολαβικής ανάθεσης από την EcoHealth». Τον Αύγουστο του 2020, μετά την ακύρωση της πρώτης επιχορήγησης από τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο Φάουτσι απένειμε στην EcoHealth του Νταζάκ μια νέα επιχορήγηση ύψους 7,5 εκατομμυρίων δολαρίων.
Μόνο ένα τμήμα της έκθεσης αναφέρεται στον χειρισμό και τη δειγματοληψία ζώων από το WIV. Αυτό το τμήμα αναφέρεται σε μια υπηρεσία πληροφοριών που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είχε μέτρια εμπιστοσύνη στο γεγονός ότι ο ιός μπορεί να έχει διαρρεύσει από εργαστήριο της Γουχάν. Αξιοσημείωτο είναι ότι όλες οι άλλες υπηρεσίες έκλιναν προς τη θεωρία φυσικής προέλευσης του ιού.
Η έκθεση αγνοεί ότι ζωντανές νυχτερίδες κρατούνταν στο WIV, προφανώς η μόνη τοποθεσία στη Γουχάν όπου μπορούσαν να βρεθούν νυχτερίδες. Η έκθεση δεν σημειώνει επίσης ότι χιλιάδες δείγματα νυχτερίδων μεταφέρθηκαν από τη Νότια Κίνα στη Γουχάν από εργαστηριακούς επιστήμονες.
Το τεράστιο αποθετήριο δειγμάτων νυχτερίδας στη Γουχάν επιβεβαιώθηκε από τον Νταζάκ τον Ιούλιο του 2020, όταν συζήτησε την πρώιμη ανακάλυψη μιας στενής γενετικής συγγένειας με τον COVID-19, σημειώνοντας ότι «Ήταν μόνο μία από τις 16.000 νυχτερίδες που πήραμε δείγματα. Ήταν ένα δείγμα κοπράνων, το βάλαμε σε σωλήνα, το βάλαμε σε υγρό άζωτο, το πήγαμε πίσω στο εργαστήριο. Χρησιμοποιήσαμε μια μικρή αλληλουχία».
Ο Νταζάκ, το άτομο μέσω του οποίου ο Φάουτσι παρείχε χρηματοδότηση στο WIV, αρνήθηκε ότι διατηρούνταν ζωντανές νυχτερίδες στο εργαστήριο της Γουχάν, ισχυριζόμενος ότι αυτός δεν ήταν ο τρόπος που λειτουργούσε η επιστήμη. Ο Νταζάκ αργότερα διέγραψε το tweet με την άρνησή του χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις. Έκτοτε εμφανίστηκαν εικόνες από το εσωτερικό του εργαστηρίου WIV, επιβεβαιώνοντας ότι οι νυχτερίδες όντως κρατούνταν από το προσωπικό του εργαστηρίου.
Η έκθεση αποτυγχάνει επίσης να εξετάσει το γεγονός ότι η διευθύντρια του WIV, Σι Ζενγκλί, προσπάθησε να συγκαλύψει το γεγονός ότι διατηρούσε στην κατοχή της τον πλησιέστερο συγγενή του COVID-19 για περισσότερα από επτά χρόνια. Η Σι μετονόμασε ξαφνικά τον ιό στις αρχές του 2020 στην αρχή της πανδημίας, αποκρύπτοντας έτσι ότι το εργαστήριό της διατηρούσε έναν στενά συγγενικό ιό.
Η Σι αποκάλυψε επίσης την προέλευση του ιού. Η τοποθεσία όπου η Σι βρήκε αρχικά τον ιό που μοιάζει με τον COVID ανακαλύφθηκε αργότερα ότι ήταν το ορυχείο Mojiang όπου τρεις ανθρακωρύχοι είχαν πεθάνει με συμπτώματα παρόμοια με τον COVID το 2012. Η Σι αργότερα θα παραδεχτεί ότι το ορυχείο Mojiang ήταν πράγματι η πηγή του ιού της.
Η έρευνα της Σι για τους κορονοϊούς νυχτερίδων είχε τραβήξει στο παρελθόν την προσοχή διπλωματών της αμερικανικής πρεσβείας στην Κίνα. Το 2018, αφού επισκέφθηκαν το WIV, έστειλαν πολλαπλά τηλεγραφήματα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ προειδοποιώντας για τις ανεπαρκείς συνθήκες ασφαλείας του εργαστηρίου.
Ο επίσημος εκπρόσωπος του Φάουτσι στην Κίνα, Τσεν Πινγκ, είχε στείλει η ίδια πολλαπλά μηνύματα στο γραφείο του Φάουτσι – τα οποία θα έπρεπε να χτυπήσουν καμπανάκι. Η Τσεν σημείωσε ότι τα ερευνητικά έγγραφα που περιγράφουν λεπτομερώς τα πειράματα «κέρδους-λειτουργίας» στο WIV δημοσιεύονταν ως έργο που χρηματοδοτήθηκε από το NIH.
Τα μηνύματά της στο γραφείο του Φάουτσι φαίνεται να έχουν μείνει αναπάντητα. Η Τσεν παραπονέθηκε επίσης ότι της αρνήθηκε η πρόσβαση στο WIV. Όταν, μετά από δύο χρόνια, επιτράπηκε τελικά στην Τσεν να επισκεφθεί την εγκατάσταση, της απαγορεύτηκε να τραβήξει φωτογραφίες μέσα στο εργαστήριο.
Από την έναρξη της πανδημίας, βίντεο που ελήφθησαν από κινεζικά τηλεοπτικά συνεργεία μέσα στο εργαστήριο χρησιμοποιήθηκαν για να εντοπίσουν μια σειρά βλαβών βιοασφάλειας, καθώς και το γεγονός ότι το εργαστήριο διατηρούσε ζωντανές νυχτερίδες.
Το 2015, ένα άρθρο στο Nature προειδοποιούσε ειδικά για τις πιθανότητες πανδημίας από τα πειράματα του WIV. Ο Ρίτσαρντ Έμπραϊτ, μοριακός βιολόγος και ειδικός στη βιοάμυνα στο Πανεπιστήμιο Ράτγκερς, δήλωσε προληπτικά: «Ο μόνος αντίκτυπος αυτής της εργασίας είναι η δημιουργία, στο εργαστήριο, ενός νέου, μη φυσικού κινδύνου».
Στην έκθεση δεν αναφέρεται καμία από αυτές τις προ-πανδημικές προειδοποιήσεις της κοινότητας των πληροφοριών. Ούτε υπάρχει καμία αναφορά στις προειδοποιήσεις της γαλλικής κυβέρνησης, η οποία είχε αρχικά βοηθήσει στην κατασκευή του εργαστηρίου του WIV BSL-4 (επίπεδο βιοασφάλειας 4) στο πλαίσιο μιας κοινοπραξίας με το κινεζικό καθεστώς.
Ωστόσο, η γαλλική κυβέρνηση αρνήθηκε αργότερα να πιστοποιήσει το εργαστήριο του WIV λόγω ανησυχιών των στρατιωτικών αξιωματούχων για βιο-όπλο. Η Γαλλία αρνήθηκε επίσης την πρόσβαση της Κίνας σε εξοπλισμό ασφαλείας και ιούς λόγω παρόμοιων ανησυχιών ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την έρευνα βιολογικών όπλων.
Επιπλέον, το 2009, η τότε υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον προειδοποιήθηκε μέσω διπλωματικής αλληλογραφίας για την κατασκευή του εργαστηρίου WIV BSL-4 και τις δυνατότητες εξάπλωσης βιολογικών όπλων.
Η έκθεση απέτυχε επίσης να σημειώσει ότι τόσο το WIV όσο και το CDC της Γουχάν διεξήγαγαν πειράματα κορονοϊού νυχτερίδων σε εργαστήρια BSL-2, ένα περιβάλλον χαμηλής βιοασφάλειας που πέφτει κάτω από το αποδεκτό όριο ασφάλειας για τα επίπεδα έρευνας κορονοϊού. Απαιτείται ελάχιστο BSL-3 για εργασία με κορονοϊούς, συμπεριλαμβανομένης της απομόνωσης, της καλλιέργειας και της τροποποίησης.
Όταν τελικά η Σι Ζενγκλί παραδέχτηκε ότι διεξήγαγε πειράματα κορονοϊού στο BSL-2, ένας εξέχων υποστηρικτής της θεωρίας για φυσική προέλευση, ο Ίαν Λίπκιν, άλλαξε την άποψή του για την προέλευση της πανδημίας. Ο Λίπκιν πιστεύει πλέον ότι ο ιός βγήκε από ένα εργαστήριο της Γουχάν, λέγοντας ότι «δεν έπρεπε να συμβεί. Οι άνθρωποι δεν πρέπει να μελετούν ιούς νυχτερίδων σε εργαστήρια BSL-2. Η άποψή μου άλλαξε».
Μια πιο πρόσφατη εξέλιξη που αγνοήθηκε επίσης στην έκθεση είναι ότι ο επικεφαλής της έρευνας για την προέλευση του νέου κορονοϊού του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), Πίτερ Μπεν Έμπαρεκ, ισχυρίστηκε σε ένα δανέζικο ντοκιμαντέρ ότι είναι πιθανό να υπήρξε διαρροή εργαστηρίου και «μπορεί να έχει ξεκινήσει από έναν υπάλληλο σε ένα από τα εργαστήρια της πόλης».
Ο Έμπαρεκ, ο οποίος ήταν επικεφαλής της ομάδας του ΠΟΥ που επισκέφθηκε τη Γουχάν τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, είχε ισχυριστεί νωρίτερα ότι η διαρροή εργαστηρίου ήταν εξαιρετικά απίθανη. Αλλά πλέον παραδέχεται ότι αυτός ο ισχυρισμός ήταν αποτέλεσμα πίεσης από το κινεζικό καθεστώς. Ο Έμπαρεκ είπε στην ομάδα του δανέζικου ντοκιμαντέρ ότι μετά από δύο ημέρες διαπραγματεύσεων, επετεύχθη συμφωνία μεταξύ της ομάδας του Έμπαρεκ και των Κινέζων ομολόγων τους.
Σύμφωνα με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε με το ΚΚ Κίνας, ο Έμπαρεκ θα μπορούσε να αναφέρει τη θεωρία διαρροής εργαστηρίου – αλλά μόνο υπό τον όρο ότι θα κριθεί «εξαιρετικά απίθανο» και ότι δεν θα υπάρξουν περαιτέρω έρευνες για το θέμα.
Η έκθεση δεν αναφέρει επίσης μια τηλεδιάσκεψη την 1η Φεβρουαρίου 2020, η οποία διοργανώθηκε βιαστικά από τον Φάουτσι και τον Δρ. Τζέρεμι Φάραρ, διευθυντή του British Wellcome Trust. Η τηλεδιάσκεψη πραγματοποιήθηκε μετά τις δημόσιες αναφορές της προηγούμενης νύχτας για πιθανή σύνδεση μεταξύ του COVID-19 και του WIV.
Ο Φάουτσι και ο Φάραρ ανησυχούσαν για την προηγούμενη εμπλοκή των ΗΠΑ στο εργαστήριο και ότι είχαν γνώση των δημόσιων δηλώσεων που έκανε ο διευθυντής του εργαστηρίου της Γουχάν σχετικά με τη χρηματοδότηση των ΗΠΑ που χρησιμοποιήθηκε για αμφιλεγόμενη έρευνα «κέρδους-λειτουργίας» που διεξήχθη εκεί.
Μετά την τηλεδιάσκεψη, η δημόσια συζήτηση για την πιθανότητα η πηγή να οφείλεται σε διαρροή εργαστηρίου αποσιωπήθηκε ενεργά από τις πλατφόρμες κοινωνικών μέσων, τους αξιωματικούς υγείας και τον ΠΟΥ.
Οι συμμετέχοντες στην τηλεδιάσκεψη συνέβαλαν επίσης στη δημοσίευση δύο σημαντικών άρθρων που χρησιμοποιήθηκαν εκτενώς από οργανισμούς μέσων μαζικής ενημέρωσης για να ωθήσουν τη θεωρία της φυσικής προέλευσης. Ταυτόχρονα, οι εναλλακτικές θεωρίες -συμπεριλαμβανομένης αυτής μιας πιθανής διαρροής εργαστηρίου- απαξιώθηκαν ευρέως ως θεωρίες συνωμοσίας.
Ένας άλλος σχετικός τομέας που η έκθεση απέτυχε να απαντήσει ήταν η χρηματοδότηση του WIV από εγχώριες πηγές στην κυβέρνηση των ΗΠΑ και ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιήθηκαν αυτά τα κεφάλαια. Οι χρηματοδοτικοί οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένων των NIAID και NIH του Φάουτσι, έχουν αρχεία και έγγραφα στην κατοχή τους, όπως και η EcoHealth Alliance του Νταζάκ, μέσω της οποίας οργανώθηκε η χρηματοδότηση του WIV.
Πράγματι, έγγραφα της EcoHealth που κυκλοφόρησαν πρόσφατα στο πλαίσιο του Νόμου περί Ελευθερίας της Πληροφορίας επιβεβαίωσαν ότι το NIAID του Φάουτσι χρηματοδότησε πειράματα «κέρδους-λειτουργίας» -συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής νέων χιμαιρικών κορονοϊών που σχετίζονται με τον SARS στο WIV. Αυτοί οι γενετικά τροποποιημένοι ιοί δοκιμάστηκαν σε εξανθρωπισμένα ποντίκια που έδειξαν ότι οι ιοί μπορούσαν να μολύνουν τους ανθρώπους και ήταν πιο παθογόνοι από τον αρχικό ιό.
Εκδόσεις όπως το Springer-Nature και το Lancet, και οι δύο προωθώντας επιθετικά το αφήγημα της φυσικής προέλευσης, κατέχουν προσχέδια, δεδομένα και εκθέσεις ανασκόπησης των πολλών εγγράφων που υποβλήθηκαν από το προσωπικό του WIV. Το Wellcome Trust, με τη βοήθεια του οποίου ο Φάουτσι ενορχήστρωσε τη μυστική τηλεδιάσκεψή του, έχει αρχεία που αφορούν τόσο το ρόλο του στην τηλεδιάσκεψη όσο και τη χρηματοδότηση του WIV.
Το εργαστήριο που εκπαιδεύει το προσωπικό του WIV, το Εθνικό Εργαστήριο Galveston στο Τέξας, έχει λεπτομερείς πληροφορίες τόσο για την εκπαίδευση όσο και για το προσωπικό. Η κυβέρνηση της Γαλλίας έχει αρχεία σχετικά με την κατασκευή του εργαστηρίου και τις διαφορές που οδήγησαν τελικά τη Γαλλία να αποσυρθεί από το WIV. Η ΕΕ χρηματοδότησε επίσης το WIV και έχει σχετικά αρχεία.
Υπάρχουν επίσης πληροφοριοδότες από δυτικές χώρες. Αν και δεν είναι ρεαλιστικό να αποκτήσουμε άμεση πρόσβαση σε Κινέζους πληροφοριοδότες όπως ο Σιάο Μποτάο, ένας επιστήμονας από τη Γουχάν, ο οποίος ήταν ο πρώτος που καταλόγισε δημόσια ότι μια διαρροή εργαστηρίου ευθύνεται για την πανδημία στις 6 Φεβρουαρίου 2020, υπάρχουν πολλοί άλλοι – συμπεριλαμβανομένων ορισμένων επιστημόνων που μπορεί να είχαν παραπλανηθεί αρχικά από τους συναδέλφους τους.
Ο Άντριου Χαφ δούλευε ως αναπληρωτής αντιπρόεδρος στην EcoHealth του Νταζάκ. Έκτοτε έχει δημοσιεύσει μια σειρά από δηλώσεις στο LinkedIn που ρίχνουν την ευθύνη σε μια διαρροή εργαστηρίου για την πανδημία και επίσης κατηγορεί διεθνείς επιστήμονες για συνεργασία στη συγκάλυψη διαρροών εργαστηρίου.
Σε απάντηση στον ισχυρισμό ότι η προέλευση του ιού δεν μπορεί να προσδιοριστεί, ο Χαφ δήλωσε ότι «μπορείτε να διαβάσετε τις μελέτες που έχουν αξιολογηθεί από ομοτίμους, τις καταθέσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, τις αιτήσεις επιχορήγησης και τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Φάουτσι και είναι πολύ σαφές ποιος ήταν ο ρόλος του Φάουτσι».
Υπάρχει επίσης ένας αριθμός επιστημόνων που συμμετέχουν στις αρχικές προσπάθειες για να ωθήσουν τη θεωρία της φυσικής προέλευσης, οι οποίοι έκτοτε άλλαξαν γνώμη. Ο Στάνλεϊ Πέρλμαν πλέον ισχυρίζεται ότι η θεωρία για διαρροή εργαστηρίου είναι «πίσω στο τραπέζι». Και ο υπογράφων Τσαρλς Κάλισερ ισχυρίζεται ότι ήταν «λίγο υπερβολικό» να χαρακτηριστεί η διαρροή του εργαστηρίου θεωρία συνωμοσίας.
Ένας άλλος υπογράφων, ο Πίτερ Παλίζ, απαιτεί τώρα μια σωστή έρευνα. Πιο αξιοσημείωτο, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Σικάγου Μπέρναρντ Ρόιζμαν δήλωσε ότι ο ιός προήλθε από το εργαστήριο λόγω «προχειρότητας», ισχυριζόμενος ότι το προσωπικό του εργαστηρίου της Γουχάν «δεν μπορεί να παραδεχτεί ότι έκανε κάτι τόσο ηλίθιο».
Η έκθεση της κοινότητας πληροφοριών αναφέρει ότι «πιθανότατα θα χρειαζόταν η συνεργασία της Κίνας για να καταλήξει σε μια οριστική εκτίμηση της προέλευσης του COVID-19».
Υπάρχει όμως πληθώρα πληροφοριών στη δημόσια σφαίρα που είναι άμεσα διαθέσιμες και δεν απαιτούν τους τεράστιους πόρους των κοινοτήτων πληροφοριών του έθνους μας ή τη συνεργασία του ΚΚΚ.
Εάν η πρόθεση της κοινότητας των πληροφοριών ήταν να δώσει στο κοινό μια απάντηση για την προέλευση του ιού, αυτή η απάντηση θα μπορούσε εύκολα να βρεθεί.
