Το κινεζικό κομμουνιστικό καθεστώς διεκδίκησε την κυριαρχία επί του Πορθμού της Ταϊβάν στις 13 Ιουνίου, αρνούμενο τον ισχυρισμό των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ταϊβάν ότι ο στρατηγικός δίαυλος βρίσκεται σε διεθνή ύδατα.
Η δήλωση του Πεκίνου απορρίφθηκε αμέσως από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ταϊβάν.
Ο Πορθμός της Ταϊβάν χωρίζει το νησί της Ταϊβάν, το οποίο είναι το μόνο έδαφος που έχει απομείνει από τη Δημοκρατία της Κίνας (1911-σήμερα), και την ηπειρωτική Κίνα, η οποία καταλήφθηκε από το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) το 1949. Ναυτικά σκάφη των ΗΠΑ έχουν ταξιδέψει τακτικά μέσω του στενού, καθώς θεωρείται μέρος των διεθνών υδάτων.
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Γουάνγκ Γουενμπίν δήλωσε κατά την τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων στο Πεκίνο τη Δευτέρα: «Η Κίνα απολαμβάνει κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσία στον Πορθμό της Ταϊβάν, ενώ σέβεται τα νόμιμα δικαιώματα άλλων χωρών στις σχετικές θαλάσσιες περιοχές».
Τόνισε τη θέση του Πεκίνου ότι η Ταϊβάν αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της Κίνας και πρόσθεσε: «Δεν υπάρχουν διεθνή ύδατα στο διεθνές ναυτικό δίκαιο … Οι σχετικές χώρες ισχυρίζονται ότι ο Πορθμός της Ταϊβάν βρίσκεται σε διεθνή ύδατα με στόχο να χειραγωγήσουν το ζήτημα της Ταϊβάν και να απειλήσουν την κυριαρχία της Κίνας».
Ο Γουάνγκ επικαλέστηκε επίσης τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) και το εσωτερικό δίκαιο για να ισχυριστεί ότι ο Πορθμός της Ταϊβάν βρίσκεται εντός του υδάτινου εδάφους και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κίνας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν υπογράψει την UNCLOS.
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ, Νεντ Πράις, διέψευσε τον ισχυρισμό του Πεκίνου στις 14 Ιουνίου, λέγοντας: «Ο Πορθμός της Ταϊβάν είναι μια διεθνής υδάτινη οδός, που σημαίνει ότι ο Πορθμός της Ταϊβάν είναι μια περιοχή όπου οι ελευθερίες της ανοικτής θάλασσας, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας και των υπερπτήσεων, είναι εγγυημένες σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».
Επανέλαβε τις ανησυχίες των ΗΠΑ σχετικά με την «επιθετική ρητορική και την εξαναγκαστική δραστηριότητα της Κίνας όσον αφορά την Ταϊβάν» και τόνισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «θα συνεχίσουν να πετούν, να πλέουν και να επιχειρούν όπου το διεθνές δίκαιο το επιτρέπει, και αυτό περιλαμβάνει τη διέλευση από τον Πορθμό της Ταϊβάν».
Ο πρωθυπουργός της Ταϊβάν Σου Τσενγκ-Τσανγκ δήλωσε στις 15 Ιουνίου ότι το στενό δεν είναι σε καμία περίπτωση «η εσωτερική θάλασσα της Κίνας».
«Η φιλοδοξία της Κίνας να καταπιεί την Ταϊβάν δεν έχει ποτέ σταματήσει ή αποκρυφτεί- ο Πορθμός της Ταϊβάν είναι μια θαλάσσια περιοχή για ελεύθερη διεθνή ναυσιπλοΐα», δήλωσε.
Το Συμβούλιο Ηπειρωτικών Υποθέσεων της Ταϊβάν ανέφερε σε γραπτή δήλωσή του στις 14 Ιουνίου ότι η διεκδίκηση της Κίνας είναι μια προσπάθεια να «εσωτερικεύσει την Ταϊβάν και να εσωτερικεύσει το στενό», κάτι που αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου. «Πρόκειται για μια προκλητική κίνηση που υπονομεύει το status quo στα στενά της Ταϊβάν και κλιμακώνει περαιτέρω τις περιφερειακές εντάσεις, τις οποίες εμείς και η διεθνής κοινότητα ούτε αναγνωρίζουμε ούτε αποδεχόμαστε».
Ο Αλεξάντερ Χουάνγκ, διευθυντής του Διεθνούς Τμήματος του αντιπολιτευόμενου κόμματος Κουομιντάνγκ και αναπληρωτής καθηγητής του Ινστιτούτου Στρατηγικής του Πανεπιστημίου Ταμκάνγκ στην Ταϊβάν, δήλωσε: «Ο Πορθμός της Ταϊβάν είναι μια σημαντική διεθνής υδάτινη οδός και η Ταϊβάν δεν θα αποδεχθεί την αξίωση της Κίνας».
Οι θαλάσσιες μεταφορές της Ιαπωνίας βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στο Στενό της Ταϊβάν και στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Όσον αφορά την αξίωση της Κίνας, εκπρόσωπος της ιαπωνικής κυβέρνησης δήλωσε στις 14 Ιουνίου: «Η ειρήνη και η σταθερότητα στον Πορθμό της Ταϊβάν είναι εξαιρετικά σημαντικές όχι μόνο για την Ιαπωνία, αλλά και για τη διεθνή κοινότητα».
Η πρόσφατη διεκδίκηση του Πεκίνου έρχεται σε αντίθεση με προηγούμενη δήλωση που είχε γίνει το 2017, όταν το υπουργείο Εξωτερικών του καθεστώτος δήλωσε: «Ο Πορθμός της Ταϊβάν είναι μια διεθνής υδάτινη οδός που μοιράζονται η ηπειρωτική χώρα και η Ταϊβάν».
Η τελευταία προκλητική ρητορική του καθεστώτος ακολουθεί τη δεύτερη μεγαλύτερη εισβολή του στην ζώνη αεράμυνας της Ταϊβάν φέτος, στις 30 Μαΐου.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε στις 23 Μαΐου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επέμβουν στρατιωτικά για να υπερασπιστούν την Ταϊβάν εάν δεχθεί επίθεση από τις δυνάμεις του ΚΚΚ.
Το Reuters συνέβαλε στο ρεπορτάζ.
