«Η Ευρώπη πρέπει να απαντήσει με μέτρα που υπερβαίνουν την παραδοσιακή άμυνα για να αντιμετωπίσει τον υβριδικό πόλεμο της Ρωσίας», τόνισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στις 8 Οκτωβρίου.
Κατά την ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έκανε λόγο για «ανησυχητικό μοτίβο αυξανόμενων απειλών κατά της ευρωπαϊκής ασφάλειας», συμπεριλαμβανομένης της δολιοφθοράς σε υποθαλάσσια καλώδια, κυβερνοεπιθέσεων και πρόσφατων παραβιάσεων του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου από μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones).
«Ήρθε η ώρα να το ονομάσουμε όπως είναι. Αυτός είναι υβριδικός πόλεμος και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε με τη δέουσα σοβαρότητα», δήλωσε χαρακτηριστικά στους ευρωβουλευτές στο Στρασβούργο.
Το ΝΑΤΟ ορίζει τον υβριδικό πόλεμο ως έναν συνδυασμό συμβατικών και μη συμβατικών μέσων με στόχο την αποσταθεροποίηση ενός αντιπάλου, καθιστώντας παράλληλα δύσκολη την απόδοση ευθύνης.
Όπως επισήμανε η φον ντερ Λάιεν, ο υβριδικός πόλεμος εκδηλώνεται συνήθως στη «γκρίζα ζώνη»—στο χώρο κάτω από το όριο της συμβατικής σύγκρουσης, που περιλαμβάνει κυβερνοεπιθέσεις, επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές και κατασκοπεία. «Δεν αρκεί να αντιδρούμε πρέπει να αποτρέπουμε, γιατί αν διστάσουμε να δράσουμε, η γκρίζα ζώνη μόνο θα διευρύνεται», υπογράμμισε.
Αν και απέφυγε να κατονομάσει άμεσα τη Μόσχα για κάθε πρόσφατο περιστατικό, η επικεφαλής της Κομισιόν δήλωσε ότι «η Ρωσία επιδιώκει να σπείρει διχόνοια στην Ευρώπη», δίνοντας επίσημα τον χαρακτηρισμό της υβριδικής εμπλοκής στη χώρα.
Η Ρωσία διαψεύδει με συνέπεια τις κατηγορίες για παραβιάσεις του εναέριου χώρου του ΝΑΤΟ και αρνείται οποιαδήποτε εμπλοκή σε φερόμενες ενέργειες δολιοφθοράς κατά ευρωπαϊκών υποδομών.
«Η αντιμετώπιση του υβριδικού πολέμου της Ρωσίας δεν αφορά μόνο τα παραδοσιακά μέσα άμυνας — περιλαμβάνει λογισμικό για drone, ανταλλακτικά για αγωγούς και ταχεία ανάπτυξη ομάδων κυβερνοάμυνας», εξήγησε, τονίζοντας την ανάγκη για μια νέα νοοτροπία απέναντι στις μεταβαλλόμενες μορφές διεθνών απειλών και σύγκρουσης.
Ανάμεσα στις βασικές στρατηγικές της Ευρώπης συγκαταλέγεται και η προτεινόμενη «ασπίδα drone», ένα ολοκληρωμένο σύστημα εντοπισμού, παρακολούθησης και αναχαίτισης μη επανδρωμένων αεροσκαφών που παραβιάζουν τον εναέριο χώρο της Ε.Ε.

Η φον ντερ Λάιεν έχει επιμείνει στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας αυτής μετά από την έξαρση σχετικών περιστατικών. «Η ασπίδα drone αποτελεί τμήμα του υπό σχεδιασμό Eastern Flank Watch και είναι η ευρωπαϊκή απάντηση στις συνθήκες του σύγχρονου πολέμου», ανέφερε στις 8 Οκτωβρίου, προσθέτοντας ότι προηγούμενες παραβιάσεις πάνω από την Πολωνία ανάγκασαν συμμάχους του ΝΑΤΟ να αναπτύξουν πανάκριβα, προηγμένα μαχητικά εναντίον φθηνών, μαζικής παραγωγής drone. «Αυτή η συνθήκη είναι παντελώς μη βιώσιμη. Χρειαζόμαστε ένα αντι-drone σύστημα που να είναι οικονομικό και να υπηρετεί τον σκοπό του».
Η Ε.Ε. έχει ήδη ανακοινώσει πρόγραμμα ύψους 800 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της αμυντικής της ικανότητας, στο πλαίσιο της στρατηγικής ασφάλειας Readiness 2030.
Η φον ντερ Λάιεν ανέφερε πως οι Βρυξέλλες θα συνεργαστούν στενά με το ΝΑΤΟ για τη διαμόρφωση πανευρωπαϊκού σχεδίου άμυνας, διαβεβαιώνοντας τους ευρωβουλευτές ότι σε δύο εβδομάδες οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα παρουσιάσουν τον οδικό χάρτη ετοιμότητας «Preserving Peace».
Η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρεντέρικσεν, μιλώντας μετά τη σύνοδο της Ε.Ε. της 1ης Οκτωβρίου, υπογράμμισε την ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής παραγωγής, δηλώνοντας: «Πρέπει να ενδυναμώσουμε την παραγωγή μας σε drone, σε αντισυστήματα drone, και να οικοδομήσουμε ένα ευρωπαϊκό δίκτυο μέτρων που θα προστατεύει και, φυσικά, θα εξουδετερώνει κάθε εξωτερική απειλή».
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, έχει χαρακτηρίσει την ιδέα της «ασπίδας drone» ως «έγκαιρη και αναγκαία», με τη Ρωσία να επικρίνει έντονα την πρωτοβουλία.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, σχολίασε: «Η ιστορία έχει δείξει πως το να χτίζεις τείχη είναι πάντα κακή ιδέα».
Με πληροφορίες από το Reuters