Μόλις μισή ώρα καθημερινής έκθεσης στον ήλιο κατά τη διάρκεια του πρώτου καλοκαιριού στη ζωή ενός παιδιού μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο υποτροπών σκλήρυνσης κατά πλάκας (ΣΚΠ), σύμφωνα με νέα έρευνα, που διαπίστωσε παρόμοια προστατευτικά οφέλη από την έκθεση της μητέρας στον ήλιο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Η παιδιατρική σκλήρυνση κατά πλάκας αναφέρεται στην πολλαπλή σκλήρυνση που διαγιγνώσκεται σε παιδιά και εφήβους, συνήθως πριν από την ηλικία των 18 ετών, και αντιπροσωπεύει έως και το 5% όλων των περιπτώσεων σκλήρυνσης κατά πλάκας. Το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται λανθασμένα στο κεντρικό νευρικό σύστημα, οδηγώντας σε μυϊκή αδυναμία και ένα ευρύ φάσμα άλλων συμπτωμάτων.
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η έκθεση στον ήλιο στην πρώιμη παιδική ηλικία μπορεί να έχει μακροχρόνια οφέλη στην εξέλιξη της σκλήρυνσης κατά πλάκας στην παιδική ηλικία», δήλωσε η Δρ Τζίνα Τσανγκ του Νοσοκομείου Παίδων της Φιλαδέλφειας και μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας .
Μειωμένος κίνδυνος υποτροπής της σκλήρυνσης κατά πλάκας στα παιδιά
Η νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Neurology Neuroimmunology & Neuroinflammation, υποδηλώνει ότι η σύντομη καθημερινή έκθεση στον ήλιο μπορεί να ωφελήσει τα παιδιά με παιδιατρική σκλήρυνση κατά πλάκας. Η μελέτη, που διεξήχθη σε σχεδόν 20 παιδιατρικές κλινικές περιπτώσεις σκλήρυνσης κατά πλάκας στις Ηνωμένες Πολιτείες, παρακολούθησε περισσότερα από 300 παιδιά και νεαρούς ενήλικες (ηλικίας 4-21 ετών) που διαγνώστηκαν με παιδική σκλήρυνση κατά πλάκας από το 2011 έως το 2017, με μέση παρακολούθηση τριών ετών.
Λίγο πάνω από το 60% εμφάνισε τουλάχιστον μία υποτροπή, η οποία ορίστηκε ως νέα ή επαναλαμβανόμενα συμπτώματα που διαρκούσαν τουλάχιστον 24 ώρες, συνέβαιναν με διαφορά τουλάχιστον 30 ημερών και δεν σχετίζονταν με πυρετό ή λοίμωξη.
Μετά την προσαρμογή ανάλογα με παράγοντες όπως η έκθεση στον καπνό, η εποχή γέννησης, ο τύπος της φαρμακευτικής αγωγής κατά της σκλήρυνσης κατά πλάκας και οι πρακτικές ηλιοπροστασίας, η μελέτη διαπίστωσε έναν συσχετισμό: τα παιδιά που εκτίθονταν στον ήλιο τουλάχιστον 30 λεπτά καθημερινά, κατά τη διάρκεια του πρώτου τους καλοκαιριού, είχαν 33% λιγότερες πιθανότητες υποτροπής σε σύγκριση με εκείνα που εκτέθηκαν λιγότερο στον ήλιο.
Επίσης, τουλάχιστον 30 λεπτά έκθεσης στον ήλιο για τις μητέρες των συμμετεχόντων κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου της εγκυμοσύνης τους συσχετίστηκαν με 32% λιγότερες πιθανότητες υποτροπής της σκλήρυνσης κατά πλάκας στα παιδιά τους. Η έκθεση στον ήλιο και η υπεριώδης ακτινοβολία αργότερα στη ζωή δεν έδειξαν σημαντική επίδραση στον κίνδυνο υποτροπής.
«Η ιδέα ότι η έκθεση της μητέρας στον ήλιο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θα μπορούσε να επηρεάσει τον κίνδυνο υποτροπής του παιδιού της αργότερα στη ζωή είναι συναρπαστική», δήλωσε στην Epoch Times ο Δρ Μάικλ Τζενοβέζε , επικεφαλής ιατρικός σύμβουλος της Ascendant New York και διπλωματούχος του Αμερικανικού Συμβουλίου Ψυχιατρικής και Νευρολογίας, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. «Θέτει ενδιαφέροντα ερωτήματα σχετικά με το πώς οι περιβαλλοντικοί παράγοντες της πρώιμης ζωής διαμορφώνουν την υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος». Πρόκειται για μια μελέτη παρατήρησης, οπότε δεν μπορούσε να τεκμηριώσει σχέση αιτίας και αποτελέσματος, παρά μόνο ότι υπήρχε συσχέτιση.
Ο Δρ Τζενοβέζε επεσήμανε έναν βασικό περιορισμό της μελέτης: την εξάρτησή της από τη μνήμη των γονέων για την έκθεση στον ήλιο στο παρελθόν, την οποία περιέγραψε ως «όχι πάντα αξιόπιστη». Ζήτησε περαιτέρω έρευνα με τη χρήση μετρήσιμων επιπέδων βιταμίνης D και μακροχρόνιας παρακολούθησης για την επικύρωση των ευρημάτων.
Ο ρόλος της βιταμίνης D
Αν και το ιστορικό έκθεσης ενός ασθενούς στον ήλιο δεν αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα για τη διαχείριση της σκλήρυνσης κατά πλάκας, μπορεί να προσφέρει πολύτιμο πλαίσιο – «κυρίως μέσω της επίδρασής της στα επίπεδα της βιταμίνης D», δήλωσε στην Epoch Times ο Δρ Αχιλλέας Ντράνος, νευρολόγος και ειδικός στη σκλήρυνση κατά πλάκας στο Achilles Neurology, στο Μπέβερλυ Χιλς της Καλιφόρνια.
«Το ηλιακό φως βοηθά τον οργανισμό να παράγει βιταμίνη D, γνωστή και ως ‘βιταμίνη του ήλιου’, και η έρευνα δείχνει ότι η επάρκεια της βιταμίνης D μπορεί να μειώσει τη δραστηριότητα της νόσου της σκλήρυνσης κατά πλάκας», δήλωσε ο Δρ Ντράνος. Αυτό σημαίνει ότι για τους ασθενείς με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D ή για όσους ζουν σε περιοχές με περιορισμένο ηλιακό φως, «θα μπορούσαμε να εξετάσουμε το ενδεχόμενο χορήγησης συμπληρώματος βιταμίνης D ως μέρος μιας συνολικής στρατηγικής διαχείρισης», πρόσθεσε.
Η βιταμίνη D μπορεί να συμβάλλει στη μείωση της δραστηριότητας της σκλήρυνσης κατά πλάκας ρυθμίζοντας τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που επιτίθενται στη μυελίνη (το προστατευτικό κάλυμμα των νεύρων) και επίσης μειώνοντας τη φλεγμονή στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό.
Οι αποφάσεις για την αντιμετώπιση είναι πολύπλευρες και βασίζονται σε μια συνολική αξιολόγηση της δραστηριότητας της νόσου, του ιατρικού ιστορικού του ασθενούς και των προσωπικών προτιμήσεων, δήλωσε ο Δρ Ντράνος. «Όταν σχεδιάζω τη θεραπεία, ελέγχω τακτικά τα επίπεδα βιταμίνης D των ασθενών μου με σκλήρυνση κατά πλάκας και ενθαρρύνω την ασφαλή έκθεση στον ήλιο ή τα συμπληρώματα ως μέρος της συνολικής τους φροντίδας.»
Προσθήκη στα στοιχεία που συνδέουν τον ήλιο με τον κίνδυνο της σκλήρυνσης κατά πλάκας
Η μελέτη αυτή προστίθεται στην αυξανόμενη έρευνα που υποδηλώνει ότι η έκθεση στον ήλιο και τα επίπεδα βιταμίνης D θα μπορούσαν να επηρεάσουν την πρόληψη και τη διαχείριση της ΣΚΠ.
Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που δέχονται περισσότερο ηλιακό φως κατά τη διάρκεια της ζωής τους τείνουν να έχουν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης ΣΚΠ και συχνά ηπιότερη πορεία της νόσου, εάν την αναπτύξουν. Η σχέση μεταξύ της σκλήρυνσης κατά πλάκας και του τόπου διαμονής των ανθρώπων είναι «αρκετά εντυπωσιακή», δήλωσε ο Δρ Τζενοβέζε. Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι πιο συχνή σε μέρη πιο μακριά από τον ισημερινό, όπου οι άνθρωποι έχουν λιγότερη ηλιοφάνεια όλο το χρόνο, σημείωσε.
Η Τσανγκ σημείωσε ότι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να εξετάσουν πώς ο χρόνος έκθεσης στον ήλιο πριν και μετά τη διάγνωση της σκλήρυνσης κατά πλάκας μπορεί να επηρεάσει την πορεία της νόσου, ώστε να καθοδηγήσουν καλύτερα τις συστάσεις προς τα παιδιά που ζουν με την πάθηση και να βοηθήσουν στο σχεδιασμό πιθανών κλινικών δοκιμών. Προς το παρόν, οι ειδικοί συνιστούν να εξισορροπούν τα οφέλη και τους κινδύνους της έκθεσης στον ήλιο και να εξετάζουν την πρόσληψη βιταμίνης D ως μέρος ενός ολοκληρωμένου σχεδίου φροντίδας για τη σκλήρυνση κατά πλάκας.
«Η ισορροπία είναι το κλειδί – η υπερβολική έκθεση στον ήλιο ενέχει κινδύνους, οπότε οποιεσδήποτε συστάσεις πρέπει να γίνονται με αυτό κατά νου», δήλωσε ο Δρ Τζενοβέζε .