Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σε αυστηρότερες ενεργειακές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, όπως έκανε γνωστό την Τρίτη η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μετά από συνομιλία που είχε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
«Είχαμε μια καλή επικοινωνία και στη συζήτησή μας εξετάσαμε πώς θα ενισχύσουμε τις οικονομικές κυρώσεις απέναντι στη Ρωσία λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία», ανέφερε η φον ντερ Λάιεν.
Τόνισε ότι είναι απαραίτητη η ενδυνάμωση των κοινών προσπαθειών για την αύξηση της οικονομικής πίεσης προς τη Ρωσία.
Σε ανάρτησή της στην πλατφόρμα Χ, σημείωσε: «Η Επιτροπή θα παρουσιάσει σύντομα το 19ο πακέτο κυρώσεων, το οποίο θα αφορά τα κρυπτονομίσματα, τις τράπεζες και την ενέργεια».
Η φον ντερ Λάιεν επεσήμανε ακόμη: «Η πολεμική οικονομία της Ρωσίας, που στηρίζεται στα έσοδα από τα ορυκτά καύσιμα, χρηματοδοτεί το αιματοκύλισμα στην Ουκρανία. Για να σταματήσει αυτό, η Επιτροπή θα προτείνει την επιτάχυνση της απεξάρτησης από τις ρωσικές εισαγωγές ορυκτών καυσίμων».
Η κλιμάκωση των κυρώσεων εντάσσεται και στο πλαίσιο των τελευταίων δηλώσεων του Τραμπ, ο οποίος υπονόησε ότι θα επέβαλε σημαντικές κυρώσεις στη Μόσχα, εάν το ΝΑΤΟ σταματούσε να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο και εφάρμοζε υψηλούς δασμούς στην Κίνα για τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου.
Σε ανάρτηση στην πλατφόρμα Truth Social στις 13 Σεπτεμβρίου, ο Τραμπ επέκρινε τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ λέγοντας: «Υποσκάπτετε την οικονομική ισχύ της Συμμαχίας απέναντι στη Μόσχα συνεχίζοντας να αγοράζετε ρωσικά ορυκτά καύσιμα, παρά τις προηγούμενες δεσμεύσεις για το αντίθετο. Είμαι έτοιμος να προχωρήσω σε μεγάλες κυρώσεις κατά της Ρωσίας όταν όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ συμφωνήσουν και αρχίσουν να πράττουν το ίδιο και όταν σταματήσουν όλες τις εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία. Πείτε μου πότε».
Ο Τραμπ υποστήριξε ότι ένα ενιαίο εμπάργκο θα τερμάτιζε γρήγορα τον πόλεμο στην Ουκρανία, επιμένοντας πως «Αυτός δεν είναι ο πόλεμος του Τραμπ».
Η σύγκρουση, που ξεκίνησε το 2014, κορυφώθηκε τον Φεβρουάριο του 2022 με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, δήθεν για την υποστήριξη των φιλορωσικών περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ.
Μετά από τηλεδιάσκεψη στις 12 Σεπτεμβρίου με τους υπουργούς Οικονομικών της G7, ο Τραμπ υπογράμμισε ότι ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπίζαντ, και ο Ειδικός Αντιπρόσωπος Εμπορίου, Τζέιμσον Γκριρ, κάλεσαν τους συμμάχους να ευθυγραμμίσουν τους δασμούς τους με αυτούς που έχει επιβάλει η Ουάσιγκτον σε χώρες που εξακολουθούν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο.
Στον απόηχο της πρόσφατης όξυνσης του πολέμου, με μεγάλες επιθέσεις με drones και πυραύλους από τη Ρωσία κατά της Ουκρανίας, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι ζήτησε την εντατικοποίηση των οικονομικών κυρώσεων κατά του Κρεμλίνου. Κάλεσε τα κράτη να επιβάλουν αυστηρούς δασμούς και περιορισμούς στο εμπόριο.
Σύμφωνα με στοιχεία, από το 2022 και μετά, τα κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν μειώσει σημαντικά την εξάρτησή τους από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, κυρίως το πετρέλαιο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε απαγόρευση στις θαλάσσιες εισαγωγές ρωσικού αργού τον Δεκέμβριο του 2022, ενώ ακολούθησε ακόμη μία απαγόρευση στα διυλισμένα πετρελαιοειδή τον Φεβρουάριο του 2023.
Παρ’ όλα αυτά, ορισμένα κράτη-μέλη, όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία, συνεχίζουν να λαμβάνουν ρωσικό αργό μέσω αγωγών, βάσει εξαιρέσεων που έχει θεσπίσει η ΕΕ, ενώ για πολλά ευρωπαϊκά κράτη το ρωσικό φυσικό αέριο εξακολουθεί να αποτελεί μέρος των ενεργειακών εισαγωγών.
Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίκο, είχε αρχικά ταχθεί κατά του 18ου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ, χαρακτηρίζοντας την πρόταση για σταδιακή διακοπή των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία ως «παράλογη» και επιζήμια για τα εθνικά συμφέροντα της Σλοβακίας.
Τελικά, η Μπρατισλάβα ήρε το βέτο της, έπειτα από διαβεβαιώσεις της Επιτροπής για μέτρα μετριασμού των συνεπειών της επικείμενης απαγόρευσης στις εισαγωγές φυσικού αερίου. Παρ’ όλα αυτά, παραμένουν οι ανησυχίες για τα επόμενα βήματα.
Ο κ. Φίκο έχει επανειλημμένως υποστηρίξει ότι οι κυρώσεις έχουν πλήξει τη Σλοβακία και την ΕΕ περισσότερο απ’ όσο τη Ρωσία και έχει διαμηνύσει πως δεν πρόκειται να στηρίξει οποιοδήποτε μέτρο εμποδίσει τη χώρα του να εισάγει καύσιμα για τα πυρηνικά της εργοστάσια από τη Ρωσία.
Ως εκτελεστικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Επιτροπή διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο τόσο στην κατάθεση προτάσεων νόμων και πολιτικών όσο και στην εφαρμογή και εποπτεία των κανονισμών που υιοθετούν τα 27 κράτη-μέλη. Η έγκριση νέων κυρώσεων ή η επέκταση όσων ήδη ισχύουν απαιτεί τη συναίνεση όλων των μελών του Συμβουλίου της ΕΕ.
