Η Υπηρεσία Πληροφοριών της Γερμανίας χαρακτήρισε επίσημα το δεξιό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) ως εξτρεμιστικό.
Η απόφαση, που ανακοινώθηκε στις 2 Μαΐου, προέκυψε ύστερα από «εντατική και εμπεριστατωμένη εξέταση από ειδικούς», σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος της Γερμανίας (BfV). Το AfD ήταν υπό παρακολούθηση ως ύποπτο εξτρεμιστικό κίνημα ήδη από το 2021, ωστόσο πλέον κατατάσσεται επίσημα στην κατηγορία της «δεξιάς εξτρεμιστικής οργάνωσης».
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι οι γερμανικές υπηρεσίες πληροφοριών έχουν πλέον τη δυνατότητα να παρακολουθούν συστηματικά το κόμμα.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της BfV, η προσέγγιση του AfD σε θέματα εθνικής ταυτότητας θεωρείται «ασύμβατη με τη φιλελεύθερη δημοκρατική τάξη». Η Υπηρεσία υποστήριξε ότι το κόμμα δεν αναγνωρίζει τους Γερμανούς πολίτες με μεταναστευτικό υπόβαθρο από χώρες μουσουλμανικής καταγωγής ως ισότιμα μέλη του γερμανικού έθνους.
Σε κοινή δήλωσή τους, οι αντιπρόεδροι της BfV, Σινάν Σελέν και Δρ Ζίλκε Βίλλεμς, ανέφεραν ότι κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η Εναλλακτική για τη Γερμανία αποτελεί οριστικά ένα δεξιό εξτρεμιστικό κίνημα. Σημείωσαν επίσης πως ορισμένες πτέρυγες του κόμματος, όπως η νεολαία του, είχαν ήδη χαρακτηριστεί εξτρεμιστικές.
Αντιδρώντας στην απόφαση, ο επικεφαλής κοινοβουλευτικής ομάδας του AfD σε περιφερειακό επίπεδο, Άντον Μπαρόν, δήλωσε πως πρόκειται για μια θλιβερή εξέλιξη για τη δημοκρατία στη χώρα, υποστηρίζοντας ότι τα κατεστημένα κόμματα καταφεύγουν πλέον σε πολιτικά αμφιλεγόμενα μέσα για να αντιμετωπίσουν τη σημαντικότερη δύναμη της αντιπολίτευσης. Σε ξεχωριστή ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, ανέφερε ότι ο αγώνας εναντίον του AfD έχει μετατραπεί σε πόλεμο κατά της ίδιας της δημοκρατίας και διαβεβαίωσε ότι το κόμμα δεν πρόκειται να εκφοβιστεί.
Ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του κόμματος, Στέφαν Μπράντνερ, έκρινε τον χαρακτηρισμό «παράλογο», προσθέτοντας ότι δεν έχει καμία σχέση με το κράτος δικαίου, αλλά πρόκειται για μια καθαρά πολιτική ενέργεια στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης των «κομμάτων του καρτέλ» με το AfD. Κατηγόρησε επίσης τα υπόλοιπα κόμματα ότι οδήγησαν τη χώρα σε αδιέξοδο και ισχυρίστηκε πως ο γερμανικός λαός το αντιλαμβάνεται αυτό και για τον λόγο αυτό ψηφίζει AfD.
Οι συμπρόεδροι του κόμματος, Άλις Βάιντελ και Τίνο Τσρουπάλα, ανέφεραν σε κοινή δήλωση στην πλατφόρμα X ότι η απόφαση αποτελεί «σοβαρό πλήγμα για τη γερμανική δημοκρατία». Επεσήμαναν ότι σύμφωνα με τις τρέχουσες δημοσκοπήσεις το AfD εμφανίζεται ως το ισχυρότερο κόμμα και κατήγγειλαν ότι η αντιπολίτευση στοχοποιείται και ποινικοποιείται δημόσια λίγο πριν από την αλλαγή κυβέρνησης. Κατά την άποψή τους, η παρέμβαση στη δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων είναι «σαφώς πολιτικά υποκινούμενη».
Δημοσκόπηση της Ipsos τον Μάρτιο είχε δείξει το AfD στην πρώτη θέση για πρώτη φορά.
Η απόφαση της BfV ανακοινώθηκε λίγες ημέρες πριν από την αναμενόμενη ανάδειξη του συντηρητικού ηγέτη Φρήντριχ Μερτς στην καγκελαρία. Το κεντροδεξιό CDU του Μερτς επικράτησε στις εκλογές του Φεβρουαρίου και σχημάτισε συνασπισμό με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD), οι οποίοι ζητούν πλέον την απαγόρευση του AfD.
Ο Μερτς έχει δηλώσει ότι δεν προτίθεται να κυβερνήσει σε συνεργασία με το AfD, παρά το γεγονός ότι κάτι τέτοιο θα εξασφάλιζε άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Η αναπληρώτρια πρόεδρος του SPD, Σερπίλ Μιντγιατλί, ανήρτησε στην πλατφόρμα X ότι για την ίδια είναι σαφές πως «η απαγόρευση του AfD πρέπει να προχωρήσει». Σε δήλωσή της ανέφερε ότι το κόμμα της έθεσε απολύτως ορθά το θέμα τους τελευταίους μήνες και προανήγγειλε ότι θα αποτελέσει αντικείμενο του επερχόμενου συνεδρίου του κόμματος. Τόνισε επίσης πως η διαδικασία πρέπει να συνεχιστεί με τη δέουσα προσοχή και χωρίς σφάλματα.
Ο απερχόμενος καγκελάριος Όλαφ Σολτς σημείωσε ότι οι διαδικασίες για την απαγόρευση του κόμματος δεν πρέπει να επισπευστούν. Όπως ανέφερε σε εκκλησιαστικό συνέδριο στο Ανόβερο, τάσσεται κατά των «βιαστικών αποφάσεων» και υπογράμμισε την ανάγκη προσεκτικής αξιολόγησης του χαρακτηρισμού.
Αντιδρούν στην απόφαση οι ΗΠΑ
Η απόφαση της γερμανικής Υπηρεσίας προκάλεσε την αρνητική αντίδραση του ΥΠΕΞ των Ηνωμένων Πολιτειών, Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος την καταδίκασε με σχόλιό του στο Χ, παρατηρώντας ότι «η Γερμανία πρέπει να αλλάξει πορεία»:
«Η Γερμανία μόλις έδωσε στις μυστικές υπηρεσίες της την εξουσία να παρακολουθεί την αντιπολίτευση. Αυτό δεν είναι δημοκρατία – είναι τυραννία μεταμφιεσμένη. Στην πραγματικότητα, εξτρεμιστική δεν είναι η δημοφιλής AfD – η οποία κατέλαβε τη δεύτερη θέση στις πρόσφατες εκλογές – αλλά μάλλον οι θανατηφόρες πολιτικές ανοιχτών συνόρων του κατεστημένου, στις οποίες αντιτίθεται η AfD.»
Του Owen Evans
Με τη συμβολή του Erik Rusch και πληροφορίες από το Reuters και το ΑΠΕ ΜΠΕ