Βιβλία
«Ματ!» ολοκληρώνεται μια παρτίδα σκάκι και χωρίζει τον νικητή από τον ηττημένο. Ωστόσο, η λήξη της παρτίδας σκακιού δεν είναι το πιο σημαντικό μέρος του παιχνιδιού. Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι οι κινήσεις και οι στρατηγικές που προηγούνται της νίκης και συνθέτουν την παρτίδα.
Στο δοκίμιό του που γράφτηκε το 1750 με τίτλο “Η ηθική του σκακιού” (The Morals of Chess’ by Benjamin Franklin), ο Βενιαμίν Φραγκλίνος εστιάζει στις κινήσεις και τις στρατηγικές στο σκάκι που μπορούν να επιφέρουν τη νίκη, την ήττα ή το αδιέξοδο. Αυτό το απλό παιχνίδι διδάσκει στα άτομα πολλά πολύτιμα μαθήματα που εκτείνονται πέρα από το σκάκι.
Εφευρέθηκε γύρω στον 6ο αιώνα στην Ινδία, το σκάκι εξαπλώθηκε σταδιακά σε όλο τον κόσμο και έγινε ένα από τα πιο δημοφιλή παιχνίδια στην ιστορία της ανθρωπότητας. Από τις προσωπικές σκακιέρες μέχρι τα επαγγελματικά τουρνουά σκακιού, μεγάλο μέρος του κόσμου παίζει και κατανοεί το παιχνίδι.
Ο Φραγκλίνος επαινεί την απλότητα του παιχνιδιού, γιατί είναι από μόνο του συναρπαστικό. Μπορεί κανείς να το απολαύσει χωρίς να παίξει τυχερά παιχνίδια ή να νιώσει ότι πρέπει να κερδίσει κάτι από το παιχνίδι.
Μαθήματα
Ο Φραγκλίνος επισημαίνει ότι το σκάκι μας δίνει τη δυνατότητα να αποκτήσουμε και να εξασκήσουμε δεξιότητες και αρετές που είναι ωφέλιμες. Διότι, λέει, «η ζωή είναι ένα είδος σκακιού, στο οποίο έχουμε συχνά πόντους να κερδίσουμε και ανταγωνιστές ή αντιπάλους να αναμετρηθούμε, και στο οποίο υπάρχει μια τεράστια ποικιλία καλών και κακών γεγονότων, τα οποία είναι, σε κάποιο βαθμό, τα αποτελέσματα της σύνεσης ή της έλλειψής της».
Το σκάκι ενθαρρύνει την προνοητικότητα. Αυτή η αρετή εξετάζει ποιες κινήσεις μπορεί να κάνει ένας παίκτης για το μέλλον. Αν το πιόνι προχωρήσει, τότε ο αξιωματικός μπορεί να προχωρήσει μπροστά και να βγάλει από τη μέση την αντίπαλη βασίλισσα.
Το σκάκι καλλιεργεί την περίσκεψη, η οποία εξετάζει ολόκληρη τη σκακιέρα και όλα τα κομμάτια. Κάθε κομμάτι διαθέτει διαφορετική ικανότητα και επηρεάζει όλα τα άλλα γύρω κομμάτια.
Η προσοχή είναι κρίσιμη, γιατί επιτρέπει στον παίκτη να λάβει υπόψη του πριν κάνει οποιαδήποτε κίνηση. Μόλις αγγίξει ένα πιόνι, ο παίκτης πρέπει να το μετακινήσει και, αν το πιόνι τοποθετηθεί, πρέπει να το αφήσει εκεί.
Το πιο σημαντικό είναι ότι το σκάκι ενθαρρύνει την ελπίδα για μια ευνοϊκή αλλαγή και την επιμονή στην αναζήτηση πόρων. Ένας παίκτης μπορεί να χάσει τα περισσότερα από τα πιόνια του, ωστόσο, με προσεκτικές κινήσεις, μπορεί να εξακολουθήσει να κερδίζει.
Το θέατρο του κόσμου
Καθώς παίζουμε ή παρακολουθούμε σκάκι, ας σκεφτούμε το ταξίδι μας στη μεγάλη σκηνή του κόσμου. Ο τρόπος με τον οποίο παίζουμε τους ρόλους μας, κινούμαστε, φανταζόμαστε και αντιμετωπίζουμε τις συγκρούσεις έχει μεγάλη σημασία.
Το σκάκι έχει να κάνει με την προοπτική, τη λογική και τη σκέψη. Στη ζωή, όπως ακριβώς και στο σκάκι, θα πρέπει να είμαστε πρόθυμοι και ικανοί να εξερευνήσουμε νέες προοπτικές και στρατηγικές.
Μερικές φορές όταν νιώθουμε ότι δεν υπάρχει ελπίδα για εμάς, πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε την προσοχή μας και να εξετάσουμε όλες τις δυνατότητες. Το σκάκι μας διδάσκει πολλά για τη ζωή, όπως ήξερε ο κ. Φραγκλίνος.
Της Kate Vidimos
