Η Κίνα ενισχύει τις σχέσεις της με τη Λατινική Αμερική, υπογράφοντας σειρά νέων διπλωματικών και οικονομικών συμφωνιών με χώρες της περιοχής, τις τελευταίες εβδομάδες.
Σε φόρουμ που πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο με τη συμμετοχή ηγετών από την Κίνα και τη Λατινική Αμερική, ο ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ), Σι Τζινπίνγκ, φέρεται να δήλωσε ότι το Πεκίνο είναι έτοιμο να συνεργαστεί με τις χώρες της περιοχής σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, και τομέα ασφαλείας.
Επίσης, σύμφωνα με τα όσα μεταδόθηκαν από τα κινεζικά κρατικά μέσα, άσκησε έμμεση κριτική στην εμπορική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών, λέγοντας πως «δεν υπάρχουν νικητές στους εμπορικούς πολέμους» και παρουσίασε το εμπόριο με την Κίνα ως μέσο διαφοροποίησης των εφοδιαστικών αλυσίδων μακριά από τις ΗΠΑ.
Ο Σι υποσχέθηκε στήριξη των χωρών της Λατινικής Αμερικής, με δέσμευση για αύξηση των εισαγωγών, ενθάρρυνση των κινεζικών επενδύσεων και ενίσχυση της συνεργασίας σε τομείς όπως η καθαρή ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες 5G και η τεχνητή νοημοσύνη.
Στο πλαίσιο αυτό, το Πεκίνο έχει ξεκινήσει μια σειρά διασυνδεδεμένων πρωτοβουλιών, με στόχο την ενίσχυση της κινεζικής παρουσίας στη Λατινική Αμερική και την αύξηση της πολιτικής του επιρροής στην ήπειρο και την Καραϊβική.
Χρηματοδοτήσεις δισεκατομμυρίων από το ΚΚΚ
Κομβικής σημασίας θεωρείται η ανακοίνωση μιας νέας γραμμής χρηματοδότησης, ύψους 9,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, για έργα υποδομών στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική. Παρότι το ποσό είναι μικρότερο σε σχέση με παλαιότερες πρωτοβουλίες λόγω της επιβράδυνσης της κινεζικής οικονομίας, η κίνηση εκλαμβάνεται ως σοβαρή προσπάθεια επέκτασης της επιρροής του Πεκίνου στην περιοχή.
Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στο γεγονός ότι η πίστωση θα είναι σε γουάν, κάτι που, σύμφωνα με αναλυτές, ενθαρρύνει την απομάκρυνση των λατινοαμερικανικών οικονομιών από το δολάριο ΗΠΑ.
Λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση της γραμμής πίστωσης, η κυβέρνηση της Κολομβίας γνωστοποίησε ότι υπέβαλε αίτηση ένταξης στην κινεζική New Development Bank. Ο πρόεδρος της χώρας, Γκουστάβο Πέτρο, φέρεται να εξέφρασε την ελπίδα ότι η εν λόγω τράπεζα θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει τη διάνοιξη ενός νέου καναλιού μήκους 120 χιλιομέτρων που θα συνδέει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό, δίνοντας στην Κολομβία καίριο ρόλο στο εμπόριο μεταξύ Νότιας Αμερικής και Ασίας.
Η New Development Bank ιδρύθηκε πριν από μία δεκαετία από τις χώρες των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική) ως εναλλακτική σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα.
Ο Φρανκ Σιε, καθηγητής επιχειρηματικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας, σχολίασε στην εφημερίδα The Epoch Times ότι τέτοιου είδους επενδύσεις αποσκοπούν στη δημιουργία εναλλακτικής εμπορικής διαδρομής, δεδομένης της προσπάθειας των ΗΠΑ να ενισχύσουν τον έλεγχό τους στη Διώρυγα του Παναμά. Ο ίδιος υποστήριξε πως η Κίνα επιδιώκει να υποστηρίξει τη σιδηροδρομική σύνδεση Ατλαντικού–Ειρηνικού και να παρακάμψει τον Παναμά.
Διεύρυνση της BRI
Η Κολομβία υπέγραψε επίσημη συμφωνία ένταξης στην Πρωτοβουλία «Μία ζώνη, ένας δρόμος» (Belt and Road Initiative – BRI), ένα παγκόσμιο κινεζικό πρόγραμμα υποδομών, το οποίο – σύμφωνα με τις ΗΠΑ – ενέχει κινδύνους υπερχρέωσης για τις μικρότερες χώρες.
Με την είσοδο της Κολομβίας, οι χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής που συμμετέχουν στο BRI ανέρχονται πλέον σε 23.
Η υπουργός Εξωτερικών της Κολομβίας, Λάουρα Σαράμπια, φέρεται να χαρακτήρισε την απόφαση ως την «πιο τολμηρή κίνηση της χώρας εδώ και δεκαετίες». Η Κίνα είναι ήδη ο δεύτερος σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Κολομβίας, μετά τις ΗΠΑ, και έχει ξεπεράσει τις Ηνωμένες Πολιτείες ως κύρια πηγή εισαγωγών της χώρας.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον Πέτρο, ο Σι φέρεται να δήλωσε ότι η Κίνα προτίθεται να αυξήσει τις εισαγωγές από την Κολομβία και να ενισχύσει περαιτέρω τις κινεζικές επενδύσεις και την κατασκευή υποδομών στη χώρα.
Υποτροφίες και μετακινήσεις χωρίς βίζα
Παράλληλα, το Πεκίνο επιδιώκει να ενισχύσει τις πολιτιστικές επαφές με τη Λατινική Αμερική, ανακοινώνοντας ότι οι πολίτες της Βραζιλίας, της Αργεντινής, της Χιλής, του Περού και της Ουρουγουάης θα μπορούν να ταξιδεύουν στην Κίνα χωρίς βίζα.
Η δυνατότητα αυτή θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουνίου και θα διαρκέσει για έναν χρόνο, σύμφωνα με ανακοίνωση του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.
Η απόφαση εντάσσεται σε μια ευρύτερη σειρά πρωτοβουλιών που έχουν στόχο την ενίσχυση των επαφών με χώρες της Ασίας και της Ευρώπης, αλλά και την τόνωση της κινεζικής οικονομίας.
Παράλληλα, η κινεζική ηγεσία σκοπεύει να προσκαλέσει στην Κίνα 300 μέλη πολιτικών κομμάτων από τη Λατινική Αμερική μέσα στα επόμενα τρία χρόνια. Σύμφωνα με τα κρατικά μέσα, ο Σι υπογράμμισε ότι η πρωτοβουλία αποσκοπεί στη μεταφορά «καλών πρακτικών διακυβέρνησης» και θα συνοδεύεται από 3.500 κρατικές υποτροφίες και ποικίλα άλλα προγράμματα ανταλλαγών.
Αλματώδης ανάπτυξη του εμπορίου
Όλες αυτές οι εξελίξεις καταγράφονται σε μια περίοδο σημαντικής αύξησης του εμπορίου ανάμεσα στην Κίνα και τη Λατινική Αμερική.
Παρά την πτώση των κινεζικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ λόγω δασμών, το Πεκίνο έχει υπερκαλύψει τις απώλειες ενισχύοντας το εμπορικό του αποτύπωμα σε άλλες περιοχές, κυρίως στη Λατινική Αμερική.
Κατά το πρώτο τετράμηνο του έτους, η αξία των κινεζικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ μειώθηκε κατά 21%, ενώ οι εξαγωγές προς τη Λατινική Αμερική αυξήθηκαν κατά 11,5%. Παρόμοια άνοδος σημειώθηκε προς την Ινδία (16%), την Αφρική (15%) και τις χώρες της Ένωσης Νοτιοανατολικής Ασίας (11,5%).
Συνολικά, το εμπόριο Κίνας-Λατινικής Αμερικής ξεπέρασε πέρυσι για πρώτη φορά τα 500 δισεκατομμύρια δολάρια, με την τάση να παραμένει ανοδική. Η ανάπτυξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων όπως η σόγια και το βόειο κρέας, καθώς το Πεκίνο επιχειρεί να μειώσει την εξάρτησή του από τις ΗΠΑ, ιδίως μετά την επιβολή δασμών κατά την πρώτη προεδρία Τραμπ.