Η ρωσική πετρελαϊκή κολοσσός Lukoil ανακοίνωσε την πρόθεσή της να πουλήσει τα διεθνή της περιουσιακά στοιχεία, ως απάντηση στις κυρώσεις που επέβαλε η κυβέρνηση Τραμπ με στόχο την άσκηση πίεσης στη Ρωσία για τερματισμό των πολεμικών ενεργειών στην Ουκρανία.
Η απόφαση γνωστοποιήθηκε στις 27 Οκτωβρίου, έπειτα από τη λήψη αντίστοιχων μέτρων από πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Οι κυρώσεις, που ανακοινώθηκαν στις 22 Οκτωβρίου από το Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων (OFAC) του αμερικανικού Υπουργείου Οικονομικών, οδήγησαν στο «πάγωμα» των περιουσιακών στοιχείων της Lukoil εντός ΗΠΑ και απαγορεύουν σε αμερικανικές εταιρείες κάθε επιχειρηματική συναλλαγή με αυτήν και τις θυγατρικές της. Στη σχετική ανακοίνωση της εταιρείας αναφέρεται:
«Λόγω της επιβολής περιοριστικών μέτρων κατά της εταιρείας και των θυγατρικών της από ορισμένα κράτη, η εταιρεία ανακοινώνει την πρόθεσή της να εκποιήσει τα διεθνή της περιουσιακά στοιχεία».
Η Lukoil σημείωσε επίσης ότι άρχισε ήδη να αξιολογεί προσφορές ενδιαφερομένων επενδυτών, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να ζητήσει παράταση της προθεσμίας αποεπένδυσης που θέτει το OFAC, εφόσον δεν ολοκληρωθούν οι συναλλαγές ως τη λήξη της περιόδου χάριτος στις 21 Νοεμβρίου.
Οι κυρώσεις αυτές εντάσσονται στη στρατηγική του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να πιέσει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να διακόψει τις πολεμικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία και να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός. Πρόκειται για την πρώτη σημαντική δέσμη οικονομικών μέτρων κατά της Μόσχας αφότου ο Τραμπ ξεκίνησε τη δεύτερη θητεία του.
Ο Τραμπ, μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στο Οβάλ Γραφείο, τόνισε: «Πρόκειται για πρωτοφανείς κυρώσεις. Ελπίζουμε να μην παραμείνουν σε ισχύ για πολύ. Ελπίζουμε ο πόλεμος να τερματιστεί γρήγορα».
Τα μέτρα στοχεύουν τόσο τη Rosneft όσο και τη Lukoil, οι οποίες αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ των ρωσικών εξαγωγών αργού πετρελαίου, καθώς και σειρά θυγατρικών τους.
Παράλληλα, ανοίγουν τον δρόμο για δευτερογενείς κυρώσεις κατά ξένων τραπεζών και εταιρειών που εξακολουθούν να συνεργάζονται με τις υπό κυρώσεις επιχειρήσεις, περιορίζοντας δυνητικά την πρόσβασή τους στο αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσαντ, αρμόδιος για το OFAC, δήλωσε: «Τώρα είναι η στιγμή να σταματήσει η αιματοχυσία και να εφαρμοστεί άμεση κατάπαυση του πυρός. Εφόσον ο πρόεδρος Πούτιν αρνείται να τερματίσει αυτόν τον παράλογο πόλεμο, το Υπουργείο Οικονομικών επιβάλλει κυρώσεις στις δύο μεγαλύτερες ρωσικές πετρελαϊκές που χρηματοδοτούν τη μηχανή πολέμου του Κρεμλίνου».
Με δραστηριότητα σε 11 χώρες —μεταξύ αυτών διυλιστήρια σε Βουλγαρία, Ρουμανία και Ολλανδία καθώς και επενδύσεις σε εξορυκτικά έργα σε Αζερμπαϊτζάν, Καζακστάν, Ιράκ, Αίγυπτο και αλλού— η Lukoil καλείται τώρα να εγκαταλείψει ουσιαστικά την παρουσία της στη διεθνή αγορά, σηματοδοτώντας μια δραματική μεταστροφή από τη μέχρι πρότινος ήπια και διπλωματική προσέγγιση του Τραμπ.
Στις 15 Οκτωβρίου το Ηνωμένο Βασίλειο προχώρησε επίσης σε περαιτέρω κυρώσεις κατά της Lukoil. Η Βρετανίδα υπουργός Εξωτερικών, Ιβέτ Κούπερ, τόνισε την ανάγκη εντατικοποίησης της πίεσης στη ρωσική ηγεσία ώστε να υπάρξει κατάπαυση του πυρός:
«Σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία για την Ουκρανία, η Ευρώπη ενισχύει τις προσπάθειές της. Το Ηνωμένο Βασίλειο και οι σύμμαχοί μας στοχοποιούμε το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον “σκιώδη” στόλο της Ρωσίας, και δεν πρόκειται να υποχωρήσουμε έως ότου ο Πούτιν εγκαταλείψει τον αποτυχημένο πόλεμό του και αναζητήσει σοβαρά την ειρήνη».
Ο Πούτιν καταδίκασε τις αμερικανικές κυρώσεις ως εχθρική πράξη που βλάπτει τις σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: «Είναι αυτονόητο πως τέτοιες ενέργειες δεν ενισχύουν τις ρωσο-αμερικανικές σχέσεις που μόλις άρχισαν να αποκαθίστανται. Αναμφίβολα, η αμερικανική διοίκηση βλάπτει τις σχέσεις των δύο χωρών με αυτές τις ενέργειες».
Ο οικονομικός αντίκτυπος των κυρώσεων αναμένεται να επιβαρύνει σοβαρά τα ρωσικά δημοσιονομικά, αφού τα έσοδα από πετρέλαιο και φυσικό αέριο αποτελούν σχεδόν το ένα τρίτο του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού της Μόσχας, χρηματοδοτώντας τόσο τις πολεμικές επιχειρήσεις όσο και κρατικές επιδοτήσεις στο εσωτερικό.
Παρά ταύτα, ο Πούτιν διαβεβαίωσε ότι οι κυρώσεις δεν θα πλήξουν σοβαρά τη ρωσική οικονομία, εκτιμώντας μάλιστα πως ενδέχεται να οδηγήσουν σε αύξηση των διεθνών τιμών ενέργειας, δεδομένου ότι οι ΗΠΑ καταναλώνουν περισσότερο πετρέλαιο από όσο παράγουν.
