Σύμφωνα με μελέτες στις ΗΠΑ, οι περισσότεροι Αμερικανοί είναι μεταβολικά μη υγιείς. Στην πραγματικότητα, μόνο ένας στους οκτώ πληροί τα κριτήρια για έναν υγιή μεταβολισμό. Ερευνητές αναφέρουν το ποσοστό ως «επικίνδυνα χαμηλό» και συμφωνώ με αυτό. Ως ιατρός Λειτουργικής Ιατρικής, το βλέπω αυτό στον κόσμο καθημερινά.
Ακόμη χειρότερα, βλέπω τις επιπτώσεις που έχει συχνά στην υγεία ένας κακός μεταβολισμός, συμπεριλαμβάνοντας την κόπωση, την αποκαλούμενη «εγκεφαλική ομίχλη», τη στειρότητα, τα προβλήματα με την πέψη και τη χώνεψη, τα ορμονολογικά θέματα, τα δερματικά προβλήματα και τη χαμηλή λίμπιντο. Απλά και μόνο επειδή κάτι είναι κοινό δεν σημαίνει ότι είναι και φυσιολογικό.
Παρ’ όλα αυτά, το κίνημα της «αντι-δίαιτας» είναι πιο έντονο και πιο κυρίαρχο από ποτέ, αντιδρώντας στην τοξική κουλτούρα της δίαιτας με ακραίο τρόπο μέσω της προτροπής για απόλαυση δίχως όρια, χωρίς να δίνει βάση στην αξία της ορθής διατροφής και της πραγματικής υγείας.
Το φαινόμενο της αντι-δίαιτας
Όπως πολλές μόδες που καταλήγουν να το παρατραβάνε, το κίνημα της αντι-δίαιτας ξεκίνησε με καλές προθέσεις. Οι διαιτητικές πρακτικές που εφαρμόζονταν 10, 20 ή 30-κάτι χρόνια πριν στηρίζονταν στην ντροπή και τους υπερβολικούς περιορισμούς και σπάνια λάμβαναν υπ’ όψιν τη σωστή διατροφή. Έδιναν περισσότερη έμφαση στη μείωση των θερμίδων, τον περιορισμό των τροφών και την έντονη και υπερβολική άσκηση. Σαν να μην έφτανε αυτό, στην κοινωνία υπήρχε και η χυδαία κριτική ενάντια στα άτομα που πάλευαν να διατηρήσουν το σωματικό τους βάρος σε υγιή επίπεδα.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν χιλιάδες περιπτώσεις ανά τον κόσμο, συμφωνώ απόλυτα με το γεγονός ότι για να ‘ανθίσει’ κανείς νοητικά και σωματικά, δεν πρέπει να υπάρχει ντροπή, υπερβολικοί περιορισμοί ή ανθυγιεινές εμμονές. Για να επιτευχθεί η πραγματική υγεία, πρέπει όλοι μας να αισθανόμαστε πλήρως υποστηριγμένοι, μέσω φροντίδας και τροφής, σε νου και σώμα.
Ωστόσο, αντί να εξετάσουμε μια ρύθμιση στη διατροφή και τον τρόπο ζωής βασισμένη στην επιστήμη, το σημερινό μήνυμα της αντι-δίαιτας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υποστηρίζει πως «δεν υπάρχει κακή τροφή» και πως η διαίσθησή μας αρκεί για να [μας καθοδηγήσει πώς να] τρώμε καλά.
Παρόλο που θα ήθελα να ισχύει η παραπάνω θέση και πράγματι να αρκούσαν η συλλογική και η προσωπική μας διαίσθηση ώστε η διατροφή μας να συντελεί στη διατήρηση της υγείας μας στο βέλτιστο επίπεδο, ο μέσος άνθρωπος αντιμετωπίζει πολλά εμπόδια προς αυτή την κατεύθυνση, όπως δείχνουν και τα στοιχεία των ερευνών για τη μεταβολική υγεία των Αμερικανών.
Η «ευεξία» της αντι-δίαιτας είναι εξίσου τοξική ή και πιθανώς πιο τοξική από την κουλτούρα της δίαιτας. Τα ακραία στοιχεία του «κινήματος της αποδοχής του σωματότυπου» (body positivity movement), της «υγείας σε κάθε μέγεθος» και της «κουλτούρας της αντι-δίαιτας» αγνοούν τη βασική διατροφική επιστήμη και στηρίζονται στην ενεργοποίηση (enabling) και τη δημόσια έκφραση των ‘σωστών’ απόψεων (virtue signaling).
Η αύξηση των προβλημάτων του μεταβολισμού και των αυτοάνοσων
Με σχεδόν 50 εκατομμύρια Αμερικανούς να έχουν διαγνωσθεί με κάποιου είδους αυτοάνοση κατάσταση και εκατομμύρια άλλους να βρίσκονται εντός του φάσματος αυτοάνοσου/φλεγμονής, τίθεται το ερώτημα: Γιατί;
Η συντριπτική πλειοψηφία των καταστάσεων της υγείας του μεταβολισμού προέρχονται, τουλάχιστον εν μέρη αν όχι εξ’ ολοκλήρου, σε πολλές περιπτώσεις, από τα φαγητά που τρώμε ή δεν τρώμε. Λέγοντας πως «δεν υπάρχει κακό φαγητό», σκόπιμα παραγνωρίζουμε την κύρια αιτία αρρώστιας για εκατομμύρια ανθρώπους. Είναι ανακριβές.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών, το 80% αυτών που πάσχουν από ασθένειες του μεταβολισμού τους δεν το γνωρίζουν καν.
Κι όμως, σύμφωνα με τους «διαιτολόγους της αντι-δίαιτας», η υγεία μπορεί να επιτευχθεί με το να τρώει κανείς ό,τι θέλει, όσο αυτό είναι «σύμφωνα με την διαίσθησή του». Υπερασπίζομαι το να τρώει κανείς ενσυνείδητα, αλλά είναι πολύ δύσκολο να φάει κανείς [σωστά] χρησιμοποιώντας τη διαίσθησή του, όταν βρίσκεται σε κατάσταση φλεγμονής και τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του σκαμπανεβάζουν. Είναι πράγματι διαίσθηση ή «θυμός λόγω πείνας»; Διαίσθηση ή ορμονική ανισορροπία;
Είναι δύσκολο να ακουστεί η ήρεμη και μικρή φωνούλα της διαίσθησης όταν σκεπάζεται από τον θόρυβο ενός απορυθμισμένου μεταβολισμού. Το μήνυμα που προωθεί η κουλτούρα της αντι-δίαιτας είναι επικίνδυνο και έντονα παραπλανητικό για την πλειονότητα των ενηλίκων, οι οποίοι θα ωφελούνταν από μια εκτίμηση του μεταβολισμού τους και από μια προσέγγιση που δίνει προτεραιότητα στην υγεία για να αντιμετωπίσουν τα μυριάδες ζητήματα υγείας και μακροζωίας που προκύπτουν από τις διαταραχές του μεταβολισμού.
Το ‘Μέγα Βρώμικο’ και το κίνημα της αντι-δίαιτας
Η λέξη «δίαιτα» έχει καταντήσει άλλη μια ανάρμοστη λέξη, όταν στην πραγματικότητα σημαίνει απλά «αυτό που τρώμε». Η πλειοψηφία των Αμερικανών αποτυγχάνουν αφ’ ενός λόγω έλλειψης προτροπής και πρόσβασης σε πραγματική τροφή και αφ’ ετέρου λόγω ενός συστήματος υγείας το οποίο δεν θέτει ως προτεραιότητα τη διατροφή, καθώς μόλις τώρα ξεκινά να κατανοεί τον τεράστιο αντίκτυπο που έχει η δίαιτα στην υγεία κάποιου.
Αυτό που είναι άμεσα διαθέσιμο, επιδοτούμενο και βαριά διαφημιζόμενο είναι – καλά μαντέψατε- το φαγητό που δεν ανταποδίδει την αγάπη στο ανθρώπινο σώμα.
Δεν είναι καθόλου έκπληξη το γεγονός πως το Μέγα Βρώμικο (junk food = πρόχειρο φαγητό ή ‘βρώμικο’) έχει συμβάλει στο κίνημα της αντι-δίαιτας. Η εταιρεία General Mills – ο κατασκευαστής των δημητριακών Lucky Charms, των γλυκών Betty Crocker και των παγωτών Häagen-Dazs – έχει εξαπολύσει μια εθνική εκστρατεία για να προειδοποιήσει ενάντια στα κακά της «κατάκρισης του φαγητού» (food shaming), σε συνεργασία με διαιτολόγους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που προσθέτουν αξιοπιστία στους ισχυρισμούς της.
Συνεργαζόμενες με το ήδη διαστρεβλωμένο κίνημα της αντι-δίαιτας, εταιρείες όπως η General Mills έχουν επιτυχώς αντιστρέψει την κατάσταση της πραγματικής υγείας, βρίσκοντας την ευκαιρία να ανακτήσουν όσα είχαν χάσει όταν επικρατούσαν οι τάσεις υπέρ της υγείας και της ευεξίας. Οι εταιρείες βρήκαν τρόπο να πουν στους ανθρώπους ότι μπορούν να έχουν και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο – ενδυναμώνοντας, καθησυχάζοντας και δείχνοντας ένα ‘ηθικό’ πρόσωπο σε μια άρρωστη κοινωνία.
Τι είναι η καλή υγεία του μεταβολισμού;
Μελέτες όπως αυτή του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας ορίζουν την καλή υγεία του μεταβολισμού σύμφωνα με πέντε μετρήσεις. Τα συμβατικά εργαστήρια κοιτάζουν, κυρίως, τη μέση στατιστική των ανθρώπων που πηγαίνουν στα εργαστήρια, οι οποίοι όμως δεν είναι η πιο υγιής ομάδα για να καθορίσει κανείς τη μακροζωία και την άριστη υγεία. Στη Λειτουργική Ιατρική κοιτάζουμε το βέλτιστο και όχι το μέσο όταν λαμβάνουμε υπ’ όψιν τις παρακάτω μετρήσεις της μεταβολικής υγείας:
- Γλυκόζη νηστείας: ιδανικά λιγότερο από 90mg/dL
- HDL χοληστερίνη (λιποπρωτεϊνη υψηλής πυκνότητας): ιδανικά μεγαλύτερη από ή ίση με 60mg/dL
- Τριγλυκερίδια: ιδανικά λιγότερα από 100mg/dL
- Περιφέρεια: ιδανικά μικρότερη από 100 εκατοστά για τους άντρες και 86 εκατοστά για τις γυναίκες
- Πίεση: ιδανικά η συστολική πίεση μικρότερη από 12 και η διαστολική μικρότερη από 8.
Αυτοσεβασμός: Το κλειδί για την καταπολέμηση της τοξικής κουλτούρας της δίαιτας
Στο ζήτημα της καταπολέμησης της τοξικής κουλτούρας της δίαιτας, η λύση ξεκινάει με καλοσύνη προς τον εαυτό μας, επειδή δεν μπορείς να θεραπεύσεις ένα σώμα το οποίο μισείς. Δεν μπορείς να πετύχεις την ευεξία μέσω της ντροπής. Δεν μπορείς να βρεις τον δρόμο προς την υγεία μέσω της εμμονής.
Αν και εμείς μπορεί να εκδηλώνουμε την αγάπη προς τον εαυτό μας τρώγοντας συχνά ορισμένα φαγητά δίχως ενοχές – όπως συστήνει το κίνημα της «αντι-δίαιτας/αποδοχής του σωματότυπου» – είναι γεγονός ότι πολλά από αυτά τα φαγητά δεν ανταποδίδουν την αγάπη μας. Σε αυτή την περίπτωση, το να τα αποφεύγουμε, δεν είναι «περιοριστική και τοξική διατροφική κουλτούρα». Είναι αυτοσεβασμός.
Οποιοσδήποτε θεωρεί φυσιολογική τη χρόνια κατανάλωση φαγητού που δεν «ανταποδίδει την αγάπη», απενοχοποιεί την κατανάλωση τροφών που δεν αποσκοπούν στην ευεξία και την υγεία του σώματος. Αυτή η αλήθεια μπορεί να μεταδοθεί με χάρη και αγάπη, χωρίς κατάκριση και ντρόπιασμα. Το να τρώει κανείς φαγητά που δεν ανταποδίδουν την αγάπη δεν καθιστά κάποιον κακό άνθρωπο – αλλά ούτε και υγιή.
Όταν ξεκινήσει κανείς να θεραπεύει το σώμα του με πραγματικά, θρεπτικά, πλούσια σε συστατικά φαγητά, το σώμα θα αρχίσει σταδιακά να επιθυμεί ό,τι είναι καλύτερο για αυτό. Η «διαίσθηση του σώματος», ακριβώς όπως ένας μυς, χρειάζεται χρόνο για να αναπτυχθεί, και μπορεί να εκλεπτυνθεί μέσα από μια σωστή διατροφική εκπαίδευση. Μέχρι τότε, η «διαισθητική κατανάλωση τροφής», όπως παρουσιάζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σήμερα, δεν είναι ένας έγκυρος τρόπος επιδίωξης της υγείας.
Του Will Cole
Μετάφραση: Βλαδίμηρος Αλεξάντρωφ
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο είναι απόψεις του συγγραφέα και δεν αντανακλούν απαραίτητα τις απόψεις της εφημερίδας The Epoch Times.
Ο Γουίλ Κόουλ, IFMCP, DNM, D.C., είναι κορυφαίος ειδικός στη Λειτουργική Ιατρική, ο οποίος ξεκίνησε το πρώτο κέντρο τηλεϋγείας Λειτουργικής Ιατρικής στον κόσμο. Χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους 50 κορυφαίους λειτουργικούς και ολιστικούς γιατρούς, είναι οικοδεσπότης του δημοφιλούς podcast The Art of Being Well και αρθρογράφος στους New York Times.