Η Πολωνία εξετάζει το ενδεχόμενο να ζητήσει από το ΝΑΤΟ να επικαλεστεί το Άρθρο 4, αφού ένας “πύραυλος ρωσικής κατασκευής” έπληξε την Τρίτη ένα χωριό εντός της επικράτειάς της κοντά στα ουκρανικά σύνορα, σκοτώνοντας δύο Πολωνούς πολίτες.
“Πριν από λίγο αποφασίσαμε να επαληθεύσουμε αν υπάρχουν λόγοι για την έναρξη διαδικασιών βάσει του Άρθρου 4 της Βορειοατλαντικής Συνθήκης”, δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Piotr Muller στους δημοσιογράφους την Τετάρτη.
Η Πολωνία είναι μέλος του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ). Το Άρθρο 4 επιτρέπει στα μέλη του ΝΑΤΟ να συγκαλέσουν συνάντηση για να συζητήσουν οποιοδήποτε ζήτημα που τους απασχολεί, ιδίως εάν το ζήτημα αυτό σχετίζεται με την ασφάλεια μιας χώρας μέλους στο πλαίσιο του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου.
Συγκεκριμένα, το Άρθρο 4 του καταστατικού χάρτη του ΝΑΤΟ ορίζει ότι τα κράτη μέλη “θα διαβουλεύονται από κοινού όποτε, κατά τη γνώμη οποιουδήποτε από αυτά, απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα μέρη”.
Ο Muller δήλωσε ότι ο στρατός της Πολωνίας βρίσκεται επίσης σε υψηλό συναγερμό μετά το περιστατικό στο χωριό κοντά στα ουκρανικά σύνορα.
“Πριν από λίγο αποφασίστηκε να αυξηθεί η ετοιμότητα ορισμένων πολεμικών στρατιωτικών μονάδων στην Πολωνία και να αυξηθεί η πολεμική ετοιμότητα άλλων μονάδων ένστολων υπηρεσιών στη χώρα μας”, δήλωσε.
Εν τω μεταξύ, ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Mateusz Morawiecki, συγκάλεσε επείγουσα συνεδρίαση της Επιτροπής του Υπουργικού Συμβουλίου για θέματα εθνικής ασφάλειας και άμυνας την Τρίτη.
Ο Πρόεδρος Andrzej Duda δήλωσε στο Twitter ότι μίλησε με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg και επαλήθευσε “τις προϋποθέσεις του Άρθρου 4”, προσθέτοντας: “Είμαστε σε επαφή με τους συμμάχους μας και αναμένουμε συνομιλίες με την αμερικανική πλευρά”.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Πολωνίας επιβεβαίωσε νωρίς το πρωί της Τετάρτης τοπική ώρα ότι ο πύραυλος έπληξε το χωριό Przewodów, περιφέρεια Hrubieszów, επαρχία Lubelskie στις 15:40. Ο εκπρόσωπος Łukasz Jasina ανέφερε σε δήλωσή του ότι ο πύραυλος είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο δύο Πολωνών πολιτών.
“Ως εκ τούτου, ο υπουργός Εξωτερικών Zbigniew Rau κάλεσε τον πρεσβευτή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στο πολωνικό ΥΠΕΞ και απαίτησε άμεσες και λεπτομερείς εξηγήσεις”, αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Η Μόσχα αρνείται την εμπλοκή
Προς το παρόν δεν είναι ακόμη σαφές αν το πυραυλικό πλήγμα ήταν σκόπιμο ή ατύχημα. Ωστόσο, σηματοδοτεί την πρώτη φορά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία που κάποιος σκοτώνεται σε έδαφος του ΝΑΤΟ από ρωσικά όπλα.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαρακτήρισε την πυραυλική επίθεση της Τετάρτης “πολύ σημαντική κλιμάκωση” της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας.
Ωστόσο, η Μόσχα έχει αρνηθεί οποιαδήποτε ανάμειξη.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας, σε ανακοίνωσή του, κατηγόρησε τα πολωνικά μέσα ενημέρωσης και αξιωματούχους ότι σκόπιμα προσπαθούν να κλιμακώσουν τη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας εμπλέκοντας μια χώρα μέλος του ΝΑΤΟ.
“Τα πολωνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης και οι αξιωματούχοι διαπράττουν σκόπιμη προβοκάτσια για την κλιμάκωση [της] κατάστασης με τη δήλωσή τους σχετικά με την υποτιθέμενη πρόσκρουση “ρωσικών” πυραύλων στο Przewodow”, αναφέρεται στην ανακοίνωση. “Η ρωσική δύναμη πυρός δεν έχει εξαπολύσει κανένα πλήγμα στην περιοχή μεταξύ των ουκρανο-πολωνικών συνόρων. Τα συντρίμμια που δημοσιεύονται από τα πολωνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης από τη σκηνή στο Przewodow δεν έχουν καμία σχέση με τη ρωσική δύναμη πυρός”.
Μπάιντεν: “Απίθανο” να εκτοξεύτηκε πύραυλος από τη Ρωσία
Σε άλλο σημείο, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε στους δημοσιογράφους έξω από τη σύνοδο της G20 στο Μπαλί της Ινδονησίας την Τετάρτη ότι είναι “απίθανο” ο πύραυλος να εκτοξεύθηκε από τη Ρωσία.
Συγκλήθηκε έκτακτη συνάντηση με τους παγκόσμιους ηγέτες εν μέσω της G20 από χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γερμανία, ο Καναδάς, η Ολλανδία, η Ιαπωνία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο μετά τις φονικές εκρήξεις της Τετάρτης.
“Υπάρχουν προκαταρκτικές πληροφορίες που το αμφισβητούν. Δεν θέλω να το πω αυτό μέχρι να το ερευνήσουμε πλήρως, αλλά είναι απίθανο με βάση τις γραμμές της τροχιάς να εκτοξεύθηκε από τη Ρωσία, αλλά θα το δούμε”, δήλωσε ο Μπάιντεν.
Ο Μπάιντεν πρόσθεσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ ερευνούν την έκρηξη.
“Συμφωνήσαμε να υποστηρίξουμε την έρευνα της Πολωνίας για την έκρηξη στην αγροτική Πολωνία, κοντά στα ουκρανικά σύνορα, και θα βεβαιωθούν ότι θα καταλάβουμε τι ακριβώς συνέβη”, δήλωσε ο Μπάιντεν.
“Και στη συνέχεια θα καθορίσουμε συλλογικά το επόμενο βήμα μας καθώς θα ερευνούμε και θα προχωράμε. Υπήρξε απόλυτη ομοφωνία μεταξύ των ανθρώπων στο τραπέζι”.
Εάν αποδειχθεί ότι η Ρωσία βρισκόταν σκόπιμα πίσω από την έκρηξη, αυτό θα μπορούσε να ωθήσει το ΝΑΤΟ να ενεργοποιήσει το Άρθρο 5, σύμφωνα με το οποίο μια επίθεση εναντίον ενός μέλους της συμμαχίας θεωρείται επίθεση εναντίον όλων.