Οι λάτρεις του καφέ έχουν λόγο να χαίρονται. Μελέτη του Σεπτεμβρίου από το Περιοδικό Κλινικής Ενδοκρινολογίας & Μεταβολισμού (The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism – JCEM) βρήκαν ότι η κατανάλωση καφέ (ή καφεΐνης γενικότερα) μπορεί να προσφέρει σημαντική προστασία ενάντια στην καρδιομεταβολική πολυνοσηρότητα (cardiometabolic multimorbidity – CM). Αυτό αναφέρεται στο να έχει κανείς τουλάχιστον δύο διαταραχές που επηρεάζουν την καρδιά ή τον μεταβολισμό, όπως διαβήτη Τύπου 2, στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικό, χρόνια νεφρική νόσο ή μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος.
Γνωρίζοντας ότι οι μεγάλες ποσότητες καφεΐνης επηρεάζουν συνήθως αρνητικά την καρδιά, η πληροφορία ότι μέτριες ποσότητες βοηθούν τα υγιή άτομα να αποφύγουν την ανάπτυξη καρδιακών προβλημάτων είναι ένα ευχάριστο νέο.
Η διατροφική πρόσληψη καφεΐνης σε όλα τα επίπεδα ήταν αντιστρόφως ανάλογη της έναρξης νέων προβλημάτων, αλλά η μέτρια πρόσληψη αυτής είναι λιγότερο επικίνδυνη έως και ωφέλιμη. Τα ευρήματα ήρθαν την κατάλληλη στιγμή, καθώς μια μελέτη του 2022, που δημοσιεύθηκε στο Διεθνές Περιοδικό Περιβαλλοντικής Έρευνας και Δημόσιας Υγείας (International Journal of Environmental Research and Public Health), ανακάλυψεε ότι η επικράτηση της καρδιομεταβολικής πολυνοσηρότητας έχει αυξηθεί σε σοβαρά επίπεδα τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με τη μελέτη, που διεξήχθη μεταξύ του 2017 και του 2018, η επικράτηση της καρδιομεταβολικής πολυνοσηρότητας ήταν 14,4% στις ΗΠΑ.
Τα τρία συνηθέστερα μοτίβα της καρδιομεταβολικής πολυνοσηρότητας είναι τα εξής: υπέρταση και διαβήτης – υπέρταση, διαβήτης και στεφανιαία νόσος – υπέρταση και στεφανιαία νόσος.
Αποδείξεις
Τα αποδεικτικά στοιχεία περιλαμβάνουν τον κίνδυνο ασθένειας και τον κίνδυνο θανάτου από καρδιομεταβολική πολυνοσηρότητα.
Η μελέτη του JCEM, μια έρευνα με προοπτικές, βρήκε ότι ο καφές έχει ωφέλιμη επίδραση στην καρδιομεταβολική υγεία.
Προηγούμενες μελέτες παρατήρησης υποδεικνύουν μια αντίστροφη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης τσαγιού, καφέ και καφεΐνης και του κινδύνου μίας καρδιομεταβολικής ασθένειας. Με άλλα λόγια, μεγαλύτερη πρόσληψη καφεΐνης συνδέεται με μικρότερο κίνδυνο ανάπτυξης μίας καρδιομεταβολικής νόσου. Ωστόσο, οι προηγούμενες μελέτες δεν έχουν καθορίσει την επίδραση της κατανάλωσης στην εμφάνιση δύο ή περισσοτέρων τέτοιων παθήσεων ούτε έχουν μετρήσει τους σχετικούς βιολογικούς παράγοντες.
Για να καλυφθεί αυτό το κενό στην έρευνα, η μελέτη του JCEM ανέλυσε δεδομένα από τη UK Biobank περιλαμβάνοντας 172.315 καταναλωτές καφεΐνης και 188.091 πότες καφέ και τσαγιού. Η UK Biobank είναι μια λεπτομερής διατροφική μελέτη ατόμων ηλικίας από 37 έως 73 ετών. Κανείς από τους συμμετέχοντες δεν έπασχε από κάποια καρδιομεταβολική νόσο στην αρχή της μελέτης.
Συγκριτικά με μη-καταναλωτές ή καταναλωτές λιγότερων από 100mg καφεΐνης την ημέρα, η πρόσληψη μέτριας ποσότητας καφέ (τρεις την ημέρα) ή καφεΐνης (200 – 300 mg την ημέρα) μείωσε τον κίνδυνο νεοεμφανιζόμενων καρδιομεταβολικών νόσων κατά 48,1% και 40,7%, αντίστοιχα. Επιπλέον, η μέτρια πρόσληψη καφέ ή καφεΐνης είχε αντίστροφη σχέση με σχεδόν κάθε στάδιο της καρδιομεταβολικής πολυνοσηρότητας. Αυτό σημαίνει ότι η πρόσληψη μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της ανάπτυξης μίας καρδιομεταβολικής νόσου και να προστατέψει ενάντια στην ανάπτυξη της καρδιομεταβολικής πολυνοσηρότητας.
«Τα ευρήματα τονίζουν ότι η προώθηση της πρόσληψης μέτριας ποσότητας καφέ ή καφεΐνης ως διαιτητική συνήθεια σε υγιή άτομα μπορεί να έχει εκτεταμένα οφέλη όσον αφορά την πρόληψη της καρδιομεταβολικής πολυνοσηρότητας», είπε σε δήλωση Τύπου ο επικεφαλής συγγραφέας Δρ Τσάοφου Κε, από το Τμήμα Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής της Σχολής Δημόσιας Υγείας, στο Ιατρικό Κολλέγιο Σούτζου του Πανεπιστημίου Σόοτσοου της Κίνας.
Κίνδυνος θανάτου από καρδιομεταβολική νόσο
Περισσότερα στοιχεία της μελέτης του JCEM έδειξαν ότι τα άτομα που έπασχαν από μία καρδιομεταβολική νόσο είχαν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από οποιοδήποτε αίτιο σε σχέση με αυτούς που δεν έπασχαν από καρδιομεταβολική νόσο. Αυτοί με καρδιομεταβολική πολυνοσηρότητα είχαν σχεδόν τέσσερεις έως επτά φορές αυξημένο κίνδυνο θανάτου από οποιοδήποτε αίτιο.
Η καρδιομεταβολική πολυνοσηρότητα συνδέεται επίσης με περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης νοητικού στρες και απώλειας σωματικής λειτουργίας συγκριτικά με το να έχει κανείς μία καρδιομεταβολική νόσο.
Πηγές καφεΐνης
Επίπεδα καφεΐνης που βρίσκονται στα κοινά ροφήματα:
- Καφές, απλής παρασκευής, όχι ειδικός: 113 με 247 mg
- Μαύρο τσάι: 71 mg
- Πράσινο τσάι: 37 mg
- Μπάρα μαύρης σοκολάτας (30 γραμμάρια): 26 mg
- Ανθρακούχα αναψυκτικά: 23 με 83 mg
- Ενεργειακά ποτά: 41 με 246 mg
Τα προϊόντα σοκολάτας συχνά έχουν υψηλές ποσότητες ζάχαρης και λιπαρών, οπότε είναι καλύτερο να περιορίζεται η κατανάλωση τους σε λογικές ποσότητες. Παρόλο που τα αναψυκτικά περιέχουν καφεΐνη, επειδή έχουν και ζάχαρη και άλλα ανθυγιεινά συστατικά, οι ειδικοί υγείας δεν συνιστούν την κατανάλωση τους.
Τα ενεργειακά ποτά αποτελούν κίνδυνο για την υγεία, καθώς μπορεί να περιέχουν υψηλές ποσότητες καφεΐνης, μαζί με άλλα συστατικά που ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ δεν ρυθμίζει. Τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (National Institutes of Health – NIH) αναφέρουν ότι ένα αυξανόμενο σώμα αποδεικτικών στοιχείων δείχνει πως τα ενεργειακά ποτά ενέχουν σοβαρούς κινδύνους.
Επιπλέον, οι συμμετέχοντες στη μελέτη του JCEM λάμβαναν την καφεΐνη τους από διατροφικές πηγές μάλλον παρά από συμπληρώματα καφεΐνης, σύμφωνα με το δελτίο Τύπου. Τα πλεονεκτήματα της μέτριας πρόσληψης καφεΐνης δεν εφαρμόζονται στις μεγαλύτερες ποσότητες καφεΐνης από συμπληρώματα.
Σύμφωνα με τον FDA, τέτοια προϊόντα αποτελούν σοβαρή απειλή για την υγεία, καθώς η διαφορά μεταξύ ασφαλούς και επικίνδυνης για την υγεία ποσότητας είναι πολύ μικρή.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, τα υγιή άτομα που θέλουν να προσθέσουν καφεΐνη στη διατροφή τους καλό θα ήταν να προτιμήσουν να το κάνουν πίνοντας καφέ ή τσάι και τρώγοντας μικρές ποσότητες σοκολάτας.
Περαιτέρω προφυλάξεις και κίνδυνοι
Παρόλο που η μελέτη του JCEM υποδηλώνει ότι η μέτρια πρόσληψη καφεΐνης είναι ωφέλιμη για τα περισσότερα υγιή άτομα, η υψηλή πρόσληψη αυτής δεν είναι, καθώς μπορεί να προκαλέσει σοβαρά καρδιακά προβλήματα, όπως αρρυθμίες, όπως σημειώνουν τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας.
Άλλος ένας παράγοντας που πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν είναι η ευαισθησία στην καφεΐνη, η οποία προκαλεί σε κάποια άτομα παρενέργειες ακόμη και όταν καταναλώνουν μικρές ποσότητες, σύμφωνα με άρθρο του FDA.
Σημάδια υπερβολικής πρόσληψης καφεΐνης ή ευαισθησίας σε αυτήν μπορεί είναι τα παρακάτω:
- Καρδιοπαλμία (αίσθηση των παλμών της καρδιάς)
- Υψηλότερος καρδιακός ρυθμός
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Άγχος
- Αϋπνία
- Πονοκέφαλος
- Ναυτία
- Νευρικότητα
Είναι άξιο να σημειωθεί ότι οι συμμετέχοντες στη μελέτη του JCEM δεν είχαν καμία καρδιομεταβολική νόσο στην αρχή. Θα πρέπει άτομα με καρδιακή νόσο να αρχίσουν να λαμβάνουν 200 – 300 mg καφεΐνης;
Οι Epoch Times έθεσαν το ερώτημα στον καρδιολόγο Δρα Λέοναρντ Πιάνκο, ο οποίος προτρέπει τους ανθρώπους με καρδιακή νόσο να προσέξουν τον τρόπο με τον οποίο οι πηγές καφεΐνης τους επηρεάζουν.
«Η καφεΐνη είναι διεγερτικό και λογικά θα έπρεπε να αυξάνει την πίεση και τον ρυθμό της καρδιάς, κάτι το οποίο συμβαίνει σε μερικά άτομα», είπε σε email. «Ωστόσο, σε αυτή την μεγάλη μελέτη, αυτοί που έπιναν μέτριες ποσότητες καφέ είχαν τον μικρότερο κίνδυνο νέας αρχής καρδιομεταβολικής πολυνοσηρότητας.»
Ο Πιάνκο δήλωσε ότι είναι μεγάλος υποστηρικτής των προκαταρκτικών μελετών επειδή επιτρέπουν στην ιατρική κοινότητα να ανακαλύψει πράγματα τα οποία μπορεί να είναι αντιφατικά. Έχοντας πει αυτό, συνιστά προσοχή, καθώς μια μελέτη δεν είναι αρκετή για να κάνει μακροπρόθεσμες ιατρικές παρατηρήσεις.
Συνεπώς, πιστεύει ότι το μέτρο είναι το κλειδί μέχρι να αποδειχθεί το αντίθετο.
«Ακούστε το σώμα σας και καθορίστε, με την βοήθεια του ιατρού σας, την ευαισθησία σας στην καφεΐνη», μιλώντας στα άτομα με καρδιακή νόσο. «Αν η πίεσή σας ή ο καρδιακός ρυθμός αυξάνονται, μειώστε την κατανάλωση καφεΐνης. Αν το σώμα σας μπορεί να αντέξει έως και τρεις κούπες καφέ, συνεχίστε να απολαμβάνετε τον καφέ σας.»
Της Mary West
