Ερευνητές βρήκαν πως μια πιο θρεπτική δίαιτα, χωρίς πολύ ζάχαρη, μπορεί να διατηρήσει τη βιολογική ηλικία των κυττάρων του σώματος σε νεανικά επίπεδα.
«Μία υγιεινή δίαιτα, που ταυτίζεται με την πρόληψη χρόνιων νοσημάτων και τη μειωμένη κατανάλωση πρόσθετης ζάχαρης, ίσως υποστηρίζει και τη μειωμένη κυτταρική γήρανση σε σχέση με τη χρονολογική ηλικία», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα στο JAMA Network Οpen.
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Σαν Φρανσίσκο (UCSF) μελέτησαν ένα σύνολο 342 μεσήλικων έγχρωμων και λευκών γυναικών, για να διαπιστώσουν πώς διαφορετικοί τρόποι διατροφής επηρεάζουν τη γήρανση των κυττάρων τους. Για να αξιολογήσουν τη δραστηριότητα των γονιδίων και να εκτιμήσουν τη βιολογική υγεία του ατόμου και την πιθανή διάρκεια ζωής του, χρησιμοποίησαν «επιγενετικά ρολόγια».
Ακόμη κι όταν ακολουθούσαν μια υγιεινή κατά τα άλλα δίαιτα, η επιγενετική ηλικία των γυναικών αυξανόταν με κάθε γραμμάριο ζάχαρης που κατανάλωναν, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης.
Η μελέτη προώθησε την κατανόηση των ερευνητών σχετικά με το γιατί η ζάχαρη είναι τόσο επιβλαβής στην υγεία, είπε σε δήλωση τύπου η Ελίσσα Επέλ, καθηγήτρια στο Τμήμα Ψυχιατρικής και Επιστημών Συμπεριφοράς του UCSF και συν-συγγραφέας της μελέτης.
«Γνωρίζαμε ήδη πως τα υψηλά επίπεδα πρόσθετης ζάχαρης συνδέονται με χειρότερη μεταβολική υγεία και πρώιμη νόσο, πιθανώς περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο διατροφικό παράγοντα», είπε η κα Επέλ. «Πλέον γνωρίζουμε πως η επιταχυνόμενη επιγενετική γήρανση υπογραμμίζει αυτήν τη σχέση, και πιθανόν αυτός να είναι ένας από τους τρόπους με τους οποίους η αυξημένη πρόσληψη ζάχαρης περιορίζει τις πιθανότητες για έναν υγιή παρατεταμένο βίο.
Όπως έχουμε μία βιολογική ηλικία σύμφωνα με την ημερομηνία γέννησής μας, οι επιστήμονες έχουν ορίσει και μία επιγενετική ηλικία. Οι ηλικιωμένοι που λειτουργούν λες και είναι νεότεροι – έχοντας νοητικές και φυσικές ικανότητες που αντιστοιχούν σε πιο νεαρά άτομα – έχουν νεότερη επιγενετική ηλικία.
Οι γυναίκες που έτρωγαν πιο θρεπτικά παρέμειναν επιγενετικά νέες
Η διατροφή των γυναικών βαθμολογήθηκε σύμφωνα με τη μεσογειακή δίαιτα, η οποία, σύμφωνα με τους ερευνητές, οδηγεί σε βραδύτερη κυτταρική γήρανση, επειδή περιέχει αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές τροφές. Επιπλέον, έγινε σύγκριση της διατροφής τους με μια δίαιτα η οποία είναι γνωστή για τη σχέση της με τον χαμηλό κίνδυνο χρόνιων νοσημάτων.
Η διατροφή τους αξιολογήθηκε, επίσης, για την περιεκτικότητά της σε θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες Α, C, B12 και Ε, καθώς επίσης και μαγνήσιο, σελήνιο, φυλλικό οξύ και φυτικές ίνες. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά συνδέονται με τη διατήρηση και επισκευή του DNA, ενώ διαθέτουν και αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Όσες ακολούθησαν μια θρεπτική δίαιτα, οποιουδήποτε είδους, είχαν σημαντικά χαμηλότερη επιγενετική ηλικία. Η μεσογειακή δίαιτα παρείχε τα καλύτερα αποτελέσματα.
Οι συγγραφείς βρήκαν πως με κάθε βαθμό που αποκτούσαν ακολουθώντας τη μεσογειακή δίαιτα, οι γυναίκες είχαν 0,41 μείωση στα επιγενετικά τους χρόνια – η πιο σημαντική μείωση ανάμεσα στις δίαιτες που ερευνήθηκαν.
Τα αντιοξειδωτικά τρόφιμα συνδέονται με πιο αργή διαδικασία γήρανσης, παρόλο που τα άμεσα στοιχεία και η κατανόηση των επιδράσεών τους είναι ελλιπή.
Υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης και ασθένειες
Η ζάχαρη δεν είναι πάντοτε επιβλαβής για την υγεία, καθώς ο οργανισμός μας χρειάζεται τη γλυκόζη, μια μορφή ζάχαρης, για την επιβίωση. Το σώμα παράγει γλυκόζη από τις τροφές. Υπάρχουν δύο ειδών σάκχαρα: τα φυσικά σάκχαρα, όπως αυτά που βρίσκονται στα φρούτα και το γάλα, και τα πρόσθετα σάκχαρα, περιλαμβανομένης της ακατέργαστης ζάχαρης, το σιρόπι καλαμποκιού με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη, την επεξεργασμένη ζάχαρη και το μέλι. Τα πρόσθετα σάκχαρα – τα οποία απαντούν κυρίως στα ροφήματα, τα επιδόρπια, τα γλυκά και τα σνακ – είναι τα βλαβερά, σημειώνουν οι συγγραφείς.
«Η ζάχαρη είναι ένας γνωστός φλεγμονώδης και οξειδωτικός παράγοντας, ο οποίος σχετίζεται με τον καρκίνο, αλλά και με τις καρδιομεταβολικές ασθένειες», γράφουν στη μελέτη τους. Από έρευνες, έχει ήδη προκύψει πως η φλεγμονή και η οξείδωση προάγουν την κυτταρική γήρανση.
Μεγάλες ποσότητες ζάχαρης μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες, συμπέραναν οι ερευνητές μελέτης του 2014, που δημοσιεύθηκε στο Αμερικανικό Περιοδικό Κλινικής Διατροφής (American Journal of Clinical Nutrition). «Η κατανάλωση αναψυκτικών με ζάχαρη συνδέεται σταθερά με αύξηση των πιθανοτήτων εμφάνισης αρκετών χρόνιων φλεγμονωδών ασθενειών, όπως ο διαβήτης τύπου 2 και η καρδιαγγειακή νόσος», αναφέρουν οι συγγραφείς. Βρήκαν, επίσης, πως η συχνή κατανάλωση ροφημάτων με ζάχαρη συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ρευματοειδούς αρθρίτιδας στις γυναίκες.
Του Huey Freeman
Μετάφραση: Βλαδίμηρος Αλεξάντρωφ
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
