Σε δημόσια παρέμβασή του στις 8 Μαΐου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, απηύθυνε κάλεσμα προς τη Ρωσία και την Ουκρανία να συμφωνήσουν άμεσα σε μια συνολική και άνευ όρων εκεχειρία διάρκειας 30 ημερών, ενόσω συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις υπό αμερικανική διαμεσολάβηση. Ο Τραμπ τόνισε πως αυτή η προσωρινή ανακωχή θα πρέπει να αποτελέσει το εφαλτήριο για μόνιμη ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών, ενώ προειδοποίησε πως οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να επιβάλουν κυρώσεις σε περίπτωση που δεν σεβαστούν οι εμπόλεμοι τα συμφωνηθέντα.
«Οι διαπραγματεύσεις με Ρωσία και Ουκρανία συνεχίζονται», ανέφερε ο Τραμπ με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social. «Ελπίζω να υπάρξει μια αποδεκτή εκεχειρία και οι δύο χώρες να τηρήσουν με συνέπεια το απαραβίαστο αυτών των απευθείας συνομιλιών.»
Παράλληλα, ο Αμερικανός πρόεδρος τόνισε πως παραμένει δεσμευμένος να συνδράμει στον τερματισμό του πολέμου, ακόμη κι αν κορυφαίοι αξιωματούχοι της κυβέρνησής του είχαν προηγουμένως αφήσει να εννοηθεί ότι ενδεχομένως οι ΗΠΑ να αποσυρθούν από τον ρόλο του διαμεσολαβητή, εάν δεν υπάρξουν απτά αποτελέσματα προς την κατεύθυνση της ειρήνευσης.
«Όλα μπορούν να γίνουν ταχύτατα, και δηλώνω διαθέσιμος για άμεση κινητοποίηση, αν χρειαστούν οι υπηρεσίες μου», υπογράμμισε ο Τραμπ. «Χιλιάδες νέοι στρατιώτες χάνονται κάθε εβδομάδα. Εύχομαι να σταματήσει αυτό, το ίδιο εύχεται και η Αμερική.»
Το πράσινο φως από την ουκρανική πλευρά έδωσε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Τραμπ στις 8 Μαΐου, ανακοίνωσε πως η Ουκρανία είναι έτοιμη για προσωρινή εκεχειρία και δη «διατεθειμένη να διαπραγματευτεί με κάθε τρόπο». Ο Ουκρανός πρόεδρος επέμεινε ωστόσο πως προϋπόθεση για κάθε εξέλιξη είναι η έμπρακτη βούληση της Ρωσίας για τερματισμό των εχθροπραξιών, ξεκινώντας με «πλήρη, άνευ όρων εκεχειρία», που θα σήμαινε τον τερματισμό πυραυλικών και μη επανδρωμένων επιθέσεων, αλλά και τη διακοπή των επιθετικών ενεργειών στα μέτωπα.
«Η Ουκρανία είναι έτοιμη για πλήρη εκεχειρία, ξεκινώντας από τώρα, από αυτή τη στιγμή – 30 ημέρες σιγής. Αλλά πρέπει να είναι αληθινή», τόνισε σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του ο Ζελένσκι. «Τριάντα ημέρες που μπορούν να γίνουν η αρχή για χρόνια ειρήνης».
Λίγες ημέρες νωρίτερα, το Κρεμλίνο είχε διαμηνύσει πως ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, παραμένει ανοιχτός στην εκεχειρία και τη σταδιακή διευθέτηση της σύγκρουσης, αν και υπογράμμισε πως παραμένουν ζητήματα προς επίλυση. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, είχε παλαιότερα προειδοποιήσει πως μια ενδεχόμενη αποτυχία για επίτευξη συμφωνίας ενδέχεται να οδηγήσει σε διακοπή της αμερικανικής διαμεσολάβησης.
Ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας μαίνεται αδιάκοπα από τον Φεβρουάριο του 2022, όταν ο Πούτιν διέταξε την πλήρη εισβολή με χιλιάδες στρατεύματα. Στις 19 Απριλίου, ο Ρώσος πρόεδρος εξήγγειλε μονομερώς «εκεχειρία του Πάσχα», δίνοντας εντολή για παύση όλων των στρατιωτικών επιχειρήσεων έως τα μεσάνυχτα της 20ής Απριλίου. Ωστόσο, αμέσως μετά, αμφότερες οι πλευρές αλληλοκατηγορήθηκαν για παραβίαση και οι εχθροπραξίες συνεχίστηκαν με την επανέναρξη της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» από τη Μόσχα.
Στις 28 Απριλίου, ο Πούτιν προχώρησε σε νέα μονομερή αναγγελία τριήμερης εκεχειρίας, από τις 8 έως τις 10 Μαΐου, στο πλαίσιο των εορτασμών της 80ής επετείου της νίκης κατά της ναζιστικής Γερμανίας. Ο Ζελένσκι, όμως, έσπευσε να χαρακτηρίσει την κίνηση ως «ακόμη μια προσπάθεια χειραγώγησης» από τη Ρωσία. «Η εκεχειρία δεν μπορεί να διαρκεί λίγες ημέρες και στη συνέχεια να επιστρέφουμε στους σκοτωμούς», ανέφερε σε δήλωσή του στις 28 Απριλίου. «Χρειάζεται άμεση, πλήρης και άνευ όρων εκεχειρία, τουλάχιστον για 30 ημέρες, ώστε να υπάρχουν εχέγγυα ασφάλειας – αυτός είναι ο θεμέλιος λίθος για πραγματική διπλωματία.»
Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών, Αντρίι Συμπίχα, κατήγγειλε ότι κατά τη διάρκεια της τριήμερης εκεχειρίας σημειώθηκαν 734 παραβιάσεις από τις ρωσικές δυνάμεις μόνο το πρώτο μισό της 8ης Μαΐου, συμπεριλαμβανομένων 464 επιθέσεων με βαρέα όπλα και 176 επιδρομών με drone. Από την πλευρά της, η Μόσχα απάντησε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις εξαπέλυσαν 488 επιθέσεις σε ρωσικούς στόχους, ενώ υπήρξαν δύο προσπάθειες διείσδυσης στα σύνορα της περιοχής Κουρσκ.
Με τη συμβολή του Ryan Morgan και πληροφορίες από το Reuters