Το 2021, μια ομάδα δώδεκα επιστημόνων δημοσίευσε μια αξιοσημείωτη μελέτη στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Aging. Η μελέτη περιγράφει πώς μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη κλινική δοκιμή σε σαράντα τρεις υγιείς ενήλικες άνδρες, ηλικίας από 50 έως 72 ετών, κατέδειξε ότι τεκμηριωμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν πράγματι να μειώσουν τη βιολογική ηλικία.
Η ομάδα που συμμετείχε στη θεραπεία ακολούθησε ένα πρόγραμμα καθοδήγησης σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες, τη ρουτίνα ύπνου, τη σωματική άσκηση και τη χαλάρωση, με συμπληρώματα προβιοτικών (ευεργετικά μικρόβια για το έντερο) και φυτοθρεπτικών συστατικών (ουσίες που βρίσκονται στα φυτά και πιστεύεται ότι ωφελούν την ανθρώπινη υγεία). Η ομάδα ελέγχου δεν δέχτηκε καμία παρέμβαση.
Μετά από οκτώ εβδομάδες, οι ερευνητές συνέλεξαν δείγματα σιέλου προκειμένου να αξιολογήσουν δείκτες υγείας των συμμετεχόντων. Διαπιστώθηκε ότι η ομάδα που είχε υιοθετήσει αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής παρουσίασε πιο ευνοϊκά μοριακά χαρακτηριστικά, μεταξύ των οποίων δείκτες σχετιζόμενοι με τη βιολογική ηλικία του DNA. Συγκεκριμένα, υπήρξε μείωση της βιολογικής ηλικίας έως και τρία έτη.
Τρία φλιτζάνια τσάι oolong την ημέρα
Εφόσον τα ευρήματα της μελέτης επιβεβαιωθούν και σε μελλοντικές, μακροχρόνιες έρευνες που θα περιλαμβάνουν και γυναίκες, τότε η υιοθέτηση ορισμένων από τις παρεμβάσεις της ομάδας θεραπείας θα μπορούσε να αποτελέσει μια ενδεχομένως αποτελεσματική στρατηγική για την προαγωγή της υγιούς γήρανσης. Μεταξύ των παρεμβάσεων της έρευνας περιλαμβανόταν και η κατανάλωση τριών φλιτζανιών τσαγιού oolong ημερησίως.
Η Δρ Κάρα Φιτζέραλντ, μία από τους συγγραφείς της μελέτης, είναι φυσικοπαθολόγος με έδρα το Κοννέκτικατ και συγγραφέας του βιβλίου Younger You: Reduce Your Bio Age and Live Longer, Better (2022). Σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπό της, εξηγεί ότι το oolong περιέχει μια φυτική ουσία που ονομάζεται EGCG (επιγαλλοκατεχίνη γαλλική). Η EGCG έχει συσχετιστεί με προστατευτική δράση έναντι της νόσου Αλτσχάιμερ, του καρκίνου, των καρδιαγγειακών παθήσεων, της υπέρτασης, της αντίστασης στην ινσουλίνη και της παχυσαρκίας.
Τι είναι το oolong
Το oolong [ούλονγκ], που σημαίνει «μαύρος δράκος» στα κινέζικα, είναι ένα τσάι από την Κίνα, ιδιαίτερα δημοφιλές και στην Ταϊβάν. Όλα τα τσάγια προέρχονται από το φυτό Camellia sinensis. Ανάλογα με τον τρόπο επεξεργασίας του φυτού, μπορεί να παραχθεί πράσινο, λευκό, κίτρινο, oolong, μαύρο ή pu’er τσάι.
Τα πράσινα, λευκά και κίτρινα τσάγια υφίστανται αποξήρανση στον ήλιο και θερμική επεξεργασία, χωρίς να προηγηθεί οξείδωση των φύλλων. Αντιθέτως, το μαύρο τσάι υφίσταται πλήρη οξείδωση πριν από την τελική του επεξεργασία.
Το oolong είναι μερικώς οξειδωμένο, κατά 10-70%. Αυτή η μερική οξείδωση του χαρίζει μια πιο απαλή, ξυλώδη γεύση, που είναι ταυτόχρονα γευστική και ελαφριά. Κάποια oolong είναι τόσο ελαφρά οξειδωμένα που μοιάζουν με πράσινο τσάι, αλλά πιο απαλό· άλλα έχουν πιο ζεστή και ήπια γεύση.
Παρόλο που κάθε ποικιλία διαφέρει, πολλά oolong περιέχουν λιγότερη καφεΐνη από τα μαύρα τσάγια.
Δημοφιλή τσάγια oolong
Υπάρχουν πολλές ποικιλίες oolong. Μερικές από τις πιο γνωστές είναι οι:
- Da Hong Pao (Μεγάλος κόκκινος μανδύας) από το βουνό Γουγί της Κίνας.
- Tie Guan Yin (Σιδερένια θεά της ευσπλαχνίας) από το Ανσί της Κίνας ή το Μουτζά της Ταϊβάν.
- Gao Shan Cha (Τσάι ψηλού βουνού) από το Αλισάν της Ταϊβάν.
- Dong Fang Mei Ren (Ανατολική ομορφιά): Λέγεται ότι άρεσε ιδιαίτερα στη βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ και ότι εκείνη την ονόμασε.
Οφέλη για την υγεία
Υπάρχουν πολλά οφέλη από την καθημερινή κατανάλωση τσαγιού oolong. Μια ανασκόπηση 11 σελίδων, που δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2022 στο περιοδικό Food Science and Human Wellness, κατέληξε ότι το oolong διαθέτει αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις, αντικαρκινικές, αντιβιοτικές και αντιπαχυσαρκικές ιδιότητες.
Αλλά δεν σταματά εκεί. Το oolong φαίνεται επίσης να βελτιώνει το μικροβίωμα του εντέρου και να προστατεύει την καρδιά και το ήπαρ.
«Αν και το oolong είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στις ασιατικές χώρες, οι χαρακτηριστικές βιοδραστικές ενώσεις του έχουν μελετηθεί λιγότερο σε σύγκριση με το πράσινο και το μαύρο τσάι», αναφέρεται στο άρθρο. Οι περισσότερες μελέτες που περιλαμβάνονται στην εν λόγω ανασκόπηση βασίζονται σε εργαστηριακά πειράματα σε τρωκτικά· ωστόσο, έχει καταγραφεί ευνοϊκή επίδραση και στην ανθρώπινη υγεία.
Ευεργετικές ενώσεις
Αυτά τα οφέλη αποδίδονται πιθανώς σε μια σειρά ενώσεων που ονομάζονται theasinensins. Η λέξη προέρχεται από το «thea» (τσάι) και το λατινικό όνομα του φυτού, sinensis. Η theasinensin A είναι μια φυσική ένωση που βρίσκεται στο oolong.
Έρευνα του 2015 έδειξε ότι οι διαφορετικοί τρόποι επεξεργασίας του φυτού αλλάζουν αυτές τις ενώσεις, χαρίζοντας διαφορετικές βιοχημικές επιδράσεις σε κάθε τύπο τσαγιού.
Οι theasinensins βοηθούν στη σταθεροποίηση του σακχάρου στο αίμα (αντιδιαβητική δράση) και ενδέχεται να βοηθούν το σώμα να ανακάμψει πιο γρήγορα μετά από έντονη άσκηση.
Οφέλη για την καρδιά
Το oolong περιέχει επίσης GABA (γάμμα-άμινο-βουτυρικό) και L-θεανίνη — δύο ενώσεις που δρουν συμπληρωματικά προς την καφεΐνη, προάγοντας μια κατάσταση ήρεμης και διαυγούς εγρήγορσης, αντί της νευρικότητας που συχνά σχετίζεται με την κατανάλωση καφέ.
Αναγνωρίζοντας τα οφέλη του GABA και την αγορά εμπλουτισμένων τροφίμων στην Ασία, οι επιστήμονες βρήκαν τρόπους να πολλαπλασιάσουν το GABA στο τσάι αφήνοντάς το να υποστεί ζύμωση σε περιβάλλον αζώτου, χωρίς οξυγόνο. Αυτά τα τσάγια παράγονται στην Ταϊβάν και την Ιαπωνία και είναι πολύ δημοφιλή.
Μελέτη του 2019 εξέτασε τις επιδράσεις του oolong εμπλουτισμένου με GABA στην καρδιακή υγεία και τα επίπεδα στρες. Η παρακολούθηση των συμμετεχόντων έγινε μέσω ηλεκτροκαρδιογραφήματος, ενώ τα επίπεδα αντίληψης του στρες αξιολογήθηκαν με τη χρήση τεστ αριθμητικών υπολογισμών.
Μετά την κατανάλωση φρεσκοπαρασκευασμένου oolong — μισού με προσθήκη GABA και μισού χωρίς — τα επίπεδα στρες ήταν σημαντικά χαμηλότερα στην ομάδα που κατανάλωσε το εμπλουτισμένο με GABA τσάι. Παράλληλα, παρατηρήθηκε αυξημένη μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού — ένας σημαντικός δείκτης καρδιοαναπνευστικής υγείας, σχετικός με τη διαχείριση του στρες.
Τι να προσέξετε
Αυτή η έρευνα μπορεί να σας δώσει την εντύπωση ότι το oolong είναι ωφέλιμο παντού και πάντα. Όμως υπάρχουν επιφυλάξεις.
Μην το πίνετε με άδειο στομάχι — μπορεί να προκαλέσει ζαλάδα και ναυτία, μια κατάσταση γνωστή ως «μέθη από τσάι».
Επίσης, αποφύγετε την κατανάλωση oolong τρεις με τέσσερις ώρες πριν τον ύπνο. Παρά τα ηρεμιστικά του αποτελέσματα, η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο σας.
Για να είναι η εμπειρία πιο απολαυστική, πιείτε το όσο είναι ακόμη ζεστό.
Είναι εύκολο να διαβάσει κανείς για το GABA και τη θεανίνη και να θελήσει να αγοράσει συμπληρώματα. Ωστόσο, η ίδια η διαδικασία της απόλαυσης ενός φρεσκοπαρασκευασμένου τσαγιού — το να κρατάτε στα χέρια σας τη ζεστή κούπα, να εισπνέετε το άρωμά του και να γεύεστε την πρώτη γουλιά — είναι από μόνη της μία χαλαρωτική και θετική εμπειρία.
Των Jennifer Margulisb και Joe Wang
