Το κινεζικό καθεστώς παρουσίασε σχέδια για τη μαζική παραγωγή ανθρωποειδών ρομπότ σε μια προφανή προσπάθεια να απεξαρτηθεί από τις ξένες δυνάμεις, αντικαθιστώντας τους Κινέζους εργάτες με μηχανές.
Το Υπουργείο Βιομηχανίας και Τεχνολογίας Πληροφοριών της Κίνας αποκάλυψε τα σχέδια του σε ένα κατευθυντήριο έγγραφο του Νοεμβρίου. Ωστόσο, οι εκτεταμένες συνέπειες της πολιτικής αυτής δεν έχουν ακόμη φανεί.
Σύμφωνα με το έγγραφο, η στρατηγική αποσκοπεί στο να καταστήσει την Κίνα παγκόσμιο ηγέτη στον τομέα της ρομποτικής, με την οικοδόμηση ενός «συστήματος καινοτομίας ανθρωποειδών ρομπότ» και την ανάπτυξη τεχνητών εγκεφάλων και άκρων μέχρι το 2025.
Χρησιμοποιώντας ένα «σύστημα-ολόκληρου-του-έθνους», αναφέρει το έγγραφο, το καθεστώς μπορεί να αξιοποιήσει «ανατρεπτικές» τεχνολογίες για να «αλλάξει βαθιά την ανθρώπινη παραγωγή και τον τρόπο ζωής και να αναδιαμορφώσει το παγκόσμιο πρότυπο βιομηχανικής ανάπτυξης».
Η κίνηση αυτή έχει επιπτώσεις στην εθνική ασφάλεια και, σύμφωνα με διάφορες αναφορές, θα βοηθήσει την Κίνα να διατηρήσει το οικονομικό πλεονέκτημα, παρόλο που ο πληθυσμός της μειώνεται μετά από δεκαετίες αυστηρών περιορισμών στις γεννήσεις.
Μια έκθεση της δεξαμενής σκέψης Center for Strategic and International Studies διαπίστωσε ότι το καθεστώς ουσιαστικά αντικαθιστά το ανθρώπινο δυναμικό με ρομπότ για να διατηρήσει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις κατασκευαστικές βιομηχανίες εντατικής εργασίας.
Ρομπότ ιδεολογικής προπαγάνδας
Η ρομποτική ώθηση της Κίνας θα προάγει επίσης την κομμουνιστική ιδεολογία του κυβερνώντος κόμματος (ΚΚΚ), λειτουργώντας ως ένα ανεκτίμητο εργαλείο για την προώθηση των καθεστωτικών συμφερόντων.
Τον Απρίλιο, ένα σχέδιο πρότασης της ρυθμιστικής αρχής του καθεστώτος για το διαδίκτυο πρότεινε ότι όλο το περιεχόμενο που παράγεται από την τεχνητή νοημοσύνη (AI) θα πρέπει να υποχρεούται να «αντανακλά τις βασικές σοσιαλιστικές αξίες» που πρεσβεύει το ΚΚΚ.
Το κυβερνητικό καθοδηγητικό έγγραφο για τη ρομποτική προχωράει παραπέρα.
Σύμφωνα με το νέο έγγραφο, όλα τα νέα ρομπότ και οι τεχνητοί εγκέφαλοι τεχνητής νοημοσύνης θα πρέπει να «καθοδηγούνται από τη ‘θεώρηση του Σι Τζινπίνγκ για τον σοσιαλισμό με κινεζικά χαρακτηριστικά για μια νέα εποχή’».
Ο Άνταμ Σάβιτ, διευθυντής της Πρωτοβουλίας για την Πολιτική της Κίνας στη δεξαμενή σκέψης America First Policy Institute, δήλωσε ότι το καθεστώς θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα ρομπότ για να διαδώσει την ιδεολογία του στην παγκόσμια αγορά.
«Είναι βέβαιο ότι θα προσπαθήσουν», είπε ο κος Σάβιτ στους Epoch Times. «Το ΚΚΚ εκμεταλλεύεται κάθε ευκαιρία και μέσον – ιδίως τις νέες, πρωτοποριακές τεχνολογίες – για να προωθήσει την ιδεολογία του και να επεκτείνει την επιρροή του.»
Για να αντισταθμίσουν τον κίνδυνο και να παρεμποδίσουν τα σχέδια του ανταγωνιστή τους, οι ΗΠΑ οφείλουν να περιορίσουν την πρόσβαση της Κίνας στις αμερικανικές έρευνες και τεχνολογίες.
«Είναι ζωτικής σημασίας να μειωθούν οι αμερικανικές επενδύσεις στην Κίνα, ιδίως σε τομείς προηγμένης τεχνολογίας όπως η τεχνητή νοημοσύνη, οι εξελιγμένοι ημιαγωγοί και οι κβαντικοί υπολογιστές», επεσήμανε ο κος Σάβιτ, προσθέτοντας ότι αναμένεται, το 2024, να τεθεί σε ισχύ σχετική κυβερνητική διάταξη. Είναι μια καλή αρχή, παρόλο που έχει επικριθεί για ασάφειες και πιθανά αναποτελεσματικούς μηχανισμούς επιβολής.
Το ιδεολογικό υπόβαθρο των κινεζικών σχεδίων στον τομέα της ρομποτικής υπογραμμίζει δύο ακόμη στρατηγικές του Πεκίνου: τη συγχώνευση του στρατιωτικού με το πολιτικό στοιχείο και την επιβεβλημένη διάδοση της τεχνολογίας.
Η στρατιωτική και πολιτική συγχώνευση, μέσω της οποίας το Πεκίνο επιδιώκει να διασφαλίσει ότι όλες οι πολιτικές τεχνολογίες έχουν για το κόμμα και στρατιωτική χρησιμότητα, επιβεβαιώνεται στην έκκληση του καθοδηγητικού εγγράφου να «υποστηριχθούν οι [ρομποτικές] επιχειρήσεις, για να ενώσουν τις δυνάμεις τους με πανεπιστήμια και ιδρύματα», διασφαλίζοντας ότι το καθεστώς μπορεί να αξιοποιήσει την τεχνολογία και κάθε σχετική έρευνα.
Ομοίως, η πρωτοβουλία θα αυξήσει πιθανότατα τον κίνδυνο που ενέχει για τις αμερικανικές εταιρείες και την πνευματική τους ιδιοκτησία, καθώς το καθεστώς αναζητά τρόπους για να «ενθαρρύνει ξένες εταιρείες και ιδρύματα να δημιουργήσουν κέντρα Έρευνας και Ανάπτυξης (R&D centers) στη χώρα», όπου το ΚΚΚ θα έχει πρόσβαση στα σχετικά δεδομένα.
Η πρόσβαση του ΚΚΚ στα δεδομένα των ξένων εταιρειών αποτελεί βασικό ζήτημα παγκόσμιας ασφάλειας, καθώς οι κινεζικοί νόμοι κατηγοριοποιούν τα δεδομένα ως εθνικό πόρο, επιτρέποντας έτσι στο καθεστώς να κατάσχει κάθε πληροφορία που είναι αποθηκευμένη σε διακομιστές στη χώρα.
Η ώθηση για τη μαζική υιοθέτηση ανθρωποειδών ρομπότ θα απαιτήσει ανυπολόγιστες ποσότητες δεδομένων, καθώς το κατευθυντήριο έγγραφο περιγράφει ότι το έργο θα επιδιώξει τη δημιουργία μιας μεγάλης βάσης δεδομένων εκπαίδευσης γλωσσικών μοντέλων για την εκπαίδευση των εγκεφάλων τεχνητής νοημοσύνης των ρομπότ του και την καινοτομία στην «αυτόματη» επισημείωση των νέων δεδομένων σε χρήσιμες πληροφορίες.
Εκτός από τα δεδομένα, το καθεστώς επιδιώκει επίσης να αναπτύξει τους δικούς του ημιαγωγούς υψηλών προδιαγραφών για να διευκολύνει τον «έλεγχο της κίνησης και τη λειτουργία λήψης αποφάσεων» στα ρομπότ, καθώς και την «ολοκλήρωση των μηχανισμών ανίχνευσης, λήψης αποφάσεων και ελέγχου».
Με αυτό το σκεπτικό, το καθεστώς ελπίζει να αναπτύξει τα νέα, «κομμουνιστικά» ανθρωποειδή ρομπότ του έτσι ώστε να δραστηριοποιούνται σε ευαίσθητους χώρους, όπου μπορεί να υπάρχουν επιφυλάξεις για τη χρήση ανθρώπινων χειριστών.
Σύμφωνα με το κατευθυντήριο έγγραφο, μεταξύ αυτών των χώρων περιλαμβάνονται υδροηλεκτρικοί σταθμοί, αιολικά πάρκα και άλλα σημαντικά συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και άλλες «στρατηγικές τοποθεσίες» όπου τα «εξαιρετικά αξιόπιστα» ρομπότ θα προτιμηθούν από τα λιγότερο αναλώσιμα ανθρώπινα ομόλογά τους.
Κατακτώντας την παγκόσμια αγορά
Η ρομποτική αναγέννηση του ΚΚΚ έχει ήδη ξεκινήσει για τα καλά.
Το 2022, η Κίνα εγκατέστησε 290.000 μη ανθρωποειδή βιομηχανικά ρομπότ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκατέστησαν 39.000.
Η Κίνα έχει πλέον ξεπεράσει τις Ηνωμένες Πολιτείες σε πυκνότητα ρομπότ, δηλαδή έχει εγκαταστήσει περισσότερα ρομπότ σε σχέση με τους εργαζόμενους, και το κομμουνιστικό έθνος διαθέτει πλέον το μεγαλύτερο λειτουργικό απόθεμα ρομπότ στον κόσμο.
Τέτοιες μετρήσεις αποτελούν κλειδί για την κατανόηση της ικανότητας του καθεστώτος να χρησιμοποιήσει την αυτοματοποίηση για να αποκτήσει οικονομικό πλεονέκτημα τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με έκθεση της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ρομποτικής (International Federation of Robotics / IFR).
«Η πυκνότητα των ρομπότ είναι ένας βασικός δείκτης της υιοθέτησης της αυτοματοποίησης στη κατασκευαστική βιομηχανία σε όλο τον κόσμο», δήλωσε η πρόεδρος της IFR, Μαρίνα Μπιλ.
«Η ταχεία ανάπτυξη της Κίνας δείχνει τη δύναμη των μέχρι τώρα επενδύσεών της, αλλά έχει ακόμη πολλές δυνατότητες αυτοματοποίησης.»
Δουλεύοντας προς αυτή την κατεύθυνση, το Πεκίνο φαίνεται να έχει την πρόθεση να κατακτήσει την αγορά ρομποτικής στο εξωτερικό, χρησιμοποιώντας ξένη τεχνολογία και κρατικά ερευνητικά ιδρύματα για να συγκεντρώσει την εξουσία πάνω στην κατασκευαστική διαδικασία πριν στείλει τα ρομπότ του σε όλο τον κόσμο.
Το ΚΚΚ επιδιώκει να κερδίσει ένα μακροπρόθεσμο πλεονέκτημα δημιουργώντας και ελέγχοντας τις αλυσίδες εφοδιασμού που απαιτούνται για τη δημιουργία προηγμένης ρομποτικής, σύμφωνα με έκθεση της δεξαμενής σκέψης του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (International Institute for Strategic Studies / IISS).
«Το Πεκίνο στοχεύει τόσο στην επίτευξη υψηλού βαθμού αυτάρκειας όσο και στην κατάκτηση σημαντικού μεριδίου της παγκόσμιας αγοράς για ένα ευρύ φάσμα προηγμένων προϊόντων και εξαρτημάτων», αναφέρεται στην έκθεση.
Αυτό θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα το καθεστώς να αποκτήσει σημαντικά οικονομικά και στρατιωτικά πλεονεκτήματα στο μέλλον, λόγω των αλυσιδωτών επιπτώσεων τού να είναι το πρώτο που θα παράγει μαζικά ανθρωποειδή ρομπότ. Ελέγχοντας την αρχική τεχνολογία, το καθεστώς μπορεί να υπαγορεύσει τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθεί αυτή η τεχνολογία.
«Εάν μπορέσει να αποκτήσει πλεονέκτημα σε αυτό που έχει περιγραφεί ως η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση στην παραγωγή, μειώνοντας παράλληλα την εξάρτησή της από τις εισαγωγές υψηλής τεχνολογίας, η Κίνα μπορεί να είναι σε θέση να ενισχύσει τις δικές της προοπτικές για μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, μειώνοντας παράλληλα εκείνες των ανταγωνιστών της», αναφέρεται στην έκθεση.
«Καθώς τα μελλοντικά προϊόντα και στρατιωτικά συστήματα θα βασίζονται σε αυτά, οι ανακαλύψεις σε τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσαν επίσης να αποφέρουν διαρκή πλεονεκτήματα.»
Ο Άρθουρ Χέρμαν, ανώτερος συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης Hudson Institute, δήλωσε ότι αυτό που είναι «αληθινά τρομακτικό” σχετικά με το καθοδηγητικό έγγραφο του καθεστώτος είναι ότι θα μπορούσε να αυξήσει την επιρροή του ΚΚΚ στη θέσπιση διεθνών προτύπων και κανόνων σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη και τη ρομποτική.
«Μπορείτε να μαντέψετε τι σημαίνει αυτό: Η βιομηχανία ρομποτικής της Κίνας γίνεται το παγκόσμιο πρότυπο, παραμερίζοντας κάθε ανταγωνισμό, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού του ηθικού προτύπου», δήλωσε ο κος Χέρμαν στους Epoch Times.
«[Δεν είναι] καλό σημάδι αν θέλουμε να έχουμε λογικά και υπεύθυνα πρότυπα για τη μελλοντική ανάπτυξη αυτής της δυνητικά ανατρεπτικής τεχνολογίας [με την οποία] να μπορούμε να συνυπάρξουμε.»
Ο κος Χέρμαν εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες βλέπουν τον πολλαπλασιασμό των δικών τους ρομποτικών εταιρειών. Παρόλα αυτά, ανησυχεί για την έλλειψη μιας συνεκτικής στρατηγικής της χώρας για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.
«Η διαφορά είναι ότι, σαφώς, η Κίνα βλέπει αυτή την ώθηση των ρομπότ ως μέρος της εκστρατείας της – ύψους 110 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που ανακοίνωσε το 2017- για να γίνει το κορυφαίο έθνος τεχνητής νοημοσύνης στον κόσμο μέχρι το 2030», δήλωσε ο κος Χέρμαν.
«Εμείς δεν έχουμε εθνική στρατηγική για την τεχνητή νοημοσύνη, πόσο μάλλον στρατηγική που να αφορά τη διασύνδεση της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης.»
Εάν το ΚΚΚ μπορεί όντως να υπαγορεύσει την κατεύθυνση των «επόμενων γενεών» της ρομποτικής τεχνολογίας, αναφέρει η έκθεση του IISS, αυτό θα μπορούσε να αποφέρει «πιο άμεσα στρατιωτικά οφέλη», που θα πολλαπλασιαστούν με την πάροδο του χρόνου, επιτρέποντας στην κυριαρχία της ρομποτικής να εξελιχθεί σε κυριαρχία στην τεχνητή νοημοσύνη και την κβαντική πληροφορική.
Όλες αυτές οι τεχνολογίες είναι επίσης κρίσιμες για τη σύγχρονη στρατιωτική ανάπτυξη.
«Το γεγονός ότι πολλές από αυτές [τις τεχνολογίες], περιλαμβανομένων των ημιαγωγών, της τεχνητής νοημοσύνης, των ρομπότ και των νέων υλικών, έχουν τόσο στρατιωτικές όσο και εμπορικές εφαρμογές, τροφοδοτεί τις ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις στην ασφάλεια, καθώς και στη μελλοντική ευημερία των προηγμένων βιομηχανικών χωρών», αναφέρεται στην έκθεση.
Στρατιώτες του μέλλοντος;
Αυτό δεν είναι το πρώτο εγχείρημα του καθεστώτος στη ρομποτική, την τεχνητή νοημοσύνη ή τη στρατιωτική εφαρμογή. Εδώ και δύο δεκαετίες, το ΚΚΚ κάνει συνεχείς προσπάθειες για την υλοποίηση της «ευφυϊοποίησης» – της ανάπτυξης δηλαδή ευφυών οπλικών συστημάτων.
Το Πεκίνο επενδύει σε αυτόνομα θανατηφόρα συστήματα σε μεγάλο βαθμό. Η ώθησή του προς τη μαζική υιοθέτηση ανθρωποειδών ρομπότ θα ενισχύσει πιθανώς αυτή την προσπάθεια. Η προσπάθεια αυτή έχει οδηγήσει ορισμένους να αναρωτηθούν αν το καθεστώς θα χρησιμοποιεί ρομπότ αντί για στρατιώτες.
Ο Ζενγκ Γι, υψηλόβαθμο στέλεχος της κινεζικής κρατικής στρατιωτικής εταιρείας Norinco Group, δήλωσε στο παρελθόν ότι η Κίνα θα υιοθετήσει θανατηφόρα αυτόνομα όπλα μέχρι το 2025, την ίδια χρονιά που η νέα πρωτοβουλία του καθεστώτος για μαζικά ρομπότ θα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Ομοίως, ο κος Ζενγκ πρότεινε ότι η ευφυΐα θα είναι η θεμελιώδης κατευθυντήρια αρχή του μελλοντικού πολέμου και ότι «η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αλλάξει εντελώς την τρέχουσα δομή διοίκησης, στην οποία κυριαρχούν οι άνθρωποι» σε μια δομή που θα κυριαρχείται από ένα «σύμπλεγμα τεχνητής νοημοσύνης», που θα λειτουργεί «ακριβώς όπως ο εγκέφαλος του ανθρώπινου σώματος».
Για τον σκοπό αυτό, το ΚΚΚ επενδύει επίσης στην ανάπτυξη δυνατοτήτων τεχνητής νοημοσύνης που σχετίζονται με τη στρατιωτική λήψη αποφάσεων, τη διοίκηση και τον έλεγχο.
Βασισμένες σε αυτό το όραμα είναι κινεζικές εταιρείες όπως η 4Paradigm, η οποία ανέλαβε με σύμβαση από τη στρατιωτική πτέρυγα του ΚΚΚ να αναπτύξει μοντέλα λήψης αποφάσεων τεχνητής νοημοσύνης και λογισμικό συνεργασίας ανθρώπου-μηχανής για χρήση σε επίπεδο λόχου και τάγματος.
Ο Μπρεντ Σάντλερ, ανώτερος ερευνητής στη δεξαμενή σκέψης The Heritage Foundation, δήλωσε ότι η Κίνα πιθανότατα θα «αισθανόταν άνετα» με την ενσωμάτωση ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη στον μηχανισμό λήψης στρατιωτικών αποφάσεων, δεδομένης της δυσπιστίας του καθεστώτος απέναντι στον ίδιο του τον λαό.
«Βλέπω τα ρομπότ να ενεργούν σε ρόλο υποστήριξης στον πόλεμο, [ως] πλατφόρμες αισθητήρων, καθώς και ως πλατφόρμες όπλων για επιθέσεις», δήλωσε στους Epoch Times.
«Όλα αυτά συμβαίνουν ήδη σήμερα, αλλά στο μέλλον θα είναι πιο αυτόνομα και ίσως η απόφαση για τη χρήση θανατηφόρας βίας να ανατίθεται [σε ρομπότ].»
Η προοπτική να χορηγήσει το καθεστώς σε μια τέτοια τεχνολογία εξουσιοδότηση για τη χρήση θανατηφόρας βίας, πρόσθεσε, είναι μια «πραγματική πιθανότητα».
«Αυτό διαφέρει από τις δυτικές αντιλήψεις για το δίκαιο [της] ένοπλης σύγκρουσης, την ηθική κλπ… Προβλέπω να εκχωρούνται αρκετές [αρμοδιότητες] σε ρομποτικά συστήματα, θεωρούμενα από το ΚΚΚ πιο αξιόπιστα [ή] πιο ελεγχόμενα από τους ανθρώπους», είπε.
Ο κος Χέρμαν δήλωσε ότι το ιστορικό βιαιότητας του καθεστώτος υποδηλώνει ότι μπορεί να είναι πιο πρόθυμο να προσαρμόσει τα ρομπότ του σε θανατηφόρες αποστολές από ό,τι άλλα έθνη.
«Δεν υποθέτω ότι ένα έθνος που είχε μια πολιτική αναγκαστικών αμβλώσεων θα δυσκολευτεί με τα ανθρωποειδή ρομπότ της αστυνομίας, που μερικές φορές πυροβολούν πρώτα και μετά αφήνουν τους ανθρώπους να κάνουν τις ερωτήσεις», δήλωσε ο κος Χέρμαν.
«Θα είναι πρόθυμοι να διευρύνουν τα ηθικά όρια του τι συνιστά ανθρώπινο έλεγχο σε αποφάσεις που αφορούν τη φονικότητα με τρόπους που θα είναι τρομακτικοί.»
Ωστόσο, αυτό το μέλλον μπορεί να είναι πολύ μακρινό και ο κος Χέρμαν πιστεύει ότι το επόμενο βήμα στη στρατιωτική τεχνητή νοημοσύνη θα είναι «μια υβριδική ομάδα ρομπότ και ανθρώπινων χειριστών».
Έχοντας αυτό κατά νου, μια έκθεση της δεξαμενής σκέψης Institute for the Study of War διαπίστωσε ότι η ακραία δυσπιστία του ηγέτη του ΚΚΚ Σι Τζινπίνγκ προς τη στρατιωτική του ηγεσία θα μπορούσε να οδηγήσει στην ταχεία υιοθέτηση ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη, καθώς επιδιώκει να μειώσει τον ρόλο της ανθρωπότητας στη λήψη στρατηγικών αποφάσεων του καθεστώτος.
«Το κατά πόσο ένα αυταρχικό κράτος όπως [η Κίνα] είναι πρόθυμο να αναθέσει τη στρατιωτική λήψη αποφάσεων σε συστήματα με δυνατότητα τεχνητής νοημοσύνης είναι άγνωστο», αναφέρει η έκθεση.
«Η έλλειψη εμπιστοσύνης του Σι Τζινπίνγκ και άλλων Κινέζων ηγετών στην αφοσίωση του [στρατού] μπορεί να τους οδηγήσει στην επιτάχυνση της υιοθέτησης της τεχνητής νοημοσύνης και των αυτόνομων συστημάτων, για να αφαιρέσουν από τους στρατιωτικούς περισσότερες εξουσίες στον τομέα της λήψης αποφάσεων.»
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
