Δάνειο ύψους 787,7 εκατ. ευρώ θα λάβει η Ελλάδα από το νέο ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό εργαλείο SAFE (Security Action for Europe), στο πλαίσιο της προκατανομής που ανακοίνωσε χθες η Κομισιόν. Το ποσό αυτό αποτελεί το ανώτατο όριο δανεισμού για τη χώρα, με στόχο την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων και της αμυντικής βιομηχανίας.
Το SAFE, συνολικού ύψους 150 δισ. ευρώ, είναι το νέο κοινό δανειστικό εργαλείο της ΕΕ για την άμυνα, με δεκαετή περίοδο χάριτος και χαμηλό επιτόκιο. Οι πρώτες εκταμιεύσεις τοποθετούνται στις αρχές του 2026, αφού προηγηθεί η κατάθεση και έγκριση των εθνικών σχεδίων.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, 19 κράτη-μέλη συμμετείχαν στη διαδικασία. Η Πολωνία απορροφά το μεγαλύτερο μερίδιο με 43,7 δισ. ευρώ, ενώ ακολουθούν η Ρουμανία με 16,7 δισ., η Γαλλία και η Ουγγαρία με 16,2 δισ., και η Ιταλία με 14,9 δισ. ευρώ.
Για την Ελλάδα, η δανειακή γραμμή δημιουργεί σημαντικό δημοσιονομικό χώρο για στοχευμένες προμήθειες και συμπαραγωγές. Η κυβέρνηση είχε προαναγγείλει το καλοκαίρι ότι θα ζητούσε «τουλάχιστον 1,2 δισ. ευρώ», ωστόσο το ποσό που τελικά καθορίστηκε από την Επιτροπή ανέρχεται στα 787,7 εκατ. ευρώ. Το τελικό ύψος εκταμίευσης θα εξαρτηθεί από την αξιολόγηση των σχεδίων που θα κατατεθούν έως 30 Νοεμβρίου 2025.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, οι εκτελεστικές αποφάσεις του Συμβουλίου αναμένονται έως τον Ιανουάριο του 2026, ενώ οι διαπραγματεύσεις για τις δανειακές συμβάσεις θα γίνουν έως τον Φεβρουάριο του 2026, ανοίγοντας τον δρόμο για την έναρξη της προχρηματοδότησης.
Το SAFE μπορεί να χρηματοδοτήσει δύο κατηγορίες έργων:
– Πυρομαχικά, βλήματα, UAV μικρού μεγέθους, κυβερνοάμυνα και χερσαίες δυνατότητες
– Αντιαεροπορικά/αντιπυραυλικά, ναυτικά προγράμματα, UAV μεσαίου και μεγάλου μεγέθους, καθώς και στρατηγικές δυνατότητες όπως airlift και C4ISTAR
Στο σχεδιασμό προβλέπεται όριο 35% για μη ενωσιακά κόστη, με στόχο την ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής βάσης.
Η ένταξη της Ελλάδας στο SAFE θεωρείται κρίσιμο βήμα για την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων και ταυτόχρονα μια ευκαιρία να τονωθεί η εγχώρια αμυντική βιομηχανία, υπό την προϋπόθεση ότι τα έργα θα συνδεθούν με ευρωπαϊκά σχήματα συμπαραγωγής και θα πληρούν τα κριτήρια καταγωγής.
