Εμφανισιακά, ο κράταιγος είναι ένα συνηθισμένο, ελαφρώς ατημέλητο φυτό φράχτη, που δεν τραβά ιδιαίτερα τα βλέμματα.
Οι ιδιότητές του όμως τον καθιστούν πολύτιμο για την υγεία μας, ιδίως για την υγεία της καρδιάς. Όχι μόνο ενισχύει τη λειτουργία της, αλλά επιπλέον καταπραΰνει το νευρικό μας σύστημα, υποβοηθώντας και το πεπτικό.
Μύθοι, θρύλοι και παραδόσεις
Οι άνθρωποι γνώριζαν και αξιοποιούσαν τον κράταιγο (Crataegus monogyna) ήδη από τα αρχαία χρόνια, περιλαμβάνοντάς τον σε τελετές και αποδίδοντάς του συμβολισμούς και υπερφυσικές ιδιότητες.
Κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, το φυτό συνδεόταν με τον έρωτα, τον γάμο και την πίστη. Εμφανιζόταν σε γαμήλιες γιρλάντες, φυλαχτά γονιμότητας ως σύμβολο ελπίδας και μίας νέας αρχής.
Στην Ιρλανδία συνδέθηκε με τη γιορτή της Πρωτομαγιάς (Μπελτέιν) αφού ανθίζει εκείνη την εποχή περίπου, κατά την οποία έφτιαχναν γαϊτανάκια από τα κλαδιά του – εξ ου και το προσωνύμιό του Μάης ή Mayflower.
Τα κλαδιά του αγριοκράταιγου προστάτευαν το σπίτι από τις μάγισσες, αν τα άφηναν έξω από αυτό. Αν όμως τα έβαζαν μέσα, αυτό σήμαινε κακοτυχία ή καταστροφή από νεράιδες.
Σε κάθε περίπτωση, οι άνθρωποι συνήθιζαν να λένε ότι μυρίζει σαν τη Μεγάλη Πανούκλα, αφού περιέχει τριμεθυλαμίνη, την ίδια ένωση που απελευθερώνεται κατά την αποσύνθεση των ιστών.
Στην εποχή μας, έχει επιβεβαιωθεί η καλή σχέση του με την καρδιά, τόσο ως καρδιαγγειακό τονωτικό όσο και ως συναισθηματικός σύμμαχος: αν αισθάνεστε εξαντλημένοι μετά από έναν χωρισμό ή μια περίοδο θλίψης, ο κράταιγος είναι αυτό που χρειάζεστε, σύμφωνα με βοτανολόγους όπως οι Ήσλεϋ και Χορν (2016).
Ένα φυτό που «αγκαλιάζει την καρδιά σας»
Η κινεζική ιατρική, οι θεραπείες των ιθαγενών Αμερικανών και οι Ευρωπαίοι βοτανολόγοι έχουν όλοι επαινέσει τον κράταιγο για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες.
Η υψηλή του περιεκτικότητα του σε φλαβονοειδή και αντιοξειδωτικά (Τίλγκνερ, 2009) καθιστά τη δράση του καρδιοτονωτική και θεραπευτική.
Σύμφωνα με μια αρκετά σοβαρή και εντυπωσιακή μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Evidence-Based Complementary & Alternative Medicine, το εκχύλισμα κράταιγου, ιδιαίτερα σε δόσεις 160-1200 mg την ημέρα για 8-16 εβδομάδες, έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει τα συμπτώματα της ήπιας καρδιακής ανεπάρκειας.
Λειτουργεί διαστέλλοντας τις στεφανιαίες αρτηρίες, ενισχύοντας τη ροή του αίματος και βελτιώνοντας τη χρήση του οξυγόνου, αυξάνοντας το μονοξείδιο του αζώτου και την προστακυκλίνη, ένωση που χαλαρώνει τα αιμοφόρα αγγεία.
Επιπλέον, οι καρποί του είναι πλούσιοι σε βιταμίνη C. Χρησιμοποιήστε τους μαζί με τα άνθη και τα φύλλα σε τσάι και θα έχετε ένα ρόφημα που θα καταπραΰνει τις αρτηρίες σας, χαϊδεύοντας απαλά το νευρικό σας σύστημα.
Οι βιοδραστικές ενώσεις του κράταιγου, όπως οι προανθοκυανιδίνες και τα φλαβονοειδή, υποστηρίζουν τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και μειώνουν το οξειδωτικό στρες.
Οι Γερμανοί έχουν τον δικό τους εγκεκριμένο κράταιγο για την καρδιακή ανεπάρκεια στα στάδια Ι και ΙΙ.
Τέλος, διευκολύνει την πέψη: η κατανάλωση ροφήματος κράταιγου μετά από το γεύμα καταπολεμά τα φουσκώματα και τη δυσπεψία.
Τα παραπάνω υποστηρίζονται από ευρήματα και δεδομένα που έχουν προκύψει από σύγχρονες μελέτες.
Προσοχή χρειάζεται να δείξουν όσοι παίρνουν φάρμακα για την καρδιά ή έχουν συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, καθώς ο κράταιγος μπορεί να αλληλεπιδράσει με τη φαρμακευτική αγωγή, και συνιστάται να συμβουλεύονται πάντα τον γιατρό ή τον καρδιολόγο τους.
Της Nicole James
