Συνέντευξη της Χριστίνας Μελέτη στην Αλία Ζάε
«Καλέ μου φίλε, αν εσύ ξαναγυρίσεις εκεί που ανήκεις και γίνεις ευτυχισμένο, τότε κι εγώ θα είμαι δυο φορές ευτυχισμένος που σε βοήθησα!» του αποκρίθηκε ο γερο-ψαράς και του χαμογέλασε τρυφερά.
Το γνώριζε ο κυρ-Γιώργης καλύτερα από τον καθένα, πως την ευτυχία δεν τη βρίσκει κανείς στα πλούτη και τα μεγαλεία, μα στη ζεστή και ανοιχτή καρδιά!
«Ο αστερίας και το αστέρι» της Χριστίνας Μελέτη
Το φθινόπωρο παραδίδει τη σκυτάλη στον χειμώνα, μας αφήνει όμως κάστανα για να ψήνουμε, λωτούς για να γλυκαινόμαστε και ρόδια για να σπάμε. Ρόδια με άπειρα μικρά πολύτιμα σποράκια ροζ και κόκκινα, που πετάγονται παντού, γλυκαίνουν κι ομορφαίνουν τη σαλάτα μας, κάνουν κρατς-κρατς όταν τα μασάμε.
Κι έχουμε και τις μέρες πιο μικρές, για να ευχαριστιόμαστε το σπίτι μας και την παρέα των αγαπημένων μας. Να ακούμε ή να παίζουμε μουσική, να δημιουργούμε, να διαβάζουμε. Να καθόμαστε κοντά κοντά τα βράδια, σε ζεστές αγκαλιές, και να μοιραζόμαστε παλιές ή νέες ιστορίες.
Σαν αυτές ίσως της Χριστίνας Μελέτη, που εμπνεύστηκε από τα παιδιά και για τα παιδιά, για να τους δώσει χαρά και για να τους μεταφέρει σημαντικά μηνύματα. Γιατί, όπως λέει και η ίδια, «τα παραμύθια είναι για τα παιδιά ό,τι και οι σπόροι για τη γη».
Και από τη μεγάλη της αγάπη για τα παιδιά, έγραψε έξι σύντομες ιστορίες και έξι παραμυθοποιήματα, που έγιναν ένα όμορφο βιβλίο. Μια από αυτές, «Ο αστερίας και το αστέρι», είχε λάβει παλιότερα το βραβείο Παραμυθιού από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών.
Την παρακάλεσα να μοιραστεί μαζί μας μερικές σκέψεις και πληροφορίες για το βιβλίο της και για τον εαυτό της, κάτι που έκανε πολύ ευχαρίστως.
Αλία Ζάε: Χριστίνα, καλημέρα. Θα ήθελες να μας πεις αρχικά λίγα λόγια για εσένα;
Χριστίνα Μελέτη: Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα, τα τελευταία χρόνια όμως κατοικώ κι εργάζομαι στην Κορινθία, τόπο καταγωγής της μητέρας μου! Έχω δυο υπέροχους γιους κι ελπίζω πάντα να ονειρεύονται και να έχουν μία ζωή χαρούμενη! Πραγματικά δεν έχω σπουδαία πράγματα να πω για εμένα! Αγαπώ πολύ τα παιδιά κι αυτός ήταν ο λόγος που έγινα νηπιαγωγός! Επίσης απ’ όταν ήμουν μικρή μου άρεσε την ημέρα να παρατηρώ τα πουλιά να πετούν και τα βράδια να χαζεύω τα φώτα στους δρόμους και τον ορίζοντα! Νομίζω αυτά είναι που με χαρακτηρίζουν ακόμη! Ονειροπόλα -μια ζωή- με αγάπη για τα παιδιά και το φως… Μου αρέσουν τα ταξίδια γι’ αυτό αγαπώ και τα βιβλία. Ταξιδεύω με τη φαντασία μου…
Α.Ζ.: Ο τίτλος του βιβλίου σου είναι πολύ ιδιαίτερος. Από την αρχή μου έκανε εντύπωση και με προδιέθεσε ευνοϊκά για τη συνέχεια, που δεν με απογοήτευσε καθόλου! Συνδέει δυο πράγματα που νομίζω ότι για τον περισσότερο κόσμο είναι θετικά, αφήνοντας μεγάλα περιθώρια στη φαντασία.
Από τη μια το ρόδι, το οποίο κατέχει σημαντικό ρόλο στην ελληνική παράδοση ήδη από τα αρχαία χρόνια. Στις ‘χρυσόκαρπες ροϊές’ αναφέρονταν ο Όμηρος, ο Παυσανίας και άλλοι αρχαίοι συγγραφείς, ενώ οι καρποί τους συμμετείχαν σε πάρα πολλούς μύθους με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Συμβόλιζαν τη γονιμότητα, την αφθονία και την αιωνιότητα και συνδέονταν με τις θεές Ήρα και Αφροδίτη, προστάτιδες του ευτυχισμένου γάμου και του έρωτα. Οι συμβολισμοί παραμένουν ζωντανοί μέχρι και τις μέρες μας μέσω και της χριστιανικής και της λαϊκής μας παράδοσης, γι’ αυτό και στην αρχή κάθε καινούριας χρονιάς σπάμε ένα ρόδι στο κατώφλι μας ή δωρίζουμε διακοσμητικά ρόδια στους δικούς μας – για να ευχηθούμε ευημερία, χαρά και ευλογία.
Από την άλλη τα ‘λόγια’, ο Λόγος δηλαδή, που είναι μια δημιουργική πράξη, μια δύναμη ακόμα πιο αρχαία από τα ρόδια. Μπορεί να μεταφέρει ιδέες, να κάνει το Καλό και να οδηγεί σωστά τους ανθρώπους.
Τα «Λόγια Ρόδια» λοιπόν με κάνουν να σκέπτομαι και να συνδέω όλα αυτά τα καλά πράγματα. Τη δημιουργία, την παράδοση και τις ευλογίες. Εσύ όμως πώς τα συνέδεσες, τι σημαίνει για σένα ο τίτλος του βιβλίου;
Χ.Μ.: Θεωρώ ότι τα παραμύθια είναι για τα παιδιά ό,τι και οι σπόροι για τη γη… Φυτρώνουν, μεγαλώνουν και κάποια στιγμή φέρνουν καρπούς… Έτσι, διάλεξα να παρομοιάσω στην ουσία τα… λόγια με τα ρόδια γιατί μέσα τους κλείνουν πολλά μικρά γλυκά σποράκια.
Α.Ζ.: Και τα παραμύθια σου κλείνουν μέσα τους μια γλύκα. Και λένε σημαντικά πράγματα με διακριτικό τρόπο, όπως πρέπει να κάνουν τα παραμύθια.
Χ.Μ.: Νομίζω ότι κάθε φορά που γράφω έχω στο μυαλό μου τα παιδιά… Πώς θα ήθελαν ένα παραμύθι; Τι θα τους άρεσε να διαβάσουν; Ακόμη και πώς θα ήθελαν κάποιος να τους μιλήσει για ένα συγκεκριμένο θέμα, όπως η διαφορετικότητα για παράδειγμα. Και στην τελική προσπαθώ να φανταστώ αν ήμουν κι εγώ παιδί, τι θα μου άρεσε και τι θα προσλάμβανα από κάθε παραμύθι. Αν και δεν υπήρξα παιδί που του διάβαζαν πολλά παραμύθια, έχω επηρεαστεί από τους Μύθους του Αισώπου, μου άρεσαν πολύ και πάντα προσπαθώ να μεταφέρω ένα μήνυμα πίσω από τις λέξεις. Είμαι παιδαγωγός και η ψυχοσυναισθηματική διάπλαση αποτελεί μέρος της αγωγής που προσπαθώ καθημερινά να δώσω στα παιδιά. Από εκεί και πέρα χαίρομαι ιδιαίτερα αν όντως καταφέρνω με τα παραμύθια μου να τους λέω σημαντικά πράγματα και μάλιστα με διακριτικό τρόπο! Φυσικά να πούμε ότι τα «Λόγια Ρόδια» κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Κομνηνός και ότι η υπέροχη εικονογράφηση είναι δικό σου επίτευγμα! Θα ήθελα να σε ευχαριστήσω για την πολύ όμορφη συνεργασία κι όπως επίσης να ευχαριστήσω και τον εκδότη μου τον Νίκο Παπανικολάου για την ευκαιρία που μου έδωσε!
Α.Ζ.: Κι εγώ σε ευχαριστώ πολύ για την εμπιστοσύνη που μου έδειξες αναθέτοντάς μου την εικονογράφηση. Τη χάρηκα πολύ, αφ’ ενός λόγω της ελευθερίας που μου άφησες αφ’ ετέρου -και κυρίως- λόγω του πνεύματος των παραμυθιών και των ποιημάτων. Μου θύμισαν λίγο τις καλές νεράιδες, που έρχονται στο προσκέφαλο του νεογέννητου, όπως τις περιγράφεις κι εσύ στη «Νεραϊδοφωλιά». Έτσι μου φαίνονται οι ιστορίες σου. Μου άρεσαν επίσης για την απλότητα, το βάθος και το χιούμορ τους, αλλά και για την πρωτοτυπία τους.
Εδώ θα ήθελα να τις αναφέρω ονομαστικά: Είναι «Ο Κόκι που δεν έλεγε το… α!», «Ο Νέστορας και ο διψασμένος δράκος», «Ο Ονειρομάγος», «Η Ηλιάνα και ο ήλιος της», «Ο σκώληκας και η σκωληκίνα» και «Ο αστερίας και το αστέρι».
Ακολουθούν τα παραμυθοποιήματα «Η νεραϊδοφωλιά», «Η μάγισσα Φρουφρού», «Το κατσικοπόδαρο», «Ένα ψαχουλιάρικο σκυλί», «Η κυρά δασκάλα» και η «Τυχερή ατυχία».
Κάθε ιστοριούλα έχει και το δικό της ιδιαίτερο μήνυμα για τα παιδιά. Θα ήθελες, Χριστίνα, να μας πεις πώς και πόσο σε επηρέασε η δουλειά σου και η καθημερινή σου επαφή με τα παιδιά στη δημιουργία των παραμυθιών που περιέχει το βιβλίο;
Χ.Μ.: Έχει να κάνει με αυτό που συζητήσαμε πριν από λίγο! Το γεγονός ότι είμαι παιδαγωγός επηρεάζει κατά πολύ το περιεχόμενο των παραμυθιών που γράφω (κι όχι τον τρόπο!). Οπότε θα έλεγα ότι λίγο πολύ όλο το βιβλίο έχει να κάνει με τη δουλειά μου ως νηπιαγωγός κι όχι μόνο το παραμυθοποίημα που αναφέρει την κυρά δασκάλα που κάποια στιγμή χάνει την υπομονή της από τη φασαρία αλλά φυσικά υπερισχύει η ανοιχτή αγκαλιά της για τα παιδιά! Ένας από τους μεγαλύτερους στόχους μου είναι να μπορέσω να βάλω τους σπόρους για αρχές και αξίες για τη ζωή έστω και ενός παιδιού, χωρίς όμως στείρο διδακτισμό! Με αγάπη και γλυκύτητα!
Α.Ζ.: Η ανοικτή αγκαλιά που αναφέρεις είναι αυτό που πρέπει να χαρακτηρίζει τόσο τους εκπαιδευτικούς όσο και τους γονείς. Είναι αυτό που χρειάζονται τα παιδιά για να μπορέσουν να λάβουν με ευχαρίστηση και να απορροφήσουν τις αρχές και τις αξίες που θα τα καθοδηγήσουν στη ζωή τους καλά. Η υπομονή, το θάρρος, ο σεβασμός, η ευγνωμοσύνη, η ανιδιοτελής προσφορά, η αποδοχή της διαφορετικότητας και ο σεβασμός του άλλου είναι πολύτιμοι σύμμαχοι και συνοδοιπόροι σε αυτό το ταξίδι. Και είναι τόσο σημαντικό οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς να φυτεύουν αυτούς τους σπόρους, ώστε τα παιδιά να μπορέσουν να ανθίσουν σε ανθρώπους που αγαπούν και υπερασπίζονται το Καλό, για τους εαυτούς τους και για τους άλλους εξίσου.
Η τελευταία μου ερώτηση αφορά τα συγγραφικά σου σχέδια. Ετοιμάζεις κάτι καινούριο αυτό τον καιρό;
Χ.Μ.: Έχω ήδη έτοιμα μερικά παραμύθια ακόμη και ετοιμάζω ταυτόχρονα μια συλλογή διηγημάτων, για ενήλικες αυτή τη φορά! Επίσης πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε το βιβλίο «Έγκλειστο Φεγγάρι» από τις εκδόσεις Άπαρσις στο οποίο συμμετέχω. Πρόκειται για συλλογική έκδοση και αφορά τα θεατροπαιδαγωγικά προγράμματα που διενεργήσαμε στις φυλακές Τίρυνθας με τη συμμετοχή των κρατουμένων, στα πλαίσια του Μεταπτυχιακού προγράμματος του Πανεπιστήμιου Πελοποννήσου «Δραματική Τέχνη στην Εκπαίδευση και τη δια βίου μάθηση», από το οποίο κι αποφοίτησα.
Α.Ζ.: Πρόκειται, απ’ ό,τι διάβασα, για μια σειρά 18 βιβλίων – ένα μεγάλο έργο δηλαδή. Εύχομαι να συμβάλλει στη διάδοση των παιδαγωγικών προγραμμάτων στις φυλακές, ώστε η μόρφωση και η παιδεία να βοηθήσουν τους τροφίμους να δουν τη ζωή με άλλα μάτια και να την αντιμετωπίσουν με καλύτερα εφόδια.
Εύχομαι και στις ιστορίες σου να έχουν ένα μακρύ ταξίδι μπροστά τους, να φτάσουν σε πολλά διψασμένα αυτιά, μεγάλων και μικρών, και να καρποφορήσουν όπως το ονειρεύτηκες κι εσύ. Σου εύχομαι, τέλος, να διατηρήσεις και ως νηπιαγωγός και ως συγγραφέας την αγάπη και την ελπίδα σου και να βρίσκεις πάντα τη δύναμη να είσαι για τα παιδιά μια ανοικτή αγκαλιά!
Σε ευχαριστώ για τη συνέντευξη που μου παραχώρησες!
Χ.Μ.: Κι εγώ σ’ ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη και για τα καλά σου λόγια!
* * *
Το βιβλίο της Χριστίνας Μελέτη «Λόγια Ρόδια» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κομνηνός
ΤΙΤΛΟΣ: «Λόγια Ρόδια»
ΕΚΔΟΤΗΣ: Κομνηνός, 2022
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Χριστίνα Μελέτη
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Αλία Ζάε
Σελίδες: 66
Διαστάσεις: 23 x 16 εκ.
Μαλακό εξώφυλλο
Η Αλία Ζάε γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Animation στο Surrey Institute of Art & Design, ενώ από το 1998 εικονογραφεί βιβλία για παιδιά. Είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας «Πέταλα της ειρήνης» στην Ελλάδα, με την οποία παρουσιάζει εθελοντικά το ομώνυμο παγκόσμιο πρόγραμμα σε σχολεία, ιδρύματα, φεστιβάλ κλπ. Τα τελευταία χρόνια μεταφράζει, επιμελείται και γράφει άρθρα για την ελληνική έκδοση της διαδικτυακής εφημερίδας The Epoch Times.
