Η ινομυαλγία είναι μια δύσκολη πάθηση: είναι δύσκολο να διαγνωστεί και ακόμη πιο δύσκολο να θεραπευτεί, ειδικά επειδή δεν παρουσιάζει ορατές βλάβες, αλλά προκαλεί εκτεταμένο, χρόνιο πόνο.
Έτσι, όταν μια κλινική δοκιμή το 2022 εξέτασε το μαγνήσιο ως πιθανή θεραπεία, αντιμετωπίστηκε με επιφύλαξη. Μπορεί κάτι τόσο απλό όπως ένα συμπλήρωμα μετάλλων να έχει ουσιαστική επίδραση; Ορισμένοι γιατροί πιστεύουν πως ναι.
«Τα επίπεδα μαγνησίου είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που εξετάζω όταν κάποιος παρουσιάζει επίμονο πόνο», δήλωσε η Τζόντι Ντυβάλ, φυσιοπαθητικός γιατρός και ιδιοκτήτρια της Revital Health, στην εφημερίδα The Epoch Times.
Αν και το μαγνήσιο δεν είναι πανάκεια, οι νέες έρευνες υποδηλώνουν ότι μπορεί να προσφέρει ήπια υποστήριξη, ιδιαίτερα για το άγχος και τον πόνο. Για όσους αντιμετωπίζουν καθημερινή δυσφορία, ακόμη και μικρά, συνεπή βήματα προς την κατεύθυνση της καλύτερης πρόσληψης μαγνησίου μπορούν να επιφέρουν μια σημαντική ανακούφιση.
Ερευνητικά αποτελέσματα
Η κλινική δοκιμή διαπίστωσε, για πρώτη φορά, ότι το μαγνήσιο προσφέρει ανακούφιση από τα συμπτώματα της ινομυαλγίας, ιδιαίτερα του στρες και του πόνου. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες και έλαβαν οι μεν 100 χιλιοστόγραμμα συμπληρώματος μαγνησίου βραδείας αποδέσμευσης και οι δε εικονικό φάρμακο, μία φορά την ημέρα επί ένα μήνα.
Ο κύριος στόχος της μελέτης ήταν να αξιολογήσει εάν το μαγνήσιο μπορεί να μειώσει τα επίπεδα στρες, καθώς το στρες τείνει να προκαλεί εξάρσεις ινομυαλγίας. Οι ερευνητές παρακολούθησαν επίσης τον πόνο, την ποιότητα του ύπνου, την κόπωση και τη γενική ευεξία.
Στο τέλος του μήνα, τα αποτελέσματα ήταν ανάμεικτα. Τα συνολικά επίπεδα στρες παρουσίασαν πτωτική τάση στην ομάδα που έλαβε μαγνήσιο, αλλά τα αποτελέσματα δεν ήταν σημαντικά. Ωστόσο, μετά από πιο προσεκτική εξέταση, οι ερευνητές παρατήρησαν κάτι ενδιαφέρον: μεταξύ των συμμετεχόντων που ξεκίνησαν τη μελέτη έχοντας ήπιο έως μέτριο στρες, το μαγνήσιο έκανε σαφή διαφορά. Σε αυτή την υποομάδα, οι βαθμολογίες στρες μειώθηκαν σημαντικά, ενώ στην ομάδα που έλαβε εικονικό φάρμακο παρατηρήθηκε ελάχιστη ή και καμία αλλαγή.
Η ένταση του πόνου μειώθηκε επίσης με το συμπλήρωμα μαγνησίου — μια μικρή αλλά σημαντική αλλαγή που υποδηλώνει ότι το μέταλλο αυτό μπορεί να συμβάλει στην ανακούφιση της ινομυαλγίας. Στους συμμετέχοντες με μέτριο στρες, ο βαθμός πόνου μειώθηκε από 5,7 σε 5,1 με κλίμακα το 10, ενώ η ομάδα που έλαβε εικονικό φάρμακο δεν παρουσίασε καμία βελτίωση.
Ο ύπνος, η κόπωση και η συνολική ποιότητα ζωής παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητα και για τις δύο ομάδες. Ωστόσο, για άτομα που έχουν κουραστεί από τις παρενέργειες και τις βραχυπρόθεσμες λύσεις, τα ήπια και χαμηλού κινδύνου οφέλη του μαγνησίου είναι ένας λόγος να ληφθεί υπ’ όψιν σαν λύση.
Ινομυαλγία και πονοκέφαλοι
Η ινομυαλγία και οι πονοκέφαλοι είναι μόνο δύο από τις πολλές παθήσεις για τις οποίες μελετάται ο πιθανός ρόλος του μαγνησίου στην ανακούφιση του πόνου.
Οι ασθενείς με ινομυαλγία συχνά παρουσιάζουν χαμηλότερα επίπεδα μαγνησίου στο αίμα, τα μαλλιά και τη διατροφή τους.
Τα επίπεδα μαγνησίου στο αίμα ελέγχονται συνήθως μέσω μιας εξέτασης μαγνησίου στον ορό, αν και αυτή μετρά μόνο ένα μικρό μέρος του συνολικού μαγνησίου στον οργανισμό, καθώς το μεγαλύτερο μέρος του μαγνησίου αποθηκεύεται στα οστά και τους ιστούς. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ένα φυσιολογικό επίπεδο στον ορό δεν αποκλείει την έλλειψη μαγνησίου στους ιστούς. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ανάλυση των μαλλιών ή οι εξετάσεις ούρων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της κατάστασης του μαγνησίου, αν και αυτές οι μέθοδοι είναι λιγότερο συνηθισμένες.
«Έχω δει εξαιρετικά αποτελέσματα με το μαγνήσιο σε περιπτώσεις ινομυαλγίας, συνδρόμου κόπωσης-πόνου, ημικρανιών, πονοκεφάλων κ.ά.», δήλωσε η Ντυβάλ.
Το μαγνήσιο παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη και την εξέλιξη τόσο των ημικρανιών όσο και των πονοκεφάλων. Ενώ η ακριβής αιτία των ημικρανιών παραμένει ασαφής, το μαγνήσιο είναι γνωστό ότι επηρεάζει ορισμένους μηχανισμούς, όπως την απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών, τη διεγερσιμότητα του εγκεφάλου και την πήξη του αίματος. Τα χαμηλά επίπεδα μαγνησίου συσχετίζονται σταθερά με τις ημικρανίες και ορισμένες μελέτες υποδηλώνουν ότι η συμπλήρωση μπορεί να συμβάλει στη μείωση της συχνότητας ή της σοβαρότητας των κρίσεων.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι το 80% των ασθενών που έλαβαν 1 γραμμάριο μαγνησίου ενδοφλεβίως έπαψαν να πονούν μέσα σε 15 λεπτά.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η συμπλήρωση οδήγησε σε μακροχρόνια βελτίωση σε άτομα με πονοκεφάλους έντασης, που διήρκεσε έως και ένα έτος ή περισσότερο. Σε μια μελέτη περίπτωσης-ελέγχου με 40 ασθενείς, η έγχυση μαγνησίου εξάλειψε πλήρως τον πόνο σε 32 συμμετέχοντες μέσα σε 15 λεπτά.
Πώς δρα
Το μαγνήσιο αναδύεται ως μια πολλά υποσχόμενη λύση για την ανακούφιση από τον χρόνιο πόνο, αλλά πώς ακριβώς βοηθά;
Η ωφέλιμη επίδρασή του συνίσταται κυρίως στην αναστολή των υποδοχέων N-μεθυλ-D-ασπαρτικού (NMDA), οι οποίοι διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην επικοινωνία των νευρικών κυττάρων. Ενώ αυτοί οι υποδοχείς είναι σημαντικοί για τη μάθηση και τη μνήμη, η υπερενεργοποίησή τους επιτρέπει την υπερβολική είσοδο ασβεστίου στους νευρώνες, εντείνοντας τον πόνο. Αποτρέποντας την είσοδο του ασβεστίου στα κύτταρα μέσω των υποδοχέων NMDA, το μαγνήσιο βοηθά στην πρόληψη της υπερβολικής ευαισθησίας του νευρικού συστήματος στον πόνο και προσφέρει ανακούφιση σε διάφορες παθήσεις που συνοδεύονται από πόνο.
Επιπλέον, το μαγνήσιο διατηρεί το ηλεκτρικό δυναμικό των νευρικών κυττάρων, συμβάλλοντας περαιτέρω στη ρύθμιση του πόνου.
«Το μαγνήσιο είναι ένας ισχυρός ρυθμιστής τόσο του πόνου όσο και της φλεγμονής», δηλώνει η Ντυβάλ, προσθέτοντας ότι χωρίς αυτό, άλλες θεραπείες για τον πόνο συχνά δεν λειτουργούν τόσο αποτελεσματικά. Είναι ένα θεμελιώδες συστατικό.
Ο ρόλος του μαγνησίου στη μείωση της αντίληψης του πόνου θα μπορούσε επίσης να συνδέεται με την ικανότητά του να ρυθμίζει τη σύσπαση των μυών και να προστατεύει τον χόνδρο από την υποβάθμιση, δήλωσε η Έμμα Λάινγκ, διαιτολόγος-διατροφολόγος με διδακτορικό δίπλωμα σε τρόφιμα και διατροφή, στην Epoch Times.
Τα συμπληρώματα μαγνησίου από το στόμα και ενδοφλέβια (IV) διαφέρουν ως προς την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα της δράσης τους. Τα συμπληρώματα από το στόμα — συνήθως χάπια ή σκόνες — είναι πιο κατάλληλα για ήπιες έως μέτριες ανεπάρκειες ή μακροχρόνια συντήρηση, αν και μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες στο πεπτικό σύστημα, όπως διάρροια, και απορροφώνται πιο αργά.
Από την άλλη, το ενδοφλέβιο μαγνήσιο χρησιμοποιείται για πιο επείγουσες ή σοβαρές περιπτώσεις, όπως εκλαμψία, αρρυθμίες ή όταν η από του στόματος χορήγηση δεν είναι εφικτή. Δρα γρήγορα και παρακάμπτει το έντερο. Ωστόσο, η ενδοφλέβια χορήγηση απαιτεί ιατρική παρακολούθηση λόγω του κινδύνου υπερδοσολογίας και δεν αποτελεί καλή επιλογή για συστηματική χρήση.
Η αποτελεσματικότητα του μαγνησίου στη διαχείριση του πόνου εξαρτάται όχι μόνο από τους μηχανισμούς δράσης του, αλλά και από τη μορφή με την οποία λαμβάνεται. Το γλυκινικό μαγνήσιο, για παράδειγμα, απορροφάται καλά και έχει ηρεμιστική δράση, καθιστώντας το ιδανικό για μυϊκή ένταση, όπως αυτή που εμφανίζεται στην ινομυαλγία, σύμφωνα με την Ντυβάλ. Το χλωριούχο μαγνήσιο για τοπική χρήση, που βρίσκεται συνήθως στα άλατα Epsom, είναι εξαιρετικό για στοχευμένη ανακούφιση των πονεμένων μυών.
Το L-θρεονικό μαγνήσιο από το στόμα είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για τη νευροφλεγμονή και τον εγκεφαλικό πόνο, όπως η ημικρανία, καθώς μπορεί να διαπεράσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό.
Αυξήστε την πρόσληψη μαγνησίου μέσω της διατροφής
Η Ντυβάλ συνιστά την κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε μαγνήσιο σε ασθενείς που αντιμετωπίζουν χρόνιο πόνο, όπως:
- Σπόροι κολοκύθας
- Φυλλώδη πράσινα λαχανικά
- Αβοκάντο
- Κάσιους
- Σκούρα σοκολάτα
- Μπανάνες
Για να τα προσθέσετε στην καθημερινή σας διατροφική ρουτίνα, δοκιμάστε να προσθέσετε κολοκυθόσπορους στο πρωινό σας, να συνοδεύετε με μία σαλάτα πράσινων λαχανικών το μεσημεριανό και το βραδινό σας και να επιλέγετε τρόφιμα πλούσια σε μαγνήσιο, όπως ξηρούς καρπούς και αβοκάντο με λίγο θαλασσινό αλάτι, όταν θέλετε να τσιμπήσετε κάτι ανάμεσα στα γεύματα, προτείνει. Συνήθως χρειάζονται δύο έως τέσσερις εβδομάδες συνεπούς διατροφικής πρόσληψης ή συμπλήρωσης για να παρατηρηθούν αλλαγές στον χρόνιο πόνο.
Η Ντυβάλ εστιάζει περισσότερο στα συμπτώματα αντί να βασίζεται αποκλειστικά σε εξετάσεις αίματος για να μετρήσει την πρόοδο.
«Τα επίπεδα μαγνησίου στους ιστούς του σώματος μπορεί να είναι χαμηλά ακόμη και όταν τα επίπεδα στο αίμα φαίνονται φυσιολογικά», εξηγεί.
Συμπληρώματα και φάρμακα
Όταν εξετάζετε τη λήψη συμπληρωμάτων, συνιστάται προσοχή, καθώς τα συμπληρώματα μαγνησίου μπορούν να αλληλεπιδράσουν με ορισμένα φάρμακα και άλλα συμπληρώματα.
Για παράδειγμα, το μαγνήσιο μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα ορισμένων φαρμάκων για την αρτηριακή πίεση, όπως οι αναστολείς των διαύλων ασβεστίου και τα διουρητικά, τα οποία με τη σειρά τους μπορεί είτε να μειώσουν είτε να αυξήσουν τα επίπεδα μαγνησίου στον οργανισμό. Επιπλέον, η λήψη μαγνησίου μαζί με συμπληρώματα όπως το ασβέστιο ή η βιταμίνη D μπορεί να απαιτεί προσαρμογή της δοσολογίας. Επομένως, είναι ζωτικής σημασίας να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν ξεκινήσετε τη λήψη συμπληρωμάτων.
Η Λάινγκ παρατήρησε ότι η συνεργασία με έναν διαιτολόγο-διατροφολόγο σας βοηθά να διασφαλίσετε ότι λαμβάνετε τη σωστή ποσότητα μαγνησίου για την ηλικία, τον τρόπο ζωής και το ιατρικό ιστορικό σας.
