Ερευνητές εξακρίβωσαν τα δεκαεπτά πιθανώς πιο τοξικά φάρμακα σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Παθολογίας JAMA Internal Medicine .
Οι συγγραφείς της μελέτης είπαν ότι κατέταξαν τα φάρμακα σύμφωνα με τον ρυθμό σοβαρής ηπατικής βλάβης, όμως δεν μπόρεσαν να καθορίσουν αν τα 17 αυτά φάρμακα προκάλεσαν οξεία βλάβη σε κάθε γεγονός.
Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, 11 από τα 17 φάρμακα που ταυτοποιήθηκαν ενδεχομένως εσφαλμένα να έχουν λάβει χαμηλότερη κατάταξη ηπατοτοξικότητας (πιθανής βλάβης στο ήπαρ ή συκώτι) σύμφωνα με το ισχύον σύστημα κατάταξης.
Για να καθορίσουν τη δυνατότητα ενός φαρμάκου να προκαλέσει τοξικότητα στο ήπαρ, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αναφορές περιστατικών τοξικότητας στο ήπαρ που αναγράφονται στην ιστοσελίδα LiverTox των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας (National Institutes of Health LiverTox). Οι αναφορές περιστατικών είναι λεπτομερείς αναφορές σε εξατομικευμένους ασθενείς και συχνά περιγράφουν μια νέα ή ασυνήθιστη περίπτωση ασθενή. Οι γιατροί γράφουν αναφορές περιστατικών όταν συναντούν μια μοναδική ή πρωτοφανή κατάσταση ασθενή στην κλινική τους. Κάποιοι γιατροί γράφουν αναφορές, άλλοι όχι.
Αυτό «αναμφίβολα οδηγεί σε υποαναφορά», είπε στους Epoch Times ο επικεφαλής συγγραφέας και αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής και επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, Δρ Βίνσεντ Λο Ρε ο 3ος.
Επειδή η κατάταξη των φαρμάκων βασίζεται στην εθελοντική αναφορά των κλινικών ιατρών και όχι σε μελέτες μεγάλου πληθυσμού, το προφίλ της τοξικότητας ορισμένων φαρμάκων μπορεί να χαθεί εάν ο ιατρός δεν δημοσιεύσει την αναφορά του περιστατικού.
Δεκαεπτά φάρμακα
Οξεία ηπατική βλάβη συμβαίνει όταν τα κύτταρα του ήπατος παθαίνουν ζημιά σε σημείο που το ήπαρ δεν μπορεί να μεταβολίσει σωστά τις τοξίνες, τα φάρμακα και τα θρεπτικά συστατικά.
Επτά από τα δεκαεπτά φάρμακα συνδέονται με δέκα ή παραπάνω νοσοκομειακές νοσηλείες λόγω βλάβης ήπατος ανά 10.000 άτομα κάθε χρόνο. Συμπεριλαμβανομένων και αυτών:
- Σταβουδίνη, ένα αντιικό που χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση του ιού ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (Human Immunodeficiency Virus – HIV).
- Erlotinib, ένα στοχευμένο βιολογικό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του καρκίνου.
- Λεναλιδομίδη ή θαλιδομίδη, φάρμακο ανοσοθεραπείας κατά του καρκίνου.
- Χλωροπρομαζίνη, αντιψυχωτικό.
- Προχλωρπεραζίνη, αντιψυχωτικό και εντιεμετικό φάρμακο που χρησιμοποιείται στη σχιζοφρένεια. Τα αντιεμετικά φάρμακα ρυθμίζουν τη ναυτία και τον εμετό.
- Ισωνιαζίδη, ένα αντιβιοτικό που χρησιμοποιείται συχνά για τη θεραπεία της φυματίωσης.
Τα υπόλοιπα δέκα φάρμακα συνδέονται με πέντε ή περισσότερα γεγονότα βλάβης ανά 10.000 άτομα ετησίως:
- Μοξιφλοξασίνη (αντιβιοτικό)
- Αζαθειοπρίνη ή μερκαπτοπουρίνη (ανοσοκατασταλτικό)
- Λεβοφλοξασίνη ή οφλοξασίνη (αντιβιοτικό)
- Κλαριθρομυκίνη (αντιβιοτικό)
- Κετοκοναζόλη (αντιμυκητιακό)
- Φλουκοναζόλη (αντιμυκητιακό)
- Καπτοπρίλη (μειώνει την αρτηριακή πίεση)
- Αμοξικιλλίνη με κλαβουλανικό (αντιβιοτικό)
- Σουλφαμεθοξαζόλη με τριμεθοπρίμη (αντιβιοτικό)
- Σιπροφλοξασίνη (αντιβιοτικό)
Πάνω από το 60% των φαρμάκων είναι αντιμικροβιακά όπως τα αντιικά και τα αντιβακτηριακά φάρμακα, σημείωσαν οι συγγραφείς.
«Γνωρίζοντας τον ρυθμό της οξείας ηπατικής βλάβης μετά το ξεκίνημα μιας φαρμακευτικής αγωγής με δεδομένα πραγματικού κόσμου θα βοηθήσει να καθορίσουμε ποιοι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται πιο στενά», είπε ο Δρ Λο Ρε.
Δεδομένα πραγματικού κόσμου
Οι συγγραφείς αξιολόγησαν περίπου 7,9 εκατομμύρια ασθενείς, οι οποίοι δέχθηκαν νοσηλεία για πιθανή βλάβη ήπατος λόγω φαρμάκων. Πάνω από το 27% των ασθενών πέθαναν μέσα σε έξι μήνες από την εισαγωγή τους σε νοσοκομείο.
Οι ερευνητές σημείωσαν πως τα ευρήματά τους πάνω στην επίπτωση των φαρμάκων διέφεραν από την τωρινή κατάταξη ηπατικής τοξικότητας, η οποία βασίζονταν πάνω στις αναφορές περιπτώσεων και όχι σε δεδομένα ενός μεγάλου πληθυσμού.
«Η προσέγγισή μας προσφέρει μια μέθοδο η οποία επιτρέπει στους ρυθμιστικούς φορείς και τη φαρμακευτική βιομηχανία να εξετάζει συστηματικά αναφορές οξείας ηπατικής βλάβης λόγω φαρμάκων σε μεγάλους πληθυσμούς», είπε ο Δρ Λο Ρε.
Περίπου το 55% των ασθενών πήρε διάφορα φάρμακα ταυτόχρονα. Επομένως, οι βλάβες τους μπορεί να προκλήθηκαν από συγκεκριμένους συνδυασμούς φαρμάκων παρά από ένα μονάχα φάρμακο.
«Ορισμένοι συνδυασμοί φαρμάκων μπορεί να οξύνουν την ηπατοτοξικότητα, και αυτός είναι ένας τομέας που εξετάζουμε προς το παρόν», είπε ο Δρ Λο Ρε, προσθέτοντας πως ο προσδιορισμός συγκεκριμένων συνδυασμών φαρμάκων δεν ήταν στις βλέψεις της μελέτης του.
Η μελέτη δεν εξέτασε τους μηχανισμούς βλάβης
Οι συγγραφείς ανέφεραν πως τα αντιμικροβιακά, τα οποία ήταν ανάμεσα στα αναγνωρισθέντα φάρμακα, είναι γνωστό ότι προκαλούν ζημιά στο ήπαρ. Ακόμα όμως δεν είναι γνωστός ο λόγος, είπε ο Δρ Λο Ρε.
Ορισμένες μελέτες προτείνουν πως η αλληλεπίδραση εντέρων και ήπατος ίσως συμβάλει στις βλάβες του ήπατος λόγω αντιμικροβιακών φαρμάκων. Εφόσον τα αντιμικροβιακά σκοτώνουν βακτήρια και μύκητες στα έντερα, αυτό πιθανώς να διαταράσσει τη σύνθεση των μικροοργανισμών στα έντερα, επηρεάζοντας το ήπαρ.
Άλλες μελέτες έχουν δείξει πως τα αντιμικροβιακά μπορούν να διασπαστούν σε ενδιάμεσες τοξικές ουσίες οι οποίες μπορούν να τραυματίσουν τα κύτταρα του ήπατος και να εμποδίσουν τις βιοχημικές τους διαδικασίες.