Δεν υπάρχει έλλειψη πληροφοριών για την υγεία στο Διαδίκτυο. Πολλοί ισχυρίζονται ότι έχουν βρει το μυστικό της υγείας μέσα από διάφορες δίαιτες ή μεθόδους τρόπου ζωής. Συχνά, όμως, οι διαφορετικές απόψεις έρχονται σε αντίθεση μεταξύ τους, αφήνοντας πολλούς μπερδεμένους και αβέβαιους για το πώς να βελτιώσουν την υγεία τους.
Αλλά η απάντηση μπορεί να μην είναι τόσο περίπλοκη όσο νομίζουμε. Τι θα γινόταν αν ήταν δυνατό να εξαλειφθούν οι περισσότερες χρόνιες ασθένειες της κοινωνίας, όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης, και οι καρδιακές παθήσεις, μέσω θεμελιωδών αλλαγών στον τρόπο ζωής μας;
Ο γιατρός Ντέιβιντ Λ. Κατς πιστεύει ότι αυτό είναι δυνατό. Σε ένα επεισόδιο του «Vital Signs» στην EpochTV, ο παρουσιαστής Μπρέντον Φάλλον συζήτησε με τον Κατς, έναν απόφοιτο του πανεπιστημίου Γέιλ, του οποίου οι ειδικότητες περιλαμβάνουν τη δημόσια υγεία και την εσωτερική και προληπτική ιατρική καθώς και την ιατρική τρόπου ζωής.
Εξαλείψτε το 80% των ασθενειών
Άνθρωποι πεθαίνουν κάθε μέρα, αλλά ξέρουμε από τι πεθαίνουν; Το πιστοποιητικό θανάτου μπορεί να λέει καρδιακή ανεπάρκεια, αλλά τι προκάλεσε την καρδιακή ανεπάρκεια;
Στο «Vital Signs», ο Κατς ανέφερε μια εντυπωσιακή ερευνητική εργασία που συνάντησε νωρίς στην καριέρα του σχετικά με τις βαθύτερες αιτίες θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι συγγραφείς εντόπισαν 10 παράγοντες που εξηγούν σχεδόν όλους τους πρόωρους θανάτους που συμβαίνουν στη χώρα κάθε χρόνο. Ο Κατς είπε ότι τρεις από τους παράγοντες —το κάπνισμα, η κακή διατροφή, και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας— ευθύνονται για το 80 τοις εκατό των θανάτων και των χρόνιων ασθενειών.
Η έρευνα πυροδότησε το ενδιαφέρον του Κατς να μάθει περισσότερα. Είπε ότι η κατανόηση της βασικής αιτίας του θανάτου μπορεί να δώσει την απάντηση στο πώς μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου και να εξαλείψουμε ένα μεγάλο μέρος χρόνιων ασθενειών παγκοσμίως.
Η διατροφή υπερισχύει του DNA
Ενώ ο Κατς συνιστά την αποφυγή του καπνού και την αύξηση της άσκησης, το τρίτο στοιχείο στην λίστα μπορεί να είναι το σημαντικότερο για την υγεία σήμερα.
Σύμφωνα με έρευνα που έκανε η Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, η βελτίωση της διατροφής θα μπορούσε να αποτρέψει περισσότερους από 400.000 θανάτους ετησίως.
Αν και η γενετική μπορεί να παίζει ρόλο σε ορισμένες ασθένειες, ο Κατς είπε ότι η διατροφή έχει συνήθως μεγαλύτερη επίδραση από το DNA. Ευτυχώς, πιστεύει ότι η επίτευξη μιας υγιεινής διατροφής μπορεί να είναι απλούστερη από ό,τι νομίζουμε. Η αποφυγή της υπερκατανάλωσης τροφής και η συμπερίληψη λαχανικών στην διατροφή, συνοψίζουν τους βασικούς κανόνες διατροφής.
Ο Κατς είπε ότι δεν χρειάζεται να περιπλέκουμε υπερβολικά την διατροφή μας, και πρόσθεσε ότι μπορούμε εύκολα να προσδιορίσουμε τι πρέπει να τρώει κάθε πλάσμα παρατηρώντας τι τρώει στην φύση. Για τους ανθρώπους ισχύει το ίδιο. Ιστορικά, οι άνθρωποι έτρωγαν άφθονο κρέας και άγρια λαχανικά.
Τα πρώτα ανθρώπινα όντα ζούσαν σε κοινωνίες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών και ήταν τροφοσυλλέκτες. Ανάλογα με την γεωγραφική τοποθεσία, τα συγκεκριμένα είδη διατροφής μπορεί να διέφεραν. Ωστόσο, η βασική φόρμουλα παραμένει η ίδια.
Το φυσικό υπερτερεί του υπερ-επεξεργασμένου
Ο Κατς λέει ότι η εστίαση πρέπει να είναι στην κατανάλωση πραγματικών τροφών —συχνά μόνο μιας λέξης— όπως μήλα, κρέας, ή καρότα.
Ένας άλλος εμπειρικός κανόνας είναι να επιλέγονται τρόφιμα που περιέχουν φυσικά συστατικά και όχι χημικά.
Για παράδειγμα, οι ετικέτες συστατικών των εξαιρετικά επεξεργασμένων πρόχειρων τροφών περιέχουν μεγάλες λίστες με χημικές ονομασίες, υφές, γαλακτωματοποιητές, τεχνητά χρώματα, και τεχνητές γεύσεις, όπως το συντηρητικό βενζοϊκό νάτριο ή το ενισχυτικό γεύσης ινοσινικό δινάτριο.
Ο Κατς δήλωσε επίσης ότι η κατανάλωση ωμής τροφής δεν είναι πάντα θρεπτικότερη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το μαγείρεμα του φαγητού ενισχύει την θρεπτικότητά του επειδή το καθιστά περισσότερο βιοδιαθέσιμο στο ανθρώπινο πεπτικό σύστημα.
Για παράδειγμα, ο Κατς είπε ότι η ουσία στις τομάτες που τις κάνει κόκκινες είναι το λυκοπένιο. Το λυκοπένιο είναι ένα αντιοξειδωτικό που σχετίζεται με καλύτερη υγεία των ματιών, του προστάτη, και του καρδιαγγειακού συστήματος, μεταξύ άλλων πλεονεκτημάτων. Ωστόσο, το λυκοπένιο είναι λιποδιαλυτό, που σημαίνει ότι απορροφάται καλύτερα όταν συνδυάζεται με λίπος. Δεδομένου ότι οι τομάτες δεν περιέχουν πολύ λίπος, η κατανάλωση ωμών τοματών καθιστά πιο δύσκολο για τον οργανισμό να απορροφήσει και να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτό το πολύτιμο θρεπτικό συστατικό. Ο Κατς είπε ότι αυτό μπορεί να διορθωθεί μαγειρεύοντας τομάτες με μια πηγή λίπους όπως το ελαιόλαδο.
Προσοχή στις διατροφικές μόδες
Το επεισόδιο «Vital Signs» ασχολήθηκε με πολλά αμφιλεγόμενα θέματα διατροφής, συμπεριλαμβανομένων των πλεονεκτημάτων του κρέατος έναντι των φυτών, εάν τα φασόλια είναι υγιή ή επιβλαβή, και ποιο είδος ψαριού είναι ασφαλές για κατανάλωση, δεδομένων των περιβαλλοντικών τοξινών στις οποίες εκτίθενται.
Ο Κατς είπε ότι αφορά λιγότερο το είδος του κρέατος ή του φυτού και περισσότερο την ποιότητα. Η κατανόηση των συνθηκών υπό τις οποίες παρασκευάζεται ή μεγαλώνει το φαγητό μας, μας βοηθά να επιλέξουμε την καλύτερη ποιότητα πραγματικών τροφίμων.
Για παράδειγμα, το βόειο κρέας από βοοειδή σήμερα περιέχει πολύ υψηλότερα επίπεδα κορεσμένων λιπαρών από το κόκκινο κρέας από κυνήγι που έτρωγαν οι πρόγονοί μας. Είπε ότι το βόειο κρέας που τρέφεται με χόρτο σε σχέση με το βοδινό με σιτηρά είναι ελαφρώς καλύτερο, αλλά το κρέας άγριων θηραμάτων όπως το ελάφι είναι μια πιο άπαχη, πιο υγιεινή εναλλακτική λύση.
Η συνέντευξη κάλυψε επίσης το εάν οι υδατάνθρακες βλάπτουν την υγεία μας. Ο Κατς εξήγησε ότι πολλά υγιεινά τρόφιμα περιέχουν υδατάνθρακες, συμπεριλαμβανομένων των φρούτων και των λαχανικών. Είπε ότι κακοί παράγοντες όπως τα επεξεργασμένα συστατικά είναι αυτά που πρέπει να αποφεύγουμε.
Αντί να εστιάσετε σε γενικά συστατικά τροφίμων όπως υδατάνθρακες, ζάχαρη, λίπος και ούτω καθεξής, ο Κατς προτείνει να εστιάσετε σε πραγματικά τρόφιμα, όπως μούρα, φασόλια, ή μη επεξεργασμένο κρέας. Τα αλλαντικά περιέχουν τεχνητές χημικές ουσίες και πρόσθετα νιτρικά άλατα.
Για να μάθετε πώς να αντισταθμίσετε τον κίνδυνο φυτοφαρμάκων ορισμένων φρούτων και λαχανικών και πώς να μειώσετε τα αέρια και το φούσκωμα των φασολιών και των φακών, συντονιστείτε στο επεισόδιο «Μειώστε τον κίνδυνο ασθένειας μέσω της διατροφής».
Ο Κατς προειδοποίησε να μην ακολουθούνται απόλυτες δίαιτες που συχνά προωθούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Για παράδειγμα, οι βίγκαν και οι χορτοφαγικές δίαιτες αποκλείουν εντελώς το κρέας, ενώ η δίαιτα των σαρκοφάγων καταργεί τα λαχανικά. Ο Κατς συμβούλεψε να υπάρχει μια ποικιλία υγιεινών τροφών στην διατροφή μας, αλλά πρότεινε νέα τρόφιμα να συστήνονται στο σώμα σταδιακά. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή φουσκώματος και στα πεπτικά προβλήματα και να αφήσει το σώμα να προσαρμοστεί.
Των Brendon Fallon και Emily Allison
