Για πρώτη φορά, ερευνητές βρήκαν μικροπλαστικά στον εγκέφαλο.
Η τελευταία μελέτη, που δημοσιεύθηκε στης 16 Σεπτεμβρίου στο JAMA (Περιοδικό της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης), αναγνώρισε μικροπλαστικά στον οσφρητικό βολβό – η περιοχή του εγκεφάλου που βρίσκεται πάνω από την μύτη και είναι υπεύθυνη για την αίσθηση της όσφρησης. Αυτή η ανακάλυψη εγείρει νέες ανησυχίες πως αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια ενδεχομένως να προσπερνούν τα προστατευτικά τοιχώματα του εγκεφάλου και να εισέρχονται σε βαθύτερες περιοχές του εγκεφάλου, πιθανώς προκαλώντας ζημιά στην υγεία του εγκεφάλου και στην νευρολογική λειτουργία.
«Η ανάλυση μας των οσφρητικών βολβών από αποθανόντες ασθενείς στο Σάο Πάολο επιβεβαιώνουν την παρουσία μικροπλαστικών», είπε στους Epoch Times η Θάις Μαουάντ, ιατρός και επικεφαλής ερευνητής. Αυτό υποδηλώνει μια πιθανή δίοδο για αυτά τα σωματίδια να εισέλθουν στον εγκέφαλο.
Η Μαουάντ τόνισε επίσης την αβεβαιότητα γύρω από τις επιπτώσεις στην υγεία αυτών των ευρημάτων. «Δεν γνωρίζουμε ακόμη τις συνέπειες», είπε, σημειώνοντας ότι μελέτες σε ζώα υποδηλώνουν πιθανή νευροτοξικότητα και συσχετισμό με νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
Ενώ τα μικροπλαστικά έχουν βρεθεί σε διάφορους ιστούς του σώματος, περιλαμβάνοντας τους πνεύμονες, το έντερο, το ήπαρ, τον πλακούντα, τους όρχεις και τo αίμα, έρευνες σχετικά με τις επιπτώσεις στην υγεία βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να κατανοήσουμε τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία.
Πλαστικά στον εγκέφαλο από καθημερινά προϊόντα
Τα μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια που βρίσκονται στον οσφρητικό βολβό του ανθρωπίνου εγκεφάλου απαντώνται συχνά σε καθημερινά προϊόντα όπως οι συσκευασίες των τροφίμων και τα ρούχα. Δεδομένης της ευρείας παρουσίας αυτών των σωματιδίων στον αέρα, η Μαουάντ και οι ερευνητές προτείνουν πως ίσως οι άνθρωποι λαμβάνουν τα μικροπλαστικά στον εγκέφαλο τους μέσω της εισπνοής αυτών μέσω της μύτης, όπως ομοίως συγκεκριμένα σωματίδια μόλυνσης του αέρα εισέρχονται στον εγκέφαλο.
Το πλαστικό δεν διαλύεται πλήρως. Μετατρέπεται σε μικρότερα κομμάτια με τον καιρό, μολύνοντας τον αέρα, το φαγητό και το νερό.
Η Μαουάντ είπε πως οι άνθρωποι εκτίθενται σε περισσότερα πλαστικά όταν βρίσκονται σε εσωτερικό χώρο.
«Εκτιθέμεθα σε τεράστιο βαθμό σε μικροπλαστικά», είπε. «Τα εισπνέουμε περισσότερο όταν είμαστε μέσα παρά έξω.»
Οι ερευνητές εξέτασαν τον εγκέφαλο από 15 αποθανόντα άτομα, ηλικίας 33 έως 100 ετών, και βρήκαν μικροπλαστικά στον οσφρητικό βολβό σε οχτώ εξ αυτών. Το πιο σύνηθες πλαστικό που βρέθηκε ήταν το πολυπροπυλένιο, απαρτίζοντας σχεδόν το 44% των δειγμάτων. Το πολυπροπυλένιο χρησιμοποιείται σε αντικείμενα όπως τις συσκευασίες φαγητού, τα καλαμάκια και ορισμένες ίνες ρούχων. Άλλα πλαστικά που βρέθηκαν περιελάμβαναν:
- Νάιλον/πολυαμίδη: Χρησιμοποιείται στα ρούχα, στα χαλιά και σε βιομηχανικά προϊόντα.
- Πολυαιθυλένιο: Βρίσκεται στις πλαστικές σακούλες, τα μπουκάλια και τα δοχεία.
- Οξικό άλας αιθυλενίου βινυλίου (Ethylene Vinyl Acetate – EVA): Χρησιμοποιείται σε ευλύγιστες συσκευασίες και σε ορισμένα υποδήματα.
Τα μικροπλαστικά μετρήθηκαν μεταξύ 5,5 και 26,4 μικρόμετρα σε μέγεθος – πολύ μικρότερα από την πιο λεπτή σκόνη. Για να το δούμε από άλλη άποψη, εάν χωρίσουμε μια ανθρώπινη τρίχα σε 13 τμήματα θα έχουμε περίπου το μέγεθος του πιο μικρού μικροπλαστικού που βρέθηκε.
Περνώντας το τοίχωμα του εγκεφάλου
Υπάρχει μια μικρή δίοδος στην μύτη που επιτρέπει στα νεύρα του οσφρητικού συστήματος να περνούν από την μύτη στον εγκέφαλο, είπε η Μαουάντ, η οποία είναι καθηγήτρια ιατρικής στο Institute for Advanced Studies (Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών) στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο.
Υποπτεύεται ότι τα μικροπλαστικά μπορούν να εισέλθουν στον εγκέφαλο χρησιμοποιώντας την ίδια δίοδο. Αυτή η απευθείας δίοδος μπορεί να επιτρέψει στα πλαστικά σωματίδια να εισέλθουν στον εγκέφαλο χωρίς να περάσουν από το τοίχωμα αίματος-εγκεφάλου, το οποίο δρα ως προστατευτική ασπίδα για να αποτρέψει τον εγκέφαλο από βλαβερές ουσίες.
Τα μικροπλαστικά σωματίδια ίσως να μπορούν να αλληλεπιδράσουν με τα νεύρα του οσφρητικού συστήματος μέσω αυτής της διόδου, είπε.
Μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι τα μικροπλαστικά μπορούν να επηρεάσουν περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με τις αισθητήριες επεξεργασίες και την μνήμη.
Οι δίοδοι μύτης-εγκεφάλου έχουν παρατηρηθεί με σωματίδια ατμοσφαιρικής μόλυνσης άνθρακα, υποδηλώνοντας πως τα μικροπλαστικά ενδεχομένως να κάνουν το ίδιο. Μερικές μελέτες σε ζώα υποδεικνύουν ότι τα μικροπλαστικά μπορούν πιθανώς να διαπεράσουν το τοίχωμα αίματος-εγκεφάλου και να επηρεάσουν διάφορες περιοχές του εγκεφάλου.
Επιπτώσεις στην υγεία πέρα από τα μικροπλαστικά
Το πρόβλημα των πλαστικών δεν είναι μονάχα τα μικροπλαστικά, είπε η Μαουάντ. Είναι επίσης όλα τα πρόσθετα που βρίσκονται στα πλαστικά. Αυτά τα πρόσθετα, τα οποία χρησιμοποιούνται για να προσδώσουν ιδιότητες όπως χρώμα και θερμική αντίσταση, μπορούν να είναι βλαβερά. Κάποια είναι καρκινογενή ή δρουν ως ενδοκρινικοί διαταράκτες και μπορούν να απελευθερωθούν όταν τα πλαστικά θερμαίνονται, όπως λόγου χάριν σε φούρνο μικροκυμάτων.
Επιπροσθέτως, «η παρουσία μη εύπεπτων μικροπλαστικών σωματιδίων με πρόσθετα μπορούν να προκαλέσουν αντιδράσεις», συγκεκριμένα στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, πρόσθεσε.
Εξάλλου, προηγούμενες έρευνες έχουν συνδέσει τα λεπτά σωματίδια στον αέρα με εγκεφαλικά θέματα όπως άνοια, με μερικές ασθένειες όπως την νόσο Πάρκινσον πιθανώς να ξεκινούν με ρινικά συμπτώματα. Τόσο τα λεπτά σωματίδια όσο και τα μικροπλαστικά έχουν δείξει ότι πιθανώς να επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη του εγκεφάλου σε πειράματα, σύμφωνα με την μελέτη.
Για να ελαχιστοποιήσουμε την έκθεση στα μικροπλαστικά, η Μαουάντ συνιστά:
- Περιορισμό της χρήσης των πλαστικών: Μειώστε την χρήση των πλαστικών συσκευασιών και περιτυλιγμάτων, ειδικά για τα φαγητά και τα αφεψήματα.
- Επιλέξτε τις φυσικές ίνες: Προτιμήστε ρούχα και υφάσματα φτιαγμένα από φυσικά υλικά παρά από συνθετικές ίνες.
- Αποφύγετε την θέρμανση πλαστικών: Αποφύγετε να θερμαίνετε στα μικροκύματα τρόφιμα σε πλαστικές συσκευασίες ή σε πλαστικά περιτυλίγματα.
Της Cara Michelle Miller