Στο επίκεντρο της φετινής Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης βρέθηκαν οι οικονομικές εξαγγελίες της κυβέρνησης. Oι παρεμβάσεις που υιοθετούνται για το νέο έτος εστιάζουν κυρίως στην ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, στη στήριξη της μεσαίας τάξης, στην ανακούφιση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και στη μείωση των φορολογικών βαρών. Παράλληλα, δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στην ενίσχυση της άμυνας, στη δίκαιη αναμόρφωση του μισθολογίου στο δημόσιο τομέα, αλλά και στην τόνωση της περιφερειακής ανάπτυξης.
Το οικονομικό επιτελείο παρουσίασε ένα πακέτο παρεμβάσεων ύψους 1,76 δισ. ευρώ για το 2026. Τα μέτρα στοχεύουν σε τέσσερις βασικές ομάδες του πληθυσμού – νέους, συνταξιούχους, ένστολους και νοικοκυριά που αναζητούν στέγη – και εντάσσονται στη στρατηγική για συνδυασμό κοινωνικής στήριξης και δημοσιονομικής σταθερότητας.
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης τόνισε ότι «ο περιορισμένος δημοσιονομικός χώρος δεν επιτρέπει οριζόντιες παρεμβάσεις», καθιστώντας αναγκαία τη στόχευση συγκεκριμένων ομάδων με τις μεγαλύτερες ανάγκες.
Στέγαση και αγορά ακινήτων
Η τριετής φοροαπαλλαγή για ανακαινίσεις και ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτων παρατείνεται έως το 2026, με ισχύ αποκλειστικά στις μακροχρόνιες μισθώσεις. Η κυβέρνηση επιδιώκει να αυξήσει την προσφορά κατοικιών σε νοικοκυριά, περιορίζοντας την επίδραση των βραχυχρόνιων μισθώσεων στην αγορά.
Ωστόσο, μικροϊδιοκτήτες που ζητούν φορολογική στήριξη δεν περιλαμβάνονται στη ρύθμιση, κάτι που ενδέχεται να δημιουργήσει αντιδράσεις.
Νέοι έως 30 ετών
Περίπου 260.000 νέοι φορολογούμενοι με εισοδήματα πάνω από 10.000 ευρώ θα ωφεληθούν από τη νέα ρύθμιση. Για 230.000 από αυτούς, με εισοδήματα μεταξύ 10.000-20.000 ευρώ, ο φόρος θα μηδενιστεί.
Σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ, η αύξηση του κατώτατου μισθού έχει διευρύνει τον αριθμό των νέων που φορολογούνται. Παρά τα οφέλη, η ρύθμιση αφορά μόνο όσους έχουν ήδη εισόδημα και όχι τους ανέργους ή τους νέους με πολύ χαμηλές αποδοχές.
Ένστολοι
Από τον Οκτώβριο 2024, θα ισχύσουν αυξήσεις μισθών σε αστυνομία, πυροσβεστική, λιμενικό και Ένοπλες Δυνάμεις. Οι μεσοσταθμικές αυξήσεις κυμαίνονται από 111 έως 145 ευρώ, ανάλογα με το σώμα και τα χρόνια υπηρεσίας.
Αν καθυστερήσει η ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου, τα ποσά θα καταβληθούν αναδρομικά. Οι αυξήσεις κρίνονται σημαντικές, ωστόσο παραμένει το ερώτημα κατά πόσο καλύπτουν τις απώλειες της αγοραστικής δύναμης των τελευταίων ετών.
Συντάξεις και εφάπαξ ενίσχυση
Όλοι οι συνταξιούχοι θα δουν αυξήσεις από την 1η Ιανουαρίου 2026, βάσει πληθωρισμού και ανάπτυξης. Επίσης, τον Νοέμβριο 2025 θα δοθεί εφάπαξ ενίσχυση 250 ευρώ σε εισοδήματα έως 14.000 ευρώ (ή 20.000 ευρώ οικογενειακό).
Το μέτρο αφορά κυρίως χαμηλοσυνταξιούχους, ωστόσο η εφάπαξ ενίσχυση χαρακτηρίζεται περιορισμένη, καθώς δεν συνοδεύεται από μόνιμο μηχανισμό στήριξης.
Δημοσιονομικό πλαίσιο
Το κόστος των παρεμβάσεων φτάνει τα 2,4 δισ. ευρώ το 2027. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα καλυφθεί κυρίως από την ενίσχυση εσόδων μέσω της καταπολέμησης φοροδιαφυγής, με έσοδα άνω των 2,2 δισ. ευρώ ετησίως από συστήματα όπως το POS και το myDATA.
Παρά τις προβλέψεις, ειδικοί εκφράζουν επιφυλάξεις για την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα των μέτρων περιορισμού φοροδιαφυγής, κάτι που ενδέχεται να επηρεάσει τον δημοσιονομικό χώρο.
ΦΠΑ στα νησιά
Η μείωση του ΦΠΑ θα συνεχιστεί μόνο για τα ακριτικά νησιά, για λόγους εθνικής σημασίας. Το ΥΠΟΙΚ επικαλείται στοιχεία που δείχνουν ότι η μείωση του ΦΠΑ μετακυλίεται περιορισμένα στις τιμές. Ωστόσο, το μέτρο αφήνει εκτός άλλα νησιά που αντιμετωπίζουν επίσης υψηλό κόστος ζωής.
Η συζήτηση για τη διεύρυνση της μείωσης του ΦΠΑ παραμένει ανοιχτή, καθώς οι πολίτες και φορείς ζητούν μέτρα που να ανταποκρίνονται στο κόστος ζωής και στις ανάγκες όλων των νησιών. Η κυβέρνηση υπογραμμίζει ότι θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα επανεξετάζει τα μέτρα όπου κρίνεται απαραίτητο.
Για πιο αναλυτικά στοιχεία και τα ποσοστά, μπορείτε να δείτε τον πλήρη πίνακα στο τέλος αυτού του άρθρου.
