Ερευνητές πιστεύουν πως έχουν δημιουργήσει ένα νέο είδος χημικής ένωσης, ένα αντιβιοτικό το οποίο σκοτώνει μόνο τα χειρότερα μικρόβια, χωρίς επικίνδυνες παρενέργειες.
Επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις ανέλαβαν να δημιουργήσουν ένα αντιβιοτικό το οποίο σκοτώνει τα gram-αρνητικά βακτήρια, τα οποία συχνά είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, χωρία να καταστρέφει τα μικρόβια που είναι απαραίτητα για την καλή υγεία. Αν τα βακτήρια δεν αναπτύξουν αντίσταση σε αυτό το φάρμακο, πιθανόν να είναι μια σημαντική εξέλιξη στη θεραπεία λοιμώξεων τα επόμενα χρόνια.
Ο Πωλ Χέργκενροθερ, καθηγητής Χημείας και συνεπικεφαλής της μελέτης, είπε πως οι άνθρωποι συνειδητοποιούν σιγά σιγά πως τα σωτήρια αντιβιοτικά έχουν επίσης σοβαρές παρενέργειες.
«Σκοτώνουν τα καλά βακτήρια καθώς θεραπεύουν τη λοίμωξη», είπε σε δελτίο Τύπου ο κος Χέργκενροθερ. «Αρχίσαμε να σκεφτόμαστε την επόμενη γενιά αντιβιοτικών, τα οποία θα μπορούσαν να αναπτυχθούν ώστε να σκοτώνουν τα παθογενή βακτήρια και όχι τα ωφέλιμα.»
Η μελέτη εστίασε στην καταστροφή των λοιμωδών gram-αρνητικών βακτηρίων, τα οποία είναι δυσκολότερο να σκοτωθούν επειδή διαθέτουν διπλή στρώση προστασίας. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στο περιβάλλον του νοσοκομείου και καταστρέφουν τα επιβλαβή gram-αρνητικά βακτήρια καταπολεμούν επίσης τα ωφέλιμα βακτήρια, είπε η Κρίστεν Μούνιοζ, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
«Τα περισσότερα κλινικά εγκεκριμένα αντιβιοτικά σκοτώνουν μόνο τα gram-θετικά βακτήρια ή και τα gram-θετικά και τα gram-αρνητικά βακτήρια», είπε σε δήλωση Τύπου η κα Μούνιοζ, αναφέροντας την κολιστίνη, ένα αντιβιοτικό που χορηγείται για την καταπολέμηση μόνο gram-αρνητικών βακτηρίων, το οποίο είναι γνωστό πως προκαλεί διάρροια όπως επίσης και κολίτιδα, μια πιθανώς θανατηφόρα κατάσταση. Η κολιστίνη επιφέρει επίσης βλάβες στο ήπαρ και τους νεφρούς, επομένως «κατά κανόνα, χρησιμοποιείται ως αντιβιοτικό έσχατης λύσης», γράφουν οι επιστήμονες στην μελέτη τους.
Φωτίζοντας ένα νέο μονοπάτι
Η ερευνητική ομάδα ενδιαφέρθηκε για την εύρεση ενός καλύτερου αντιβιοτικού επειδή δεν έχει υπάρξει ένα αντιβιοτικό εγκεκριμένο από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (Food and Drug Administration – FDA) για πάνω από 50 χρόνια που στοχεύει τα gram-αρνητικά βακτήρια, τα οποία είναι εξαιρετικά προβληματικά και δύσκολα στην καταπολέμηση, εξήγησε η κα Μούνιοζ σε συνέντευξή της στους Epoch Times.
Η κα Μούνιοζ είπε πως ουσιαστικά όλα τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται στις κλινικές χαλάνε την ισορροπία του γαστρεντερικού σωλήνα «επειδή δεν διακρίνουν μεταξύ καλών και κακών βακτηρίων». Ο στόχος αυτής της έρευνας είναι να βρει έναν αντιβακτηριακό παράγοντα με «τη δυνατότητα να διακρίνει τα gram-αρνητικά από τα gram-θετικά και κατ’ επέκταση να μπορεί να ξεχωρίζει τα παθογόνα από τα συμβιωτικά». Τα συμβιωτικά βακτήρια προστατεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα από εισβολές παθογόνων.
Το νέο φάρμακο, η λολαμικίνη (lolamicin), έχει βρεθεί να είναι αποτελεσματικό στα ποντίκια σε περιπτώσεις οξείας πνευμονίας και σηψαιμίας, μιας λοίμωξης του αίματος. Η σήψη, μια επιπλοκή της σηψαιμίας, προκαλεί περίπου 270.000 θανάτους από τις 1,7 εκατομμύρια περιπτώσεις σε ενήλικες το χρόνο στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (Centers for Disease Control and Prevention).
«Νομίζω το σημαντικότερο συμπέρασμα αυτής της έρευνας είναι το διπλά επιλεκτικό συστατικό της λολαμικίνης», είπε η κα Μούνιοζ. «Εδώ καταφέραμε να αναπτύξουμε ένα φάρμακο που όχι μόνο στοχεύει τα προβληματικά παθογόνα, αλλά ακριβώς επειδή επιλέγει μονάχα αυτά τα παθογόνα, μπορούμε να γλυτώσουμε τα καλά βακτήρια και να διατηρήσουμε την ακεραιότητα του μικροβιώματος. Αυτή η αρχική μελέτη της λολαμικίνης ανοίγει την πόρτα της εφαρμογής της διπλής επιλεκτικής στρατηγικής για τη μελλοντική ανάπτυξη αντιβιοτικών που θα διατηρούν το μικροβίωμα. Ελπίζουμε πως το αντίκτυπο της λολαμικίνης να επιφέρει μια νέα γενιά στοχευμένων αντιβιοτικών.»
Μία συναρπαστική ανακάλυψη
Η κα Μούνιοζ είπε πως κατά τη δοκιμαστική φάση πολλών ακόμη βακτηριακών στελεχών in vivo στα ποντίκια, οι ερευνητές ενθουσιάστηκαν βλέποντας πως η υπόθεσή τους σχετικά με την ανάπτυξη αντιβιοτικών στενού φάσματος ήταν υποσχόμενη. Το μικροβίωμα των ποντικών είναι ένα καλό εργαλείο για τον σχεδιασμό ανθρώπινων λοιμώξεων επειδή το εντερικό μικροβίωμα των ποντικών και των ανθρώπων είναι παρόμοιο, εξήγησε. Τα αντιβιοτικά που διαταράσσουν την ισορροπία του μικροβιώματος στα ποντίκια έχουν παρόμοιες επιπτώσεις στους ανθρώπους.
«Ήταν πολύ συναρπαστικό όταν έφτιαξα αρχικά αυτή την ένωση και ανακάλυψα πως ήταν ενεργή ενάντια στα κρίσιμα gram-αρνητικά παθογόνα», είπε. «Ενδιαφερόμαστε όμως πιο πολύ για τον αντίκτυπο της λολαμικίνης στη μελλοντική ανάπτυξη αντιβιοτικών που διατηρούν το μικροβίωμα, κάτι πολύ σημαντικότερο.»
Η λολαμικίνη βρέθηκε επίσης να αποτρέπει δευτερεύουσες λοιμώξεις με Clostridioides difficile, μια σοβαρή βακτηριακή λοίμωξη που συνδέεται συνήθως με τα νοσοκομεία. Βρέθηκε ότι καταπολεμά ενεργά πάνω από 130 βακτηριακά στελέχη σε καλλιέργειες κυττάρων, όλες ανθεκτικές σε πλειάδα φαρμάκων.
Προκειμένου να μετατραπεί το μείγμα της λολαμικίνης σε ένα πωλήσιμο αντιβιοτικό, οι κατασκευαστές θα πρέπει να λάβουν υπ’ όψιν πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της διαλυτότητας, της μέτρησης του pH και της βέλτιστης κρυσταλλικής μορφής, επεσήμανε η κα Μούνιοζ. Θα πρέπει να εξεταστεί επίσης η δοσολογία και η μορφή του φαρμάκου, για παράδειγμα αν θα είναι υγρό, σε μορφή χαπιού ή ενέσιμο.
«Βρισκόμαστε ακόμη μακριά από τον σχεδιασμό αυτής της ένωσης ως αντιβιοτικό», είπε. «Η λολαμικίνη έχει πολύ δρόμο να διανύσει προτού λάβει έγκριση από τον FDA. Δυστυχώς, μπορεί να πάρει και πάνω από 20 χρόνια από την στιγμή της ανακάλυψης ενός αντιβιοτικού μέχρι το αντιβιοτικό να είναι κλινικά εγκεκριμένο. Εν τω μεταξύ, θα συνεχίσουμε να μελετάμε την λολαμικίνη. Θέλουμε να συνεχίσουμε να εξετάζουμε το φάρμακο ενάντια σε περισσότερα στελέχη βακτηρίων και να εκτελέσουμε πιο λεπτομερείς τοξικολογικές μελέτες.»
Του Huey Freeman
Μετάφραση: Βλαδίμηρος Αλεξάντρωφ
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
