Σε βαρυσήμαντη παρέμβασή του πριν τη συνάντηση των υπουργών Άμυνας στις Βρυξέλλες, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ καλεί τα κράτη-μέλη να εντείνουν τις προσπάθειες ενίσχυσης της συλλογικής άμυνας
Ο νέος γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, κάλεσε την Τετάρτη τα κράτη-μέλη της συμμαχίας να επιταχύνουν και να ενισχύσουν σημαντικά την αύξηση των αμυντικών δαπανών, υπογραμμίζοντας την αντιμετώπιση αυξημένων προκλήσεων τόσο στο παρόν όσο και στο μέλλον. Η τοποθέτηση του Μαρκ Ρούτε πραγματοποιήθηκε σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες, λίγο πριν τη συνεδρίαση των υπουργών Άμυνας των μελών του ΝΑΤΟ στην πρωτεύουσα του Βελγίου, σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία ζητήματα ασφάλειας καταλαμβάνουν κυρίαρχη θέση στην ευρωατλαντική ατζέντα.
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο Ρούτε τόνισε ότι «η συμμαχία πρέπει να προχωρήσει πιο πέρα, ταχύτερα, στην προσπάθεια αύξησης των αμυντικών δαπανών» των κρατών-μελών. Σύμφωνα με τον γγ του ΝΑΤΟ, η τρέχουσα γεωπολιτική αστάθεια και οι επίμονες απειλές, κυρίως λόγω της συνεχιζόμενης ρωσικής επιθετικότητας στην Ουκρανία, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη ενίσχυσης της συλλογικής άμυνας.
Αναπτύσσοντας τα βασικά σημεία της τοποθέτησής του, ο Ρούτε επεσήμανε πως η διατήρηση της αποτρεπτικής ισχύος του ΝΑΤΟ εξαρτάται άμεσα από τη συνεχή και μακροπρόθεσμη αύξηση των εθνικών αμυντικών προϋπολογισμών. Σημείωσε ακόμα ότι «οι σύμμαχοι έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο», αλλά, όπως τόνισε, «οι απαιτήσεις της σημερινής εποχής μας υπαγορεύουν να κινηθούμε ακόμη πιο γρήγορα και με ακόμη μεγαλύτερη φιλοδοξία».
Είναι χαρακτηριστικό ότι, τα τελευταία έτη, το ζήτημα της αμυντικής δαπάνης αποτέλεσε σημείο αντιπαράθεσης στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ. Παρά τις συνεχείς πιέσεις από την αμερικανική πλευρά και συνολικές δεσμεύσεις για διάθεση τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ σε αμυντικές δαπάνες, αρκετές χώρες-μέλη δεν έχουν ακόμη προσαρμοστεί στα συμφωνηθέντα πλαίσια. Ο Ρούτε υπενθύμισε πως «η ευημερία και η ασφάλεια των κοινωνιών μας δεν επιτρέπουν εφησυχασμό», διευκρινίζοντας ότι «η διατλαντική ενότητα είναι πιο απαραίτητη από ποτέ», ιδιαίτερα ενόψει των συνεχιζόμενων συγκρούσεων και αμφισβητήσεων στο διεθνές περιβάλλον.
Οι δηλώσεις του γενικού γραμματέα εντάσσονται σε μια περίοδο αυξανόμενης ανησυχίας σχετικά με τη διαχρονική αξιοπιστία της συμμαχίας, ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες, πολλάκις στο παρελθόν, έχουν δεχθεί έντονη κριτική για ανεπαρκή στρατιωτική δαπάνη. Παράλληλα, η συζήτηση περί «αναδιανομής των βαρών» εντός ΝΑΤΟ παραμένει ανοικτή, με χώρες όπως οι ΗΠΑ να απαιτούν ισομερή κατανομή της οικονομικής και στρατιωτικής συνεισφοράς.
Ο Ρούτε υπογράμμισε το ρόλο της επαρκούς χρηματοδότησης για την προμήθεια σύγχρονων εξοπλισμών και την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας των ενόπλων δυνάμεων των κρατών-μελών, ώστε η συμμαχία να είναι σε θέση να ανταποκρίνεται αυτόνομα και αποτελεσματικά σε οποιαδήποτε απειλή.
Η παρέμβαση του Μαρκ Ρούτε έρχεται να αναζωπυρώσει μια παλιά αλλά πάντα επίκαιρη συζήτηση για τη βιωσιμότητα και τη στρατηγική αυτοδυναμία της ευρωατλαντικής συμμαχίας. Η επιτάχυνση των αμυντικών δαπανών αποτελεί διαρκές αίτημα κυρίως από την Ουάσινγκτον, με την πρόσφατη παγκόσμια ανασφάλεια να επιτείνει τις σχετικές πιέσεις προς τα ευρωπαϊκά μέλη. Η ανταπόκριση των κρατών-μελών θα καθορίσει όχι μόνον το βαθμό ενίσχυσης της αποτρεπτικής δυνατότητας του ΝΑΤΟ, αλλά και το πώς θα διαμορφωθεί η εσωτερική του συνοχή σε μια περίοδο πιθανών διεθνών ανακατατάξεων.
Οι αυξανόμενες εντάσεις με τη Ρωσία, ο παράγοντας της αβεβαιότητας στις διατλαντικές σχέσεις, αλλά και ο γενικότερος επαναπροσδιορισμός της γεωστρατηγικής της Δύσης, καθιστούν το θέμα της άμυνας μείζονα προτεραιότητα για όλες τις συμμετέχουσες χώρες.
Καθώς οι υπουργοί Άμυνας του ΝΑΤΟ συνεδριάζουν, το κάλεσμα του Μαρκ Ρούτε για ταχύτερες και πιο φιλόδοξες κινήσεις στην αύξηση των αμυντικών προϋπολογισμών αποκτά εξαιρετικό βάρος. Το μέλλον της συμμαχίας και η αντοχή της σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον θα κριθούν τόσο από τη συλλογικότητα των αποφάσεων, όσο και από την αποφασιστικότητα στην υλοποίηση των κοινών στρατηγικών στόχων.
