Ο πρόεδρος της Μαδαγασκάρης, Αντρί Ραζουελίνα, εγκατέλειψε τη χώρα στις 13 Οκτωβρίου, μία ημέρα αφότου είχε προειδοποιήσει για επικείμενο στρατιωτικό πραξικόπημα.
Ο βουλευτής Σιτένι Ραντριανασολονιαΐκο επιβεβαίωσε ότι ο Ραζουελίνα αναχώρησε από το νησιωτικό κράτος, χωρίς όμως να είναι γνωστό το πού βρίσκεται. Ο πρόεδρος επρόκειτο να απευθυνθεί στο έθνος στις 19:00 (τοπική ώρα), αλλά η ομιλία καθυστέρησε, καθώς η επίσημη σελίδα της προεδρίας στο Facebook ανακοίνωσε το απόγευμα της Δευτέρας ότι οι ένοπλες δυνάμεις είχαν καταλάβει τα κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Η Μαδαγασκάρη, που βρίσκεται στα νοτιοανατολικά παράλια της Αφρικής, βρίσκεται εδώ και εβδομάδες σε αναβρασμό λόγω μιας εξέγερσης που καθοδηγείται από τη νεολαία, με τους πολίτες να ζητούν την παραίτηση του προέδρου.
Ο βουλευτής Μάμι Ραμπενιρίνα δήλωσε ότι οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν έπειτα από παρότρυνση τριών μελών του δημοτικού συμβουλίου της χώρας, τα οποία, όπως είπε, κάλεσαν τους κατοίκους «να εκφραστούν» για τις διακοπές νερού και ρεύματος. «Πρόκειται για τη συσσώρευση πολλών προβλημάτων που ταλανίζουν τη χώρα εδώ και χρόνια», είπε σε συνέντευξή του στο SABC News στις 12 Οκτωβρίου.
Ο Ραμπενιρίνα πρόσθεσε ότι, σε περίπτωση παραίτησης του προέδρου, το Σύνταγμα προβλέπει την ανάληψη της εξουσίας από τον πρόεδρο της Γερουσίας.
Η εξέγερση, που ξεκίνησε στις 25 Σεπτεμβρίου, ενισχύθηκε μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το σύνθημα #GenZMada (οι διαδηλωτές αυτοαποκαλούνται «Gen Z Μαδαγασκάρης»). Οι διαδηλωτές απέκλεισαν δρόμους, έβαλαν φωτιά σε σταθμούς τελεφερίκ και λεηλάτησαν τοπικά καταστήματα. Πολλοί κρατούσαν μαύρες σημαίες με το σύμβολο της νεκροκεφαλής από το δημοφιλές ιαπωνικό κινούμενο σχέδιο One Piece — ένα σύμβολο που είχε χρησιμοποιηθεί και σε πρόσφατη εξέγερση στο Νεπάλ.
Στις 29 Σεπτεμβρίου, ο Ραζουελίνα διέλυσε την κυβέρνηση και διόρισε νέο πρωθυπουργό τον στρατηγό Ρουφέν Φορτινά Ζαφιζάμπο, υποσχόμενος μεταρρυθμίσεις.
Μέσα στη βία που ξέσπασε, περισσότεροι από 20 άνθρωποι σκοτώθηκαν και πολλοί ακόμη τραυματίστηκαν, σύμφωνα με τον Ραμπενιρίνα.
Στις 12 Οκτωβρίου, η επίλεκτη στρατιωτική δύναμη CAPSAT στράφηκε κατά της κυβέρνησης και συντάχθηκε με τους διαδηλωτές. Η μονάδα ανακοίνωσε ότι ανέλαβε τον έλεγχο του στρατού και διόρισε νέο αρχηγό τον στρατηγό Δημοσθένη Πικούλα.
Την ίδια ημέρα, και ένα άλλο τμήμα των ενόπλων δυνάμεων, η παραστρατιωτική χωροφυλακή, αρνήθηκε να βοηθήσει στην καταστολή των διαδηλώσεων και στράφηκε επίσης εναντίον του προέδρου. Σε ανακοίνωσή της, η Δύναμη Επέμβασης της Εθνικής Χωροφυλακής τόνισε ότι «κάθε χρήση βίας και κάθε ανάρμοστη συμπεριφορά προς τους συμπολίτες μας απαγορεύεται, καθώς η χωροφυλακή είναι δύναμη που προορίζεται να προστατεύει τον λαό και όχι να υπερασπίζεται τα συμφέροντα ορισμένων ατόμων».
Ο Ραζουελίνα είχε καταλάβει την εξουσία για πρώτη φορά το 2009, ύστερα από πραξικόπημα, και παραιτήθηκε μετά τη διεξαγωγή των πρώτων γενικών εκλογών το 2013. Επανεξελέγη πρόεδρος το 2018 και ύστερα το 2023.
Οι διαδηλώσεις στη Μαδαγασκάρη ακολουθούν ανάλογες κινητοποιήσεις νέων γενεών στο Νεπάλ και τη Σρι Λάνκα. Η εξέγερση στο Νεπάλ είχε ξεκινήσει ύστερα από κυβερνητική απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και κατέληξε στην παραίτηση του πρωθυπουργού, καθώς και στον εμπρησμό του κοινοβουλίου και των κατοικιών αρκετών κυβερνητικών αξιωματούχων.
Του Stacy Robinson
Με πληροφορίες από Reuters και Associated Press