Ο Πολωνός πρόεδρος Αντρέι Ντούντα προέτρεψε τις Ηνωμένες Πολιτείες να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα που βρίσκονται τώρα στην δυτική Ευρώπη σε Πολωνικό έδαφος για να αποτρέψουν πιθανή επιθετικότητα από την Ρωσία.
Ο Ντούντα είπε ότι είχε συζητήσει την ιδέα πρόσφατα με τον αντιστράτηγο Κηθ Κέλλογκ, τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ για την Ουκρανία και Ρωσία.
«Τα σύνορα του ΝΑΤΟ μετακινήθηκαν ανατολικά το 1999, έτσι 26 χρόνια αργότερα θα πρέπει επίσης να υπάρχει μεταφορά στην δομή του ΝΑΤΟ ανατολικά,» είπε ο Ντούντα σε συνέντευξη στην Financial Times, που δημοσιεύτηκε στις 13 Μαρτίου. «Για εμένα αυτό είναι προφανές. Πιστεύω δεν είναι μόνο ότι έχει έρθει ο χρόνος, αλλά ότι θα ήταν ασφαλέστερο αν αυτά τα όπλα ήταν ήδη εδώ.»
Ο Ντούντα είπε ότι ήταν «προφανές» πως ο Τραμπ θα μπορούσε να επανατοποθετήσει πυρηνικές κεφαλές στην Πολωνία.
Τα σχόλιά του έρχονται καθώς ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, Στηβ Γουίτκοφ, πηγαίνει στην Ρωσία για να συζητήσει μια προσωρινή εκεχειρία που πρότεινε η Ουκρανία στο Κρεμλίνο. «Προτρέπουμε τους Ρώσους να υπογράψουν σε αυτό το σχέδιο,» είπε η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λέβιτ, στις 12 Μαρτίου. «Αυτό είναι το κοντινότερο στην ειρήνη από την αρχή του πολέμου. Είμαστε στην γραμμή τερματισμού, και ο πρόεδρος αναμένει ότι οι Ρώσοι θα μας βοηθήσουν να τρέξουμε ως την ζώνη τερματισμού.»
Η Ρωσία ‘δεν ζήτησε άδεια’
Η Πολωνία συνορεύει με την Ουκρανία και την Λευκορωσία, στενό σύμμαχο της Μόσχας. Τον Ιούνιο του 2023, 16 μήνες μετά την αρχή του πολέμου στην Ουκρανία, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν τοποθέτησε πυρηνικά όπλα στην Λευκορωσία. Είπε ότι θα δράσουν ως «στοιχείο αποτροπής» προς όλες τις δυνάμεις που «σκέφτοναι για την πραγματοποίηση μιας στρατηγικής ήττας.»
Ο Ντούντα είπε στην Financial Times: «Η Ρωσία δεν δίστασε καν όταν μετέφεραν τα πυρηνικά τους όπλα στην Λευκορωσία. Δεν ζήτησαν την άδεια κανενός».
Η Πολωνία εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ το 1999 και τα κράτη της Βαλτικής—Λιθουανία, Λετονία και Εσθονία— εντάχθηκαν το 2004. Τα τελευταία χρόνια, αυτές οι τέσσερις χώρες είχαν από τις υψηλότερες αμυντικές δαπάνες στην συμμαχία.
Η ρήτρα συλλογικής άμυνας του ΝΑΤΟ, η οποία απαιτεί από όλα τα μέλη να υπερασπίζονται οποιονδήποτε σύμμαχο που δέχεται επίθεση, έχει επικαλεστεί μόνο μία φορά: μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
Το μη κερδοσκοπικό Κέντρο Ελέγχου Όπλων και Μη Διάδοσης Όπλων αναφέρει στον ιστότοπό του ότι τα πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ εδρεύουν στο Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Τουρκία και την Ολλανδία.
Ο Ντούντα είναι πρόεδρος της Πολωνίας —ένας σε μεγάλο βαθμό εθιμοτυπικός ρόλος σε αυτή τη χώρα— από το 2015. Η θέση είναι περιορισμένης θητείας και πρόκειται να παραιτηθεί τον Αύγουστο, μετά τις νέες εκλογές του Μαΐου.
Το 2022, συζήτησε την ιδέα της φιλοξενίας πυρηνικών κεφαλών με την προηγούμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Ο Ντούντα, υποψήφιος του συντηρητικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη, βρίσκεται σε διαμάχη με τον κεντροαριστερό συνασπισμό του Πολωνού πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ από τότε που αυτός ο συνασπισμός σχημάτισε κυβέρνηση μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές το 2023.
Ο Τουσκ χαιρέτισε την περασμένη εβδομάδα τα σχόλια του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν που φαινόταν να προσφέρει την πυρηνική ομπρέλα της Γαλλίας στους συμμάχους στην Ανατολική Ευρώπη.
Ο Τουσκ είπε ότι η Πολωνία «μιλούσε σοβαρά με τους Γάλλους για την ιδέα τους για μια πυρηνική ομπρέλα πάνω από την Ευρώπη».
Ο Ντούντα αποκλείει τα πολωνικά πυρηνικά όπλα
Στη συνέντευξη, ο Ντούντα απέρριψε οποιαδήποτε πρόταση ότι η Πολωνία θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα πυρηνικό οπλοστάσιο.
«Για να έχουμε τη δική μας πυρηνική ικανότητα, νομίζω ότι θα χρειαστούν δεκαετίες», είπε. «Οι ανησυχίες σχετικά με την αποχώρηση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας από την Πολωνία δεν είναι δικαιολογημένες. Είμαστε ένας αξιόπιστος σύμμαχος για τις ΗΠΑ και έχουν επίσης τα δικά τους στρατηγικά συμφέροντα εδώ».
Υποστήριξε επίσης τη θέση του Τραμπ για τη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας.
«Αυτό δεν είναι λεπτή διπλωματία, αυτό είναι ένα σκληρό παιχνίδι, αλλά κατά τη γνώμη μου δεν είναι ότι ο πρόεδρος Τραμπ είναι μόνο καλός και ευγενικός με τη Ρωσία», είπε ο Ντούντα. «Νομίζω ότι εφαρμόζει εργαλεία εναντίον της Ρωσίας, παρόλο που ίσως δεν είναι τόσο δυνατά και ορατά όσο αυτά που χρησιμοποιεί εναντίον της Ουκρανίας. Κανείς δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να σταματήσει αυτόν τον πόλεμο, οπότε ας δώσουμε στον πρόεδρο Τραμπ μια ευκαιρία».
Του Chris Summers
Με πληροφορίες από το Associated Press
